Beëindiging Pensioen in Eigen Beheer. Wat nu? Ondernemerszaken!
Pensioen in Eigen Beheer afgeschaft. En nu? Inleiding Er zijn belangrijke wijzigingen voor DGA s die pensioen in eigen beheer hebben opgebouwd. Hiervan is sprake als uw BV aan u pensioen heeft toegezegd en dit in eigen beheer houdt. Er wordt al jaren gediscussieerd over de vraag of het pensioen in eigen beheer niet beter kan worden afgeschaft. Het is eigenlijk te ingewikkeld geworden, waardoor het een groot beslag legt op de capaciteit van de Belastingdienst. Bovendien is het fiscale voordeel ervan door de verlaging van de tarieven in de vennootschapsbelasting steeds kleiner geworden. Een ander probleem is dat door fiscale waarderingsvoorschriften de balanswaarde veel lager uitvalt dan de werkelijke, commerciële waarde. Door de extreem lage rente is de commerciële waarde van de pensioenverplichting bij veel BV s dermate hoog dat hun vermogen negatief is, waardoor er geen ruimte is voor dividenduitkeringen. De bedoeling van de wetgever was om het wetsvoorstel tot afschaffing/uitfasering van het pensioen in eigen beheer per 1 januari 2017 in te laten gaan. Deze termijn is niet gehaald, maar inmiddels is het wetsvoorstel door de Eerste Kamer aangenomen en per 1 april 2017 in werking getreden. Dit betekent dat het pensioen in eigen beheer wordt uitgefaseerd. Met deze whitepaper informeren wij u over de keuzemogelijkheden die er hierbij zijn. p2
Verdere opbouw niet meer mogelijk. Indien uw BV in het verleden pensioen aan u heeft toegezegd en dit in eigen beheer houdt, zal in eerste instantie de pensioentoezegging aangepast moeten worden. Tenminste, als tot op heden nog steeds opbouw van pensioen in eigen beheer plaatsvindt. In het verleden is in veel gevallen al eerder de keuze gemaakt om het pensioen premievrij te maken en niet verder op te bouwen. Als die keuze nog niet is gemaakt, zal de verdere opbouw van pensioen in eigen beheer uiterlijk 30 juni 2017 dienen te worden beëindigd. Als dit nog niet is gebeurd, is haast dan ook geboden. Indien na deze datum nog steeds opbouw van pensioen in eigen beheer plaatsvindt, is sprake van bovenmatig pensioen en kan dit leiden tot heffing van maximaal 72% over de opgebouwde waarde. p3
Opbouw gestopt. Hoe nu verder? Uw pensioen is premievrij. Dit betekent dat de opgebouwde en toegezegde pensioenrechten niet verder zullen toenemen. De wetgever heeft een drietal opties geboden wat u vervolgens met deze rechten kunt doen. Wij bespreken achtereenvolgens: 1) Belaste afkoop van het pensioen met korting. 2) Omzetting van het pensioen in een oudedagsverplichting (spaarvariant). 3) Niets doen; premievrije voortzetting van het pensioen in eigen beheer. Ad 1 Belasting afkoop pensioen met korting Vanaf 1 april 2017 is het niet meer mogelijk om in de BV extra pensioenrechten op te bouwen. De bestaande pensioenrechten mogen in de jaren 2017, 2018 en 2019 zonder fiscale afrekening worden afgestempeld naar de fiscale balanswaarde. Daarna mag de pensioenverplichting worden afgekocht. Deze afkoop is belastbaar, maar er geldt een korting. De korting voor 2017 bedraagt 34,5%, voor 2018 25% en voor 2019 19,5%. Door deze fiscale kortingen zal het grootste deel van de afkoopsom worden belast tegen maximaal 34,06% (in 2017), maximaal 39,00% (in 2018) en maximaal 41,86% (in 2019).Om een snelle afkoop te stimuleren is de korting in 2017 het hoogst. Het moge duidelijk zijn dat als u voor afkoop kiest, het verstandig is dit in 2017 te doen. De afkoopvariant is met name interessant indien uw pensioen volledig tegen 52% is belast. U benut dan over de gehele afkoopsom de maximale korting. Ook zien wij de afkoopvariant gekozen worden bij jonge DGA s met relatief kleine pensioenen, DGA s met een hoge rekening-courant schuld aan hun BV of DGA s die hun BV willen liquideren. Houdt u er rekening mee dat bij afkoop de verschuldigde loonbelasting direct voorhanden zal moeten zijn. p4
Ad 2 Omzetting pensioen in een oudedagsverplichting Een andere mogelijkheid is gebruik te maken van de mogelijkheid het pensioen om te zetten in een spaarvariant. Daarbij worden de pensioenrechten eerst afgestempeld naar de fiscale balanswaarde. Deze fiscale balanswaarde wordt fiscaal neutraal omgezet in een zogenoemde oudedagsspaarverplichting. De afwikkeling daarvan kent geen actuariële aspecten, zodat ingewikkelde berekeningen achterwege kunnen blijven. Een voordeel van de omzetting in de spaarvariant is dat het verschil tussen commerciële en fiscale waarde verdwijnt. Dat geeft meer ruimte voor dividenduitkeringen. De oudedagsspaarverplichting wordt bij de BV opgerent tegen de marktrente, die momenteel rond de 0% schommelt. Vanaf het moment waarop u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt, keert de BV het gespaarde bedrag in 20 jaar in gelijkmatige bedragen uit. De uitkeringen worden bij u belast met loon/inkomstenbelasting en premie zorgverzekeringswet. Bij eerder overlijden worden de op dat moment resterende termijnen uitgekeerd aan uw erfgenamen. Omdat de spaarvariant gebaseerd is op de lage fiscale waarde van de pensioenverplichting, is de uitkering hierbij lager dan bij voortzetting van de huidige pensioenverplichting. Vanwege de progressie van het belastingtarief geeft dit een lagere fiscale druk op de uitkering dan bij het voortzetten. Aangezien de bezittingen van de BV niet worden aangetast in deze variant, blijft er meer vermogen over dat middels dividend aan u kan worden uitgekeerd. Dit kan fiscaal aantrekkelijker zijn dan de relatief hoog belaste uitkering uit de oudedagsverplichting. De omzettingsvariant is met name interessant bij wat lagere pensioeninkomens. Tot 20.000 euro betaalt u 18,65% en over de volgende 14.000 euro inkomen bent u 22,90% verschuldigd. Dit is nog altijd interessanter dan de 34,06% in geval van afkoop. Ad 3 Niets doen; premievrije voortzetting pensioen in eigen beheer Het derde alternatief is niets doen. Dit betekent dat het pensioen niet verder wordt verhoogd, behalve met de in de pensioenbrief geregelde indexatie. In veel gevallen is de jaarlijkse indexatie afhankelijk van de jaarlijkse inflatie (Consumentenprijsindex), de gemiddelde indexatie bedroeg de afgelopen 10 jaar ongeveer 1,5%. De pensioenuitkering zal zijn gebaseerd op de hoge commerciële waarde. Het verschil tussen de lage fiscale waardering en de hoge commerciële waarde wordt geleidelijk ingehaald en komt gefaseerd ten laste van de fiscale winst van de BV. Hierdoor heeft de BV, ondanks dat geen verdere opbouw mogelijk is, een aftrekpost zolang het pensioen loopt. Deze aftrekpost leidt tot een VPB-besparing en daarnaast tot een besparing op de zogenoemde aanmerkelijk-belangheffing. De pensioenuitkering is belast met loon/inkomstenbelasting alsmede premie zorgverzekeringswet. In de praktijk wordt vaak voor deze variant gekozen als de (ex)-partner niet bereid is in te stemmen met de eerste 2 alternatieven. p5
Positie partner i.v.m. mogelijke benadeling Voordat u besluit tot afkoop of omzetting van het pensioen in eigen beheer dient u uw partner hierover te informeren. Een zeer belangrijk aspect bij de keuze tot afkoop van het pensioen in eigen beheer of omzetting daarvan in een oudedagsverplichting is namelijk dat u en uw partner zich ervan bewust zijn dat uw partner pensioenrechten prijs geeft. Hierdoor wordt uw partner in de toekomst mogelijk benadeeld. Voordat uw partner instemt met uw keuze dient hij/zij zich bewust te zijn de gevolgen die dit voor hem/haar kan hebben. Tevens dient u zich ervan bewust te zijn dat uw partner recht heeft op een vergoeding ter compensatie van deze (latente) benadeling. Indien u hem/haar geen voorwaardelijke compensatie toekent kan de fiscus zich op het standpunt stellen dat sprake is van een schenking van uw partner aan u. De mate van benadeling en de hoogte ervan is vooral afhankelijk van het huwelijksgoederenregime dat op u van toepassing is en de afspraken die in het verleden tussen u beide zijn gemaakt ten aanzien van pensioen in bijvoorbeeld huwelijksvoorwaarden en/of een eerder echtscheidingsconvenant. Compensatie is denkbaar in de vorm van betaling van een bedrag ineens, periodieke betalingen, het sluiten van een overlijdensrisicoverzekering dan wel aanpassing van de huwelijksvoorwaarden. Deze problematiek vergt maatwerk, waardoor het niet mogelijk is om in algemene zin hier in deze whitepaper iets over op te nemen. p6
Maatwerk Met deze whitepaper hebben we u inzicht willen geven in de gevolgen die de stopzetting van opbouw van pensioen in eigen beheer voor u kan hebben. Voor het maken van de juiste keuze dient u adequaat en zorgvuldig geadviseerd te worden. Het maken van een dergelijke keuze vergt maatwerk en is afhankelijk van vele factoren. Te denken valt aan de financiële positie van de BV, de hoogte van het opgebouwde pensioen in eigen beheer, de hoogte van de overige oudedagsvoorzieningen van u en uw partner, het gewenste besteedbare inkomen na pensionering van uw en uw partner, het van toepassing zijnde huwelijksgoederenregime en de aanwezigheid van reeds lopende overlijdensrisicoverzekeringen. Wilt u meer weten? Wilt u een advies op maat? Of een second opinion? Wilt u dat wij uw partner begeleiden in dit traject? Neem contact met ons op, wij maken graag kennis met u. Met vriendelijke groet, OOvB adviseurs en accountants mr. drs. J.H.J.M. (Jeroen) van Boekel Register Belastingadviseur p7
Waar vindt u ons? Vestigingen OOvB adviseurs en accountants. Cuijk Gildekamp 12 5431 SP Cuijk Telefoon: 0485-316844 Emailadres: cuijk@oovb.nl Heesch De La Sallestraat 8 5384 NK Heesch Telefoon: 0412-612818 Emailadres: heesch@oovb.nl Wijchen Vijverlaan 21 6602 CX Wijchen Telefoon: 024-6412471 Emailadres: wijchen@oovb.nl Boekel De Vlonder 60 5427 DE Boekel Telefoon: 0492-327327 Emailadres: boekel@oovb.nl Wanroij Bus 8 5446 PK Wanroij Telefoon: 0485-452817 Emailadres: wanroij@oovb.nl p8