Grote getallenteller. Getalbegrip in zicht!

Vergelijkbare documenten
Leren automatiseren met. Rekensprint. Rekensprint

Checklist Rekenen Groep Tellen tot Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren?

Diagnostisch rekenonderzoek

Meesterwerk. Harrie Meinen

Instructie voor Docenten. Hoofdstuk B2 WERKEN MET GETALLEN

tafels van 6,7,8 en 9 X

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a)

Masterplan ERWD. Differentiëren in subgroepen 10 december Arlette Buter

Getallen en bewerkingen

groep 3 1ste leerjaar

Toetswijzer. Screening Hoofdbewerkingen

Toetswijzer M4-E4. Screening Hoofdbewerkingen

Juf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis

Schooljaar : Spelletjes in je taal- en rekenles

Toetswijzer M6. Screening Hoofdbewerkingen

Toetswijzer E4-M5. Screening Hoofdbewerkingen

spiekboek De beste basis voor het rekenen groep

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies

Screening Hoofdbewerkingen

Toetswijzer E3-M4. Screening Hoofdbewerkingen

1. Tellen. b. Getalrijen voortzetten Laat de volgende opgaven maken: Maak de rijen af:

toets Leerlijn Leerdoelen Leeractiviteit toets Toets

Toetswijzer E6. Stap 1: Bij afnamemoment E6 wordt Automatiseringstoets 4 afgenomen.

Score. Zelfevaluatie. Beoordeling door de leerkracht. Datum: Klas: Nr: Naam:

bestelcode: RKK05 isbn: Abimo Uitgeverij groep 5 3de leerjaar

Overig nieuws Hulp ouders bij rekenen deel 3.

Analysewijzer M3 versie 1.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies

Toetswijzer E2-M3. Screening Hoofdbewerkingen

START HANDLEIDING. Bestelnr Rekensprint Start. Voor Nederland en Belgiё: K2-Publisher B.V. Prins Hendrikstraat 37 NL-2411 CS Bodegraven

Routeboekje. bij Pluspunt. Groep 4 Blok 1. Van...

Toetswijzer E4. Stap 1: Bij afnamemoment E4 wordt Automatiseringstoets 3 afgenomen.

Informatie groep 3 en 4

Getallen. 1 Doel: getallen plaatsen op de getallenlijn. 2 Doel: getallen invullen op het 60-veld. 3 Doel: 5-structuur aangeven.

Stappenplan: Rekengesprek

Screening Hoofdbewerkingen

Ambitie.info. Werkboek Rekenvaardigheid. Niveau 2. Serienummer. DigiCode. Te activeren tot

Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld. Programma. Optimaliseren rekenonderwijs

i n s t a p h a n d l e i d i n g

Optellen van twee getallen onder de 10

De basisvaardigheden rekenen de baas

Screening Hoofdbewerkingen

BLOKMENU BLOKLESSEN. halfslagsymmetrie. 2 De wereld in getallen groep 4 Handleiding Malmberg 's-hertogenbosch. toetsboek. werkboek

Toetswijzer M5. Stap 1: Bij afnamemoment M5 wordt Automatiseringstoets 4 afgenomen.

Groep 3. Getalbegrip hele getallen. Optellen en aftrekken. Geld

DIDACTISCH GROEPSPLAN

Lesopbouw: instructie. Lesinhoud. 1 Start. 2 Instructie. Blok 4 Week 2 Les 1. Vermenigvuldigen: rekenen met de factor 10, 100 en

Dyscalculieprotocol Het volgen van - en begeleiding bij

IT fase 1a Blad 4: Aanwijzingen Analyse M3 In de meeste methoden zijn nog geen formele sommen aan bod geweest.

spiekboek De beste basis voor het rekenen

Handleiding KLIK KLAK KLAAR reken maar!

Naar beter rekenonderwijs

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik

Toetswijzer E6-M7. Screening Hoofdbewerkingen

Aandachtspunten. blok 1, les 3 blok 2, les 3 blok 2, les 6 blok 3, les 3 blok 3, les 6

Lesopbouw: instructie. 1 Start. 2 Instructie. Blok 4 Week 2 Les 1

Toetswijzer M7 - E7 - M8

RID, daar kom je verder mee. Jelle wil net als zijn vriendjes naar de havo. Dyscalculie houdt hem niet tegen. Dyscalculiebehandeling

Overzicht rekenstrategieën

De bedoeling is dat je een som op een rekenrek uitbeeldend berekent. Hoe je een som uitbeeldt, leggen we hieronder uit.

Tafels bloemlezing. Inhoud 1

Getallen en breuken. 1 Doel: helen in breuken verdelen en helen uit de breuk halen. Herhalen

Reken doe-activiteiten en spelletjes

2. Spelen met de vier hoofdfasen per leerlijn Dagelijks observeren met het drieslagmodel Signaleren: zelf blokdoelen beoordelen 36

Lesopbouw: instructie. 2 Instructie. 1 Start. Blok 4 Week 2 Les 1

Vragen. Terugkomcursus Met Sprongen Vooruit groep 3 en 4

Voorbereidend Cijferend rekenen Informatie voor ouders van leerlingen in groep 3 t/m 8

Stappenplan: Rekengesprek

Begeleide interne stage

flitsletters spellenbundel Voor speelse oefenmomenten, thuis en in de klas.

Je bewust zijn dat getallen verschillende betekenissen kunnen hebben (hoeveelheidsgetal, volgordegetal,

Speels oefenen. Relaties tussen vermenigvuldigsommen. Vermenigvuldigen

h a n d l e i d i n g

Samen rekenen... alleen!

Strategieën bedenken om ongestructureerde hoeveelheden te schatten. liniaal, potlood kopieerblad Olifanten 1970 en 1989

Leerroutes Passende Perspectieven Alles telt groep 5 blok 1

LES: Waslijn. BENODIGDHEDEN Per leerling werkblad Stapjes maken (zie p. 5) potlood en gum AFBEELDING SPELLETJE

Aanbevelingen voor de leerkracht

Leerlijnen groep 5 Wereld in Getallen

Aandachtspunten. Aandachtspuntenlijst 3, bij blok 7, 8 en 9. Specifieke aandachtspunten/observaties. Leerinhoud/ Observatie

optellen 1 Doel: plaats bepalen op de getallenlijn 2 Doel: optellen met de rekentekens + en 3 Doel: optellen van concreet naar abstract Herhalen

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Tussendoelen domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip

NAAM: Dag jongens en meisjes,

Leerlijnen groep 6 Wereld in Getallen

De vormgeving. Algemene inleiding

Dyscalculiebehandeling

Takenoverzicht. Rekenrijk Groep 8.

Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan

Aandachtspunten. blok 3, les 1 blok 3, les 3 blok 3, les 8. blok 1, les 1 blok 1, les 3 blok 1, les 6 blok 1, les 8 blok 1, les 11 blok 2, les 11

Handleiding. Reken-wiskundemethode voor het primair onderwijs. Katern 1S en 1F

Aan de slag met rekenproblemen

Leerlijnen groep 4 Wereld in Getallen

Lesbrief 2, groep 5/6. 27 oktober 2017

Afspraken hoofdrekenen eerste tot zesde leerjaar

Aandachtspunten. blok 8, les 3 blok 8, les 11. blok 8, les 3 blok 9, les 6 blok 9, les 11. blok 7, les 3 blok 7, les 8 blok 9, les 6

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Genoeg ruimte? In de methodes

Analyse van getallen tot (2)

Dag jongens en meisjes,

Rekentermen en tekens

Transcriptie:

Grote getallenteller Getalbegrip in zicht!

Titel Grote getallenteller handleiding Auteur Ine Geurts, RT-praktijk de Elstar Eindredactie Barbara Raadsen TK Vormgeving en Grote getallenteller-logo Marino Pollet & Peggy Van Eyck Uitgever Uitgeverij Schoolsupport info@schoolsupport.nl www.schoolsupport.nl Distributie België Abimo Uitgeverij info@abimo.net www.abimo.net Schoolsupport bv Rekensprint Grote getallenteller IB/RT set GGT01 Alle kopieerrechten zijn voorbehouden aan de uitgeverij m.u.v. de vermenigvuldiging voor lesgebruik door de kopieerlicentiehoudende instelling.

Inhoudsopgave 3 Inhoudsopgave Voorwoord........................................................ 4 Getalbegrip........................................................ 4 De Grote getallenteller..................................................5 Uitgangspunten Grote getallenteller.........................................6 Samenstelling Grote getallenteller.......................................... 6 Wie kan het werken met de Grote getallenteller begeleiden?......................... 7 Wanneer kan de Grote getallenteller ingezet worden?............................. 7 Hoe werkt de Grote getallenteller?.......................................... 8 Duur van het programma............................................... 8 Opbouw.......................................................... 9 Beginsituatie bepalen...............................................9 Voorbereiding................................................... 10 Uitvoering van de oefeningen........................................ 10 Tips......................................................... 11 Afronding van een oefenmoment...................................... 11 Afronding van een set............................................. 11 Instructie voor de tutoren / oefenmaatjes.................................... 12 Aftekenkaart...................................................... 14 Literatuurlijst...................................................... 15

4 Voorwoord Voorwoord Welkom bij de handleiding van de Grote getallenteller! Het idee voor de Grote getallenteller is jaren geleden in de dagelijkse onderwijspraktijk ontstaan. Tijdens de rekenlessen in het basisonderwijs, en later ook in de begeleiding in mijn eigen praktijk voor Remedial Teaching, zag ik leerlingen regelmatig worstelen met getalbegrip en getalinzicht. Vragen als Wat komt er ook alweer vóór 700? en Welk getal komt er na 6.999? werden vaak gesteld. Bij het tellen met sprongen, waarbij het honderdtal of duizendtal gepasseerd moet worden, keken leerlingen me vaak hulpeloos aan. Er bleken op het gebied van getalbegrip en getalinzicht weinig geschikte materialen beschikbaar. Hierop ben ik zelf aan de slag gegaan om te kijken hoe ik het inzicht in de structuur en het tellen kon vergroten en leerlingen getallen zouden leren begrijpen. De Grote getallenteller is hiervan het resultaat. Met de Grote getallenteller en de sets met opdrachtkaartjes is het eenvoudig om aan de slag te gaan met getalbegrip en getalinzicht tot 100, 1.000, 10.000, 100.000 en 1.000.000. De Grote getallenteller geeft leerlingen visuele ondersteuning en helpt hen om tientallen, honderdtallen en duizendtallen te passeren. Hierbij wil ik iedereen bedanken voor het vertrouwen in en het sparren over de Grote getallenteller. Dank aan Marijke Theunissen voor het geloof in de kracht van de Grote getallenteller, mijn collega s voor hun onverminderde interesse in het uitgaveproces, speciaal Bas van Lanen voor het meedenken over achtergrondzaken en mijn gezin voor de tijd en ruimte welke ik gekregen heb. Alle leerlingen die met de Grote getallenteller gewerkt hebben, bedankt voor jullie enthousiasme! Veel plezier met het werken met de Grote getallenteller. Ine Geurts-van Haren Getalbegrip Bij getalbegrip spelen relaties tussen getallen een belangrijke rol. Op basis van de kennis van de telrij en het talstelsel leren kinderen getallen op grootte met elkaar vergelijken. Een goed getalbegrip is een noodzakelijke basis voor het vlot en flexibel rekenen en vormt een voorbereiding op o.a. het optellen en aftrekken. Zonder getalbegrip wordt rekenen het uitvoeren van trucjes. Bij kinderen met rekenproblemen is er vaak sprake van onvoldoende getalbegrip. Iedereen kent wel de leerlingen die via 84, 83, 82, 81, 80 weer opnieuw met 89 beginnen en het tiental niet kunnen passeren. Vaak levert ook het uitspreken en schrijven van grote getallen problemen op. Het is dus belangrijk om bij zwakke rekenaars eerst het getalbegrip te vergroten. De Grote getallenteller is hét hulpmiddel om te komen tot getalbegrip en getalinzicht.

Getalbegrip 5 De Grote getallenteller De Grote getallenteller geeft inzicht in de structuur en opbouw van getallen en het tellen tot 100, 1.000, 10.000, 100.000 en zelfs tot 1.000.000. De oefeningen van de Grote getallenteller zijn zo opgebouwd dat de leerlingen in de eerste set, getallen tot 100, de systematiek van deze getallenreeks leren doorzien. In de daaropvolgende sets, getallen tot 1.000 10.000 100.000 en 1.000.000, wordt steeds een relatie gelegd met wat de leerlingen in de eerste set ontdekt hebben. Dit geeft de leerling houvast, veiligheid en vertrouwen om de kennis uit te gaan breiden. De Grote getallenteller is een teller met acht draaibare schijven welke gebruik maakt van het positieschema M.HD TD D. H T E om de opbouw van getallen te verhelderen. Bij de sprong over een tiental (etc.) verschijnt na de 9 een pijl met pas op! De pijl wijst naar het volgende tal. Deze schijf moet dan namelijk ook een plekje doorgeschoven worden. Om grote getallen gemakkelijk te kunnen aflezen is er een punt na de duizendtallen en na de miljoenen gezet. Daarnaast is er gebruik gemaakt van de Montessorikleuren voor gemakkelijke inzetbaarheid. Door de gekleurde groepjes van drie cijfers en het gebruik van punten kan een getal makkelijk uitgesproken worden. de E staat voor de eenheden de T staat voor de tientallen de H staat voor de honderdtallen de D staat voor de duizendtallen de TD staat voor de tienduizendtallen de HD staat voor de honderdduizendtallen de M staat voor de miljoentallen de TM staat voor de tienmiljoentallen

6 Uitgangspunten / Samenstelling Uitgangspunten Grote getallenteller samenwerken met een tutor (leerkracht onafhankelijk) opdrachtenkaartjes met ondersteunend en inzicht gevend materiaal eenvoudig in gebruik het aanbod past bij het Rekenmuurtje van Bareka en de bijbehorende Rekendrempels Samenstelling Grote getallenteller een handleiding, te downloaden op www.schoolsupport.nl/grotegetallenteller een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 100-tal, inzetbaar vanaf groep 3 / 1ste leerjaar een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 1.000-tal, inzetbaar vanaf groep 4 / 2de leerjaar een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 10.000-tal, inzetbaar vanaf groep 5 / 3de leerjaar een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 100.000-tal, inzetbaar vanaf groep 6 / 4de leerjaar een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 1.000.000-tal, inzetbaar vanaf groep 7 / 5de leerjaar twee Grote getallentellers Iedere set biedt minstens 250 waardevolle opdrachten met de volgende vaste onderdelen: het opzetten van de getallen (getallendictees) de positiewaarde van cijfers in een getal (hoeveel is de 4 waard in 348) de hoeveelheid van een eenheid in een getal aangeven (hoeveel tientallen zitten er in 5.678) de uitspraak van getallen (1.526 spreek je uit als ) het ordenen van getallen (welk getal is het grootste/kleinste) verder tellen en terug tellen vanuit verschillende startpunten de telrij verder/terug tellen met sprongen (o.a. sprongen van 10 en later sprongen van 10 met sprong over honderdtal) De Grote getallenteller kan naast elke rekenmethode gebruikt worden en is inzetbaar als visuele ondersteuning bij de onderdelen Getallen en Tellen uit de Rekensprint-series. De Grote getallenteller is uitermate geschikt om binnen scholen en RT-praktijken in te zetten tijdens de verlengde instructie of in de individuele begeleiding.

Wie begeleidt? / Wanneer? 7 Wie kan het werken met de Grote getallenteller begeleiden? De Grote getallenteller kan ingezet worden door de rekenspecialist, remedial teacher, rekencoach, intern begeleider en/of leerkracht, tijdens het werken met individuele leerlingen of een klein groepje leerlingen. De Grote getallenteller is uitstekend geschikt voor remedial coaching. De leerkracht is dan de coach van: ouders klassenassistenten stagiaires andere leerlingen (tutoren) of goede rekenaars uit de eigen groep De remedial coach blijft hierbij verantwoordelijk voor de begeleiding van de zorgleerling(en). De remedial coach gebruikt zijn/haar vakkennis en vaardigheden om de begeleiders van deze leerlingen te coachen en het begeleidingstraject te monitoren en aan te sturen. Wanneer kan de Grote getallenteller ingezet worden? De Grote getallenteller kan ingezet worden voor leerlingen die problemen hebben met getalbegrip en inzicht binnen de volgende gebieden: getallen tot het 100-tal, het 1000-tal, het 10.000-tal, het 100.000-tal en 1.000.000-tal. De Grote getallenteller geeft inzicht en ondersteunt het ontwikkelen van het getalbegrip. Door de oefeningen wordt het getalbegrip vergroot en versterkt. Als een leerling moeite heeft met een of meer van de volgende onderdelen kan de Grote getallenteller worden ingezet: uitspreken van getallen schrijven van getallen waarde van de cijfers verder tellen / terug tellen moeite met het passeren van het 10-tal, 100-tal, 1000-tal, 10.000-tal of 100.000-tal

8 Hoe werkt het? / Duur Hoe werkt de Grote getallenteller? Leerlingen kunnen de schijven van de Grote getallenteller zelf bedienen en daarmee getallen opzetten. Het getal 153 wordt bijvoorbeeld opgezet door de schijf van de eenheden op 3 te zetten, de tientallen op 5 en de honderdtallen op 1. Hiermee kunnen opdrachten uitgevoerd worden zoals tel verder met sprongen van 10. De leerling draait nu aan de schijf van de tientallen en komt zo via 163, 173 en 183 op 193. Op het moment dat de leerling verder draait komt de tekst pas op in beeld met een pijl welke naar links wijst. De leerling krijgt hierdoor een visuele ondersteuning dat de schijf van de honderdtallen ook verder gedraaid moet worden en komt zo op 203. Duur van het programma Het is belangrijk om regelmaat in te bouwen om ervoor te zorgen dat de geleerde kennis omtrent tellen en getalbegrip voldoende kan inslijpen. Om deze reden is het beter om vier keer per week kortdurend, maximaal 15 minuten, te werken met de opdrachtkaartjes van de Grote getallenteller. De kaartjes worden op volgorde doorgenomen. Per oefensessie kunnen veelal meerdere opdrachtkaarten worden doorgenomen. Het ene opdrachtkaartje zal makkelijker zijn dan het andere. Per leerling zal verschillen hoe makkelijk/moeilijk de opdrachten ervaren worden. Bij de ene leerling zal het kwartje snel vallen en bij de ander zal in veel kleinere stapjes en met meer herhaling gewerkt moeten worden. Het is dus niet eenduidig aan te geven hoe lang over het doornemen van een set met opdrachtkaartjes gedaan zal worden.

Opbouw 9 Opbouw Beginsituatie bepalen Als uit observatie of methodetoetsen naar voren komt dat de leerling moeite heeft met getalbegrip en getalinzicht, kan via een diagnostisch rekenonderzoek in kaart worden gebracht binnen welk aspect de problemen zich voordoen. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van o.a. het Diagnostisch rekenonderzoek van Rekensprint, onderdeel kennis van getallen / getalinzicht, of de getalbegriptoetsen van Bareka. Rekensprint is een automatiseringsprogramma voor het rekenen en werkt met de volgende indeling: Rekensprint Start (getalbereik tot 100) Rekensprint Basis (getalbereik tot 1.000) Rekensprint Extra (getalbereik tot 10.000) Rekensprint 1F (getalbereik tot 100.00 en 1.000.000) In het Diagnostisch rekenonderzoek van Rekensprint wordt per onderdeel gekeken naar het tellen en de kennis van de cijfers/het getalinzicht binnen het getalbereik wat hierboven aangegeven is. Hierdoor krijgt men zicht op het niveau van getalbegrip en tellen. De getalbegriptoetsen van Bareka - www.bareka.nl - bestaan uit de volgende onderdelen: Doortellen op de getallenlijn Terugtellen op de getallenlijn Sprongen vooruit op de getallenlijn Sprongen achteruit op de getallenlijn Wat is meer? Wat is minder? Getalbegrip omvat uiteraard meer dan deze zes onderdelen. Als er problemen zijn in bovenstaande onderdelen dan kan er vanuit gegaan worden dat het getalbegrip aandacht behoeft. Als er uit de methodegebonden toetsen, citotoetsen cq. bovenstaande onderzoeken naar voren komt dat er problemen zijn op het gebied van tellen en de kennis van cijfers en getalinzicht kan de Grote getallenteller inzet worden om dit te verstevigen. Afhankelijk van de problemen wordt de keuze voor de juiste set van de Grote getallenteller gemaakt: tot het honderdtal (100) tot het duizendtal (1000) tot het tienduizendtal (10.000) tot het honderdduizendtal (100.000) tot het miljoental (1.000.000)

10 Opbouw Voorbereiding Leg het volgende klaar: De Grote getallenteller; zet de posities die niet meedoen zo neer, dat er geen getal zichtbaar is. Bijvoorbeeld: Je wilt werken met de set tot het 1.000-tal, zorg dan dat bij de posities D, TD, HD en M geen getallen zichtbaar zijn, door de witte vlakjes voor de ruitjes te draaien. De juiste set met oefeningen (tot het 100-tal, tot het 1.000-tal, tot het 10.000-tal, tot het 100.000- tal of tot het 1.000.000-tal). De aftekenkaart waarop je af kunt tekenen wanneer je welk kaartje gedaan hebt en in steekwoorden opmerkingen kwijt kunt. Leg het opdrachtkaartje klaar waarmee je moet beginnen (zie aftekenkaart). Pen of potlood. Horloge, klok of stopwatch om werktijd (max. 15 minuten) in de gaten te houden. Uitvoering Beperk de oefentijd tot maximaal 15 minuten per keer. Je kunt beter vier keer per week kortdurend (max. 15 minuten) oefenen dan één keer per week een uur achter elkaar. De kaartjes zijn via een vaste opbouw opgebouwd. Het is belangrijk dat de kaartjes op volgorde doorgenomen worden beginnend met kaartje 1 en eindigend met kaartje 40. Op de meeste kaartjes lopen de oefeningen van makkelijk naar steeds moeilijker. Het is dus belangrijk om alle oefeningen op een kaartje te doen. De leerling zet, behalve bij de opdrachten met een * (in alle sets kaartje 2), het begingetal van de opdrachtkaartjes op de Grote getallenteller. De leerling draait daarna steeds aan de getalschijven om zo de opdracht uit te voeren. Laat de leerling de getallen steeds hardop uitspreken. De opdrachten met een * (in alle sets kaartje 2) zet je zelf als begeleider op de Grote getallenteller. De leerling leest het getal vervolgens af. Laat de leerling alle getallen hardop uitspreken, ook tijdens het tellen met sprongen. Bij het tellen met sprongen van 10 vanaf 49 de volgende getallen 59, 69, 79 en 89 hardop uitgesproken. Om grote getallen gemakkelijk te kunnen aflezen is er een punt na de duizendtallen en na de miljoenen gezet. Leerlingen met problemen op het gebied van getalbegrip en inzicht hebben baat bij een eenduidige strategie als het gaat om het uitspreken van grote getallen. Het getal 1.347 wordt bij voorkeur afgelezen als duizend driehonderd zevenenveertig. Mocht de leerling het aankunnen dan kan afwisselend geoefend worden met de uitspraak dertienhonderd zevenenveertig. Bij opdrachten als: tel verder met sprongen van 10 draait de leerling aan de schijf van de tientallen en komt zo via 163, 173 en 183 op 193. Op het moment dat de leerling verder draait komt de tekst pas op in beeld met een pijl welke naar links wijst. De leerling krijgt hierdoor een visuele ondersteuning dat de schijf van de honderdtallen ook verder gedraaid moet worden en kan zo de sprong over het honderdtal naar 203 maken.

Opbouw 11 Tips Om vaart te houden in de sessie kan er voor gekozen worden om als begeleider zelf de getalschijven te bedienen. Om de leerling minder afhankelijk te maken van het materiaal kunnen de oefeningen, nadat de leerling zelf de getalschijven heeft bediend, herhaald worden. De begeleider bedient dan, buiten het zicht van de leerling, de getalschijven. Op het moment dat de leerling onverhoopt toch nog vastloopt, meestal bij het passeren van een honderdtal of duizendtal, kan de Grote getallenteller ter visuele ondersteuning alsnog getoond worden. Laat de leerling tijdens de normale rekenles ook oefenen met het juist opzetten van de aangeboden getallen op de Grote getallenteller. Afronding van een oefenmoment Noteer op de aftekenkaart welke kaartjes aan bod zijn geweest. Noteer de datum en geef met steekwoorden of + en aan, hoe de oefeningen zijn verlopen. Voor de leerling is het prettig om de vooruitgang te zien. Kijk, we hebben al zoveel opdrachtkaartjes gedaan en Kijk, weer een + op deze reeks sommen. Afronding van een set Na het afronden van de opdrachtenkaartjes van een set, kan het onderdeel uit het diagnostisch rekenonderzoek dat gaat over tellen en het onderdeel kennis van getallen / getalinzicht van Rekensprint of de toets getalbegrip van Bareka afgenomen worden om te kijken wat het effect van de begeleiding geweest is. Indien uit de toetsgegevens naar voren komt dat bepaalde onderdelen toch nog aandacht behoeven, dan kan een gerichte keuze uit de opdrachtkaartjes gemaakt worden. Na een positief resultaat kan gebruik gemaakt worden van de andere sets van de Grote getallenteller. De oefeningen van de Grote getallenteller zijn zo opgebouwd dat de leerlingen in de eerste set (getallen tot 100) de systematiek van deze getallenreeks leren doorzien. In de daaropvolgende sets wordt steeds een relatie gelegd met wat de leerlingen in een eerdere set ontdekt hebben. 03 SET Schoolsupport www.schoolsupport.nl Grote getallenteller tot 10.000 (TD D. H T E) 1. Getallendictee draai de getallen op de juiste plaats 1.659 5.673 3.859 4.589 5.374 5.489 7.486 5.498 8.567 8.954 Grote getallenteller 1

12 Instructie voor de tutoren / oefenmaatjes Instructie voor de tutoren / oefenmaatjes Bij het werken met de Grote getallenteller ben jij de tutor en help je je oefenmaatje. Voordat je begint, verzamel je het volgende materiaal: de Grote getallenteller; het doosje met de juiste set met oefeningen; de aftekenkaart; pen of potlood; horloge, klok of stopwatch; het juiste kaartje. Tijdens het werken: Stel de tijd in op 15 minuten. Start bij het benodigde kaartje uit de set. Lees de opdracht voor. Bij alle kaartjes zet je oefenmaatje, behalve bij de opdrachten met een * (in alle sets kaartje 2), het begingetal van de opdrachtkaartjes op de Grote getallenteller. Je oefenmaatje draait daarna steeds aan de getalschijven om zo de opdracht uit te voeren. Bij de opdrachten met een * (in alle sets kaartje 2) zet de tutor het getal op. Je oefenmaatje benoemt het getal wat jij opgezet hebt. Laat je oefenmaatje alle getallen hardop uitspreken, ook tijdens het tellen met sprongen. Bij het tellen met sprongen van 10 vanaf 49 wordt na het begingetal (49) ook 59, 69, 79 en 89 hardop uitgesproken. Bij de sprong over het tiental zie je bijvoorbeeld bij 89 na de 9 een pijl met pas op komen. De pijl wijst naar de tientallen. De schijf van de tientallen moet ook een plekje doorgeschoven worden waardoor de sprong over het tiental te maken is. Dit geldt ook bij het honderdtal, duizendtal, tienduizendtal en miljoental. Tips voor tijdens het werken: Als het opzetten van het begingetal op de Grote getallenteller nog lastig is, dan mag je je oefenmaatje helpen met het opzetten van het begingetal. Als het tegelijk draaien en opzeggen lastig is, dan mag je helpen met het draaien aan de schijven. Als het uitspreken van de getallen lastig is, dan wijs je je oefenmaatje op de punten die helpen om de duizendtallen en miljoenen uit te spreken. Ook kan je je oefenmaatje helpen door hem/ haar te wijzen op de letters boven de getallen (M. HD TD D. H T E). Let op: Getallen tussen duizend en tienduizend kunnen op twee manieren uitgesproken worden. Bij het getal 1.347 is zowel duizend driehonderd zevenenveertig als dertienhonderd zevenenveertig goed. Vindt je oefenmaatje het uitspreken moeilijk, kies dan voor een vaste manier. De manier van duizend driehonderd zevenenveertig is dan de beste.

Instructie voor de tutoren / oefenmaatjes 13 Twijfelt je oefenmaatje lang, dan kun je hem/haar helpen door het eerste stukje van het getal voor te zeggen. Je oefenmaatje moet het getal dan nazeggen. Maak, als de 15 minuten om zijn, het kaartje waar je mee bezig bent af. Start niet met een nieuw kaartje als de 15 minuten bijna om zijn. Geef je oefenmaatje een compliment. Vertel hem of haar wat er goed gaat. Als je klaar bent: Leg de kaartjes weer op de juiste volgorde in het doosje. Vul de aftekenkaart in zodat je de volgende keer weet waar je verder moet gaan. Schrijf bij opmerkingen op hoe het gegaan is. Na kaartje 20 meld je je bij de leerkracht. Je vertelt dan hoe je tutormaatje de oefeningen doet. Wat vindt hij/zij moeilijk? Wat gaat al goed? Je bespreekt de opmerkingen die je achter de kaartjes 1 t/m 20 hebt opgeschreven met de leerkracht. Samen bekijken jullie of je door kan gaan of dat er misschien wat aangepast moet worden. Als je de set tot en met kaartje 40 hebt doorlopen, meld je je opnieuw bij de leerkracht. Deze zal de toets herhalen.

14 Aftekenkaart Aftekenkaart Grote getallenteller tot 100 / 1000 / 10.000 / 100.000 / 1.000.000 *omcirkel de gebruikte set kaartje datum opmerkingen kaartje datum opmerkingen 1 21 2* 22 3 23 4 24 5 25 6 26 7 27 8 28 9 29 10 30 11 31 12 32 13 33 14 34 15 35 16 36 17 37 18 38 19 39 20 40 Meld je bij de meester of juf Toets herhalen

Literatuurlijst 15 Literatuurlijst Braams, T., & Denis, D. (2003). Getalbegrip: Een noodzakelijke voorwaarde voor het leren rekenen. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2, 16-20. Theunissen, M. (2016). Rekensprint Basis: handleiding (1e ed.) Utrecht, Nederland: Uitgeverij Schoolsupport Informatie van: Bareka: www.bareka.nl Beter rekenen: www.beterrekenen.nl Gebruikte leerlijnen: Malmberg: www.malmberg.nl/basisonderwijs/methodes/rekenen/de-wereld-in-getallen/ Leerlijnenoverzicht/Leerlijnen.htm www.rkbsdehofstee.nl/files/hofstee/leerlijnoverzicht-groep-3-8.pdf Tule: www.tule.slo.nl/rekenenwiskunde/f-l26.html leerlijn 26 Kinderen die moeite hebben met rekenen kunnen de Grote getallenteller gebruiken om net als ik beter te leren rekenen. Niek, 9 jaar. Het werken met de Grote getallenteller is leuk. De Grote getallenteller helpt mij met het tellen met sprongen van 50 en 20 heen en terug. Ik kan met de Grote getallenteller de getallen nu goed uitspreken. Annemijn, 8 jaar.

De Grote getallenteller is het hulpmiddel om inzicht in de structuur en opbouw van getallen en het tellen tot 100, 1.000, 10.000, 100.000 en zelfs tot 1.000.000 inzichtelijk te maken en te begrijpen. Doelgroep Grote getallenteller De Grote getallenteller kan ingezet worden voor leerlingen met problemen met getalbegrip en inzicht binnen de volgende gebieden: getallen tot het 100-tal, het 1000- tal, het 10.000-tal, het 100.000-tal en 1.000.000-tal. De Grote getallenteller geeft inzicht in de opbouw van getallen en ondersteunt het ontwikkelen van het getalbegrip. Door de oefeningen wordt het getalbegrip vergroot en versterkt. Inhoud Grote getallenteller een handleiding, te downloaden op www.schoolsupport.nl/grotegetallenteller een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 100-tal, inzetbaar vanaf groep 3 / 1ste leerjaar een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 1.000-tal, inzetbaar vanaf groep 4 / 2de lj. een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 10.000-tal, inzetbaar vanaf groep 5 / 3de lj. een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 100.000-tal, inzetbaar vanaf groep 6 / 4de lj. een set met 40 opdrachtenkaartjes tot het 1.000.000-tal, inzetbaar vanaf groep 7 / 5de lj. twee Grote getallentellers Hoe kan de Grote getallenteller worden gebruikt? Als remediërend materiaal voor individuele begeleiding of in kleine groepjes; Naast elke rekenmethode; Op school, in de RT-praktijk of thuis. Uitgangspunten Grote getallenteller Samenwerken met een tutor (leerkracht onafhankelijk); Opdrachtenkaartjes met ondersteunend en inzicht gevend materiaal; Eenvoudig in gebruik; Is inzetbaar als visuele ondersteuning bij de onderdelen Getallen en Tellen uit de Rekensprint-series. Het aanbod van de Grote getallenteller past bij het Rekenmuurtje van Bareka en de bijbehorende Rekendrempels. Kinderen die moeite hebben met rekenen kunnen de Grote getallenteller gebruiken om net als ik beter te leren rekenen. Niek, 9 jaar. www.schoolsupport.nl