Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan

Transcriptie

1 Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan Eerste versie Het volgen van - en begeleiding bij ernstige rekenproblemen en dyscalculie

2 Stappenplan bij (ernstige ) rekenproblemen en dyscalculie

3 De vier fasen vanuit het protocol ERWD Wij hanteren het protocol ERWD ( Ernstige RekenWiskunde problemen en dyscalculie ). De fasen ( zie hieronder ) en stappen uit dit protocol volgen wij en gebruiken wij voor de kinderen met rekenproblematiek bij ons op school. In ons schoolprotocol geven wij nauwgezet de stappen die wij zetten voor kinderen die grote problemen hebben met rekenen. Hieronder zijn de 4 fasen van rekenproblemen op de basisschool afgebeeld.

4

5 Stap 1 Stap 2 Stappenplan Rekenproblemen en dyscalculie Cluster Jenaplan Vanuit de methodetoetsen en de Cito toetsen komt naar voren dat het kind onvoldoende scores behaald op de toetsen voor het rekenen. Het kind wordt aangemeld bij de intern begeleider voor een kindgesprek. Er wordt bekeken in welke fase het kind zit. Zie afbeelding 1. Het leerlingrapport wordt aangemaakt voor het kind en de gegevens die reeds in te vullen zijn, worden ingevuld door de stamgroepleider. Ouders worden hiervan op de hoogte gesteld. Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Er wordt een Individueel handelingsplan voor het kind geschreven of het kind gaat mee met de intensief groep van het groepsplan voor het rekenonderwijs in de groep. Er wordt een gerichte interventie ingezet. Bij vermoeden dyscalculie hoort er 30 minuten RT buiten de groep te worden ingezet. Hoe dit vormgegeven kan worden wordt met ouders overlegd. De hoofd en tussenmetingen, zoals beschreven in dit protocol, worden nauwgezet gevolgd en de uitkomsten van de metingen worden in het leerlingrapport vastgelegd. Naar aanleiding van de metingen worden de interventies elke keer bijgesteld. Dat wil zeggen dat het plan wordt aangepast met nieuwe doelen en een nieuw beoogd resultaat. Als er een groot vermoeden van dyscalculie is, dan nemen wij de NDS ( Nederlandse Dyscalculie Screening ) af. Deze geeft het risico op dyscalculie weer. Na 4 metingen met een ( lage ) V score kan de informatie uit het leerlingrapport gebruikt worden voor het aanmeldingsformulier voor de aanvraag van een dyscalculieonderzoek. Dit onderzoek wordt nog niet vergoed. Ook kan besloten worden om eerst een intern rekenonderzoek te laten uitvoeren door de Intern begeleider of rekenspecialist. Kinderen met een dyscalculieverklaring kunnen compenserende middelen krijgen. Hiervoor wordt met ouders, intern begeleider, stamgroepleider en kind een afspraak gemaakt.

6 Groep 1/2

7 Meetmomenten en toets afname Beginsituatie vaststellen ( September ) Observaties van het kind van het tellen ( akoestisch tellen, synchroon tellen, receptief tellen ). Eventueel bij kinderen waar meer informatie over verzameld dient te worden alvast het afnemen van een eerste keer van de UGT-R. Hoofdmeting 1 ( januari februari ) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A Bij alle leerlingen Bewerkingen van rekenen Cito Rekenen en wiskunde Cito Min. III-niveau Afname MIDDEN A Bij kinderen die als risicoleerling voor rekenen zijn doorgegeven ( uitvallen op de laatste Cito versie EIND ) Rekenvaardighede n in beeld krijgen Getalbegrip UGT-R Utrechte Getalbegrip Toets Revised Graviant Op niveau van groep 1 of groep 2 C score

8 Hoofdmeting 2 ( mei juni ) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A Bij alle leerlingen Bewerkingen van rekenen Cito Rekenen en wiskunde Cito Min. III-niveau Afname EIND A Bij kinderen die als risicoleerling voor rekenen zijn doorgegeven ( uitvallen op de laatste Cito versie EIND ) Rekenvaardighede n in beeld krijgen Getalbegrip UGT-R Utrechte Getalbegrip Toets Revised Graviant Op niveau van groep 1 of groep 2 C score N.B. Deze metingen worden allemaal bijgehouden in parnassys als ook het leerling rapport rekenen bij kinderen met ernstige rekenproblemen die in aanmerkingen zouden kunnen komen voor eventueel onderzoek

9 GROEP 3 t/m 8

10 Meetmomenten en toets afname Beginsituatie vaststellen ( September ) Vanuit de kleutergroepen worden de kinderen warm overgedragen aan de nieuwe stamgroepleiders. Er wordt direct bij aanvang van het nieuwe schooljaar extra ondersteuning geboden aan de leerlingen die extra hulp nodig hebben op het gebied van rekenen. Startmeting 1 ( oktober november ) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A Bij kinderen die als risicoleerling voor rekenen zijn doorgegeven ( uitvallen op de laatste Cito versie EIND ) Automatisering/ Hoofdrekenen van optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen Tempo Test Rekenen Pearson ( T. de Vos ) DLE op niveau Technisch rekenen en bewerkingen DLE test rekenen T. de Vos DLE op niveau

11 Hoofdmeting 2 ( januari februari ) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A Bij alle leerlingen Bewerkingen van rekenen Cito Rekenen en wiskunde Cito Min. III-niveau Afname MIDDEN B Bij leerlingen met zwakke technische rekenvaardigheid bij de startmeting / meting 1 Bewerkingen van rekenen Diagnostisch gesprek n.a.v. de cito rekenen en wiskunde Analyse van de CITO In gesprek met de intern begeleider worden hier de juiste middelen voor beschikbaar gesteld C Bij leerlingen met onvoldoende automatiseringsproblematiek bij de startmeting / meting 1 Automatisering / hoofdrekenen van optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen TTR Tempo Test Rekenen Pearson T. de Vos Tussenmeting ( april ) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A Bij alle leerlingen Geen toets Geen toets Geen toets B Bij leerlingen met zwakke technische rekenvaardigheid bij meting 1 Technische rekenvaardigheden en bewerkingen DLE test Rekenen T. de Vos C Bij leerlingen met onvoldoende automatiseringsproblematiek bij meting 1 Automatisering / hoofdrekenen van optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen TTR Tempo Test Rekenen Pearson T. de Vos DLE op niveau DLE op niveau

12 Hoofdmeting 3 ( mei juni ) Vaardigheid Toets Bron Streefdoel A Bij alle leerlingen Bewerkingen van rekenen Cito Rekenen en wiskunde Cito Min. III-niveau Afname MIDDEN Automatisering / hoofdrekenen van optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen TTR Tempo Test Rekenen Pearson T. de Vos DLE op niveau B Bij leerlingen met zwakke technische rekenvaardigheid bij hoofdmeting 3 Bewerkingen van rekenen Diagnostisch gesprek n.a.v. de cito rekenen en wiskunde Analyse van de CITO In gesprek met de intern begeleider worden hier de juiste middelen voor beschikbaar gesteld N.B. Deze metingen worden allemaal bijgehouden in parnassys als ook het leerling rapport rekenen bij kinderen met ernstige rekenproblemen die in aanmerkingen zouden kunnen komen voor eventueel onderzoek

13 Interventies bij (ernstige) rekenproblemen en dyscalculie Elke week 1 uur per week extra automatiseringsoefeningen voor kinderen met automatiseringsproblemen 4x 15 min rekensprint met een rekentutor 40 minuten per week extra instructie voor kinderen met algemene rekenproblemen Verlengde- of extra instructie van 10 minuten 4x in de week Interventie1 Interventie 2 Interventie 3 Kinderen met problematiek bij het toepassen van strategieën bij het rekenen Kinderen met problematiek rondom het aanleren van de tafelsommen Kinderen met problematiek bij het oplossen van sommen in een rijke context ( verhaalsommen ) 2x in de week 10 tot 15 minuten extra instructie op een strategie die toegepast kan worden op de sommen passend bij de leerlijn van het kind Deze 2x heeft dit kind geen verlangde instructie Deze strategieën worden in de vorm van spiekkaarten in een map voor het kind bewaard om terug te kunnen zoeken. 4x in de week 15 minuten extra oefeningen van tafelsommen 2x flitsen met een tutor 2x op tablet, ipad of computer tafelsommen oefenen met een app of via internet Gebruik maken van een stappenplan voor het oplossen van een verhaalsom. Stappenplan komt ook op een spiekkaart. Daarnaast 1x in de week een instructie op verhaalsommen uit de methode met het inzetten van de vertaalcirkel van Cecile Borghouts.

14 Compensatie bij een dyscalculieverklaring Voor kinderen met een verklaring voor dyscalculie gaan wij altijd in overleg over compenserende middelen. Wij kunnen de volgende compensaties bieden: Extra tijd bij de Citotoetsen en methodetoetsen Vergrote versie van de Cito toetsen Gebruik maken van enkele spiekkaarten bij het LVS cito toetsen en methodetoetsen Gebruik maken van een rekenmachine bij de LVS cito toetsen en methodetoetsen Gebruik maken van kladpapier bij alle delen van de toetsen Voor de Cito eindtoets in groep 8 gaan wij altijd met leerkracht, intern begeleider, ouders en kind in gesprek om te kijken welke compensatie wij kunnen en mogen bieden hiervoor. Dit is de basisversie van ons protocol dyscalculie. Gedurende 2016 wordt n.a.v. het protocol ERWD ons protocol dyscalculie verder uitgewerkt.

15 Bijlagen

16 Leerlingrapport Rekenen Cluster Jenaplan Naam Voorbeeld Groep 6 Geboortedatum

17 GROEP Vaardigheid Toetsen MM 1** MM 2** MM 3** MM 4** Technisch rekenen Automatiserin g Begrijpend lezen Opmerkingen CITO DLE test TTR Tempo Test Rekenen CITO begrijpend lezen DLE FN Score DLE FN Score DLE FN Score DLE FN Score DLE DLE DLE DLE M4 DLE VS E4 DLE VS M5 DLE VS M6 DLE VS Het kind zit nu in fase geel.. Onderwijsaanbod en extra ondersteuning (volledig(e) handelingplan(nen) toevoegen): Effecten van onderwijsaanbod en extra ondersteuning : Advies en aandachtspunten volgend schooljaar:

18 Eindevaluatie groep 6 Formulier ingevuld op:.. Door:.... Toetsgegevens Geef hier kort een indicatie van het niveau van de leerling op de verschillende vaardigheden. Technisch rekenen ( CITO en DLE test ) Automatisering ( Tempo Test Rekenen ) Methodetoetsen

19 Beschrijving rekenproblemen Beheersing vaardigheden Algemene indruk Problemen met Getalbegrip zwak/matig/voldoende Automatisering zwak/matig/voldoende Meten en meetkunde zwak/matig/voldoende Complexe sommen en langzaam/snel verhaalsommen Gebruik strategieën Deze leerling hanteert met name de volgende strategie al op de juiste wijze: Rekenen: foutenanalyse Deze leerling maakt de volgende opvallende fouten:

20 Bijkomende factoren (observatieformulier toevoegen) Zelfvertrouwen/ faalangst Motivatie

21 Concentratie Zelfreflectie Uitspraak Geheugen

22 Thuis Schoolbeleving Didactische aanwijzingen 1. Bij deze leerling moet wel/niet rekening worden gehouden met een korte aandachtsspanne. 2. Bij deze leerling is instructie in kleine stapjes wel/niet noodzakelijk. 3. De begeleiding van deze leerling kan het best gegeven worden binnen de groep/buiten de groep/zowel binnen als buiten de groep. 4. Deze leerling heeft wel/niet de mogelijkheid om thuis extra te oefenen.

23 Tegemoet komen aan onderwijsbehoeften

24