Dag van de Aarde 3 de graad Van afvalberg tot afvaldal Doelstellingen Leerlingen kunnen doelgericht denken door na te denken over de (gewenste) eigenschappen van een gerecycleerd voorwerp. Leerlingen verzamelen ideeën om afval te recycleren. Leerlingen kunnen kritisch omgaan met ideeën door opbouwende feedback te geven en ontvangen. Materiaal - 4 of 5 (oude, kapotte, niet meer gebruikte) voorwerpen Bv. jeansbroek, oude wegenkaart, aantal oude CD s, plastieken fles(sen). Dit zijn enkele suggesties: laat je zeker leiden door eigen inspiratie! - 1 flap papier per groep + min. 1 flap klassikale feedbackronde - 3 hoeden/petten/sjaaltjes in 3 kleuren: geel, zwart, groen - 3 stiften: donkergeel, groen en zwart Organisatie - Klassikaal + parallel groepswerk (1 groep per voorwerp) Voor je begint - Plan deze les wanneer de leerlingen tijdens het eerste lesuur of na speeltijd voor het verrassingseffect. - Voorzie toegang tot internet: aantal computers= aantal groepjes. - Hang of plaats de voorwerpen zichtbaar in de klas wanneer de leerlingen binnenkomen. 1 Kies je afval Vraag de leerlingen bij een voorwerp naar keuze te gaan staan. Laat hen kort hun keuze motiveren. Vorm een groepje per voorwerp.
Link naar Dag van de Aarde Indien je deze les naar aanleiding van Dag van de Aarde geeft, geef je leerlingen hier beknopte info. De Dag van de Aarde op 22 april is een werelddag waarop internationaal aandacht aan de Aarde wordt geschonken. Je kan de schoonheid van de Aarde vieren met een feest of knutselwerkjes. Je kan meer aandacht geven aan de problemen die de Aarde kent bv. milieu. Of je kan nadenken over oplossingen om de Aarde zo mooi en leefbaar te houden als ze is. 2a Surfen naar ideeën (kortere les met computer) Parallel groepswerk Kies deze werkvorm om ideeën te verzamelen indien je voldoende computers hebt en/of indien je een kortere les wenst. Opdracht 1 Vertel dat je samen ideeën zal verzamelen over hoe we deze voorwerpen recycleren zodat we ze niet moeten weggooien. Ga na welk doel deze oefening kan hebben? A: minder afval. Noteer de zoekopdracht aan bord: recycleren. Elke groep heeft toegang tot internet. De leerlingen zoeken gezamenlijk naar manieren om het voorwerp van hun keuze te recycleren. Bespreek met de leerlingen mogelijke zoektermen (recycleren, hergebruik,.) en interessante websites (pinterest). Zo geven de combinatie van recycleren en het voorwerp een ruim overzicht om te starten. De leerlingen kiezen een idee voor recyclage van het gekozen voorwerp. Ze omschrijven dit kort op een flap en bewaren een afbeelding. 2b Wat zal het zijn? (uitgebreide les zonder computer) Klassikaal (per groep) Kies deze werkvorm om ideeën te verzamelen indien je onvoldoende computers hebt en/of indien je een uitgebreidere les wenst.
Opdracht 1 Vertel dat je samen gaat nadenken over hoe we deze voorwerpen recycleren zodat we ze niet moeten weggooien. Resultaat: minder afval. Noteer het onderwerp van de denkoefening aan bord: afval recycleren. Vertel de leerlingen dat je samen gaat nadenken over de kenmerken/eigenschappen van het gerecycleerde afval. Als je gericht over eigenschappen nadenkt, helpen richtvragen. Noteer het sleutelwoord van de richtvragen ook aan bord. 1. Wat moet het gerecycleerde afval doen of kunnen? Of is het enkel als versiering? Wat is het doel? 2. Voor wie is dit eindproduct bestemd? 3. Heb je veel extra materiaal nodig om het om te vormen? 4. Wie kan dit recycleren? De leerling, hulp van volwassene? 5. Hoe moet het eindproduct eruitzien? Mooi, grappig, klein, Bespreek per richtvraag een aantal mogelijke antwoorden. Deze antwoorden noteer je niet, de leerlingen bepalen dit later zelf over. Ga na of de leerlingen nog een interessante richtvraag hebben. In deze opdracht leren de leerlingen gericht denken. Waak erover dat ze nog niet in detail over een concreet eindproduct nadenken. De leerlingen kiezen in groep max. 4 of 5 eigenschappen (= een antwoord op elke richtvraag). Bv. om iets te dragen / leerlingen/weinig extra materiaal/door de leerlingen zelf/cool Ze noteren deze eigenschappen bovenaan een flap. Opdracht 4 De leerlingen bedenken ideeën over hoe ze het gekozen voorwerp kunnen recycleren op basis van de gekozen eigenschappen. Ze noteren de ideeën op hun flap. Opdracht 5 De leerlingen stemmen per groep voor hun favoriete idee en omcirkelen dit. Ze stellen hun idee voor aan de klas.
3 Feedback volgens de regels Klassikaal - kring Opdracht 1 Vertel dat je elkaars ideeën zal beoordelen, volgens een kleurcode. Leg de kleurcode uit en noteer aan bord. o Geel = positief: je vertelt iets positiefs over het idee. o Zwart= negatief: je vertelt een nadeel, iets negatiefs over het idee. o Groen = oplossing: je geeft een oplossing voor een nadeel. Heb of draag je 1 van deze kleuren, dan geef je feedback volgens de regels. Kies of stem voor een idee en bespreek. bv. Jeansbroek wordt handtas Stel (per ronde) een verslaggever aan die de feedback met kleurstiften op een flap verzamelt. Geef de gele hoed (of alternatief voorwerp) door. Wie geel heeft, vertelt iets positiefs. Geef door tot er geen nieuwe positieve feedback meer gegeven wordt. Geef de zwarte hoed door. Wie zwart heeft, vertelt iets negatiefs. Geef door tot er geen nieuwe negatieve feedback meer gegeven wordt. Geef de groene hoed door. Wie groen heeft, bedenkt een oplossing voor een eerder vermeld nadeel. Herhaal deze rondes voor een of meerdere ideeën. Reflectie Tip Waak erover dat er feedback wordt gegeven volgens de kleur. Negatieve feedback tijdens de gele ronde is niet toegestaan. Welke opdracht kreeg je aan het begin van deze les? Op welke manier heb je dat gedaan? Vond je dit moeilijk/gemakkelijk? Waarom? Hoe heb je elkaars ideeën beoordeeld? Hoe vond je deze werkwijze? Kan je dit ook op andere lessen of opdrachten toepassen?
In deze les oefen je de vaardigheid creatief denken. Creatief denken leert kinderen nieuwe mogelijkheden en oplossingen te verkennen en bedenken voor het duurzame vraagstuk. In deze les gebeurt dit met werkvormen rond gericht denken en kritisch denken. Smaakt dit naar meer? In onze methode creatief denken vind je 108 werkvormen en 26 lessen rond het thema 'klimaatverandering'. In een workshop of nascholing creatief denken leer je tal van methodieken die leerlingen leren vaste denkpatronen te doorbreken en nieuwe paden in te slaan. Of bekijk wat een coaching voor jou (en je team) kan betekenen. http://djapo.be/creatief-denken-duurzame-wereld/