2. De verkoopcyclus Een periodieke afstemming van de saldi op de btw-rekeningen, met de gegevens van de btw-aangifte (opgemaakt op basis van de dagboeken), is aangewezen (zie p. 131: btw-overboeking). 2. De verkoopcyclus 2.1. Verkoopfactuur De btw die de leverancier aanrekent aan zijn klant, is hij verschuldigd aan de Schatkist. Aangezien periodiek (maandelijks of per kwartaal) via de btw-aangifte wordt afgerekend met de Schatkist, wordt dit dus geboekt onder de schulden op maximaal 1 jaar. In het MAR is hiertoe de rekening 451 Te betalen btw opgenomen. Voorbeeld: VKF/1: Verkoop handelsgoederen 1.000,00 EUR, excl. btw 21 % (1) 1.210,00 1.000,00 (1) 210,00 (1) Aan de klant wordt 1.000,00 EUR + 210,00 EUR btw gefactureerd. Deze 1.210,00 is een vordering die op de actiefrekening 400 Handelsdebiteuren wordt gedebiteerd; De verkoop voor 1.000,00 EUR is een bedrijfsopbrengst die op de rekening 700 Omzet wordt gecrediteerd; De 210,00 EUR aan de klant aangerekende btw op verkopen, is men verschuldigd aan de staat en wordt gecrediteerd op de rekening 451 Te betalen btw. 2.2. Ingaande retours / Uitgaande creditnota Indien de klant bepaalde goederen terugstuurt omdat deze niet overeenstemmen met de leveringsvoorwaarden (foute levering, kwaliteitsgebreken, beschadigde goederen,...), ontvangt de klant vanwege de leverancier een creditnota. Voor ingaande retours maakt de verkoper dus een uitgaande creditnota op. Hij zal het tegoed op de klant in zijn boekhouding dan ook crediteren. Intersentia 95
4. Het boeken van courante verrichtingen In feite is een creditnota dus het omgekeerde van een factuur (die eigenlijk een debetnota is die beantwoordt aan de vereisten uit de btw-wetgeving) en ze wordt dan ook als dusdanig geboekt. Voorbeeld: De klant stuurde voor 200,00 EUR goederen van voorgaande levering terug wegens kwaliteitsgebreken. Wij maken UCN/1 op voor 200,00 EUR, excl. btw 21 %. (1) 1.210,00 242,00 (2) (2) 200,00 1.000,00 (1) (2) 42,00 210,00 (1) 2.3. Handelskorting Handelskortingen of commerciële kortingen zijn kortingen die men toekent aan zijn klant vanuit commerciële overwegingen, bijvoorbeeld kortingen bij afname van een grote hoeveelheid, introductiekortingen voor nieuwe producten, promotieacties, eindejaarsristorno s, maar ook bijvoorbeeld rabatten (kortingen omdat bij leveringen een gewichtsverlies optreedt). Men kan ook een handelskorting toekennen na klachten vanwege de klant omdat goederen of diensten niet overeenstemden met de afgesproken kwaliteitsvereisten. Dit betekent dan ook dat handelskortingen zowel rechtstreeks op de verkoopfactuur, als achteraf via een creditnota kunnen worden toegestaan. Het toekennen van een handelskorting vermindert alvast onze verkoopopbrengsten. Boekhoudkundig heeft men de keuze om deze korting: ofwel rechtstreeks in mindering te brengen van de verkopen, en dus deze niet afzonderlijk te registeren in de boekhouding; ofwel te boeken op een subrekening van de 70-groep, die daartoe speciaal voorzien is in het MAR, de rekening 708 Toegestane kortingen, ristorno s en rabatten ( ). 96 Intersentia
2. De verkoopcyclus Het minteken dat tussen haakjes voorkomt bij deze rekening in het MAR duidt aan dat het hier een vermindering van opbrengsten betreft en dat deze rekening dus hiertoe gedebiteerd zal moeten worden. Voorbeeld 1: handelskorting rechtstreeks op de verkoopfactuur VKF/2 voor levering van handelsgoederen voor 2.500,00 EUR, handelskorting 3 %, excl. btw 21 %. Wanneer het voorafgaande schema voor het bepalen van de maatstaf van heffing van de btw wordt gevolgd, krijgen wij een maatstaf van heffing van 2.500,00 75,00 (3 %) = 2.425,00 EUR. Hierop wordt 21 % btw berekend, zijnde 509,25 EUR. Dit geeft uiteindelijk de volgende factuur: brutobedrag: 2.500,00 handelskorting: 75,00 ----------------------------------- --------------- subtotaal: 2.425,00 + btw: 509,25 -------------------------------------- --------------- totaal factuurbedrag: 2.934,25 Optie 1: dadelijke verrekening met de verkopen (1) 2.934,25 2.425,00 (1) 509,25 (1) Optie 2: aparte boeking van de toegekende handelskorting Toegekende kortingen,... D 708 ( ) C D 700 Omzet C (1) 75,00 2.500,00 (1) D 400 Handelsdebiteuren C (2) 2.934,25 509,25 (1) Intersentia 97
4. Het boeken van courante verrichtingen Merk op dat bij beide opties de uiteindelijke rapportering in de resultatenrekening, waar men groepeert op het niveau van alle 70 -rekeningen, dezelfde zal zijn. Bij optie 1 treft men slechts één 70-rekening in de boekhouding, die een creditsaldo heeft van 2.425,00 EUR. Bij optie 2 treft men in de boekhouding twee 70 -rekeningen aan, nl. de rekening 700 Omzet, met een creditsaldo van 2.500,00 EUR en de rekening 708 Toegekende kortingen, ristorno s en rabatten, met een debetsaldo van 75,00 EUR. Per saldo geeft dit eveneens 2.425,00 EUR op niveau van de 70-groep. Optie 2 biedt echter bijkomende informatie voor wie de toegekende korting wil opvolgen vanuit beleidsstandpunt (nuttig in sectoren waar commerciële kortingen een essentieel onderdeel vormen van het verkoopproces, bv. automobielsector). Voorbeeld 2: handelskorting via een creditnota Wij factureerden diensten aan onze klant voor 800,00 EUR, excl. 21 % btw. Wij ontvingen echter een klacht vanwege de klant wegens een laattijdige en gebrekkige uitvoering. Als commerciële tegemoetkoming sturen wij hem een uitgaande creditnota UCN/2, waarin wij hem een korting toekennen van 10 % op de gefactureerde prestaties. Ook in dit geval zijn beide voorgaande opties mogelijk, nl. debiteren rechtstreeks op de rekening Omzet, of debiteren op de aparte rekening 708 voor Toegekende kortingen, ristorno s en rabatten. Optie 1: (1) 968,00 96,80 (2) (2) 80,00 800,00 (1) (2) 16,80 168,00 (1) Optie 2: (1) 968,00 96,80 (2) 800,00 (1) D 708 ( ) Toegekende kortingen,... C (2) 80,00 (2) 16,80 168,00 (1) 98 Intersentia
2. De verkoopcyclus 2.4. Financiële korting Naast een handelskorting die wordt toegekend vanuit commerciële overwegingen, kan men aan de klant ook een disconto toekennen voor snelle betaling. Dergelijke korting wordt niet toegekend vanuit commerciële overwegingen, maar om de klant te stimuleren om snel te betalen. Dit is een financiële overweging. Een financiële korting, ook wel disconto of korting contant genoemd, dient dan ook niet in het bedrijfsresultaat te worden geboekt, maar in het financieel resultaat. Een tweede belangrijk verschil tussen handelskortingen en financiële kortingen is het tijdstip waarop de korting verworven is. Een handelskorting is dadelijk verworven bij facturatie (of bij latere creditnota) en wordt dan reeds geregistreerd. Wanneer aan een klant een korting contant wordt toegekend op de factuur, is deze door de klant pas verworven indien hij voor de gestelde datum effectief ook betaalt; m.a.w. een financiële korting kan nog niet worden geboekt op het moment van facturatie (je weet nog niet wanneer de klant zal betalen: binnen de afgesproken termijn contant bv. 5 dagen of op de vervaldag bv. 30 dagen einde maand), maar slechts bij ontvangst van de betaling binnen de vooropgestelde termijn voor korting contant. Een derde mogelijk verschil is de berekeningsbasis van de korting. Wanneer we even teruggrijpen naar het schema voor het bepalen van de maatstaf van heffing van de btw, blijkt duidelijk dat een handelskorting wordt berekend op het brutobedrag, de financiële korting op het subtotaal. Schematisch hoeveelheid prijs = brutobedrag handelskorting + bijkomende kosten ----------------------------------------------------------- subtotaal financiële korting (disconto) ----------------------------------------------------------- maatstaf van heffing Merk op dat het disconto in mindering komt van de maatstaf van heffing voor de berekening van de btw, ook al maakt de klant mogelijk achteraf geen gebruik van de mogelijkheid om snel te betalen en heeft hij dus geen recht op de financiële korting. Intersentia 99
4. Het boeken van courante verrichtingen Voorbeeld: VKF/3: verkopen van handelsgoederen voor 360,00 EUR, excl. btw 21 %, betaalbaar na 30 dagen, 2 % korting bij betaling binnen de 5 dagen. De maatstaf van heffing voor de berekening van de btw bedraagt 360,00 EUR 7,20 EUR (2 %) = 352,80 EUR. Dit geeft een btw-bedrag van 74,088 of afgerond 74,09 EUR. De btw-factuur is dan: brutobedrag: 360,00 + btw: 74,09 ------------------------------------------- ------------- totaal factuurbedrag: 434,09 financiële korting bij betaling binnen de 5 dagen 7,20 De factuur wordt als volgt geboekt: (1) 434,09 360,00 (1) 74,09 (1) BU/1: Uit het bankrekeninguittreksel blijkt dat de klant betaalde binnen de 5 dagen en dus de korting in mindering bracht. Op onze bankrekening ontvingen wij dus 434,09 7,20 = 426,89 EUR. Het verschil tussen de ontvangen betaling en de openstaande vordering die volledig gecrediteerd moet worden (want wij hebben niets meer tegoed van onze klant), is de toegekende financiële korting. Dit is voor ons een financiële kost, die geboekt wordt op de rekening 653 Discontokosten op vorderingen. Men kan ook opteren voor het boeken van de financiële korting onder de Diverse financiële kosten, waarvoor de rekeningnummers 657 tot 659 voorzien zijn in het MAR. Dit zorgt voor een parallellisme tussen de boeking van toegekende betalingskortingen in de kosten (657/9) en van ontvangen betalingskortingen in de opbrengsten (756/9). 100 Intersentia