Thema 7 Overlopende rekeningen

Transcriptie

1 Thema 7 Overlopende rekeningen Wat zul je leren? De noodzaak van het gebruik van overlopende rekeningen verantwoorden. Een eenvoudig voorbeeld van het gebruik van een overlopende rekening boekhoudkundig verwerken. Overlopende rekeningen Info en analyse Stel dat Multi Media Store op 2000x een factuur ontvangt voor de aankoop van een stapel printpapier voor de administratie (2 450,00 EUR). Ze konden dit nu aan een gunstprijs kopen. Deze stapel papier dekt het verbruik voor zeker één jaar. In welk boekjaar ontvangt Multi Media Store deze factuur? In welk boekjaar zou deze factuur dan worden geboekt voor 2 450,00 EUR? Wat zou dit betekenen voor het resultaat van het boekjaar 200(X)? Vooraleer je dit doet, lees je best het realisatiebeginsel op de website van het instituut van de accountants. Wat is een accountant? Boekhoudkundig wordt het resultaat van de onderneming bepaald als het saldo van de resultatenrekening over het boekjaar: de opbrengsten verminderd met de kosten. De toerekening van opbrengsten en kosten aan een periode gebeurt op grond van een aantal beginselen die gegroeid zijn in de boekhoudkundige praktijk, en die erop gericht zijn boekhouden zo relevant en eerlijk mogelijk te houden. Een erg belangrijke en kenmerkende rol speelt het realisatiebeginsel. Dat bepaalt dat kosten en opbrengsten moeten worden toegerekend aan het boekjaar waarin ze gerealiseerd werden. 160

2 Wanneer worden de uitgaven van 2 450,00 EUR geraliseerd? Wat zou er dan volgens het realisatiebeginsel moeten gebeuren met de aankoop van het printpapier? Waarom zou men dit realisatiebeginsel toepassen in de boekhouding? Op het einde van het boekjaar moet je dus nagaan of: alle kosten en opbrengsten die betrekking hebben op het boekjaar wel geboekt werden; alle geboekte kosten en opbrengsten tijdens het boekjaar wel betrekking hebben op het boekjaar. Zo niet, moet je gebruik maken van overlopende rekeningen. Je hebt daarbij 4 mogelijkheden: Er is al een boeking gebeurd tijdens het boekjaar: 1 Je hebt dit boekjaar een factuur ontvangen, maar je ge- of verbruikt de goederen volgend boekjaar (49000 Over te dragen kosten). 2 Je hebt een betaling ontvangen voor zaken die je pas volgend boekjaar realiseert (49300 Over te dragen opbrengsten). Er werd tijdens het boekjaar nog niets geboekt: 3 Je hebt al goederen of diensten verbruikt, maar doet de betaling hiervan pas volgend boekjaar (49200 Toe te rekenen kosten). 4 Je krijgt de betaling pas volgend boekjaar, hoewel de prestatie dit boekjaar is geleverd (49100 Verkregen opbrengsten). Heb je in de onderstaande voorbeelden te maken met overlopende rekeningen of niet? Indien ja, met welke bovenstaande overlopende rekening heb je dan te maken (1, 2, 3 of 4)? 200(X) je betaalt de huur voor het magazijn voor de maanden december 200(X), januari en februari 200(X+1) Overlopende rekening? Welke overlopende rekening? ja /neen 1 / 2 / 3 / 4 200(X) je verkoopt voor 5 000,00 EUR handelsgoederen. ja /neen 1 / 2 / 3 / 4 200(X+1) je ontvangt de intrest voor de termijnrekening op 1 jaar. ja /neen 1 / 2 / 3 / 4 200(X+1) je ontvangt de elektriciteitsrekening voor de maanden december 200(X) en januari 200(X+1). ja /neen 1 / 2 / 3 / 4 200(X) (X) je ontvangt een aankoopfactuur van ,00 EUR voor de aankoop van een bestalwagen Ford Transit. je ontvangt huur voor een kantoorruimte voor de maanden december 200(X), januari 200(X+1). ja /neen 1 / 2 / 3 / 4 ja /neen 1 / 2 / 3 / 4 In deze cursus behandelen we, bij wijze van voorbeeld, één van de vier overlopende rekeningen. 161

3 De intrest bij een lening 200(X) Multi Media Store gaat een lening aan bij KBC van ,00 EUR voor 3 jaar, rente 6 %. De kapitaalaflossing en de intrest is na verloop van elk jaar te betalen op 1 oktober. Aflossingstabel met annuïteiten Te lenen bedrag Looptijd in jaren 3 Jaarlijkse rentevoet 6,00 % Jaarlijks te betalen bedrag Max jaren Te betalen Rentedeel Kapitaaldeel Schuld Boekhoudkundige verwerking Boekjaar 200(X) 1 Op 200(X) boek je het aangaan van de lening (zie leningen op korte termijn): D Kredietinstellingen C D KBC R/C C 2 Op 200(X) zonder je de kapitaalaflossing van 200(X+1) af. (zie leningen op korte termijn) D Schulden op meer dan één C D Kredietinstellingen C jaar die binnen het jaar vervallen 31/12/200x ,00 (AW) CS CS 3 200(X) Toerekenen van de intrest aan boekjaar 200(X). Wanneer betaal je de eerste intrest? Hoeveel rente betaal je dan? Op welke maanden heeft die intrest betrekking? Boekjaar 200(X) Boekjaar 200(X+1) Hoeveel maanden intrest moet je dus nog toerekenen aan dit boekjaar? Hoeveel rente is dat? 162

4 å Er is dus al enkele maanden gewerkt het geld van de lening gewerkt. Je moet deze intrest dan ook toerekenen aan de financiële kosten van dit boekjaar. De intrest die je nog moet toerekenen aan boekjaar 200(X) boek je op de debetzijde van rekening (zie eerder: leningen op korte termijn) ç Tegelijk is deze intrest een schuld vermits je die pas het volgende boekjaar betaalt. Hiervoor gebruik je de overlopende rekening. Zoek in de info en analyse van dit hoofdstuk welk van de vier overlopende rekeningen je hiervoor gebruikt: Is dit een actief- of passiefrekening? Waarom? Dus, een passiefrekening die vermeerdert Document: regularisatie eindejaar Kosten van de rente verhogen Kosten verbonden aan schulden ,00 K + D Overlopende rekening: schuld stijgt Toe te rekenen kosten ,00 P + C D Kosten verbonden C D Toe te rekenen kosten C DS Wat gebeurt er met het saldo van rekening Kosten verbonden aan schulden? Boekjaar 200x (x+1) wordt het boekjaar geopend. Welk bedrag staat er dan op rekening Toe te rekenen kosten? å De overlopende rekening Toe te rekenen kosten wordt afgesloten. Daartoe debiteer / crediteer je deze rekening. ç Je brengt het saldo van de Over te dragen kosten over naar de financiële kostenrekening Kosten verbonden aan schulden. Is dit een vermeerdering of vermindering van deze kosten? Is dat juist? 163

5 Document: regularisatie begin boekjaar Toe te rekenen kosten overboeken Toe te rekenen kosten ,00 P - D Kosten van de rente verlagen Kosten verbonden aan schulden ,00 K - C D Kosten verbonden C D Toe te rekenen kosten C aan schulden 5 200(x+1) BA 56 Aflossing van het kapitaal (3 141,00 EUR) en betaling intrest (600,00 EUR) (zie aflossingstabel). å Ons banktegoed vermindert met het bedrag van de annuïteit, nl ,00 EUR. ç De rente van 600,00 EUR wordt betaald. Hiervoor debiteren we kostenrenekening é De kapitaalafloosing wordt eveneens afgelost. In stap 2 hadden we dat bedrag reeds afgezonderd op rekening Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen. Schematisch ziet dat er zo uit: Document: BA 56 KBC Verminderen bankrekening KBC R/C ,00 A - C Vermeerderen financiële kost Verminderen schuld op minder dan één jaar Kosten verbonden aan schulden Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen ,00 K + D ,00 P - D D 4200 Schulden op meer dan één C D KBC R/C C jaar die binnen het jaar vervallen (AW) 3 141,00 (AW) D Kosten verbonden aan schulden C 150,00 (AW) DS 450,00 164

6 Welk intrestbedrag zal als kost worden verrekend in boekjaar 200(X+1)? Welke uitgave is er gebeurd in 200(X+1)? De overlopende rekeningen en de balans Op het einde van het boekjaar 200(X) had je deze situatie: D Kosten verbonden C D Toe te rekenen kosten C aan schulden 150,00 150,00 DS 150,00 Wat gebeurt er nu met rekening Toe te rekenen kosten? Omdat het hier een schuldrekening betreft (de intresten betaal je in boekjaar 200(X+1)) is dit een passiefrekening. Deze rekeningen komen dan onder de post Overlopende rekeningen. Afhankelijk van het soort overlopende rekening, kan dit ook een actiefrekening zijn Toe te rekenen kosten Over te dragen opbrengsten Verkregen opbrengst Over te dragen kosten Verkorte enkelvoudige balans Omega Pharma NV (in duizenden EUR) 2006 VASTE ACTIVA Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa VLOTTENDE ACTIVA Voorraden en bestellingen in uitvoering Vorderingen op ten hoogste één jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen TOTAAL DER ACTIVA passiefrekeningen actiefrekening EIGEN VERMOGEN Kapitaal Uitgiftepremies Wettelijke reserves Onbeschikbare reserves Overgedragen winst SCHULDEN Schulden op meer dan één jaar Schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen TOTAAL DER PASSIVA In deze balans van Omega Pharma zie je dus zowel aan de actiefzijde als aan de passiefzijde overlopende rekeningen. De benamingen Toe te rekenen kosten, Over te dragen kosten worden dus niet gebruikt in de balans. 165

7 Document: Oefeningen 1 Op 200(X) werd van Mobistar nog geen factuur ontvangen voor de maanden november en december. Op basis van gegevens uit het verleden schat men de kost op 585,00 EUR. 200(X) Document: 200(X+1) Document: 200(X+1) AF 6 Mobistar: rekening november en december 200(X): 612,00 EUR + 21% btw 166

8 D C Welk bedrag is er toegerekend aan: boekjaar 200(X)? boekjaar 200(X+1)? 2 Op 1 oktober 200(X) heeft bvba Feel wel een lening afgesloten van ,00 EUR met een looptijd van 3 jaren, rente 6%. De terugbetaling in gelijke delen en de rente op het uitsaande bedrag worden jaarlijks betaald op 1 oktober. Geef de boeking betreffende intrest op: 200(X) (X+1) (X+1) Hoeveel rente is ten taste gekomen van: boekjaar 200(X)? boekjaar 200(X+1)? 167

9 Kernleerstof Overlopende rekeningen worden gebruikt om op het einde van het boekjaar: alle kosten en opbrengsten die gedaan zijn tijdens dat boekjaar, maar normaal het volgende boekjaar in rekening worden gebracht, toe te rekenen aan het juiste boekjaar; alle kosten en opbrengsten die tijdens het boekjaar niet zijn gedaan, maar normaal wel zijn verrekend, over te dragen naar het volgende boekjaar. Voorbeeld: toe te rekenen kosten betaling intrest van een lening 200(X) de fictieve toekenning van dat gedeelte van de intrest dat dit boekjaar in rekening worden gebracht. D Kosten verbonden C aan schulden D Toe te rekenen kosten C 200(X+1) Overboeken van de overlopende rekeningen naar de kostenrekening (of eventueel opbrengstenrekening) D Kosten verbonden C aan schulden D Toe te rekenen kosten C (AW) De overlopende rekening Toe te rekenen kosten wordt gesaldeerd. 200(X+1)-xx-xx Betaling intrest D Kosten verbonden C aan schulden D Bank R/C C (AW) Het debetsaldo van rekening Kosten van schulden geeft nu het bedrag dat in rekening wordt gebracht van boekjaar 200(X+1). 168