Neuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog

Neuropsychologische zorg Voor volwassen met NAH Dr. A.A. Duits Klinisch neuropsycholoog

epilepsie dementie beroerte NAH hersentrauma infecties tumoren MS Parkinsonisme intoxicatie

Traumatisch Niet- Traumatisch Focaal of diffuus

Cognitieve gevolgen NAH Aandacht- en concentratiestoornissen Overgevoeligheid voor externe prikkels Geheugenstoornissen Stoornissen in de planning en uitvoering van doelgerichte activiteiten Constante vermoeidheid, extreem en niet gerelateerd aan inspanning.

Cognitie Bewustzijn en aandacht! waarnemen executieve functies geheugen gedrag handelen tempo

Cognitieve domeinen intelligentie taal praxis waarnemin g/construct ie geheugen aandacht/c oncentratie executieve functies sociale cognitie

Adaptief gedrag: Executieve functies (rationeel) Sociale cognitie (emotioneel) (Brooks, 1984)

INTELLIGENTIE: NON-VERBAAL REDENEREN Item from Raven s Standard Progressive Matrices

WAIS Matrix

Aandacht Aandacht heeft twee aspecten: Intensiteit Alertheid Volgehouden aandacht Selectiviteit Gerichte aandacht Verdeelde aandacht

Werkgeheugen Letter Number Sequencing Test K3B4 R8C3G5 Digit Span (voorwaarts / achterwaarts) 9-3 - 7-5

aantal malen genoemd Verbaal geheugen woordenleertaak Begineffect of primacy effect Eindeffect of recency effect 5 4 3 Langetermijngeheugen 2 Kortetermijngeheugen 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 volgorde woord in de rij

Executieve functies Inzicht Initiatiefname, motivatie Aandachtscontrole Doelen stellen, plannen Uitvoering, reguleren doelgericht taakgedrag Monitoring, foutenbesef, corrigeren Flexibiliteit (persevereren) Inhibitie

Perceptie: emoties herkennen

ToM: Faux Pas Test Jeanette kocht voor haar vriendin Anne een kristallen vaas als huwelijkscadeau. Anne gaf een grote bruiloft en er waren te veel cadeaus om te onthouden wie wat gegeven had. Ongeveer een jaar later kwam Jeanette op een avond bij Anne eten. Jeanette liet per ongeluk een fles wijn vallen op de kristallen vaas en de vaas brak in kleine stukjes. Het spijt me heel erg, ik heb de vaas gebroken, zei Jeanette. Maak je niet druk, zei Anne, ik heb hem toch nooit mooi gevonden. Iemand heeft hem aan me gegeven op mijn bruiloft. Heeft iemand iets onhandigs gezegd of iets wat hij of zij beter niet had kunnen zeggen? Zo ja.

Neuropsychologisch onderzoek Persoonsgegevens en vraagstelling Anamnese Observaties Testonderzoek Rapportage met conclusie, advies

Vraagstelling voorbeelden Zijn er cognitieve restverschijnselen na hersentrauma / beroerte? Sterkte zwakte analyse Differentiaal diagnostiek Is er sprake van cognitieve achteruitgang? Evaluatie behandeling Patiënt wil graag zelfstandig wonen, kan dat?

Interpretatie van testgegevens: kwantitatief < - 2 SD < - 1,3 SD gemiddelde score gemiddelde normgroep/ SD normgroep

Kwalitatief: vb patiënt met neglect Bron: Deelman et al., 2008

Richtlijnen en protocollen Mono- en multidisciplinair Richtlijn is grondstof protocol Ondersteuning zorgverleners Niet bindend Internationaal: task forces

3 monodisciplinaire richtlijnen sectie Neuropsychologie NIP Kort NPO bij beroerte Traumatisch hersenletsel Expertise

Richtlijn Kort NPO bij beroerte Kernbatterij voor alle schakels in de zorgketen: Boston Naming Test (15-item versie) 15-woordentest Star Cancellation TMT-A en TMT-B Fluency (dieren en DAT)

International Classification of Functioning (ICF), Disability and Health

Cognitieve revalidatie Psycho-educatie Omgevingsaanpassing Cognitieve training: Functie/vaardigheidstraining Strategietraining/compensatiestrategie

Voorbeeld functietraining

Cogniplus Alertheid Volgehouden Selectieve Verdeelde aandacht

Evaluatie belastbaarheid BIJSLUITER ReSET; Strategische Executieve Training

Algemene Plannings Aanpak Tijdschatten: informatief Complexe activiteiten opdelen in stappen schept overzicht Stappen op zich bepalen + Wat-als situaties Wat blijft: lijstjes