M200710 Samen Sterk in Lokale Ondernemersverenigingen drs. W.V.M. van Rijt drs. M. Mooibroek Zoetermeer, oktober 2007
Samen Sterk in Lokale Ondernemersvereningen Lokale ondernemersverenigingen vervullen een geheel eigen rol, naast de commerciële samenwerkingsverbanden en brancheorganisaties. Ongeveer 25% van de MKB-ondernemers werkt samen in commerciële samenwerkingsverbanden en ongeveer 30% is aangesloten bij een brancheorganisatie. Bijna de helft van de MKB-ondernemers is aangesloten bij een plaatselijke ondernemersvereniging, voornamelijk vanwege de sociale contacten met collega s. Tevens is een meerderheid van de ondernemersverenigingen recent actief betrokken geweest bij een gemeentelijke besluitvorming. Die besluitvorming heeft voornamelijk betrekking op de ontwikkeling of herstructurering van bedrijventerreinen, kantoorlocaties en winkelcentra. In de meeste gevallen wordt de Kamer van Koophandel als andere partij betrokken in de besluitvorming. 1 Inleiding Het MKB-Beleidspanel van EIM bestaat vanaf 1998 en bestaat uit ruim 2.000 MKB-ondernemers (bedrijven met minder dan 100 werkzame personen), die op basis van een representatieve steekproef zijn geselecteerd. Jaarlijks wordt de mening van deze MKB-ondernemers over actuele beleidsonderwerpen gemeten. In 2006 is het onderwerp samenwerking op lokaal niveau aan de orde gesteld bij de MKB-ondernemers. De informatie in deze publicatie is op dat onderzoek gebaseerd. 2 Aansluiting bij ondernemersverenigingen Uit het onderzoek blijkt dat 42% van de MKB-ondernemers in 2006 lid is van of aangesloten is bij een plaatselijke ondernemersvereniging. Onder plaatselijke ondernemersverenigingen vallen onder andere winkeliersverenigingen, samenwerkingsverbanden van een bedrijvenpark, Lions Club, Rotary en dergelijke. De voornaamste reden die de MKB-ondernemers opgeven voor hun aansluiting bij een plaatselijke ondernemersvereniging, vormt het sociale contact met collega s. Tevens is het kunnen maken van een vuist tegenover de gemeente een belangrijke reden voor hun aansluiting bij een plaatselijke ondernemersvereniging. Verder wordt de mogelijkheid om kennis en ervaringen met collega s uit te wisselen als belangrijke reden aangevoerd. Het gezamenlijk voeren van promotieactiviteiten en de mogelijkheid om gezamenlijk contracten af te sluiten, worden echter door een relatief kleinere groep MKB-ondernemers als redenen opgegeven. Ten slotte vormt acquisitie de minst genoemde reden voor aansluiting bij een plaatselijke ondernemers- 2
vereniging en wordt door 11% van de MKB-ondernemers een andere reden opgegeven (zie figuur 1). Geconcludeerd kan worden dat MKB-ondernemers zich aansluiten bij een plaatselijke ondernemersvereniging om redenen die niet direct met de bedrijfsvoering te maken hebben. Dit kan verklaard worden doordat zaken met betrekking tot de directe bedrijfsvoering voornamelijk worden vervuld door commerciële samenwerkingsverbanden. Figuur 1 Reden aansluiting bij plaatselijke ondernemersvereniging (in %) Sociale contacten met collega's 79 Vuist kunnen maken tegenover gemeente 72 Uitw isselen van kennis en ervaring 65 Gezamenlijk voeren van promotieactiviteiten Gezamenlijk contracten afsluiten Acquisitie 30 Andere redenen 11 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Bron: EIM MKB-beleidspanel, onderzoek 2006. 3 Betrokkenheid bij besluitvorming Van de MKB-ondernemers die in 2006 aangesloten zijn bij een plaatselijke ondernemersvereniging heeft 68% aangegeven dat hun ondernemersvereniging de afgelopen twee jaar actief betrokken is geweest bij een gemeentelijke besluitvorming. Die gemeentelijke besluitvorming heeft voornamelijk betrekking op de ontwikkeling of herstructurering van bedrijventerreinen, kantorenlocaties en winkelcentra. Ruimtelijke ordening en economische zaken zijn tevens belangrijke terreinen waarop de besluitvorming betrekking heeft. Gemeentelijke besluitvorming heeft in relatief weinig gevallen betrekking op individuele zaken zoals gronduitgifte of grondgebruik en milieuvoorschriften. Ten slotte is door 19% van de MKB-ondernemers een ander terrein aangegeven (zie figuur 2). 3
Figuur 2 Terrein van gemeentelijke besluitvorming (in %) Ontw ikkeling/herstructurering bedrijventerrein, kantorenlocaties, w inkelcentra 63 Ruimtelijke ordening 63 Economische zaken 42 Gronduitgifte/grondgebruik 29 Milieuvoorschriften 21 Andere terreinen 19 0 10 20 30 40 50 60 70 Bron: EIM MKB-Beleidspanel, onderzoek 2006. 4 Betrokkenheid andere partijen De MKB-ondernemers die hebben aangegeven dat hun ondernemersvereniging de afgelopen twee jaar actief betrokken is geweest bij een gemeentelijke besluitvorming, geven aan dat in de meeste gevallen de Kamer van Koophandel als andere partij betrokken is geweest bij die gemeentelijke besluitvorming. Tevens worden de provincie en projectontwikkelaars relatief vaak betrokken bij de besluitvorming. Andere ondernemersverenigingen, gemeente(n) in de regio of partijen worden relatief minder vaak betrokken bij de besluitvorming. De betrokkenheid van financiers komt relatief het minst vaak voor. Slechts 8% van de MKB-ondernemers heeft aangegeven dat er geen andere partijen betrokken zijn geweest bij de gemeentelijke besluitvorming en 7% heeft aangegeven dit niet te weten (zie figuur 3). 4
Figuur 3 Betrokkenheid andere partijen bij besluitvorming (in %) Kamer van Koophandel 42 Provincie 37 Projectontw ikkelaars Andere ondernemersverenigingen 30 Andere gemeente(n) in de regio 22 Andere partijen 20 Financiers 18 Geen andere partijen 8 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Bron: EIM MKB-Beleidspanel, onderzoek 2006. 5