Aan de raadsgriffies van de gemeenten in Zuid-Holland Zuid en de Statengriffie van de provincie Zuid-Holland Uw brief van Verzenddatum 17 juli 2017 Uw kenmerk Reactie op Zaaknummer 250590 Onderwerp Terugkoppeling algemeen bestuur Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid d.d. 6 juli 2017 Ons kenmerk Behandeld door E. Numan (Gelieve bij correspondentie dit nummer te vermelden) Geachte griffiers, In het algemeen bestuur (AB) van de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ) van 6 juli jl. is afgesproken voortaan snel na elke AB-vergadering een terugkoppeling te geven ten behoeve van de raads- en Statenleden. Deze afspraak komt voort uit het traject onder de noemer 'Grip op GRen' waaraan in de achterliggende periode uitvoering is gegeven. Hierbij treft u de terugkoppeling van de AB-vergadering van 6 juli 2017. Verzoek aan u is om deze door te zetten naar uw raadsleden of Statenleden. De bestuursstukken staan ook op internet Al sinds enige tijd staan alle vergaderstukken van het AB van OZHZ op de website van de Omgevingsdienst: www.ozhz.nl. Links onderaan de startpagina kunt u doorklikken naar de ABstukken van oude en nieuwe vergaderingen. Ook de door het AB vastgestelde stukken kunt u daar inzien en eventueel downloaden. De vergaderingen van het AB zijn openbaar. De oproep voor de vergadering wordt geplaatst in het publicatieblad van de gemeenschappelijke regeling op www.overheid.nl. U kunt op die site ook gebruik maken van de e-mailservice om dergelijke publicaties via de mail te ontvangen. Terugkoppeling van de AB-vergadering van 6 juli 2017 Hierna volgt op hoofdlijnen een terugkoppeling van het besprokene en van de genomen besluiten. 1. Er is stilgestaan bij de nieuwe fusiegemeente Vijfheerenlanden. Het Ministerie van BZK heeft een adviseur (de heer G. Jansen) aangesteld die het voornemen moet beoordelen om de nieuwe gemeente op te nemen in de provincie Utrecht. Op 19 juni 2017 heeft de heer Jansen
gesproken met de voorzitters en secretarissen van de VR-ZHZ, DGJ-ZHZ en OZHZ. Half juli brengt de heer Jansen advies uit aan de minister. 2. Bij de mededelingen kwam ter sprake dat de provinciale subsidieregeling inzake asbestdaken is aangepast en verbeterd. Via OZHZ wordt het bij de doelgroep onder de aandacht gebracht. 3. Het AB heeft de jaarstukken 2016, waaronder de jaarrekening 2016, conform voorstel vastgesteld. De leden van het AB spraken daarbij hun tevredenheid uit over de dienst. De jaarrekening wordt naar het ministerie van BZK gezonden. Ook zijn de stemverhoudingen vastgesteld voor de periode 2017-2018. Deze volgen de relatieve inbreng in de omzet van OZHZ zoals vastgesteld bij de jaarrekening 2016. Het rekeningresultaat 2016 bedroeg 1.734.000. Het is de bevoegdheid van het AB hieraan een bestemming te geven. Naast toevoegingen aan een aantal reserves en aan het weerstandsvermogen is besloten om 680.000 terug te geven aan de gemeenten en provincie. Deze teruggave wordt verdeeld conform de vastgestelde stemverhoudingen. In de bespreking is stilgestaan bij de vraag of OZHZ, als GR, eigen reserves zou mogen aanhouden. Deze discussie speelt thans ook regiobreed. Enkele gemeenten vroegen zich af of er niet meer geld terug kon naar de eigenaren. OZHZ gaf aan dat reserves nodig kunnen zijn om een dienst goed te laten functioneren met voorziene uitgaven. Als een GR namelijk steeds terug moet naar de deelnemers is dat soms onnodig omslachtig en geeft het ook een verkeerd beeld van de dienst. Wel wordt door de dienst kritisch bekeken of een reserve nodig is. Het AB was akkoord met de gegeven onderbouwing. Dit najaar komt er nog een memo van de gezamenlijke GR-en en controllers van de participanten over het aanhouden van reserves bij GR-en. 4. Het AB nam kennis van de eerste bestuursrapportage (BURAP I) over 2017. Hierin informeert het DB het AB tussentijds over de realisatie van de begroting over de eerste 4 maanden van 2017. Los daarvan rapporteert OZHZ ook periodiek aan gemeenten en provincie over de uitvoering van hun jaarprogramma's. Met BURAP I wordt het begrote resultaat bijgesteld naar 117.000. Dit volgt uit een saldo van mee- en tegenvallers in de eerste 4 maanden, waaronder een hogere ureninzet, improductiviteit vanwege ziekteverzuim en een organisatieontwikkelingstraject (de 'doorontwikkeling') en lagere bedrijfskosten van software en huisvesting. Op basis hiervan heeft het AB de 1 e begrotingswijziging 2017 vastgesteld. In het AB werd aandacht gevraagd voor de incidentele budgetten voor structurele taken. 5. De begroting 2018 is conform voorstel vastgesteld en wordt naar het ministerie van BZK verzonden. In de begroting is opgenomen welke zienswijzen zijn binnengekomen en hoe deze zienswijzen al dan niet in de begroting zijn verwerkt. De begroting is structureel in evenwicht. OZHZ heeft de afgelopen jaren diverse efficiencyverbeteringen doorgevoerd; de financiële basis is op orde. Er is echter sprake van een aantal veelal (exogene) majeure ontwikkelingen met financiële consequenties. Voorbeelden zijn de Omgevingswet, de overgang van de provinciale Brzo-taken naar de DCMR Milieudienst Rijnmond, de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb; na debat in de Eerste Kamer heeft de minister overigens toegezegd dat 2
deze pas per 1 januari 2019 wordt ingevoerd; wellicht volgt ook nog wijziging van het wetsvoorstel) en de gemeentelijke herindelingen in Zuid-Holland Zuid. OZHZ monitort de ontwikkelingen nauwlettend, probeert daarbij zo goed mogelijk de financiële effecten en beheersmaatregelen in beeld te brengen. In de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting wordt uitgebreid ingegaan op mogelijke impact, kans en beheersmaatregelen. Conclusie is dat de omvang van het weerstandsvermogen thans niet toereikend is om de financiële risico's te kunnen opvangen. Het AB is er daarom mee akkoord gegaan om vanuit de resultaatbestemming 2016 49.000 toe te voegen aan het weerstandsvermogen. Door OZHZ is toegelicht dat OZHZ er tot nu toe goed in is geslaagd de nullijn te hanteren. Daar zit op een bepaald moment wel een eindpunt aan. Naar verwachting gaan de incidentele opdrachten ook afnemen. Vanzelfsprekend doet OZHZ zijn uiterste best om die nullijn vast te houden. Voorts heeft het AB zijn complimenten uitgesproken voor de wijze waarop OZHZ financieel in control is. 6. Het DB van OZHZ besloot in april een robuustheidsonderzoek (strategisch ontwikkelperspectief) te laten uitvoeren dat dient in te gaan op zowel de robuustheid van de dienst gericht op de totale organisatieomvang als op de blijvende aanwezigheid en mogelijke uitbouw van de benodigde kennis en kunde op de taken die OZHZ voor de opdrachtgevers uitvoert. In het onderzoek dienen zoveel mogelijk opties in kaart te worden gebracht, los van wat de opdrachtgevers politiek wenselijk vinden. Derhalve gaat het om een waardevrije inventarisatie. Achtergrond van het onderzoek is dat OZHZ als gevolg van majeure wijzigingen in wet- en regelgeving en gemeentelijke fusietrajecten de komende jaren mogelijk met circa 40 FTE moet krimpen. De financiële impact van de ontwikkelingen kan op de korte termijn fors zijn. OZHZ loopt daarnaast risico dat door het wegvallen van taken een kwantitatieve en kwalitatieve lacune ontstaat. Anderzijds liggen er mogelijkheden voor extra taakuitvoering, mits deze taken aansluiten op de kerncompetenties van OZHZ zodat er voor de opdrachtgevers inhoudelijke meerwaarde kan worden geboden. In het AB werden in dat kader taken op het gebied van duurzaamheid / energie en BWT genoemd. Het onderbrengen van taken bij OZHZ biedt tevens de mogelijkheid voor de deelnemers om te (blijven) voldoen aan de kwaliteitseisen voor vergunningverlening, toezicht en handhaving zoals de raden en Provinciale Staten die hebben vastgelegd in hun verordeningen. 7. Het AB besloot in te stemmen met het voorstel om het Servicecentrum Drechtsteden voor 30 september 2017 te laten weten dat OZHZ de dienstverleningsovereenkomst in 2021 in principe wil verlengen op de juridische grondslag van het alleenrecht en onder de voorwaarde van een marktconforme prijs-kwaliteitverhouding. Achtergrond hiervan is dat de directie van OZHZ van mening dat het, om redenen van kwaliteit, efficiency en verminderen van kwetsbaarheid, en bij de ICT-dienstverlening ook vanwege risico's van continuïteit van de bedrijfsvoering, informatieveiligheid en privacy, de voorkeur heeft de taken waarom het hier gaat te blijven uitbesteden aan een deskundige en wendbare externe partij. Europees aanbesteden en continuering van het alleenrecht resteren dan. Duidelijk was dat de bestuurders van OZHZ met wie in de voorbereiding van het voorstel is gesproken van mening zijn dat in een open proces dient te worden gekomen tot een goede prijsstelling. Indien daarbij niet wordt gekozen voor een Europese aanbesteding maar voor toepassing van een 3
alleenrecht zal de door SCD opgegeven prijs extern moeten worden getoetst en is een prijs aan de bovenkant van een benchmark (of zelfs nog daarboven) in elk geval niet acceptabel. In het AB werd gemeld dat de gemeenten in de Hoeksche Waard er voorstander van zijn aan te besteden. Aan het SCD zal worden meegegeven dat het AB kritisch staat tegenover het outsourcen van de dienstverlening die OZHZ afneemt. 8. Met ingang van 1 juli 2017 voert OZHZ geen taken meer uit bij de provinciale Brzo- en RIE4- bedrijven in de regio. Vanwege een wetswijziging was de provincie genoodzaakt deze taken onder te brengen bij de DCMR Milieudienst Rijnmond, één van de 6 landelijk aangewezen Brzo-uitvoeringsdiensten. De AB-leden zijn geïnformeerd over de impact hiervan voor OZHZ en de gemaakte samenwerkingsafspraken. Met de taken zullen ook medewerkers van OZHZ overgaan naar de DCMR. Over het verlies van kennis, kunde en informatie over de Brzo- en RIE4-bedrijven en over de verandering van de rol van OZHZ als gesprekspartner van bijvoorbeeld de gemeenten worden nadere afspraken gemaakt met de provincie en de DCMR. In het AB werd vooral aandacht gevraagd voor de borging van de lokale belangen. 9. Sinds enige jaren voert OZHZ het zogenoemde 'generiek toezicht' uit op basis van een door het AB vast te stellen programma. Zowel naar het AB als naar de individuele opdrachtgevers wordt hiervan verslag gedaan. In de jaarrapportage over 2016 is verslag gedaan van de in 2016 uitgevoerde projecten en acties. Ook de projecten die voortkomen uit de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED) zijn toegevoegd aan het energieprogramma binnen generiek toezicht. Achtergrond hiervan is dat volgens het SER Energieakkoord met toezicht op energiebesparing bij bedrijven en instellingen in potentie 36 PJ op landelijk niveau kan worden bespaard. De ambitie van OZHZ om energie een gewaarborgd en professioneel onderdeel van de organisatie te maken heeft geresulteerd in een Meerjarenplan Energie 2016-2020 (MJP-E) waarin de strategie van OZHZ van 2016 tot 2020 is beschreven. Met het plan wordt invulling gegeven aan alle taken op het gebied van energiebesparing. In het plan committeert OZHZ zich aan het behalen van de doelstelling van het MJP-E en het leveren van een bijdrage aan het SER Energieakkoord voor zijn opdrachtgevers door uitvoering van vergunningverlening, toezicht, handhaving en advisering aan gemeenten en provincie. 10. Het AB is geïnformeerd over de evaluatie van het netwerk van e-noses in Zuid-Holland Zuid. Het netwerk is zeker waardevol met name voor het signaleren van ontgassingen op vaarwegen. De verwachting is dat na het aanbrengen van technische verbeteringen het grootste deel van de ontgassingen kan worden gesignaleerd. Door het gehele proces van signaleren tot en met toezicht houden te verbeteren, kan meer resultaat worden bereikt bij het terugdringen van ontgassingen van de 'zeer zorgwekkende stof' benzeen. Om dit te kunnen effectueren, wordt geadviseerd om het E-nose netwerk in Zuid-Holland Zuid ten minste nog 3 jaar in stand te houden. Randvoorwaardelijk voor de voortzetting zijn de mogelijke technische ontwikkelingen op het gebied van monitoring, de vraag in welke mate de toezichthoudende partijen in staat zijn toezicht te kunnen houden en te handhaven op het water om daarmee de totale keten effectief te maken en het proces van opname van het ontgasverbod in nationale 4
regelgeving. Het definitieve voorstel inclusief financiële paragraaf volgt in de AB-vergadering van november 2017. De deelnemers onderschreven het nut van het netwerk, doch plaatsten wel kanttekeningen bij de financiering en daarmee de instandhouding van het netwerk terwijl de handhaving (nog) niet optimaal is. Een aantal gemeenten gaf tegelijkertijd in het AB aan extra e-noses te willen. 11. De veiligheidregio en OZHZ hebben taken en bevoegdheden op het gebied van risicobeheersing die complementair zijn: brandveiligheidsaspecten die een lager risico betreffen (zoals standaard regelgeving) behoren tot de rol van OZHZ, en brandveiligheidsaspecten die een middel tot hoger risico betreffen, qua advies, tot de rol van de veiligheidsregio. De feitelijke uitvoering op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving Wabo-breed is door 4 van de 17 regiogemeenten belegd bij OZHZ. In het project 'Taakafstemming uitvoeringsdiensten risicoafstemming' (TUR) is dit nog eens goed in beeld gebracht. Het AB is er daarnaast over geïnformeerd dat ontwikkelingen in het omgevingsrecht, zoals de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, van belang zijn voor de taakuitvoering op langere termijn. Recent werd in de retraite van het AB van de veiligheidsregio daarom opgeroepen om uniforme afspraken te maken in de regio. Het is minder efficiënt als deze taken door veel partijen worden uitgevoerd. Het ligt in de rede de krachten in de taakuitvoering rondom bouwen te bundelen zodat robuustheid en expertise behouden blijven. Goed voorbeeld is hier de gezamenlijk uitgevoerde risicoanalyse die ziet op het integrale Wabo-toezicht in de gebruiksfase voor de onderdelen milieu, brandveilig gebruik en bestaande bouw. 12. De heer F. Meerkerk, AB-lid en wethouder van Molenwaard, is door het AB aangewezen als lid van het DB. De heer Van Middelkoop, AB-lid en wethouder van Zederik, is door het AB aangewezen als lid van de auditcommissie van OZHZ. Beide gremia zijn daarmee weer voltallig bezet. Het DB bestaat nu uit de heren Janssen (PZH, voorzitter), Van der Linden (plv. voorzitter, Dordrecht), Kraijo (Alblasserdam), Boogaard (Korendijk) en Meerkerk (Molenwaard). De auditcommissie bestaat uit de heren Van Leenen (Oud-Beijerland), Van de Velde (H-I-Ambacht) en Van Middelkoop (Zederik). 13. In maart 2017 heeft de raadsledendenktank van Grip op GR-en een oplever- en een verantwoordingsdocument verspreid onder de gemeenten in Zuid-Holland Zuid. Onderling hebben de raadsgriffiers afgesproken dat deze stukken uiterlijk in september in de raden worden besproken. In oktober zal de denktank vervolgens weer bijeenkomen om het net op te halen. Verzoek van de denktank was om de adviezen die de GR betreffen te bespreken in het bestuur en voor zover mogelijk te implementeren. Het AB heeft de adviezen van de denktank deels overgenomen. Enkele adviezen zijn niet overgenomen, bijvoorbeeld omdat aan een gegeven advies al wordt voldaan of omdat het advies niet relevant is in de context waarin OZHZ voor zijn opdrachtgevers werkt. De voorliggende terugkoppeling van het AB van 6 juli 2017 volgt uit één van de adviezen van de denktank. In het AB werd voorts nog stilgestaan bij de geringe opkomst bij de jaarlijkse toelichting voor raadsleden op de ontwerpbegroting en jaarstukken. 5
Tot slot is de door OZHZ gemaakte film 'Een stevig fundament' getoond. Hierin wordt de meerwaarde belicht van een integrale aanpak op het gebied van milieu, bouwen en brandveiligheid. De film is ook op YouTube te zien via de volgende hyperlink: https://youtu.be/s2gsginzyom. Bij vragen over OZHZ in het algemeen, of over het bovenstaande in het bijzonder, kunt u contact opnemen met de heer E. Numan, directiesecretaris van OZHZ (T 078 770 8585). Vanzelfsprekend kunt u ook uw eigen AB-lid hierover benaderen. Met vriendelijke groet, Mr. R. Visser Secretaris Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Deze brief is digitaal vastgesteld en is daarom niet ondertekend. 6