Borstkanker bij de jonge vrouw: Beeldvorming Symposium Multidisciplinair Borstcentrum Zaterdag 15/10/2016 Leuven DR. JULIE SOENS PROF. DR. VAN ONGEVAL DR. S. POSTEMA DR. M. KEUPERS
Welke onderzoeken bij een klinisch verdacht letsel? Eerste keuze onderzoek: Echografie Indien verdachte afwijkende bevinding, aan te vullen met mammografie en/of tomosynthese (minstens 2 opnames van de aangetaste borst, 1 MLO opname van de niet aangetaste borst) Zo nodig ook vergrotingsopname, profiel, Eklund Indien sterke verdenking of pathologische bevestiging van maligniteit is aanvullende MRI aangewezen
Echografie : Info over type borstklierweefsel Heel gericht palpabel letsel bekijken: Cystisch versus vast weefsel? Normaal borstklierweefsel? Vorm, aflijning, vascularisatie van een letsel? Lymfeklieren Begeleiding bij punctie of biopsie
Mammografie : Info over type borstklierweefsel Opaciteit: Distorsie Densiteit? Goed omschreven? Onscherp begrensd? Stellair? Gelobuleerd? Secundaire tekens: tepelretractie, huidretractie, huidverdikking? maligne letsel DD radial scar Cave: samengesteld beeld Asymmetrische densiteit Asymmetrische densiteit zonder bijkomende afwijkingen < 5% kans op maligniteit Microverkalkingen
Mammografie voor- en nadelen? Jonge dames: dens borstklierweefsel Sensitiviteit is lager Hogere stralingsdosis nodig Hogere stralingsgevoeligheid Essentieel voor stadiëring en therapiekeuze borsttumoren Bepalen volume is nauwkeuriger mammografisch dan echografisch (onderschatting!) Aanliggende microverkalkingen opsporen (in situ carcinoma component)
Tomosynthese voor- en nadelen? Recentere techniek, 3D informatie Overlappend effect van borstklierweefsel is minder uitgesproken Letsel kan beter afgelijnd worden, volume kan nauwkeuriger worden bepaald Stralingsdosis gelijkaardig tot discreet hoger dan mammografie Synthetisch 2D beeld is nog niet evenwaardig met mammografie, vnl voor wat betreft microverkalkingen Mammografie en tomosynthese samen zijn binnen de Europese norm qua stralingsdosis
Contrast-enhanced MRI Type borstklierweefsel, achtergrondcontrastcaptatie Contrastcapterende letsels opsporen (unifocaal-multifocaal-bilateraal?) en bepalen hoe het letsel contrast opneemt, bv snelle uptake en wash-out versus traag progressief? Focus / massa / non-mass enhancement Vorm, aflijning, volume, begeleidende tekens (mastitis, retractie ) 5van een letsel 6 4 3 2 1 0 1 min 3 min 5 min 7 min Type 1 curve Type 3 curve Type 2 curve
MRI voordelen Hoogste sensitiviteit om letsels op te sporen Hoogste negatief predictieve waarde Meest correcte informatie voor wat betreft volume van een letsel in relatie tot het pathologisch volume Beste methode voor opvolging van tumorrespons bij neo-adjuvante chemotherapie
MRI nadelen Specificiteit is variabel, afhankelijk van de ervaring van de radioloog. Second look echografie is aangewezen indien bijkomende verdachte zones aangetoond worden Achtergrond contrastcaptatie op basis van hormonale status (premenstrueel) of in kader van diffuse fibrocystische veranderingen kan storend zijn Check contra-indicaties voor MRI - NB zelfs MRI compatibele pace maker geeft storende artefacten bij borstonderzoek gezien de nabije ligging! Stapeling van contrastmiddel in de hersenen. Betekenis hiervan voor de patiënt is nog onduidelijk.
Indien hoog risico letsel is aanvullende beeldvorming voor stadiëring aangewezen: RX thorax, echografie van de lever en botscan Indien ct3-4 of cn2-3 in ook PET CT of CT thorax/abdomen aangewezen
Beeldvorming bij de zwangere vrouw Eerste keuze onderzoek: Echografie Indien verdachte afwijkende bevinding, aan te vullen met mammografie en/of tomosynthese Stralingsdosis die door strooistraling bij de foetus terecht komt is beperkt, loodschort bied geen bescherming Contrast-enhanced MRI dient, zo mogelijk, vermeden te worden. Eventueel kan enkel een diffusie gewogen opname overwogen worden. Indien > 30 weken zwangerschap is diffusie MRI ook niet meer mogelijk gezien buikligging