Borstonderzoek. Mammografie met tomosynthese

Transcriptie

1 Borstonderzoek Mammografie met tomosynthese

2

3 Inleiding U heeft van de arts gehoord dat er mogelijk een afwijking in uw borst aanwezig is. Dit moet verder onderzocht worden. De arts heeft daarom een borstonderzoek afgesproken. In deze folder leest u meer over dit borstonderzoek. Dit wordt ook wel een mammografie genoemd. Mamma is een ander woord voor borst. Met grafie wordt in beeld brengen bedoeld. Dit zijn röntgenfoto s van de borst. Het onderzoek vindt plaats bij de Breast Clinic in het Albert Schweitzer ziekenhuis op locatie Dordwijk. U heeft een afspraak voor dit onderzoek Op: dag om uur. Breast Clinic Als u te horen krijgt dat er een borstonderzoek nodig is, wilt u uiteraard zo snel mogelijk geholpen worden. Daarom bent u verwezen naar de Breast Clinic. Bij de Breast Clinic worden alle onderzoeken in één dag gedaan. U heeft kort na het onderzoek een gesprek met een mammaradioloog. Dit is een radioloog die gespecialiseerd is in afwijkingen aan de borsten. U krijgt een (voorlopige) uitslag. Ook uw huisarts krijgt deze uitslag nog dezelfde dag. Bovendien krijgt u een vast aanspreekpunt, uw casemanager, die precies op de hoogte is van uw onderzoeken en waar u terecht kunt met eventuele vragen. 1

4 Voor het onderzoek Voorbereiding Wilt u op de dag van het onderzoek geen bodylotion, zalf of poeder op uw borsten gebruiken? Wij adviseren u om lotion met glitter drie dagen voor het onderzoek niet meer te gebruiken. Als u zwanger bent, of denkt dat te zijn, wilt u dan vooraf contact met ons opnemen? Wij raden u aan om op de dag van het onderzoek geen sieraden te dragen. U kunt ze dan na het onderzoek ook niet vergeten. Meenemen naar het ziekenhuis Als u van de huisarts een aanvraag heeft meegekregen, neemt u deze mee. Het kan zijn dat de huisarts al digitaal de aanvraag naar de Breast Clinic heeft gestuurd. Uw legitimatiebewijs (paspoort, identiteitsbewijs of rijbewijs). Uw zorgverzekeringsbewijs Als u recent in een buitenlands ziekenhuis opgenomen bent geweest willen wij dit graag weten. Dit is vanwege de planning die we dan eventueel aan moeten passen. Als uw persoonlijke gegevens zijn gewijzigd of als u voor het eerst in ons ziekenhuis bent, wilt u zich dan eerst melden bij het Bureau Inschrijvingen. Hier ontvangt u een sticker met de juiste gegevens voor op het aanvraagformulier. Omdat niet altijd vooraf kan worden ingeschat welke onderzoeken moeten gebeuren, kan het zijn dat het programma soms uitloopt. U moet dan wat langer wachten. Wij vragen hiervoor uw begrip. 2

5 Het onderzoek Röntgenfoto s De laborant brengt u naar de kleedkamer. De laborant vraagt u om de kleding van uw bovenlichaam uit te trekken. Vervolgens gaat u de onderzoeksruimte in. Er wordt van één of beide borsten röntgenfoto s gemaakt. Standaard worden er van iedere borst twee foto s vanuit twee richtingen (één verticaal en één horizontaal) gemaakt. Soms is het nodig dat er extra foto s gemaakt worden. De laborant drukt uw borstweefsel zo compact mogelijk samen. Dit samendrukken is nodig voor duidelijke foto's en om zo weinig mogelijk röntgenstraling te krijgen. Het samendrukken kan pijnlijk zijn. Als u erg pijnlijke borsten heeft is het goed om dit vooraf tegen de laborant te zeggen. De laborant zal hier dan tijdens het onderzoek rekening mee houden. Eventueel kunt u een aantal dagen voor het onderzoek een paar Paracetamol-tabletten op een dag innemen en ook voordat u van huis vertrekt. U mag geen andere pijnstilling gebruiken. Als u borstprothesen heeft kan er zonder risico een mammografie worden gemaakt. De implantaten zijn sterk genoeg om het noodzakelijke samendrukken te doorstaan. Wij vragen u om de laborant te melden dat u borstprothesen heeft. De laborant zal dan de techniek van de opnames aanpassen. Bij de Breast Clinic wordt gebruikt gemaakt van Tomosynthesemammografen. Gedurende het maken van de foto s worden er ook gedetailleerde opnames gemaakt, de zogenaamde tomosynthese. Tomosynthese is een moderne techniek waarmee 3D- mammografiebeelden gemaakt worden. Hiermee kunnen beter kleine of onduidelijke afwijkingen in de borst gezien worden zodat sneller de juiste diagnose gesteld kan worden. Na het maken van de foto s kunt u zich weer aankleden en plaatsnemen in de wachtkamer. Een borstonderzoek wordt zowel bij vrouwen als mannen gedaan. 3

6 Ook als u naar aanleiding van het bevolkingsonderzoek borstkanker verwezen bent naar de Breast Clinic krijgt u opnieuw een mammografie. Een mammografie duurt ongeveer 20 minuten. Echografie Als u een mammografie heeft gehad kan zo nodig direct aansluitend een echografie gemaakt worden. Bent u jonger dan 30 jaar, dan worden er geen foto s gemaakt. U krijgt dan eerst een lichamelijk onderzoek en daarna wordt er een echografie gemaakt. Een echografie is een onderzoek waarbij met geluidsgolven uw borst(en) in beeld worden gebracht. Er wordt een gel op de borst gedaan voor betere geleiding van het geluid. Het onderzoek is niet pijnlijk of schadelijk. Directe uitslag van radioloog Als de radioloog de foto s bekeken heeft, wordt u opnieuw binnen gevraagd. Als u het prettig vindt, mag een familielid, partner of vriend(in) hierbij aanwezig zijn. Eventueel wordt er een gericht lichamelijk onderzoek gedaan. De radioloog onderzoekt uw borsten en/of oksels en vergelijkt de bevindingen met de gemaakte foto s. U krijgt gelijk de uitslag van de van de foto s en eventuele echografie te horen. Uw totale bezoek aan de Breast Clinic duurt ongeveer een uur. Punctie of biopsie Meestal geeft een mammografie met eventueel een echografie voldoende informatie. Als er meer onderzoek nodig is kan er direct aansluitend een punctie of biopsie verricht worden. 4

7 Met een punctie wordt met een dunne naald wat cellen uit de afwijking in uw borst gezogen. Het onderzoek wordt ook wel cytologische punctie. Deze cellen worden onderzocht in het pathologisch laboratorium. Hiervoor is geen verdoving nodig. Een cytologische punctie kan gedaan worden ook als u bloedverdunners gebruikt. Bij een biopsie worden er met een dikkere holle naald enkele dunne reepjes weefselstukjes uit de borst gehaald. Het onderzoek wordt ook wel histologische biopsie genoemd. Bij dit onderzoek wordt uw huid en diepere structuren van uw borst verdoofd. Het weghalen van weefselreepjes kan pijnlijk zijn. Zo nodig kan extra verdoving worden gegeven. Als u bloedverdunners gebruikt wordt er een afweging gemaakt of het onderzoek direct kan plaatsvinden of op afspraak na het tijdelijk stoppen de bloedverdunners. Als u bloedverdunners gebruikt dan willen we dat graag voor de biopsie van u horen! De uitslag van een punctie of biopsie krijgt u van uw behandeld arts tijdens een volgend polikliniekbezoek. Stereotactische biopsie Bij kleine afwijkingen kan het zijn dat er een biopsie met speciale apparatuur gedaan moet worden. Dit noemen we een stereotactische biopsie noemt. Deze biopsie kan niet direct worden gedaan. Over de stereotactische biopsie is een aparte folder verkrijgbaar. De uitslag van stereotactische biopsie krijgt u van uw behandeld arts tijdens een volgend polikliniekbezoek. MRI- scan (Magnetic Resonance Imaging) MRI is een aanvullend onderzoek en wordt alleen op indicatie aangevraagd door een specialist. Bij de Breast Clinic wordt een MRI als aanvullend onderzoek onder andere gedaan bij vrouwen die draagster zijn van een veranderd BRCA1- of BRCA2-gen waardoor ze een hoog risico op borstkanker hebben. 5

8 De uitslag van de MRI krijgt u van uw behandeld arts tijdens een volgend polikliniekbezoek. Individueel behandelplan Als er ook een punctie of biopsie is verricht bespreekt de radioloog met u zijn of haar voorlopige bevindingen. De uitslagen van de aanvullende onderzoeken worden besproken tijdens een multidisciplinair overleg (MDO). Bij het MDO zitten alle hulpverleners die te maken hebben met de behandeling van afwijkingen aan de borst. Zij bespreken wat in uw situatie de beste behandeling is. U heeft vervolgens aan afspraak met een gespecialiseerde mammachirurg op de Breast Clinic. Dit gebeurt vrijwel altijd binnen vijf werkdagen. De mammachirurg bespreekt met u welke behandeling bij u geadviseerd wordt. Tot slot Wij doen ons best om u zoveel mogelijk op tijd te helpen. Wilt u zo vriendelijk zijn om op tijd aanwezig te zijn voor het onderzoek? Als u verhinderd bent op de afgesproken datum, wilt u ons dit dan zo spoedig mogelijk laten weten? De vrijgekomen plaats kan dan voor een andere patiënt in aanmerking komen. Algemene vragen Als u na het lezen van de folder nog algemene vragen heeft, dan kunt u van maandag tot en met vrijdag tussen en uur bellen met de Breast Clinic, tel. (078)

9 Casemanager Als u specifieke vragen heeft over uw zorg, informatie, begeleiding of ondersteuning kunt u bellen met uw casemanager. Zij is uw vaste aanspreekpunt op de Breast Clinic en bereikbaar van maandag t/ m van uur en uur, tel. (078) Wilt u uw mening geven over deze folder? Dat kan hier: 7

10 8

11

12 Albert Schweitzer ziekenhuis juni 2016 pavo 0145