Borstsparende behandeling

Transcriptie

1 Patiënteninformatie Borstsparende behandeling Borstsparende behandeling Borstsparende behandeling.indd :31

2

3 Borstsparende behandeling Martini Borstcentrum, route 1.7 Telefoon: (050) Algemeen Neemt u bij ieder bezoek aan het ziekenhuis uw ziekenhuispasje en geldig identiteitsbewijs mee. Bent u verhinderd? Neemt u dan tijdig contact op met het secretariaat van het Martini Borstcentrum. Inleiding In overleg met de specialist heeft u besloten tot een borstsparende operatie. In deze brochure kunt u lezen hoe de gang van zaken rondom deze operatie is. Voorbereiding Als u deze informatie leest, heeft u al informatie ontvangen over de opname- en de operatiedatum. Deze datum is onder voorbehoud. U krijgt van de afdeling Opnameplanning een schriftelijke bevestiging. Daarin staat wanneer, hoe laat en waar u zich moet melden. Verdere informatie over de gang van zaken in het Martini Ziekenhuis kunt u lezen in het opnameboekje. Dit boekje heeft u eerder ontvangen. Hierin staat alle informatie over behandelmogelijkheden. Ook bevat het boekje een lijst met alle afspraken van de komende tijd. Tijdens het operatief spreekuur heeft u informatie gekregen over medicijngebruik en andere voorbereidingen voor de operatie. De opnamedag U wordt in het ziekenhuis opgenomen op de dag van de operatie. Op de verpleegafdeling heeft u een intakegesprek met een verpleegkundige. U krijgt dan meer informatie over de gang van zaken rondom de operatie. Borstsparende behandeling 1

4 Schildwachtklieren Meestal is het noodzakelijk om de schildwachtklier(en) in uw oksel ook te verwijderen. Om de schildwachtklier te kunnen opsporen, moet hij eerst zichtbaar worden gemaakt met radioactiviteit. Daarvoor krijgt u de dag voor de operatie of op de ochtend van de operatie zelf, op de plaats van de borsttumor een injectie met een kleine, onschadelijke hoeveelheid radio actieve stof. De stof verplaatst zich via een lymfebaan naar de schildwachtklier(en). Na een paar uur worden foto s van de schildwachtklier(en) gemaakt, die door de radioactieve stof te zien is. Nu wordt de exacte plaats van de schildwachtklier(en) bepaald en met een stip op de huid aangetekend. De chirurg weet op deze manier precies hoeveel schildwachtklieren er zijn en waar ze zich bevinden. Voor alle duidelijkheid: de radioactieve stof maakt de schildwachtklier(en) zichtbaar en niet de eventuele tumorcellen. Het is dus normaal dat u de klier op het beeldscherm ziet, dat hoort bij het onderzoek. Tumorcellen kunnen alleen door laboratoriumonderzoek gevonden worden. Het verwijderen van de schildwachtklier(en) en eventuele lymfeklieren gebeurt tijdens de operatie zelf. Lokalisatie om de tumor op te sporen Als de tumor bij u niet te voelen is, zal voorafgaand aan de operatie een lokalisatie plaats vinden. De radioloog voert een plaatsbepaling uit met behulp van een radioactief jodiumzaadje. Dat kan van enkele weken voor de operatie tot de dag van operatie. De lokalisatie vindt plaats op het Martini Borstcentrum. Met behulp van echografie wordt het afwijkende gebied in de borst opgezocht. De radioloog beoordeelt ter plaatse of een verdoving noodzakelijk is. Vervolgens wordt met een naald, met daarin het radioactief jodiumzaadje, de afwijking aangeprikt. Na het aanprikken wordt de naald verwijderd en blijft alleen het radioactief jodiumzaadje in de borst achter. Het radioactief jodiumzaadje in de borst geeft de plaats aan van het afwijkende weefselgebied. Zo kan de chirurg tijdens de operatie met een speciaal apparaat het afwijkende gebied met radioactief jodiumzaadje zien en het vervolgens verwijderen. Direct na het inbrengen van het 2 Martini Ziekenhuis

5 radioactief jodiumzaadje, wordt met behulp van röntgenfoto s (mammografie) gecontroleerd of het radioactief jodiumzaadje op de juiste plaats ligt. Over de operatie De specialist voert een borstsparende operatie uit als er sprake is van borstkanker. Het kan ook zijn dat u deze operatie moet ondergaan vanwege een voorstadium van borstkanker. Een borstsparende operatie betekent altijd dat u na de operatie radiotherapie krijgt (bestraling). Wat gaat er gebeuren tijdens de operatie Bij een borstsparende operatie verwijderen we de tumor en omringend gezonde weefsel. Na de operatie heeft u twee littekens van ongeveer drie tot tien centimeter onder de oksel en de borst. We sluiten de wond af met oplosbare hechtingen onder de huid. Meestal is het ook noodzakelijk om de schildwachtklier(en) of alle lymfeklieren in de oksel te verwijderen. Na de operatie De meeste patiënten vinden deze operatie lichamelijk niet zwaar. Ze hebben niet veel pijn en kunnen zich thuis snel weer redden. Emotioneel is dit wel een ingrijpende operatie. Zoals bij elke operatie kunnen er complicaties optreden. Bij een borstsparende operatie kunnen dit zijn: infectie van de wond en een bloeding. Opnameduur Voor deze operatie nemen we u maar een dag op. Bent u goed hersteld na de operatie? Dan mag u s middags of s avonds alweer naar huis. Er moet dan wel iemand bij u thuis zijn s nachts. Als het noodzakelijk is om ook alle lymfeklieren te verwijderen, dan blijft u twee nachten in het ziekenhuis. Dit is nodig vanwege de drain die u dan krijgt. Thuis Thuis kunt u de meeste dingen weer zelf doen, zoals u zelf wassen en licht huishoudelijk werk. Afhankelijk van uw klachten mag u langzaam uw activiteiten Borstsparende behandeling 3

6 uitbreiden. Dat geldt ook voor weer aan het werk gaan. Daarbij speelt een rol of u nog een nabehandeling krijgt. En natuurlijk hoe u zich voelt: lichamelijk en emotioneel. Meer informatie hierover vindt u in de brochure Advies na de operatie. Eenmaal thuis, merken veel patiënten dat ze snel moe zijn. Dit kan komen door een combinatie van factoren, zoals de operatie en de narcose. De spanningen die te maken hebben met uw confrontatie met een kwaadaardige tumor spelen ook een rol. Deze vermoeidheid kan lang duren. Een eventuele nabehandeling kan hiermee ook te maken hebben. U doet er goed aan om regelmatig rust te nemen. Probeer geleidelijk uit hoeveel uw lichaam aan kan. U bouwt uw conditie weer op door activiteiten regelmatig af te wisselen met rust. De uitslag We laten het borstklierweefsel onderzoeken door het laboratorium. Na ongeveer zeven tot tien dagen is de uitslag van dit onderzoek bekend. U komt naar het Borstcentrum om deze uitslag te bespreken. Die afspraak maken we met u op de dag dat we de diagnose stellen. Vervolgtraject Tijdens die afspraak adviseren we een vervolgtraject. Dit traject hangt af van de uitslag. In het laboratorium wordt onder meer onderzocht of de kwaadaardige tumor ruim genoeg is verwijderd. Mocht dit niet het geval zijn, dan volgt er soms opnieuw een operatie om nog meer weefsel weg te nemen. Soms is het dan toch noodzakelijk om de hele borst te verwijderen. Het is mogelijk dat u naast de radiotherapie (bestraling) een nabehandeling nodig heeft in de vorm van chemotherapie, hormonale therapie of immunotherapie. Soms is een combinatie van deze therapieën nodig. De chirurg bespreekt met u wat de beste behandeling is. Dat doet hij niet alleen, maar in samenspraak met een team van specialisten. Het is mogelijk dat de geopereerde borst voor de operatie en de bestraling enigszins in vorm en volume van uw andere borst verschilt. Hoe groot dit verschil is hangt onder meer af van hoeveel weefsel er is verwijderd. 4 Martini Ziekenhuis

7 Bestraling Na een borstsparende operatie volgt altijd een behandeling met bestraling. U moet erop rekenen dat u deze bestralingen drie tot vijf weken duren. U krijgt deze bestraling van maandag tot en met vrijdag. Een bestraling duurt een aantal minuten. U gaat hiervoor naar de afdeling Radiotherapie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het is eventueel ook mogelijk om voor de bestraling naar Zwolle, Emmen of Deventer te gaan. Meer informatie over bestraling vindt u in de brochure Radiotherapie van het UMCG. Controlebezoek op het spreekuur Na uw ontslag komt u regelmatig voor controle op het spreekuur. De eerste keren gaat het vooral om de wondgenezing, het vervolgtraject en uw lichamelijke en geestelijke conditie. In overleg met u blijft u in ieder geval vijf jaar onder controle. Deze controles voeren we een keer per jaar uit. U krijgt elke keer een mammografie en/of een echografie. U ziet de chirurg en de mammacare-verpleegkundige om en om. Tevredenheid Wij gaan ervan uit dat de behandeling naar tevredenheid verloopt. Mocht dit niet het geval zijn, vragen wij u dit te bespreken met degene die hiervoor direct verantwoordelijk is. U kunt ook een afspraak maken met de leidinggevende van het Borstcentrum of met de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Meer informatie hierover vindt u op onze website of in de brochure Uw tevredenheid, onze zorg. Tot slot Heeft u na het lezen van deze informatie of naar aanleiding van het gesprek met de chirurg nog vragen? Neemt u dan contact op met de mammacare-verpleegkundige, telefoon (050) Wij zijn bereikbaar op werkdagen van tot uur. U kunt ook bellen als u last heeft van wondproblemen tijdens kantooruren. Bij spoedeisende wondproblemen buiten kantooruren, kunt u contact opnemen met het algemene nummer van het Martini Ziekenhuis, telefoon (050) Borstsparende behandeling 5

8 Ruimte voor eigen aantekeningen 6 Martini Ziekenhuis

9 Borstsparende behandeling 7

10 8 Martini Ziekenhuis

11 Borstsparende behandeling 9

12 Martini Ziekenhuis Postadres Postbus RM Groningen Bezoekadres Van Swietenplein 1 Groningen Algemeen telefoonnummer (050)