Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020 Studiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen 28/11/2013 Mieke Cornelis Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid Maarten Van Leest Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid
Vlaams Klimaatbeleidsplan 2013-2020 Vlaams Klimaatbeleidsplan (VKP 2013-2020) Vlaams Mitigatieplan (VMP 2013-2020) Vlaams Adaptatieplan (VAP) Definitief goedgekeurd op 28 juni 2013
Deelplan 1 HET VLAAMS MITIGATIEPLAN (VMP 2013-2020)
Europees kader 2020 20% reductie broeikasgassen in 2020 t.o.v. 1990 20% hernieuwbare energie in 2020 (10% HE in transport) EU Energie- en Klimaatpakket (2009) 20% energiebesparing in 2020 t.o.v. BAU 2020
Europees kader 2020 Broeikasgasdoelstelling EU -20% t.o.v. 1990 Broeikasgasdoelstelling EU -14% t.o.v. 2005 EU ETS -21% t.o.v. 2005 EU niet-ets -10% t.o.v. 2005 Doelstellingen per lidstaat -20% tot +20% t.o.v. 2005 België = -15%
Doelstelling VMP 2013-2020 België = -15% t.o.v. 2005 Vlaamse doelstelling via intra-belgische inspanningsverdeling nog in onderhandeling Beoogde sectoren = niet-ets-sectoren: Geen eindpunt! Gebouwen Transport Land- en bosbouw Niet-ETS industrie en energie ETS geen focus VMP
Beleidsmaatregelen mobiliteit Beheersing aantal voertuigkilometers over de weg Verbetering milieukenmerken voertuigvloot en hun brandstoffen Energiezuinig rijgedrag stimuleren Efficiëntieverbetering scheepvaart Groei wegverkeer op langere termijn beheersen Opmaak Mobiliteitsplan Vlaanderen Sturende prijszetting voertuigkilometers Aanvullende maatregelen auto- en vrachtwagenkilometers Versterkt Europees beleid Inzetten van voldoende sturende fiscale instrumenten Stimuleren alternatieve voertuigtechnologieën en alternatieve brandstoffen Hervorming rijexamen en rijopleiding Handhavingsbeleid toegelaten snelheden Verbeterde doorstroming Premiestelsel emissiereducerende technologieën Optimaal benutten walstroom 3E binnenvaartconvenant Responsabilisering Doordacht ruimtelijk beleid Ondersteuning doorbraak nieuwe technologieën RO: verdichting stad, uitdunning buitengebied, transportminimalisatie, energie-efficiënte functionele inpassing,
Beleidsmaatregelen gebouwen RO: Wijkinrichting i.f.v. energie-efficiëntie, ruimte voor lokale hernieuwbare energie, Regelgeving Informatie en verplichte informatie maatregelen Financiële instrumenten Energiediensten voor energiebesparing EPB-eisen (specifiek VMSW, WVG), EPC, EAP, Onderhoud ketels en vervanging oude ketels Energieprestatie-eisen Vlaamse Wooncode Energiecorrectie sociale huurprijs REG en milieuvriendelijke energieproductie Energieconsulenten Actieplan micro-wkk Demonstratieprojecten sociale woning- en scholenbouw Verlaging onroerende voorheffing nieuwbouw Renovatiepremie Energierenovatieprogramma sociale huisvesting Vlaams Energiebedrijf Alternatieve financiering schoolinfrastructuur (DBFM) Energiebesparingsmechanismen REG-openbaredienstverplichtingen elektriciteitsdistributienetbeheerders premies
Beleidsmaatregelen landbouw Algemene landbouwmaatregelen Sensibilisering EU GLB en PDPO Onderzoek RO: transportminimalisatie, energie-efficiënte functionele inpassing, Energetische emissies REG-maatregelen Productie en gebruik duurzame en hernieuwbare energiebronnen stimuleren Niet-energetische emissies Consumentengedrag en verduurzamen volledige keten Reduceren methaanemissies vertering Reduceren lachgas- en methaanemissies mestopslag (preventief/curatief) Reduceren lachgasemissies bodem Strategisch Plan Korte Keten Strategisch Plan Biologische Landbouw Preventie voedselverlies en maximale valorisatie nevenstromen
Beleidsmaatregelen niet-ets-industrie Energiegerelateerde emissies Energiebeleidsovereenkomst Stimuleren groene warmte, restwarmte, warmtenetten, WKK Ecologiesteun en groene waarborg KMO-energie-efficiëntieplan Duurzame bedrijventerreinen RO: transportminimalisatie, energie-efficiënte functionele inpassing, Industriële procesemissies Onderzoek aanpak lachgasemissies caprolactamproductie F-gassen Lekdichtheidsvereisten Certificeringsverplichting Inspectiecampagne Campagne beperken lekverliezen Stimuleren gebruik klimaatvriendelijke koelmiddelen RO: zoveel mogelijk vermijden nood aan koeling via energieefficiënte wijkinrichting
Beleidsmaatregelen niet-ets-energie en afval RO: ruimte voor hernieuwbare energieproductie Niet-ETS energie Aandeel energiesector in totale niet-ets-uitstoot is marginaal (0,3% of 165kton CO 2 -eq in 2010) Vnl. relatief kleine WKK s Afval Verbeteren energierecuperatie afvalverwerkingsinstallaties Voorvergisting GFT-afval
Transversale beleidsmaatregelen Beleidsinstrumenten en relatie met andere beleidsdomeinen Afstemming met andere beleidsplannen, waaronder BRV, klimaat in beslissingsondersteunende instrumenten, Klimaatvriendelijke Vlaamse overheid Overheidsgebouwen, mobiliteit, duurzame overheidsopdrachten Lokale overheden inhoudelijke ondersteuning (o.a. tool voor burgemeestersconvenant) Burgers en educatie Subsidies voor verenigingen, natuur- en milieueducatie, klimaatcampagne (www.klimaattips.be)
Gecumuleerde reductiekloof (kton CO2- eq) Prognoses en reductiepad (kton (CO2-eq) Resultaat 25000 20000 50000 45000 Gecumuleerde reductiekloof 15000 10000 5000 0 40000 35000 30000 25000 20000 Prognoses Reductiepad -5000 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2005-2020 : gecumuleerde reductiekloof van 9 Mton CO 2 -eq 15000
2020 eindpunt jaarlijks gemiddeld 0,4% reductie in Europa (1990-2010) jaarlijks gemiddeld 4 % reductie nodig in Europa (2010-2050) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% -20% in 2020 Minstens -80% in 2050 Landbouw Transport Gebouwen Industrie Elektriciteitsproductie Trendlijn 10% 0% 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 RO speelt belangrijke rol in halen doelstelling 2050
Deelplan 2 HET VLAAMS ADAPTATIEPLAN (VAP)
Uitgangspunten Klimaatreflex (beeld krijgen en weerbaarheid verhogen) Beperkt zich in principe tot de Vlaamse overheid Geen apart adaptatiebudget Gezond verstand Kosteneffectief Win-win (mitigatie, ecosysteemdiensten, ruimtelijke doorwerking) Duurzaam (inclusief robuust en no-regret) Veerkracht
Klimaatscenario s Misschien onzekerheid over precieze getallen maar niet over richting: Stijging van de zeespiegel Hogere (gemiddelde) temperatuur, met hogere kans op hittegolven Langere periodes van droogte (in de zomer) Meer (winterse) neerslag Verhoogde kans op heviger onweer
Sectoren Waterbeheer Droogte en overstroming, stroomgebiedbeheerplan Leefmilieu Natuur Vooral erosie Robuustheid, calamiteiten Industrie en Diensten Energie Nieuwe kansen Koelte- isolatie Mobiliteit Drainage wegen, onderhoud kunstwerken Effecten Concrete maatregelen Mogelijkheden tot adaptatie
Sectoren Effecten Concrete maatregelen Mogelijkheden tot adaptatie Toerisme Verwachte groei Landbouw Visserij Andere cultivars, rassen, omgaan met water Anders vissen, veiligheid Bebouwde omgeving DZM, opleidingen Gezondheid voorlichting Ontwikkelingssamenwerking Belangrijke link met mitigatie
Maatregelen (76 in totaal) Waterbeheer Leefmilieu Natuur Industrie en diensten Mobiliteit Landbouw Visserij bebouwde omgeving Gezondheid Overigen
Gevolgen voor Vlaamse ruimte Overstromingen, droogte, waterschade, grondwaterpeil Bodemkwaliteit (verdichting, verzilting) Onbebouwde omgeving Druk op natuurgebieden Landbouw (naast productie vooral watergebruik) Bebouwde omgeving Hitte-eilanden, (luchtkwaliteit) Droogte saneringsinfrastructuur
Alle informatie: WWW.KLIMAATTIPS.BE