ENERGIENEUTRALE REGIO MET EEN SOCIALE REFLEX DE REGIONALE ENERGIESTRATEGIE ZUID-WEST-VLAANDEREN. Energiedag voor lokale besturen 19 maart 2013

Transcriptie

1 ENERGIENEUTRALE REGIO MET EEN SOCIALE REFLEX DE REGIONALE ENERGIESTRATEGIE ZUID-WEST-VLAANDEREN Energiedag voor lokale besturen 19 maart 2013 Dominiek Vandewiele

2 Leiedal? De energietransitie komt! Zuid-West-Vlaanderen energieneutraal = antwoord gemeentelijk energie- en klimaatbeleid # reflecties

4

5

7 Ons energiesysteem een geschiedenis 1900 Steenkool Stoomturbine Centraal Nationaal Gemeenten Energievraag

8 2010 Ons energiesysteem is in transitie

9 De energietransitie wordt geleid door de EU 2050 Europese Unie Energie-efficiëntie Hernieuwbaar Decentraal Klimaat Welvaart

10 De energietransitie wordt geleid door de EU

11 -80% à -95% CO2 tegen

12 -80% à -95% CO2 tegen /20/20 als tussenstap 20% hernieuwbare energie 20% meer energie-efficiëntie 20% minder CO2-uitstoot Tegen 2020

13 Economische boost aan EU

14 Economische boost aan EU

15 Energie van geostrategisch belang voor EU Europees energiesysteem: Vrijgemaakte markt Infrastructureel

16 De energietransitie verloopt in fasen Gewenste energiesysteem 2050 Energiesysteem

17 R.I.P. peertje

18 Wat doet de EU?

19 Wat doen nationale overheden?

20 Wat doen steden en gemeenten?

21 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Gebouwen hernieuwbare energie (2014) E40-peil (2018)

22 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit

24 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit nieuwe gebouwen 100 gebouwen niet grondig gerenoveerde gebouwen grondig gerenoveerde gebouwen

25 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Industrie, bedrijven

26 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Energieverbruik bij bedrijven in Vlaanderen 80% 186 grote verbruikers in Vlaanderen 7% 218 middelgrote verbruikers in Vlaanderen 13% KMO s in Vlaanderen

29 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit 2014: nieuwbouw en renovatie 1. Zonneboiler 2. Biomassa 3. Warmtepomp 4. Zonnepanelen (PV) 5. Participatie in hernieuwbare energieproject 6. Stadsverwarming 7. Alternatief: E-peil 10% strenger

30 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Hernieuwbare energie Energieefficiëntie Energierecuperatie Stad / streek Wijk, stadsdeel, bedrijventerrein cluster gebouw

31 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Zonneboiler Biomassa Warmtepomp Zonnepanelen (PV) Participatie in hernieuwbare energieproject Stadsverwarming Micro WKK G E W

32 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Energiefactuur - distributienettarieven

33 De energietransitie daagt deze regio uit Infrastructuur

35 De energietransitie daagt Zuid-West-Vlaamse Steden en gemeenten uit Energie-armoede Energieprestatie van de woning Energiekost Inkomen Huishoudbudget dat aan energie gespendeerd wordt 47% 31% 10% 8% 4% minder dan 5% 5 à 10% 10 à 15% 15 à 20% meer dan 20%

37 Regionale energiestrategie: Zuid-West-Vlaanderen Energieneutraal in % CO2 tegen 2020

38 Naar regionale energiestrategie: input van streekactoren en experten en vele andere

39 Regionale energiestrategie Uitgangspunten: - Welvaartcreatie (socio-economische ontwikkeling) - Omgaan met energietransitie - Klimaat en milieu

40 Regionale energiestrategie Gewenste energiesysteem 2050 I III II Energiesysteem

41 Openbare besturen als voorbeeld Energie-armoede Energieprijzen Regionale energiestrategie 7 thema s Gebouwde omgeving Hernieuwbare energie Mobiliteit en transport Ondernemen

42 Regionale energiestrategie Per thema: - Huidige situatie (waar nu?) - Strategische doelstelling (waar naar toe?) - Transitiepad (hoe er naar toe?) - Voorstellen van acties (wat doen?) CO2-barometer per gemeente

43 Regionale energiestrategie energievraag STAP 1: verminderen energievraag STAP 2: hernieuwbare energie 100% energieneutraal

44 Regionale energiestrategie Alle gebouwen energieneutraal in 2050 Gebouwniveau STAP kwh/m² 30 kwh/m² STAP 2 Bestaande woningen Lage-energiewoning

45 Regionale energiestrategie 5 keer meer hernieuwbare energie in 2020 Natuurlijk potentieel zon = 60X energiebehoefte Realistisch potentieel = 0,07X energiebehoefte

46 Regionale energiestrategie 5 keer meer hernieuwbare energie in 2020 aardgas 20 grote windturbines warmtepompen zonneboilers zonnepanelen (klein) 500 zonnepanelen (groot) Biomassacentrale gekoppeld aan warmtenet ,1% hernieuwbare energie (lokaal) ,5% hernieuwbare energie (lokaal) Realistisch potentieel 12,5% hernieuwbare energie (lokaal) 100% hernieuwbare energie

47 Regionale energiestrategie Geen energie-armoede: maximaal 10% van het inkomen voor energie Preventief beleid Armoede Energie-armoede Risicogroep - Private huurders - Sociale huurders - 25% laagste inkomens Curatief beleid

49 Wat kan een gemeente doen in ? Focus op de gemeente als organisatie (gemeentediensten) Focus op lokale openbare organisaties (scholen, OCMW, rusthuizen ) Focus op de gemeente als beleidsmaker (naar burgers, bedrijven, verenigingen ) Gemeentelijke gebouwen Afval Mobiliteit Aankoop goederen /diensten Openbare verlichting Hernieuwbare energie voorbeeldfunctie Gemeentelijke gebouwen Afval Mobiliteit Aankoop goederen /diensten Openbare verlichting Hernieuwbare energie voorbeeldfunctie Sensibiliseren, informeren, draagvlak creëren, betrokkenheid Dienstverlening rond energiebesparing, hernieuwbare energie, energie-armoede Lokaal sociaal beleid Integratie hernieuwbare energie en energie-efficiëntie in ruimtelijk beleid (o.a. ontwikkeling woongebieden en bedrijventerreinen) Woningkwaliteitsbeleid, huisvesting, woonbeleid Mobiliteit

50 Wat kan een gemeente doen in ? Een energiegemeente of klimaatgemeente worden?

51 Energiebeleid op verschillende beleidsniveaus Energietransitie 2050 Burgemeestersconvenant (Covenant of Mayors) Structuurfondsen Regionale energiestrategie 2050

52 Burgemeestersconvenant Lokale acties formuleren actieplan: actiegericht en minder planningsgericht CO2 verminderen in stad / gemeente CO2-inventaris Onderliggend doel: creëren van vast en geschoold werk dat niet onderhevig is aan delocalisatie; gezonder milieu en kwaliteit van het leven; versterkt economisch concurrentievermogen en grotere energieonafhankelijkheid.

53 Wat kan een gemeente doen in ? ACTIES door de gemeente (gemeentediensten) door partners (scholen, OCMW, rusthuizen, Eandis/Infrax, Imog, Leiedal, POM, Energiesnoeiers, Provincie, SVK s, Welzijnsconsortium, SHM s ) door samenleving (burgers, bedrijven, verenigingen, scholen ) SAMENWERKING: Gemeentelijk Intergemeentelijk/regionaal

54 Wat kan een gemeente doen in ? ACTIEPLAN Focus op de gemeente als organisatie Focus op lokale openbare organisaties Focus op de gemeente als beleidsmaker door de gemeente door partners door samenleving Operationele omkadering Beleidsomkadering Inhoudelijke omkadering

56 # reflecties 1. Destilleer energie en voeg het aan het gerecht toe. 2. Ook bevangen door CO2? 3. Content met de Covenant?

58 Destilleer energie en voeg het aan het gerecht toe. o CULTUUR o ECONOMIE & TEWERKSTELLING o FEESTELIJKHEDEN o FINANCIEN o INFORMATICA o INFORMATIE EN COMMUNICATIE o INTEGRATIE o INTERNATIONALE SAMENWERKING o JEUGD o LANDBOUW o MILIEU o ONDERWIJS o BASISONDERWIJS o KUNSTONDERWIJS o ONTWIKKELINGS- SAMENWERKING o OPENBARE WERKEN WATERBEHEERSING o PATRIMONIUM o PERSONEEL o RUIMTELIJKE ORDENING - STEDENBOUW o SOCIALE ZAKEN, WELZIJN & GELIJKE KANSEN o SPORT o TOERISME o VEILIGHEID o P.B.W. (Preventie en Bescherming op het Werk) o VERKEER EN MOBILITEIT o WONEN

59 Destilleer energie en voeg het aan het gerecht toe. 1+1 = 3 Koppel energie-ambities met andere ambities o Woningkwaliteitsbeleid, betaalbaarheid wonen o Ruimtelijke thema s, landschap o Mobiliteit, luchtkwaliteit o Facility, kostenbesparing

61 Ook bevangen door CO2? CO2 is best beschikbare indicator CO2 reductie Duurzaam energiesysteem voor stad / gemeente

62 Ook bevangen door CO2? Economische principes Ecologische principes Duurzaam energiesysteem voor stad / gemeente Sociale principes

63 Ook bevangen door CO2? Economische principes Jobcreatie Ondersteunen bedrijvigheid economische energieinfrastructuur Kostenefficiënte maatregelen Lokale return Ecologische principes Duurzaam energiesysteem voor stad / gemeente Sociale principes

64 Ook bevangen door CO2? Economische principes Verminderen klimaatimpact Luchtkwaliteit, leefomgeving, Natuurlijke hulpbronnen Ruimtegebruik Ecologische principes Duurzaam energiesysteem voor stad / gemeente Sociale principes

65 Ook bevangen door CO2? Economische principes Ecologische principes Energiekost Duurzaam energiesysteem voor stad / gemeente Energie-armoede Mattheüseffecten tegengaan Participatie Sociale principes

67 Content met de Covenant? Lokaal Intergemeentelijk Streek Gemeente Partners Middenveld