Decreet Lokaal Bestuur: een stand van zaken Ronde van Vlaanderen VVSG Gent, Malle, Leuven, Hasselt, Roeselare Maart 2017 Inhoud Context en voorgeschiedenis Politieke organisatie Personeel Organisatie BBC en Financiën Organisatiebeheersing en audit Verzelfstandiging en samenwerking Bestuurlijk toezicht Participatie De rol van de VVSG 1
Context en voorgeschiedenis Vlaams regeerakkoord juli 2014: één decreet lokaal bestuur ter vervanging van Gemeentedecreet OCMW-decreet Decreet intergemeentelijke samenwerking Dossier gemeente-ocmw: Conceptnota januari 2015: OCMW s gaan op in gemeente Mei 2016: Raad van State na federaal wetsontwerp: voor afschaffing OCMW is 2/3-meerderheid vereist Conceptnota mei 2016: verregaande integratie gemeente-ocmw, maar OCMW aparte rechtspersoon Context en voorgeschiedenis Conceptnota toezicht mei 2016 Conceptnota BBC juli 2016 Diverse voorafnames bij decreet: Mei 2016: Aanpassing decreet intergemeentelijke samenwerking Juni 2016: Vereenvoudiging regels personeelsaangelegenheden gemeente en OCMW Juni 2016: Fusiedecreet 2
Context en voorgeschiedenis Oktober-december 2016: Technische bespreking werkteksten met kabinet Homans, ABB, VVSG, ECG, VVOS en Vlofin Parallel: interkabinettenwerkgroepen 24.2.2017: eerste goedkeuring Vlaamse regering: decreet lokaal bestuur + decreet lokaal sociaal beleid Verdere planning: advies Vlaams Comité C1 (personeel) tweede goedkeuring Vlaamse regering advies Raad van State derde goedkeuring Vlaamse regering uiterlijk eind 2017: goedkeuring Vlaams parlement inwerkingtreding: 2019 (met uitzonderingen) Politieke organisatie Niet: Voeren en faciliteitengemeenten rond Brussel Gemeenteraad = OCMW-raad Installatievergadering: Binnen eerste vijf werkdagen van januari Niet verplicht in gemeentehuis Voorzitter gemeenteraad = voorzitter OCMW-raad Kàn collegelid zijn ( Vlaams regeerakkoord) Notulen én zittingsverslag (ev. audio(visuele) opname) Geen verplichte aparte raadscommissie voor verzelfstandiging en samenwerking meer 3
Politieke organisatie College burgemeester en schepenen = Vast bureau: Max. aantal gewone schepenen = huidig aantal min 1 Burgemeester = voorzitter college én vast bureau Bij openvallen schepenmandaat tijdens legislatuur: gemeenteraad kàn beslissen om het niet in te vullen Politieke organisatie Bijzonder comité sociale dienst: Geen beleidsorgaan, maar gesloten taken: individuele dienst- en hulpverlening bekrachtiging beslissingen dringende steun voorzitter Gekozen door OCMW-raad uit raadsleden en/of derden Voorzitter + 6, 8, 10 of 12 leden (// aantal GR-leden) Kan subcomités oprichten Voorzitter bijzonder comité: OCMW-raad kiest: Ofwel uit college/vb Ofwel uit OCMW-raad: toegevoegd aan college/vb Bevoegd voor dringende steun 4
college burgemeester & schepenen = vast bureau bijzonder comité sociale dienst burgemeester = voorzitter CBS = voorzitter VB eventueel subcomités voorzitter gemeenteraad = voorzitter OCMW-raad eventueel (gemeente)raadscommissie OCMW raadslid gemeenteraad = raad voor maatschappelijk welzijn Politieke organisatie Structurele onbestuurbaarheid behouden Uittredingsvergoeding vanaf 2019 voor uitvoerende mandatarissen: 1 maand per jaar met een maximum van 12 niet aan parlementslid, minister, gouverneur, vervalt bij verwerven beroepsinkomen Inkomensbeperking tot 1,5x parlementaire wedde geëxpliciteerd (o.a. mandaten in energiesector) Districten Goedkeuringstoezicht oprichting valt weg Gemeenteraad bepaalt max. aantal leden districtcollege 5
Personeel Overname versoepelingen decreet juni 2016 Gemeente en OCMW kunnen personeel naar elkaar overdragen, zonder verplichting. Maar: Secretaris-directeur en financieel directeur verplicht in dienst van gemeente bedienen ook OCMW OCMW heeft ten minste één maatschappelijk werker Gezamenlijk organogram en deontologische code voor gemeente en OCMW Rechtspositieregeling gemeente => RPR OCMW, maar uitzonderingen mogelijk voor specifieke diensten en instellingen (strenger dan vandaag) Personeel Nieuw: tuchtregeling: Extra sancties herplaatsing en terugzetting in graad Tuchtonderzoek kan door elk personeelslid van een lokaal bestuur met ten minste zelfde graad Beroep bij Vlaamse Beroepscommissie voor Tuchtzaken alleen tegen zwaarste tuchtsancties (herplaatsing, terugzetting in graad, ontslag van ambtswege, afzetting) schorst uitvoering tuchtbeslissing niet GR bepaalt voorwaarden en grenzen tuchtstraffen (binnen hogere rechtsnormen en behoorlijk bestuur) Secretaris-directeur kan preventieve schorsing bij hoogdringendheid opleggen 6
Organisatie Secretaris Secretaris-directeur Financieel beheerder Financieel directeur SD en FD: Aangesteld door gemeenteraad In dienst van gemeente Bedienen ook telkens het OCMW Bevoegdheden SD en FD: ± onveranderd, maar ruime delegatiemogelijkheden Gezamenlijk managementteam voor gemeente en OCMW Organisatie Overgangsregels SD en FD: (1) Doel: op 1.8.2018 één titularis voor beide functies Mogelijke gevallen: Nu al één S/FB voor gemeente en OCMW: wordt SD/FD Bij vacature S/FB in gemeente en OCMW: gemeenteraad stelt SD/FD aan via aanwerving en/of bevordering Bij twee titularissen S/FB in gemeente en OCMW of indien één van beide functies vacant: gemeenteraad roept titularis(sen) op te kandideren: Geen kandidaat: nieuwe titularis via werving en/of bevordering Één kandidaat: nieuwe titularis Beiden kandidaat: nieuwe titularis door vergelijking titels en verdiensten en selectieprocedure Terugvalprocedure als er op 1.8.2018 niemand is 7
Organisatie Overgangsregels SD en FD: (2) Salarisschaal SD/FD = salarisschaal S/FB +30% Niet-titularis: wordt adjunct SD/FD of andere passende functie niveau A bij gemeente, OCMW of andere lokale instelling, met behoud salarisschaal tot eind 2023 ook externe mobiliteit mogelijk Besturen die vandaag in gemeente én OCMW met gewestelijke ontvanger werken: kunnen dat blijven doen voorwaarde: beslissing gemeenteraad en OCMW-raad vóór 31.7.2018 Organisatie Veel belang aan actieve openbaarheid van besluiten, reglementen, van gemeente, OCMW en verzelfstandigde entiteiten Gemeentelijke webstek als verplicht instrument voor bekendmaking (en inwerkingtreding) Mogelijkheid voor burger om namens bestuur in rechte te treden geschrapt 8
BBC en financiën Beleidsrapporten (meerjarenplan-jaarrekening): Gezamenlijk voor gemeente en OCMW (wel aparte achterliggende gegevens gemeente en OCMW) Goedkeuring beleidsrapporten door gemeente- én OCMW-raad; laatste woord bij gemeenteraad Budget vervalt: kredieten staan in eerst(volgend)e jaar meerjarenplan Veel ruimere kredieten, ook voor investeringen Verplichte beleidsrapportering aan raad: min. één keer (vóór eind september over eerste semester) Gemeentefonds: niet meer naar OCMW Organisatiebeheersing en audit Internecontrolesysteem heet voortaan systeem van organisatiebeheersing Aantal detailregels (kassen, provisies, ) gaan naar systeem van organisatiebeheersing Regeling voor besturen met eigen interneauditdienst: gemeenteraad kàn uitzondering bepalen m.b.t. SD als hoofd van het personeel 9
Verzelfstandiging & samenwerking Budgethouderschap en intern verzelfstandigde agentschappen geschrapt. Zelfregulering. Autonome gemeentebedrijven: Verplichte bekendmaking op webstek gemeente: statuten besluitenlijst raad van bestuur beleidsrapporten beheersovereenkomst Gemeentelijke regels voor visum, kredietbewaking enz. gelden zolang AGB zelf geen regels bepaalt Goedkeuringstoezicht oprichting, statuten en participatie in filialen geschrapt Verzelfstandiging & samenwerking Verenigingen en vennootschappen voor maatschappelijk welzijn: Zelfde mogelijkheden, nieuwe namen: Welzijnsvereniging Autonome verzorgingsinstelling Ziekenhuisvereniging Vereniging of vennootschap voor sociale dienstverlening Woon-zorgvereniging of -vennootschap Goedkeuringstoezicht voor oprichting door Vlaamse regering (met beperkte uitzondering), niet meer door gemeenteraden Geen presentiegelden voor leden college/vb 10
Verzelfstandiging & samenwerking Welzijnsvereniging: Nieuwe naam voor OCMW-vereniging Titel VIII, Hoofdstuk I zonder ziekenhuisactiviteiten Algemene vergadering stelt beleidsrapporten vast (en niet meer de gemeenteraden van gemeenten van deelnemende OCMW s) Goedkeuring jaarrekening door Vlaamse regering Andere vormen: grotendeels overname regels OCMW-decreet Verzelfstandiging & samenwerking Decreet intergemeentelijke samenwerking (met wijzigingen 2016) grotendeels overgenomen Belangrijkste wijzigingen aan DIS: (1/3) Interlokale vereniging: kan interbestuurlijk samenwerkingsverband heten bij deelname andere overheden één ipv minimum één afgevaardigde per deelnemer Projectvereniging: vroeger uittreden kan met gewone meerderheid en schadevergoeding als gemeente in >1 projectvereniging met zelfde activiteit zit maximum één afgevaardigde per deelnemer (naast oppositie) kan kiezen voor BBC-boekhouding BBC (AGB-versie) 11
Verzelfstandiging & samenwerking Belangrijkste wijzigingen aan DIS: (2/3) Dienstverlenende en opdrachthoudende verenig.: (1/2) vroeger uittreden kan met gewone meerderheid en schadevergoeding als gemeente in >1 opdrachthoudende of dienstverlenende vereniging met zelfde activiteit zit maximaal presentiegeld in decreet opgenomen ipv in besluit verplicht overzicht presentiegelden bevat ook vergoedingen in (rechtstreekse en onrechtstreekse) filialen verplichte deontologische code voor personeel verplichte code van goed bestuur goed te keuren door AV verplichte bekendmakingen op webstek Verzelfstandiging en samenwerking Belangrijkste wijzigingen aan DIS: (3/3) Dienstverlenende en opdrachthoudende verenig.: (2/2) Filialen: grondige afweging met zelf doen verplicht goedkeuringstoezicht beperking presentiegelden Wijzigingen toezicht doorgetrokken 12
Bestuurlijk toezicht Tweetrapstoezicht schorsing-vernietiging verdwijnt: alleen vernietiging blijft Toezichthoudende overheid = Vlaamse regering en daarbinnen minister Binnenlands bestuur; gouverneurs treden op namens Vlaamse regering Inwerkingtreding lokale beslissingen, enz. vanaf publicatie op gemeentelijke webstek Toezichtstermijn loopt vanaf digitale kennisgeving aan Vlaanderen van bekendmaking op webstek Niet doorzenden besluit na herhaalde vragen: van rechtswege nietig Bestuurlijk toezicht Geen goedkeuringstoezicht meer voor: Oprichten districten Aangaan saneringsleningen met gewestwaarborg Oprichting en statuten extern verzelfstandigde agentschappen (AGB en privaatrechtelijk) Oprichting door AGB van of deelname in filialen Goedkeuringstoezicht blijft behouden voor: Jaarrekeningen (cf. Europa) Oprichting en statuten(wijzigingen) intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en OCMW-verenigingen Filialen intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 13
Inspraak en participatie Parallellisme gemeente-ocmw, maar volksraadpleging, adviesraad en wijkbudget enkel voor gemeente Beperkte administratieve wijzigingen aan procedure volksraadpleging Gemeente/OCMW-raad werken regeling uit over voorstellen en vragen van burger op agenda raad De rol van de VVSG Politieke standpunten over gemeente-ocmw: Akkoord met principe van integratie of intense samenwerking gemeente-ocmw Garanties voor sterk lokaal sociaal beleid Garanties voor professionele en kwalitatief hoogstaande individuele dienst- en hulpverlening Laat organisatorische aspecten aan besturen over Geen juridische avonturen Vrijwaring gewestelijke en federale financiële stromen Geef besturen de tijd: maak snel veel mogelijk, maar verplicht pas na verloop van tijd 14
De rol van de VVSG Ook standpunten door VVSG over o.a.: Reeks algemene vragen van minister Homans over decreet lokaal bestuur (september 2015) Conceptnota BBC (juli 2016) Vereenvoudiging personeelsregels (cf. decentralisatiedebat) Eind 2016: technische besprekingen Doel: politiek standpunt VVSG in raad van bestuur (met input van leden, werkgroepen, ) Lopend: divers ondersteuningsaanbod gemeente- OCMW Documentatie Alles over gemeente-ocmw: http://www.vvsg.be/werking_organisatie/pages/in tegratie-gemeente-ocmw.aspx Alles over decreet lokaal bestuur: http://lokaalbestuur.vlaanderen.be/strategischeprojecten/decreet-lokaal-bestuur 15
Nog vragen? Dank voor uw aandacht. 16