INDUSTRIËLE SYMBIOSE. Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei Moeilijker dan het lijkt?

Vergelijkbare documenten
WARMTE IS HOT VISIE, KANSEN EN ONTWIKKELING. Sjaak Verburg Pipeliner terugkomdag, 18 november 2015

Sikke Klein. Duurzaam denken en doen

Industrie koppelen aan het warmtenet Rotterdam. Verkenning van kansen voor aansluiting van acht bedrijven in Botlek/Pernis op het warmtenet

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015

Bezoek gemeenteraad Den Haag aan WKC CR-plein

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014

Inleiding Gebiedsenergie. Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid

nergiebesparing in de ICT

Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving

Warmtelevering Dordtse Kil. Kyck over den Dyck. 1 juli 2010

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

Lifecycle management. Why you should do it

Platform31 WarmteSprong Businesscase warmtenet

DATACENTER RESTWARMTE & INNOVATIE 2018 Hoe maken we (rest)warmte uit datacenters winstgevend? 10 oktober Amsterdam

Smart Delta Resources Platform

Producent van duurzame Energie in Twente

Energie optimalisatie rond industriële clusters

Leiden, 13 april Geacht raadslid van de gemeente Leiden,

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1

Publiek private. financiering restwarmte

Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand. Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie

Energietransitie of Energiewende? Reimar von Meding Vakbeurs Energie 2016

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Duurzame Energie Bedum

Commissie Ruimte Opmeer Eljo Vos-Brandjes/Marco van Soerland

Projectgroep Biomassa & WKK & Warmtenetwerk presenteren: Geothermie: meer opbrengst dankzij wkk en warmtepomp

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Presentatie stoomproject HVC/DuPont

KRITISCHE FACTOREN VOOR HET FINANCIEEL WELSLAGEN VAN EEN WARMTENET PROJECT. Dirk Dermaux

Raadsinformatieavond... Warmte in Utrecht. Stan de Ranitz en Ilse van den Breemer. Utrecht 10 maart 2016

zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie

Rogier Dieteren. Tuesday 29 March

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

AT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg

Integrale ketenmonitoring in de zorg

Hoeveel kost 1 ton stoom?

VICTOR VAN DEN BERG 8 DECEMBER 2016

Een goede zaak. Stadswarmte helpt mee

Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015

Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH

De snelste route naar aardgasvrije wijken

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

WAAR MOETEN WE VERSNELLEN?

BUILD TO INNOVATE. 2 Dare to Innovate. Informatietechnologie

DRIVEN BY AMBITION WOENSDAG 11 MEI INN STYLE, MAARSSEN

Energievoorziening Rotterdam 2025

Het PMO van PostNL IT

LNG en Scheepvaart. Martin Quispel. Zwijndrecht 24 februari 2017

Groene warmtenet Ede. Douwe van den Berg 19 april 2017

_ WARMTETAFEL WERKGROEP 3 BUSINESSCASE

Uitdagingen bij Verglazen Nederland Rotterdam 25 maart 2015

Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Warmtelevering: toekomstgericht en consumentgericht?

De crisis en Outsourcing. Business as usual or change of roads

Emissie-inventarisrapport

Local Energy Solutions

Smart Datacenter Services

Ultradiepe geothermie voor de industrie GEO XL. 12 september 2017 Egbert Klop

Duurzaam warmtenet in Ede

Hoe laat IT en business- alignment jouw organisatie accelereren?

met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten

UITDAGING CREATING SUSTAINABLE FIBRE SOLUTIONS. Papier en karton altijd en overal

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

Welkom. Voorstelling warmtenetten

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

Themabijeenkomst Warmtewet

Verduurzaming Gebouwde Omgeving Groen Links, Zaanstad dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 22 nov. 2015

hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen

Analyse Scope 3 CO 2 -emissies Van Dorp CO 2 Prestatieladder. Versie 1.3 summary

BACK-UP & DISASTER RECOVERY Een geoptimaliseerd end-to-end verhaal in onze Enterprise cloud



Energie management actieplan Orona the Netherlands BV

Driving business agility with open source Innovation fueled from outside

MKB ICT-onderzoek 2009

Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk

Statenvoorstel. Overdracht provinciale aandelen Warmtebedrijf Infra N.V. aan een nieuw op te richten Warmtebedrijf Holding B.V.

Meerjarenplan Energiebesparing

Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017

Contactpersoon ~~

De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie

Optimale st(r)oomproductie met de uitlaatgassen van een motor.

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Ketenanalyse Transport

De draad kwijt... maar de kabel in beeld

TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation

POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen

Welkom bij Interconnect. Maartje van Alem Marketing Manager

Verwachtingen over de warmte van de toekomst

De succesfactoren voor een IT contract. Reinout Rinzema Ventoux Advocaten 23 juni 2016

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Transcriptie:

INDUSTRIËLE SYMBIOSE Moeilijker dan het lijkt? Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei 2014

Industriële symbiose: wat bedoelen we Je zit toevallig bij elkaar in de buurt: zijn er win win s? Productketens: partij 1 maakt chloor, waar vervolgens een ander iets mee kan. De chloorketen in de Botlek. Niet echt toevallig: wel symbiose? Partij 2 kan niet zonder 1; 1 zou wel een andere afnemer kunnen zoeken. Reststroom ketens: partij 1 heeft iets over, voor hem geen echte waarde, maar een ander kan er iets mee. Twee reststroom cases in de Rotterdamse haven: - De Stoompijp - De warmte infrastructuur

De Stoompijp 40 bar, 360 degc oververhit, 50 tph. High value niet echt reststroom, maar leverancier kon nu niet alles gebruiken Common carrier: eerste opzet twee grote leveranciers, drie tot vier afnemers 2 km pijp: verbindt diverse lokaties, gaat ook over terrein van bedrijven die niet meedoen (maar wel optie open houden voor later), recht van overpad, bereikbaarheid, onderhoud, ruimtebeslag, aanleg: afnemer wil stoom, niet de last van hardware. Wie betaalt de pijp? Onderhoud? exploitatie: afnemer wil geen exploitatie pijp, leverancier eigenlijk ook niet (geen core business). Wie opereert/exploiteert?

SCOPE

De Stoompijp 5

Kansen. Waarom doe je het? Leeftijd eigen equipment: nieuwbouw of bestaand in stand houden? Verouderd en dus minder efficient? Core business: als een ander het beter en goedkoper kan. Prijs: alles vergeleken hebbende Emissie: ging hier ook over reductie totale CO2 emissie en emissie handel

Pitfalls en problemen Techniek: risico onderling verbinden verschillende systemen (passiveerhuidjes, ontgasser, ), garantie aanbod, garantie afname, wat als een ander te veel trekt, continuïteit, back-up bij ongeplande stop, afname bij niet synchrone geplande stop Business: ik wordt afhankelijk van een ander, wat indien een gebruiker later afhaakt/failliet gaat, wat bij total collapse system. Prijs: hoe houd ik op termijn die prijs in de hand Contractvorming: eigenlijk ging het uiteindelijk daar om Nu, na ca. 6 jaar, zijn er twee bedrijven op deze wijze verbonden met elkaar. Uitzicht op uitbreiding. Hoe hou je de kikkers in de emmer?

Stellingen case 1 Techniek/technologie is ondergeschikt Business case vanaf het begin duidelijk hebben. What s in it for me? Waar zit de win win? Bij lange duur verbintenissen (dit gaat over meer dan 10 jaar, afschrijven hardware) worden de contracten wel erg belangrijk Keep it simple: het window in time gaat ook weer dicht. Daar gaan je kikkers.

Warmte infrastructuur Alle productiebedrijven hebben restwarmte (warmte die niet meer zinvol in het eigen bedrijf kan worden ingezet). Low value Het kost nu geld om het weg te koelen. Bij elkaar in de Rijnmond wel heel wat joules. Kan een ander er wat mee? Dan moet iemand dus infra aanleggen (zelf doe je dat niet uiteraard). Kost wel wat, en je transporteert laagwaardige energie.

Waar loop je tegenaan? Geen core business, dus lage prioriteit Je moet het kwijt, maar eenmaal in die pijp is het opeens product, dus nu wil je er geld voor vangen Geen core business, dus ook svp geen levergarantie Dit gaat niet vanzelf, dus externe initiator nodig Marktwerking: komt er na drie jaar opeens een beter alternatief? Kan je er dan weer van af? Stenen in de grond: infra voor eeuwig, niet direct een uitdaging voor verdere innovatie Geen prioriteit: het engineering department rekent het kapot.

Waar liggen de kansen? (groepen van) afnemers die voor lange termijn willen (en kunnen) tekenen Een overheid (gemeente, regio) die het belang van warmtelevering ziet Hoewel niet per definitie duurzaam wel een goede optie om gas in huishoudens te vervangen Als er al infra voor stadsverwarming aanwezig is In Rotterdam doet het Warmtebedrijf dit nu.

Dank voor uw aandacht