Verslag van de openbare vergadering van de raad van de gemeente Deventer Datum: 22 april 2009 Voorzitter: Griffier: ir. A.P. Heidema drs. A.G.M. Dashorst Aanwezig: M.J. Ahne, O. Arslan, mw. G. Brouwer-Knol, mw. C.M. ten Bulte-Herrebrugh, mw. M. Dijkshoorn, M.W.H. Elferink, A. Emens, R.S. de Geest, J. Goejer, mw. E.G. Grijsen, mw. M.J.G. de Jager- Stegeman, H.G. Jansen, W. de Jong, A.M. Koot (ged.), A.J. Krabbendam, mw. J. Lamberts-Grotenhuis, mw. G. Lutje Hulsik, mw. E.S. Mook-Matualatupauw, M.H. Nijboer, mw. K.J.J. Obdeijn, J. Oggel, M.J.M. Oosterwegel, mw. W.J.M. van der Ouderaa, J.P.H.M. Pierey, T.R. Poppens, B. Rolloos, J.C.M. Schaap, mw. I. Sipman-Jansen, mw. A. Spa, T.W. Stegink, mw. G. Tomruk-Kisi, C.J. Verhaar, mw. B.J.Th. Westerbeek-Spin, Y. Yabas, M. Yazici, Ç. Yıldırım en mw. A. Zandstra-Keijl Afwezig: Aanwezige wethouders: A. van den Berg, G.A.J. Berkelder, J.J.T. Fleskes, G. Hiemstra en M.P. Swart 1. Opening De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom, in het bijzonder de belangstellenden op de publieke tribune. De agenda voor deze vergadering wordt op een paar punten gewijzigd. Punt 3 wordt van de agenda afgevoerd. In de politieke markt is geconstateerd dat het voorstel voor de aanpak van de economische crisis in Deventer nog niet besluitrijp is. Het voorstel om de LOG-visie en de reactienota Landbouwontwikkelingsgebieden Loo, Bathmen en Pieriksmars vast te stellen, wordt een debatstuk. Dat betekent dat punt 7 van de agenda na punt 10 wordt behandeld en dus punt 11 wordt. Verder heeft de heer Ahne gevraagd bij de behandeling van punt 10, de ontwikkelingsvisie Park Zandweerd, een korte besloten bijeenkomst in te lassen. De reden voor dat verzoek ligt in het juridisch advies over deze materie. De voorzitter constateert met blijdschap dat de raad in deze vergadering voltallig aanwezig is. 2. Vragenkwartier De heer Nijboer refereert aan wat deze dag in de krant stond over de vraag hoe met gemengde scholen moet worden omgegaan. De PvdA heeft vragen over het recente bericht dat staatssecretaris Dijksma het scholenplan van Deventer vernietigt, terwijl dat plan raadsbreed was goedgekeurd. Het gaat om de volgende vragen: - Is het college bereid te onderzoeken wat de kansen zijn bij een hoger beroep? - Als de kansen bij hoger beroep redelijk zijn, is het college dan bereid dat beroep in te stellen? - Zo ja, wil het college dat dan op korte termijn doen? Wethouder Swart denkt dat het goed is om nu geen brede discussie te voeren. Wat de PvdA vraagt, maakt deel uit van het onderzoek dat de wethouder op dit moment door juristen laat uitvoeren. Het is de bedoeling dat het onderwerp nog voor de vakantie in de raad terugkomt. De raad zal dan een oordeel moeten geven over een nieuw scholenplan, maar ook een beslissing moeten nemen over de vraag of hij tegen de beslissing van de staatssecretaris in beroep zal gaan. Het lastige is dat de komende weken een paar werkdagen uitvallen, maar het college probeert de zaak toch zo snel mogelijk rond te krijgen. De heer Nijboer is tevreden met de beantwoording. Hamerstukken 3. Aanpak economische crisis Deventer Dit punt is van de agenda afgevoerd.
4. Herindelingsontwerp grenscorrecties gemeenten Deventer en Rijssen-Holten Besluit: Zonder stemming of stemverklaring stemt de raad in met het voorstel van het college. 5. Onttrekken aan het openbaar verkeer (Wegenwet) van een weggedeelte parallel aan de Zutphenseweg nabij het voormalige Tedeco-terrein Besluit: Zonder stemming of stemverklaring stemt de raad in met het voorstel van het college. 6. Vervanging systeem en apparatuur van achteraf betaald parkeren in de garages Besluit: Zonder stemming of stemverklaring stemt de raad in met het voorstel van het college. 7. Vaststellen LOG-visie en reactienota Landbouwontwikkelingsgebieden Loo, Bathmen en Pieriksmars Dit onderwerp is een debatstuk geworden (zie punt 11) 8. Bekrachtiging geheimhouding Mevrouw Mook legt een stemverklaring af. De SP stemt tegen het voorstel wat het onderdeel Essent betreft. Besluit: De raad stemt in met het voorstel van het college. De SP wordt geacht tegen de bekrachtiging van de geheimhouding van de stukken over Essent te hebben gestemd. Debatstukken 9. Zienswijze raad op voorgenomen besluiten over de Uitvoering toekomststrategie Essent Mevrouw Mook stelt dat de energievoorziening een nutsvoorziening is, die in handen van de gemeenschap hoort te blijven. Dat is de kern van haar verhaal. Volgens haar is het overgrote deel van de bevolking tegen de privatisering van de energiebedrijven. Het gaat om een publieke zaak waarmee het algemeen belang steeds minder wordt gediend. Zo verwoordt de heer Tjeenk Willink het ook in zijn behandeling van het jaarverslag van de Raad van State. Het algemeen belang in een democratische rechtsstaat vereist dat de markt in toom wordt gehouden en dat wordt nagegaan wie beter of slechter wordt van die markt. Het idee van groter en goedkoper is volkomen failliet, terwijl het college dat als een van de belangrijkste argumenten voor verkoop hanteert. Dat RWE groener en betaalbaar zal zijn, is volgens spreekster niet objectief te bewijzen. Professor Schenk heeft in zijn analyse juist aangetoond dat de optimale schaal van 6000 Mw precies de grootte is van Essent en Nuon. RWE heeft geen goede reputatie op het gebied van opwekking van energie uit bruinkool. Het convenant houdt dan ook alleen maar een intentie in. Er zijn geen harde garanties die contractueel worden vastgelegd. Spreekster ziet de wens van de gemeente om in 2030 klimaatneutraal te zijn in vervuilde lucht verdwijnen. In financieel opzicht schiet de gemeente volgens haar weinig op met de verkoop. In plaats van een jaarlijkse dividenduitkering krijgt ze nu in een keer een flinke hoeveelheid geld. De verleiding is dan groot om dat geld snel en niet al te zorgvuldig uit te geven. RWE is niet gesplitst en in Europees verband is onlangs besloten om geen verplichting tot splitsing op te leggen. De SP vindt het onverstandig van Nederland om op deze weg verder te gaan, nu de andere Europese landen niet meedoen. De fractie stelt dat er energie en geld wordt weggegeven. Ze vindt de verkoopplannen kortzichtig en niet gebaseerd op de langetermijnbelangen van de Nederlandse economie en op de belangen van de Nederlandse huishoudens. De plannen stroken volgens de fractie ook niet met het belang van duurzaamheid. De heer Ahne interrumpeert. Hij vraagt of mevrouw Mook kan uitleggen wat de relatie is met het klimaatneutraal worden van Deventer. 2
Mevrouw Mook stelt dat de gemeente minder grip op dat soort ontwikkelingen heeft als zij de zeggenschap over Essent verliest. De heer Ahne wijst erop dat Essent niet de energieleverancier is van de gemeente Deventer. Mevrouw Mook antwoordt dat de gemeente, als de splitsing doorgaat, alleen nog maar eigenaar is van het netwerk en geen zeggenschap meer heeft over de toelevering. De heer Ahne vraagt op welke toelevering mevrouw Mook doelt. Mevrouw Mook noemt de mogelijkheid dat de gemeente zaken als windkracht en zonnepanelen wil inzetten. De heer Ahne vraagt op welke manier mevrouw Mook dat soort zaken wil inzetten: als gemeente, als land of als individu. Hij wijst erop dat iedereen de vrijheid heeft om naar elke mogelijke energieleverancier over te gaan. De gemeente neemt haar energie niet eens af van het bedrijf waar zij aandeelhouder van is. Mevrouw Mook vindt het nog steeds veel eenvoudiger om dit soort dingen rechtstreeks te regelen, door de energiebedrijven in de handen van de gemeenschap te houden. De voorzitter vraagt of mevrouw Mook klaar is met haar betoog. Mevrouw Mook was aan haar motie toe. De voorzitter begrijpt dat de SP een motie wil indienen. Mevrouw Mook wil nog wel een kleine opmerking over de motie maken. De voorzitter vraagt haar om even te wachten totdat iedereen de tekst voor zich heeft. Hij leest de motie voor. Motie SP over vervreemding aandelen van Essent De raad van de gemeente Deventer, in vergadering bijeen d.d. 22 april 200, gehoord de beraadslaging, constaterende dat het college van B en W van plan is de aandelen Essent te vervreemden, overwegende dat de argumentatie om tot vervreemding over te gaan door het college onvoldoende onderbouwd is; er geen financiële zekerheid en garanties zijn voor de compensatie van de structurele dividendinkomsten uit Essent; de dwang tot splitsing op Europees niveau inmiddels is verdwenen; de garanties voor duurzaamheid totaal onvoldoende zijn: RWE heeft op dit punt een slechte reputatie; duurzaamheid en energieneutraliteit kunnen worden bereikt door actieve overheidsbemoeienis met energiebedrijven die hierbij een voortrekkersrol hebben; leveringszekerheid, continuïteit en winstgevendheid, zeker in deze tijd van kredietcrisis, veel beter gegarandeerd zijn bij een kleinschalig en in overheidshanden berustend Essent; de tarieven bij niet verkopen minder zullen stijgen, aangezien door RWE geen 9,4 miljard euro hoeft te worden terugverdiend, verzoekt het college om niet tot vervreemding van de aandelen van Essent over te gaan; bij de toekomstige strategie van Essent uit te gaan van duurzaamheid, energiebesparing, nieuwe energievormen en energieneutraliteit en hierover periodiek te rapporteren aan de raad; bij toekomstige verkoopverzoeken uit te gaan van het principe dat *energiebesparing* een overheidstaak is en niet aan de markt overgelaten moet worden en gaat over tot de orde van de dag. 3
4 *Mevrouw Mook wijst op een fout in de zin achter de derde bullet in het verzoek aan het college. Energiebesparing moet energievoorziening zijn. De heer Nijboer vindt dat er sprake is van een lastige discussie. Plaatselijk, regionaal en landelijk rolt men over elkaar heen, omdat iedereen weet wat het beste is voor Essent. Voor de PvdA is de lijn helder. Het is geen taak voor een plaatselijke overheid om aandelen te hebben in een nationaal of internationaal energiebedrijf. Spreker vond het interessant om van een inspreekster te horen dat Milieudefensie blij is met de voorgenomen verkoop van de aandelen. De inspreekster wees erop dat de gemeente dan niet meer verantwoordelijk is voor dingen die dat bedrijf doet. De heer Nijboer noemt dat een realistische opmerking. Hij vindt het prima dat er een discussie ontstaan is over de vraag of deze voorziening op landelijk niveau geprivatiseerd had moeten worden, maar daarna moet de lokale overheid volgens hem gewoon kijken wat haar rol is. De PvdA heeft ook wel haar twijfels over de privatisering en de gevolgen daarvan. De PvdA stelt echter wel vast dat er goede garanties zijn gegeven op het gebied van de werkgelegenheid. Verder hangt de leveringszekerheid bepaald niet af van deze ene leverancier. De PvdA vindt dat er nog wel wat te regelen valt op het gebied van duurzame energie. Met het oog daarop dient de fractie een motie in, mede namens het ADB, de ChristenUnie, GroenLinks, D66 en fractie-lutje Hulsik. Spreker vindt dat de gelden die de gemeente ooit heeft gehad om als plaatselijke overheid de levering van energie te garanderen voor een deel benut moeten worden om een nieuwe stap te zetten. Op het gebied van verduurzaming is er sprake van een marktfalen door een onrendabele financieringsstop. Volgens spreker zou de plaatselijke overheid daarop in kunnen springen. Daarom stelt hij voor om een onderzoek te doen naar de mogelijkheden van een participatiemaatschappij voor duurzame energie en te bezien of die mogelijkheden samen met de regionale partners kunnen worden opgepakt. De voorzitter constateert dat de motie wordt rondgedeeld. Hij leest de tekst alvast voor. Motie PvdA, ADB, ChristenUnie, D66, GroenLinks en fractie Lutje Hulsik over oprichting duurzame-energieparticipatiemaatschappij De raad van de gemeente Deventer in vergadering bijeen d.d. 22 april 2009, constaterende dat de verkoop van Essent de rol van de locale overheid bij de energievoorziening sterk beperkt; de verkoop van Essent zorgt voor middelen voor investeringen; klimaatverandering vraagt om een andere vorm van energievoorziening, overwegende dat in het begin van de 20 e eeuw (vaak lokale) overheden hebben geïnvesteerd in energiebedrijven, vooral om veiligheid en leveringszekerheid aan alle consumenten tegen een betaalbare prijs te garanderen in tijden dat de markt dat niet wilde of kon regelen; we nu staan voor een vergelijkbare opgave, daar waar het gaat om verduurzaming van energieinitiatieven op dit gebied, nu we te maken hebben met een onrendabele financieringsstop, en dus vragen om overheidsparticipatie in coördinatie, afstemming en kennisdeling; de lokale overheid hier in samenwerking met de provincie een belangrijke rol kan vervullen, draagt het college op *om een nader te bepalen deel van de opbrengst van Essent te reserveren voor de oprichting van een duurzame-energieparticipatiemaatschappij;* de haalbaarheid van *een dergelijke maatschappij* in samenwerking met andere partijen te onderzoeken; over dit onderzoek aan de raad te rapporteren en gaat over tot de orde van de dag. * De eerste opdracht aan het college wordt in de loop van de bespreking geschrapt. In samenhang daarmee worden in de tweede opdracht de woorden een dergelijke maatschappij vervangen door een duurzame-energieparticipatiemaatschappij. De heer Krabbendam vindt het niet zo interessant dat RWE de centrales van Essent en een lijst met de adressen van klanten gaat kopen. Het gaat hem om het netwerk. De basis van het stroomnetwerk in Nederland is veertig jaar oud. Het netwerk is vol en verouderd. De tijd dat voor heel Overijssel kon
worden volstaan met één centrale in Zwolle is voorbij. Spreker vindt het van groot belang om in het netwerk te investeren, omdat er veel ontwikkelingen op stapel staan. Hij denkt in dit verband aan cvketels die stroom leveren, elektrische auto s, biocentrales bij agrariërs, zonnepanelen en de minikerncentrale van de heer Koot. Alleen een modern netwerk kan dat sterk veranderende aanbod verwerken. Alle oude en nieuwe aanbieders van elektriciteit zijn daarbij gebaat. Daarom is GroenLinks ervoor om het netwerk te behouden en daarin te investeren. Spreker vindt het terecht dat wethouder Hiemstra in de politieke markt sprak over een maatschappelijke investering. Dat de centrales en het klantenbestand van Essent worden verkocht, vindt hij niet erg. Bij de centrales is sprake van een verouderde technologie. De klanten kunnen zomaar naar een andere leverancier overstappen. Evenals de heer Nijboer verwijst spreker met instemming naar de uitspraak van de inspreekster in de politieke markt. Een politieke partij wil vanuit een bepaalde ideologie bepaalde ontwikkelingen stimuleren. Voor GroenLinks is een van die ontwikkelingen het opwekken van duurzame energie. Het behouden van aandelen van Essent draagt daar volgens deze fractie niet aan bij. De economische crisis heeft duidelijk gemaakt dat de economische bomen niet tot in de hemel groeien. Spreker merkt op dat RWE daar kennelijk nog anders over denkt. Het toekomstperspectief is voor hem dat er weer geïnvesteerd wordt in bedrijven en producten die men kent en waar men vertrouwen in heeft. Een voorbeeld daarvan is voor hem het opzetten van een plaatselijk energiebedrijf, waarbij het dan moet gaan om duurzame energie en een concurrerende prijs. In Noord-Holland zijn sommige gemeenten daar al mee bezig. Culemborg kent al bewoners die eigenaar zijn van een plaatselijk bedrijf. Wat GroenLinks betreft kan dan ook aan de motie worden toegevoegd dat bewoners van Deventer mede-eigenaars kunnen worden van het toekomstige energiebedrijf. De heer Rolloos laat weten dat de geldende wetgeving over de energievoorziening voor de VVD het uitgangspunt is van de discussie over het onderwerp. Dat betekent dus een splitsing van het netwerkbedrijf en het productie- en leveringsbedrijf. Het netwerk is publiek en moet dat volgens de VVD ook blijven. De productie en de levering van energie is geprivatiseerd. Op dat gebied kunnen de consumenten een keus maken uit veel aanbieders. De burger van Deventer kan dus ook zelf bepalen in hoeverre hij met zijn keus een bijdrage wil leveren aan duurzaamheid. Die vrije keuzemogelijkheid betekent dat er voor de VVD geen reden is waarom de gemeente aandelen zou moeten hebben in een van de leveranciers. De fractie ziet het ook niet als een taak van de gemeente om op die manier invloed te hebben op het beleid van de betreffende onderneming, voor zover dat al mogelijk zou zijn. Dat geldt overigens niet alleen als het gaat om energieleveranciers. De VVD steunt dan ook het voornemen van het college. De fractie heeft geen behoefte aan de motie van de SP. Wat de andere motie betreft, wijst spreker erop dat de raad een ordentelijk proces heeft afgesproken als het gaat om de besteding van gelden. Volgens hem moet er een integrale afweging plaatsvinden van noodzakelijke en gewenste investeringen. De VVD wil niet meewerken aan een incidenteel oormerken van gelden. De heer Nijboer interrumpeert. Hij wijst erop dat de indieners om die reden bewust hebben gevraagd om een onderzoek naar de haalbaarheid. Er is nog geen sprake van het labelen van een bepaald bedrag. De heer Rolloos constateert dat de indieners duidelijk vragen om het reserveren van een nader te bepalen deel van de gelden. Volgens hem moet dat bij de voorjaarsnota gebeuren, in een integrale afweging met andere zaken die wenselijk of noodzakelijk zijn. De heer Nijboer vindt het onderzoeken van de haalbaarheid een wezenlijk onderdeel van de motie. Daarom begrijpt hij het bezwaar van de heer Rolloos niet zo goed. De heer Rolloos antwoordt dat zijn bezwaar in de reservering zit. Als het alleen ging om een onderzoek naar de haalbaarheid, had de VVD misschien met de motie ingestemd. De heer Ahne betwijfelt dat laatste. De heer Rolloos vindt dat de heer Ahne op dat gebied geen voorspelling kan doen. De heer Ahne vindt dat mevrouw Mook volstrekt gelijk heeft als ze stelt dat nutsvoorzieningen in de handen van de overheid moeten blijven of onder toezicht van de overheid moeten staan. Volgens hem is dat precies wat er gebeurt als het voornemen van het college wordt uitgevoerd. Bij het netwerk is 5
geen sprake van een keuzemogelijkheid. Daar moet de overheid dus enige verantwoordelijkheid voor willen dragen. Dat geldt nog sterker als het netwerk verouderd is en verbeterd moet worden. Met de productie en levering van energie ligt het anders. De SP mag vinden dat de splitsingswet verkeerd was, maar die wet is wel aangenomen. De bedrijven zijn ook gesplitst. Mevrouw Mook interrumpeert. Ze wijst erop dat die splitsing volgens de Europese Unie onwenselijk is. Volgens haar wordt het dan heel lastig om die splitsing aan een bedrijf op te leggen. De heer Ahne bestrijdt dat splitsing door de Europese Unie als onwenselijk wordt gezien. Er is alleen afgesproken dat men het niet als een verplichting gaat opleggen. Frankrijk en Duitsland vinden splitsing onwenselijk en hebben weten af te dwingen dat het geen verplichting is. In Nederland blijft het gewoon een feit dat tot splitsing is overgegaan. Als overheid moet je dan heel goed kijken in welke bedrijven je aandelen hebt. Het karakter van Essent als producent en leverancier van energie is zodanig dat de gemeente op dit moment niet in dit bedrijf zou mogen investeren als ze haar geld in aandelen zou willen beleggen. Dat zou namelijk een speculatieve en riskante belegging zijn, omdat de publieke functie van het netwerk er niet meer onder zit. Er wordt wel gezegd dat het geld dan maar omgezet moet worden in aandelen in RWE, maar dat mag niet eens. Het enige waar nog over gesproken kan worden, is of het splitsen van RWE een verplichting is of niet. Landelijk vindt D66 dat die vraag positief moet worden beantwoord. Essent zou dan ook niet aan RWE verkocht moeten worden, maar later aan een andere partij. De plaatselijke fractie vindt echter dat het college hier een goed voorstel doet. De heer Oggel laat weten dat het CDA vorig jaar al met een interne discussie over het onderwerp is begonnen. De fractie heeft toen ook vragen gesteld aan het college. Veel van die vragen zijn inmiddels beantwoord. Wat overbleef was de principiële vraag of de overheid de energievoorziening in handen moet hebben. Uiteindelijk heeft de fractie in meerderheid voor een pragmatisch standpunt gekozen. De race is in feite gelopen en deze gemeente heeft als aandeelhouder ook nauwelijks invloed op het gebeuren. De grootst mogelijke meerderheid stemt dan ook in met de zienswijze van het college. Spreker zelf vormt in zijn eentje de minderheid die voor het principe kiest. Tegelijk ziet hij het niet zitten om de motie van de SP te steunen. Hij is het wel eens met de conclusie, maar niet met de overwegingen. Over die overwegingen zijn al wat opmerkingen gemaakt. Daarom beperkt hij zich nu tot deze stemverklaring. De rest van zijn fractie steunt de motie uiteraard ook niet. Met betrekking tot de motie van de PvdA deelt het CDA de mening van de VVD dat het te vroeg is om nu geld te oormerken. Daar vraagt de motie volgens spreker wel degelijk om, ook al stelt de heer Nijboer dat het niet het zwaartepunt van die motie is. Het CDA vindt de motie op zich overigens wel sympathiek. De fractie wil graag de voorstellen van het college over de opbrengsten van de Essentgelden afwachten. Ze wil vooral ook nagaan wat er met de provincie geregeld kan worden als die het schip met geld binnenkrijgt. De heer Krabbendam interrumpeert. Hij merkt dat de heer Oggel veel over het geld zegt, maar dat de motie daar niet over gaat. De motie gaat over het idee om de mogelijkheid van een plaatselijk energiebedrijf te onderzoeken. Spreker wil weten wat het CDA daarvan vindt. De heer Oggel heeft al gezegd dat het CDA dat idee sympathiek vindt. Als het gedeelte over de reservering van geld geschrapt wordt, kan de fractie met de motie instemmen. In lopende projecten kan wel tussentijds geld gereserveerd worden, maar hier gaat het om een nieuw project. Het geld is er ook nog niet eens. Bovendien kan overleg met de provincie en met andere gemeenten misschien een sterker voorstel opleveren. De heer Koot wil eerst zijn blijdschap uitspreken over het feit dat het begrip kernenergie in deze raad geen taboe meer is en dat zelfs GroenLinks het woord in de mond durft te nemen. Volgens hem hoort dit onderwerp zeker thuis in de gesprekken over de opwekking van duurzame energie. De heer Krabbendam interrumpeert. Zijn opmerking was alleen bedoeld om een reactie bij de heer Koot uit te lokken. Volgens hem is kernenergie geen duurzame energie. De heer Koot merkt op dat dat de mening van de heer Krabbendam is. 6
De heer Krabbendam wijst erop dat er geen sprake is van een gesloten kringloop. Daarom vindt hij dat er geen sprake is van duurzame energie. Overigens mag de heer Koot van hem een andere definitie hanteren. Het ging hem erom dat in een netwerk alle aanbieders van de verschillende soorten energie een kans moeten krijgen. Als de heer Koot een kerncentrale in Bathmen wil bouwen, moet hij dat vooral luid verkondigen. De heer Koot laat weten dat het APB het eens is met de verkoop van de aandelen. Hij heeft meer zorgen over het feit dat de gemeente aandeelhouder wordt in Enexis. Uit de stukken blijkt volgens hem dat daar nogal wat risico s inzitten die nog niet goed ingeschat kunnen worden. Hij vindt het wel een goede zaak dat de gemeente bij het netwerk betrokken blijft. Hij dringt er echter op aan de risico s niet te onderschatten en te proberen die risico s goed in beeld te krijgen. Daarbij doelt hij met name op de CBL s. Wat de motie van de PvdA betreft, vindt hij het vreemd om eerst de aandelen in een energiemaatschappij te verkopen en vervolgens zelf zo n maatschappij op te richten. Hij heeft geen goed gevoel bij een maatschappij die door een gemeentelijk apparaat gerund en door de raad gecontroleerd moet worden. De heer Nijboer interrumpeert. Hij vraagt de heer Koot of de gemeente bij Essent ook zo n rol vervult. De heer Koot vindt dat ambtenaren zoiets gewoon niet moeten doen. De heer Nijboer begrijpt dat, maar vraagt of dat op dit moment dan gebeurt. Het is helemaal niet de bedoeling van de motie dat ambtenaren de maatschappij gaan runnen. Wat hem betreft gaat het gewoon om een bedrijf waar de gemeente aandelen in heeft. De heer Koot stelt dat de raad zoiets gewoon aan het bedrijfsleven moet overlaten. De heer Nijboer concludeert dat de heer Koot verwacht dat duurzaamheid vanzelf uit de markt tevoorschijn komt. De heer Koot vindt dat de gemeente wel initiatieven kan ondersteunen en dat ze er mogelijkheden voor kan creëren. De gemeente moet het volgens hem niet zelf doen. Hij vraagt zich ook af of de indieners van de motie wel bedacht hebben van wie die aandelen eigenlijk zijn. Het gaat uiteindelijk om geld van de burgers. De heer Krabbendam interrumpeert. Hij heeft zojuist gezegd dat de op te richten participatiemaatschappij wat zijn fractie betreft het eigendom mag zijn van inwoners van Deventer. De heer Koot vraagt of de heer Krabbendam denkt dat die inwoners van Deventer daar behoefte aan hebben. Hij denkt zelf van niet. Ze zouden wel graag een deel van de opbrengst willen hebben. Wat van de opbrengst van de aandelen overblijft nadat het structurele gat gedekt is, zou volgens spreker heel goed aan de burgers van Deventer teruggegeven kunnen worden. Dat vindt hij beter dan het te gebruiken voor zo n vage participatiemaatschappij. Het APB heeft aan beide moties die zijn ingediend geen behoefte. De heer De Jong laat weten dat de ChristenUnie het nog wel moeilijk vond om tot een besluit te komen. Het is de fractie wel duidelijk dat de wetgeving erop gericht was om de energiemarkt te liberaliseren en op Europees niveau te laten functioneren. Die ontwikkelingen zijn inmiddels ook een feit geworden. De ChristenUnie had meer moeite met het punt van de splitsing. Ze vindt het heel jammer dat Nederland op dit punt bij Europa uit de pas loopt. Essent en RWE hebben echter los van deze recente ontwikkelingen hun strategie voor de toekomst uitgezet. Ze hebben zich gericht op het creëren van gezonde bedrijven die voor de productie en levering van energie gaan zorgen. Hoe men ook tegen de schaalgrootte van de organisatie aankijkt, het is duidelijk dat de grootte van de marktmacht invloed heeft op de prijs. Dat argument lijkt spreker overtuigend. Op het punt van de duurzaamheid heeft RWE inderdaad niet zo n goede reputatie. Het bedrijf gaat nu echter wel Essent opkopen. Volgens spreker moet de raad daar de aandacht op richten. In het investeringsprogramma is op het punt van de duurzaamheid duidelijk een verandering te zien. De consumenten kunnen die verandering ook nog stimuleren. De ChristenUnie vindt het argument dat RWE geen duurzaam bedrijf is dan ook niet overtuigend. Vanuit deze overwegingen is de ChristenUnie tot de conclusie gekomen dat ze het 7
voorstel van het college moet steunen. Een argument is ook nog dat in de aandelen veel publiek geld zit dat niet besteed kan worden. De heer Ahne heeft er al op gewezen dat het geld belegd is op een manier die niet nodig is voor de publieke doelen. Spreker vindt het een goede zaak dat dit geld nu beschikbaar komt. Naar zijn overtuiging brengt dat vrijkomen van het geld meteen ook een opdracht mee. Daarom vond hij de motie van de PvdA sympathiek. Als er ergens een overheidstaak ligt, dan is het volgens hem in het stimuleren van de duurzaamheid. Daarom heeft de ChristenUnie deze motie mee ingediend. Mevrouw De Jager vindt dat de heer De Jong mooi gesproken heeft. Zij sluit zich daarbij aan. Volgens haar moet de gemeente op dit punt pragmatisch zijn. Ze vindt dat er geen andere mogelijkheid is. Wel is ze benieuwd wat er aanstaande vrijdag in Noord-Brabant gaat gebeuren. De ADB-fractie heeft de motie van de PvdA mee ingediend, omdat ze vindt dat duurzaamheid vanuit de gemeente gestimuleerd moet worden. Anders komt het er niet van. De bedoeling is uiteraard dat een bedrijf deze taak voor de gemeente gaat uitvoeren. Een echte participatiemaatschappij betekent volgens spreekster dat de taak samen met de burgers wordt opgepakt. Mevrouw Lutje Hulsik sluit zich aan bij de woorden van mevrouw De Jager. De voorzitter geeft het woord aan wethouder Hiemstra. Wethouder Hiemstra denkt dat het niet meer nodig is om argumenten te wisselen. Die argumenten zijn allemaal uitvoerig aan de orde geweest. De wethouder beperkt zich tot de twee moties. Hij denkt dat het niemand zal verbazen dat het college zich niet kan vinden in de motie van de SP. Geen van de overwegingen bevat volgens hem een overtuigend argument. Op bepaalde onderdelen zijn ze zelfs duidelijk onjuist. Het college vindt het idee van een participatiemaatschappij opzich heel sympathiek. Bij de ontwikkeling van Steenbrugge wordt ook al bekeken hoe zo n energiemaatschappij tot stand kan komen. Het college is bereid om op dit gebied een nader onderzoek in te stellen. De wethouder weet niet hoe omvangrijk dat onderzoek zal moeten zijn, of er financiële middelen voor nodig zijn en zo ja, of het dan voor de hand ligt om daar de Essentgelden voor te gebruiken. Op dat punt maakt hij dan ook een voorbehoud. Tweede termijn De heer Nijboer vindt het belangrijk om het grote draagvlak te benutten dat de motie bleek te hebben. Daarom heeft de PvdA informeel al besloten om het eerste onderdeel van het dictum te laten vervallen. De voorzitter informeert of alle indieners van de motie het daarmee eens zijn. Hij constateert dat dat het geval is. De heer Nijboer geeft verder aan dat in het tweede dictum de woorden een dergelijke maatschappij worden vervangen door een duurzame-energieparticipatiemaatschappij. Het lijkt hem belangrijk dat voor een dergelijk op de toekomst gericht initiatief een groot draagvlak wordt gezocht. De heer Rolloos laat weten dat de VVD het initiatief dat in de motie naar voren wordt gebracht graag wil steunen. De fractie beseft dat dergelijke initiatieven de toekomst hebben. Ze stelt zich dan ook achter de aangepaste tekst van de motie. De heer Koot blijft vinden dat met het aannemen van deze motie op een onverantwoorde manier geld wordt uitgegeven. De heer Nijboer wijst erop dat de indieners van de motie zojuist hebben besloten om het geld eruit te laten. Hij vindt dat de heer Koot ook toekomstgericht zou kunnen denken. De heer Koot stelt dat de indieners van de motie luchtballonnen najagen. Hij vindt dat onverantwoord. De heer Nijboer vindt het onverantwoord om niets aan duurzaamheid en klimaatverandering te doen. 8
De heer Koot denkt dat daar wel op een andere manier aan gewerkt kan worden. Volgens hem zit geen burger te wachten op het oprichten van een participatiemaatschappij, terwijl het wel geld gaat kosten. De voorzitter vindt dat een heldere stemverklaring. De heer Oggel laat weten dat het CDA de gewijzigde motie van harte ondersteunt. Mevrouw Mook wil graag van de wethouder horen welke onderdelen van de overwegingen in haar motie onjuist zijn. Wethouder Hiemstra vindt de eerste overweging al onjuist. Hij denkt dat het college qua onderbouwing zelden een beter stuk heeft gepresenteerd. De bouwstenen ervan zijn overigens aangeleverd door de aandelencommissie. Hij heeft dus niet alles zelf hoeven te bedenken. Verder zijn er juist wel garanties voor de compensatie van de structurele dividendinkomsten. Door de renteopbrengsten en het dividend van Enexis kan het grootste deel van het wegvallen van die inkomsten duurzaam worden opgevangen. Na het afdekken van het dividendverlies houdt de gemeente zeker een bedrag van 16,4 miljoen euro aan vrij beschikbare middelen over. Bovendien overweegt de provincie dat bedrag te verdubbelen als de gemeente het investeert in projecten die passen binnen de strategie van de provincie. Er is dus sprake van een enorme opbrengst die ten gunste komt van investeringen in deze gemeente. Mevrouw Mook vraagt zich af of het echt een bedrag van 16,4 miljoen euro zal worden. Verder stelt ze dat het wegvallen van de dividendinkomsten voor een groot deel kan worden opgevangen, maar dus niet helemaal. Er blijft volgens haar altijd nog een bedrag van 284.000 euro over waar geen compensatie voor is. Wethouder Hiemstra verwijst naar het voorstel. De gemeente gaat 5 miljoen euro tegen rente wegzetten. Daarmee kan het genoemde restant worden afgedekt. Het dividendverlies wordt dus volledig gecompenseerd en de gemeente houdt dan nog voldoende middelen over om te investeren. De heer Koot merkt op dat dat geld ook teruggegeven kan worden aan de burgers. Daar hoort hij niets over. Wethouder Hiemstra gaat verder met de overwegingen in de motie van mevrouw Mook. De dwang tot splitsing is op Europees niveau inderdaad verdwenen, maar in dit land is de Nederlandse wetgeving van kracht. Een overweging in de motie is ook dat de garanties voor duurzaamheid onvoldoende zouden zijn. RWE heeft echter gezegd dat zij de investeringen die Essent op dat gebied doet, zal respecteren en dat ze daar zelfs geld bij zal doen. De verkoop aan RWE heeft dus eerder een positief dan een negatief effect op de duurzaamheid. Mevrouw Mook brengt daartegenin dat er geen keiharde garanties zijn. Het is niet contractueel vastgelegd. Wethouder Hiemstra repliceert dat het wordt vastgelegd in het contract tussen Essent en RWE. Verder stelt hij dat zaken als leveringszekerheid, continuïteit en winstgevendheid alleen maar beter worden, in tegenstelling tot wat in de motie staat. Er is ook geen directe relatie tussen de verkoop en de hoogte van de tarieven. Als Essent zich op dit punt slechter ontwikkelt dan andere energiebedrijven, zal het bedrijf zijn klanten verliezen. Veel mensen kunnen nu al goedkoper bij andere bedrijven terecht en stappen daarom nu al over. De voorzitter wijst erop dat over het voorstel van het college geen besluit hoeft te worden genomen. De raad heeft mondeling en met twee moties zijn oordeel gegeven over de zienswijze van het college. Besluit: De motie van de SP wordt verworpen met 1 stem voor (SP) en 36 tegen (overige fracties). De motie van PvdA, ADB, ChristenUnie, D66, GroenLinks en Fractie Lutje Hulsik wordt aangenomen met 31 stemmen voor (de genoemde fracties en de fracties van CDA en VVD) en 6 tegen (APB en SP). 9
10 10. Ontwikkelingscompetitie Park Zandweerd De voorzitter verzoekt iedereen die geen raadslid, opvolger, collegelid of ambtenaar is tijdelijk de zaal te verlaten, omdat de vergadering wordt voorgezet in een besloten zitting. Schorsing van de openbare vergadering De voorzitter heropent het openbare gedeelte van de vergadering. Hij biedt de belangstellenden op de publieke tribune de excuses van de raad aan voor het feit dat de besloten zitting langer heeft geduurd dan men had verwacht. De raad heeft besloten ondanks het late tijdstip de LOG-visie en de reactienota Landbouwontwikkelingsgebieden Loo, Bathmen en Pieriksmars ook nog te behandelen. Verder heeft de raad besloten het debat over de ontwikkelingscompetitie Park Zandweerd op te schorten, omdat er behoefte is aan nadere informatie. 11. Vaststellen LOG-visie en reactienota Landbouwontwikkelingsgebieden Loo, Bathmen en Pieriksmars De heer Schaap neemt plaats bij de fractie van GroenLinks omdat hij een weigerachtige microfoon voor zich heeft. De voorzitter vindt dat er iets moois gebeurt. Hij geeft het woord aan de heer Schaap van de GroenLinks-fractie. De heer Schaap laat weten dat hij wat aan de plaats moet wennen, maar dat de stoel wel goed zit. De fracties van de VVD, het CDA, het APB en de ChristenUnie hebben gevraagd om van het voorliggende voorstel een debatstuk te maken. Ze vinden namelijk dat de LOG-visie geamendeerd zou moeten worden. Het amendement wordt op dit moment uitgereikt. Spreker geeft namens de indieners een toelichting. Hij noemt het evident dat ook aan een landbouwontwikkelingsgebied grenzen gesteld moeten worden. Dat gebeurt echter op verschillende manieren. Volgens de bovenregionale afspraken in het reconstructieplan mag in 20% van het landelijke gebied geen intensieve veehouderij meer ontwikkeld worden. In bijna 70% mogen geen nieuwe bedrijven meer komen. In LOG s mogen wel nieuwe bedrijven komen, maar daarbij gaat het om slechts 10% van het totale gebied. Bovendien is het aantal bedrijven en het aantal aanwijslocaties aan een limiet gebonden. Zo wordt buitensporige groei voorkomen. Nieuwe vestigingen in een LOG moeten zich beperken tot 1,5 ha. Dat kunnen de indieners van het amendement billijken. Het voorkomt dat veehouders van elders in deze gemeente megastallen oprichten. Een pijnlijker punt is de mogelijkheid van doorgroei voor bestaande bedrijven. In de politieke markt van 8 april hebben insprekende agrarische ondernemers duidelijk gemaakt dat doorgroei naar een bouwblok van maximaal 2 ha volstrekt onvoldoende is. Dat geldt zeker voor de gemengde bedrijven. Die moeten vanwege veterinaire regels ruimte houden tussen de koestal en de varkensstal. Om verantwoord te kunnen ondernemen, hebben zij een bouwblok van 3 ha nodig. Dat is ook het uitgangspunt van het provinciale reconstructiebeleid. Belangenorganisaties bevestigen dat uitgangspunt. Volgens de indieners van het amendement is de landschappelijke inpassing in de voorliggende LOG-visie voldoende geborgd. Ze vinden overigens dat die inpassing niet wordt bepaald door de grootte van het bouwblok. Spreker wijst op een interessante publicatie die daar kort geleden over verschenen is. Het gaat om een boek van het Oversticht over dit onderwerp. Als de gemeente de grootte van de bouwblokken binnen de LOG s beperkt tot 2 ha, werpt dat volgens spreker een ernstige barrière op voor het agrarisch ondernemerschap. Hij stelt dat zo n beperking in strijd zou zijn met de primaire doelstelling van het plattelandsbeleid van deze gemeente. Er zijn bedrijven die nu al op slot zitten. Als de LOG-visie ongewijzigd wordt vastgesteld, is er geen ruimte meer voor toekomstgerichte landbouwontwikkeling. Spreker heeft een behoorlijk aantal e-mails gekregen van agrariërs die zich zorgen maken over hun bedrijf. Hij benadrukt dat de gemeente deze bedrijven hun bestaansrecht niet mag ontnemen. Daarom doet hij namens alle indieners een beroep op de raad om in te stemmen met de strekking van het amendement. De indieners zijn ervan overtuigd dat dit amendement realistisch is en dat het uitzicht biedt op een succesvol agrarisch ondernemerschap. De voorzitter constateert dat het amendement inmiddels rondgedeeld is en dat de heer Schaap de essentie zo goed verwoord heeft dat hij het niet meer hoeft voor te lezen.
11 Amendement ingediend door de fracties VVD, APB, CDA en ChristenUnie De LOG-visie Loo, Bathmen en Pieriksmars wordt als volgt gewijzigd: Bestaande (intensieve-veehouderij)bedrijven mogen doorgroeien naar een bouwgrootte van maximaal 3 ha; Vijf jaar na vestiging mogen nieuwe (intensieve-veehouderij)bedrijven doorgroeien naar een bouwblokgrootte van maximaal 3 ha. De voorgestelde wijzigingen worden verwerkt in de desbetreffende hoofdstukken van de visie. Toelichting: 1. Een LOG moet kansen bieden om te ondernemen. 2. Agrarische bedrijvigheid draagt substantieel bij aan de economische potentie van de gemeente Deventer. 3. Een maximale bouwblokgrootte van 2 ha vormt een beperking voor agrarisch ondernemerschap, vooral voor gemengde bedrijven, die hierdoor nu al op slot zitten. 4. Het provinciale reconstructiebeleid gaat uit van bouwblokken ter grootte van 3 ha, waarbij stallen landschappelijk worden ingepast. 5. Belangenorganisaties zijn voorstander van een bouwblokgrootte van 3 ha. 6. De vestigingslocaties voor intensieve veehouderij zijn door de LOG s gelimiteerd in zowel kwalitatief als kwantitatief opzicht. Mevrouw Grijsen wijst erop dat de gemeente het landbouwontwikkelingsgebied niet zelf bedenkt. Het komt voort uit de Reconstructiewet, die vertaald is in het reconstructieplan. De gemeente is verplicht de gestelde voorwaarden op te nemen in haar bestemmingsplan. De LOG-visie is daar de voorbode van. Spreekster constateert dat de voorliggende visie geen recht doet aan de eerste doelstelling van het plattelandsbeleid van de gemeente. Met een ongewijzigd aannemen van deze visie biedt de raad geen ruimte aan toekomstgerichte landbouw. Spreekster is de dag voor deze vergadering gebeld door de beleidsambtenaar van de provincie Overijssel. De ambtenaar constateerde dat de LOG-visie Lettele en de nu voorliggende LOG-visie niet voldoen aan het reconstructieplan Salland-Twente. Hij heeft dat inmiddels ook gemeld aan de ambtelijke organisatie van de gemeente en aan de verantwoordelijke gedeputeerde. Wat deze ambtenaar constateerde, kan leiden tot een zienswijze en zelfs tot een aanwijzing. Dat laatste betekent dat een deel van het bestemmingsplan buiten werking wordt gesteld. Dit alles heeft het APB ertoe gebracht het voorliggende amendement mee in te dienen. Mevrouw De Jager brengt een kwestie van orde naar voren. Als het waar is wat mevrouw Grijsen zegt, moet het debat misschien geschorst worden. Zij wil dan tenminste eerst die informatie van de provincie zien. Ze vindt het best problematisch wat mevrouw Grijsen meldt. Overigens vindt ze het ook goed dat dit punt in de beantwoording van het college wordt meegenomen. De voorzitter vraagt of mevrouw Grijsen hierop wil reageren. Mevrouw Grijsen vindt het prima dat de informatie wordt nagetrokken, maar ze denkt dat wethouder Hiemstra er ook wel iets over kan zeggen. De heer De Jong stelt dat er niets aan de hand is als de zaak wordt opgelost door het amendement aan te nemen. Mevrouw Lamberts ondersteunt dat van harte. In aanvulling op wat de heer Schaap zei, vertelt ze dat het CDA vooral ook veel e-mails heeft gekregen van niet-agrariërs. Deze mensen benadrukten dat ze zich niet herkenden in de angst die de eerste inspreker op 8 april toonde. De bewoners van de Looërmark willen juist ruimte geven aan het LOG. Ze wijzen erop dat daar veel dingen aan regels zijn gebonden, misschien nog wel meer dan in het verwevingsgebied. De heer De Jong heeft het amendement ondersteund vanuit de hoofdgedachte dat de gemeente de landbouw mogelijkheden wil geven. De gemeente heeft volgens hem goede redenen om bepaalde beperkingen op te leggen, maar daar moet dan ook iets tegenover staan. Het is belangrijk dat boerenbedrijven vooruit kunnen. Daar is dit volgens spreker voor nodig.
Mevrouw Obdeijn laat weten dat GroenLinks het amendement niet zal steunen. Ze wijst erop dat de raad bij de vaststelling van de visie voor het LOG Lettele een amendement heeft aangenomen, waarin de grootte van het bouwblok voor bestaande bedrijven werd teruggebracht van 3 naar 2 ha. GroenLinks vindt het logisch dat die omvang dan ook wordt gehanteerd voor de andere LOG s in deze gemeente. De fractie vindt een omvang van 2 ha groot genoeg. Bij de interne bespreking gingen zelfs stemmen op om een amendement in te dienen om naar 1,5 ha te gaan. De fractie begrijpt echter dat daar geen draagvlak voor is. Mevrouw Lamberts vindt het jammer dat GroenLinks zo n logische redenering hanteert. Mensen gaan op een gegeven moment kiezen. Men kan dan kiezen voor een bouwblok van 1,5 ha, omdat men andere plannen heeft om zijn bedrijf te ontwikkelen. Misschien wil men echter ook wel eens kiezen voor 3 ha. Volgens spreekster moeten in één gemeente twee uitgangspunten gehanteerd kunnen worden. Deze LOG-visie zou met dit amendement een aanvulling kunnen zijn op de LOG-visie voor Lettele. De heer Schaap vindt het vreemd dat mevrouw Obdeijn voorbijgaat aan wat de agrariërs zelf zeggen. Hij beseft dat die agrariërs preken voor eigen parochie, maar volgens hem hebben zij wel duidelijk gemaakt dat de beperking die nu wordt voorgesteld hen ernstig hindert in een adequate bedrijfsvoering. Ze worden op deze manier min of meer gedwongen om over te gaan tot branchevreemde nevenactiviteiten, als ze iets willen ondernemen. Volgens spreker kan dat niet de bedoeling zijn. Mevrouw Obdeijn antwoordt dat GroenLinks de verhalen van die boeren uiteraard ook heeft gehoord, maar dat de fractie daar een andere opvatting over heeft. GroenLinks is geen voorstander van intensieve veehouderij en wil dus geen uitbreiding of nieuwe vestigingen daarvan zien. De heer Schaap vindt dat op die manier het buitengebied verkneuterd wordt. Men mag dan geen boompje meer verzetten en geen bedrijf meer fatsoenlijk uitoefenen. Volgens spreker begint het zo voor de boeren een haast ondraaglijk juk te worden. De heer De Jong wil nog proberen mevrouw Obdeijn te overtuigen. Mevrouw Obdeijn verzekert hem dat die poging kansloos is. De heer De Jong stelt dat mevrouw Obdeijn voorbijgaat aan wat de heer Schaap heeft gezegd over de problemen van bestaande bedrijven. Hij wijst erop dat er een verschil zit tussen het LOG Lettele en het LOG waar het nu over gaat. Er zijn volgens hem dan ook goede redenen om op dit punt inconsequent zijn. In dit LOG gaat het om bestaande bedrijven die hun eigen problemen hebben, zeker als het gemengde bedrijven zijn. Spreker zou graag willen dat mevrouw Obdeijn nog even op dat argument ingaat en eventueel om een schorsing vraagt om met haar fractie tot een ander standpunt te komen. Mevrouw Obdeijn heeft geen schorsing nodig. GroenLinks begrijpt de problematiek van de bestaande bedrijven heel goed. De fractie wil echter geen uitbreiding van intensieve veehouderij mogelijk maken. Spreekster begrijpt dat dit standpunt vervelend is voor de ondernemers, maar ze constateert dat het nu eenmaal zo ligt. Mevrouw Grijsen heeft al eerder van mevrouw Obdeijn gehoord dat zij gewoon tegen intensieve veehouderij is en dat ze daarom niet wil meewerken aan dit soort plannen. Ze heeft echter deze avond verschillende mensen horen wijzen op een wet waar de gemeente zich aan moet houden. In dit geval is de gemeente bezig het beleid uit de Reconstructiewet en het reconstructieplan te vertalen. Volgens spreekster zegt mevrouw Obdeijn nu in feite dat ze niets met die Reconstructiewet te maken heeft. Mevrouw Obdeijn antwoordt dat GroenLinks wel vaker een mening heeft over een bepaalde wet. De fractie heeft het reconstructieplan ook niet gesteund. Ze voelt zich daarom vrij om haar standpunt naar voren te brengen. De voorzitter stelt voor dat de andere fracties ook nog de gelegenheid krijgen om wat te zeggen. 12
Mevrouw Brouwer wijst erop dat dit debat ook al gevoerd is toen het LOG Lettele aan de orde was. Toen zijn de standpunten al duidelijk bepaald. De PvdA heeft nog steeds dezelfde mening, hoe spijtig dat ook kan zijn voor een groot gedeelte van de raad. De fractie vindt bouwblokken van 3 ha landschappelijk gezien nog steeds niet verantwoord. Men heeft nu 1,5 ha. Dat wordt al uitgebreid tot 2 ha. De PvdA vindt dat voor de eerstkomende tien jaar voldoende. Daarna zal het waarschijnlijk wel weer worden herzien. Deventer is ook niet de enige gemeente met een maximum bouwblok van 2 ha. Er zijn zelfs veel gemeenten die nog op 1,5 ha zitten. Mevrouw Lamberts wijst erop dat ook die gemeenten worden aangesproken door Gedeputeerde Staten. Ze vindt net als de heer De Jong dat de zaak dan beter nu geregeld kan worden. Dan is er geen gesprek met de provincie meer nodig. Mevrouw Brouwer repliceert dat haar fractie het voorstel van het college ondersteunt. Het college neemt dit voorstel kennelijk voor zijn verantwoording en de PvdA staat daar achter. De fractie sluit niet uit dat de gemeente door de provincie wordt teruggefloten, maar dat ziet ze dan wel weer. Mevrouw Grijsen constateert dat de PvdA eigenlijk zegt dat ze het niet nodig vindt om de weinige landbouwbedrijven die de gemeente nog heeft te faciliteren. Mevrouw Brouwer stelt dat dat de interpretatie is van mevrouw Grijsen zelf. Volgens haar heeft zij het heel anders gezegd. Mevrouw Grijsen bestrijdt dat. Ze wijst erop dat bij de vaststelling van het LOG Lettele een amendement is aangenomen omdat het landschap daar niet geschikt is voor grootschalige landbouw. Dat geldt dus specifiek voor dat gebied. Mevrouw Brouwer kan spreekster niet wijsmaken dat de hele gemeente Deventer geen plekje biedt voor iets grotere bedrijven. Mevrouw Brouwer geeft aan dat ze het hele LOG bekeken heeft en dat de PvdA bij haar standpunt blijft. Mevrouw De Jager vindt dat mevrouw Brouwer het prachtig verwoord heeft. Volgens haar is het prima dat het LOG Lettele 2 ha heeft. Het ADB heeft bij de discussie over dat LOG gezegd dat boeren moeten kunnen boeren. Volgens deze fractie kan dat gemakkelijk op die 2 ha. Het ADB houdt ook van het beginsel van gelijke monniken, gelijke kappen. Ook al gaat de provincie van alles doen, dat verandert op dit moment niets aan het standpunt van het ADB. Spreekster stelt dat de gemeente gelukkig ook nog autonoom is. Ze is benieuwd naar het antwoord van het college. Het ADB steunt het voorstel. Mevrouw Grijsen meent te weten dat mevrouw De Jager tegen de LOG-visie voor Lettele stemde omdat ze vond dat er met een bouwblok van 2 ha onvoldoende ruimte was voor groei. Mevrouw De Jager antwoordt dat de meerderheid van de raad toen besloten heeft om de grens bij die 2 ha te leggen. Daar wil haar fractie nu van uitgaan. Er is nu sprake van een nieuwe situatie met een nieuw LOG. Het standpunt van het ADB daarover is zoals spreekster het verwoord heeft. De heer De Jong stelt in de richting van mevrouw De Jager dat er een paar redenen zijn om bij dit LOG een ander standpunt in te nemen dan bij het LOG Lettele. Die redenen zijn zojuist genoemd. Als het ADB enigszins flexibel is, kan de fractie bij dit LOG van standpunt veranderen en meer in lijn blijven met haar eigen opvatting zoals ze die de vorige keer naar voren bracht. Mevrouw De Jager blijft bij het beginsel van gelijke monniken, gelijke kappen. Mevrouw Lamberts vraagt of mevrouw De Jager dan niet vindt dat de LOG-visie afgestemd moet worden op het landschap waar het over gaat. Zij zou niet weten waarom op dit punt geen differentiatie kan worden aangebracht. De gemeente laat ook niet overal dezelfde huizen bouwen. Er is juist goed gekeken naar de specifieke kenmerken van het gebied. De voorzitter constateert dat mevrouw De Jager hier kennis van neemt. 13
14 Mevrouw Grijsen leest nog even voor uit de notulen van het debat over de visie voor het LOG Lettele. Daar staat in dat het ADB na het aannemen van het ingediende amendement tegen de vaststelling van de visie was, omdat de fractie vond dat boeren moeten kunnen boeren. Als spreekster dat leest, vindt ze de opstelling van mevrouw De Jager op dit moment niet erg consequent. Mevrouw De Jager vindt haar standpunt heel consistent. De meerderheid van de raad heeft op dat moment de visie voor het LOG Lettele vastgesteld zoals die er nu ligt. Het ADB stelt zich altijd positief en constructief op. Daarom is de fractie bij het LOG waar het nu om gaat, uitgegaan van de 2 ha waar toen voor gekozen is. De heer De Jong vindt dat niet consequent. Hij vindt het star. De voorzitter denkt dat de verschillende opvattingen nu wel zo n beetje gewisseld zijn. Hij vraagt of hij daarmee iemand onrecht aandoet. Mevrouw Mook wil nog graag even zeggen waarom zij de motie niet steunt. Ze kan zich aansluiten bij de woorden van mevrouw Obdeijn. Ook de SP blijft bij de 2 ha waar de raad de vorige keer voor gekozen heeft. De voorzitter geeft het woord aan de wethouder. Wethouder Hiemstra denkt dat hij alleen even moet ingaan op de rol van de provincie. De provincie heeft een voorkeur voor wat grotere bouwblokken. De gedeputeerde heeft naar aanleiding van de visie voor het LOG Lettele gemeld dat hij zou onderzoeken of de daarin vastgelegde grens voldeed aan de Reconstructiewet. Tot nu toe heeft de wethouder daar niets meer over gehoord. Hij gaat er dan ook vanuit dat zowel de visie LOG Lettele als de visie die nu voorligt de goedkeuring van de gedeputeerde kan wegdragen. Mevrouw Grijsen vraagt of de wethouder even zijn ambtenaar wil raadplegen. Die heeft volgens haar juist deze dag bericht van de provincie gekregen. Wethouder Hiemstra antwoordt dat een bestuurder een ambtelijke opvatting niet hoeft te delen. Mevrouw Grijsen wacht het dan verder wel af. De voorzitter ziet wat beweging ontstaan. Voordat men de tassen gaat inpakken, wil hij graag weten of er nog behoefte is aan een tweede termijn. Mevrouw Zandstra deelt alleen nog mee dat de heer Stegink bij de besluitvorming over dit onderwerp niet meestemt. Besluit: Het amendement van VVD, APB, CDA en ChristenUnie wordt verworpen met 14 stemmen voor (VVD, APB minus de heer Stegink, CDA en ChristenUnie) en 22 tegen (ADB, D66, Fractie Lutje Hulsik, GroenLinks, PvdA en SP). Mevrouw Obdeijn legt een stemverklaring af. Bij de behandeling van de visie voor het LOG Lettele is ze al ingegaan op de bezwaren van GroenLinks tegen de intensieve veehouderij. De fractie heeft principiële bezwaren tegen deze vorm van landbouwproductie en wil geen uitbreiding van die sector in de gemeente. Ze wil dat er geen enkele hectare bijkomt voor intensieve veehouderij. Daarom stemt ze niet in met de visie voor de gebieden Loo, Bathmen en Pieriksmars. Mevrouw Lamberts vindt het jammer dat het amendement het niet gehaald heeft. De CDA-fractie wil de LOG-visie echter wel steunen, omdat ze liever deze visie heeft dan geen visie.
Mevrouw Grijsen vindt de LOG-visie een verslechtering ten opzichte van de huidige partiële herziening. Het APB betreurt het dat in de gemeente Deventer geen ruimte wordt gegeven voor de ontwikkeling van toekomstgerichte landbouw. De fractie zal deze visie dan ook niet steunen. Mevrouw De Jager laat weten dat de fractie van het ADB, ondanks wat zij gezegd heeft bij de behandeling van de LOG-visie voor Lettele, vindt dat een bouwblok van 2 ha meer dan genoeg ruimte biedt, ook voor boeren met grote bedrijven. De fractie steunt het voorstel van het college. Mevrouw Sipman laat weten dat ook D66 zich niet kan vinden in ontwikkelingen die leiden tot het stimuleren van intensieve veehouderij. Daarom stemt de fractie tegen het voorstel. Besluit: Het voorstel van het college wordt aangenomen met 24 stemmen voor (ADB, CDA, ChristenUnie, Fractie Lutje Hulsik, PvdA, SP en VVD) en 12 tegen (APB minus de heer Stegink, D66 en GroenLinks). Sluiting De voorzitter dankt iedereen voor zijn en haar inbreng en sluit de vergadering. 15