Agglomeratie - exploitatie

Vergelijkbare documenten
Plannen voor de stad. Een multidisciplinaire verkenning van de effecten van verstedelijkingsprojecten op het functioneren van een stad

Plannen voor de stad. Een multidisciplinaire verkenning van de effecten van verstedelijkingsprojecten op het functioneren van een stad

Plannen voor de Stad

Verstedelijking en OV voor Almere

Inhoudsopgave. Ten Geleide...5. Samenvatting...7

Handreiking voor de praktijk. verstedelijking in beeld. Plannen voor de Stad

Ruimtelijke samenhang Tiel en Regio Rivierenland

De latente vraag in het wegverkeer


Grondprijzen in Nederland

Toekomst detailhandel Deventer

MKBA RRAAM. Lessen voor andere projecten? Wim Spit. Symposium Betere Besluitvorming met MKBA, 2 oktober 2013

DUURZAME VERSTEDELIJKING & AGGLOMERATIEKRACHT

LATEN WE SAMEN ZORGEN DAT ONS CENTRUM NOG MEER GAAT KLOPPEN!

Meer bereiken door ruimtelijk inrichten 9 maart 2016

De bestrijding van leegstand in Haarlem. 29 oktober 2015 drs. G.J. (Gilbert) Bal

Analyses detailhandelsvisie. 10 september 2015 Stefan van Aarle

Synergie tussen MIRT projecten: synergie in de directe en indirecte effecten

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Gebiedsontwikkeling in regio s

Erfgoed in Winterswijk, een andere weg. Tom Bade

Verstedelijking & Infrastructuur Ruimteconferentie 2013

Samenvatting. Bereikbaarheid en concurrentiekracht - KiM 5

Ontwikkeling en verklaring congestie

"! " # $ % & ' ( ) % * ' ( $ +, -! *

Update MKBA Spuiforum Den Haag

Brabant de toekomst, kansen en bedreigingen

Verkoopbrochure kavels Steenspil 14-16, bedrijventerrein Oude Molen te Halsteren 1

Ruimtelijk beleid: de rol van Rijk en regio

WLO-klimaatscenario s en de waardering van CO 2 -uitstoot in MKBA s

In voorliggend addendum op het rapport MKBA Feyenoord City staan de resultaten hiervan beschreven.

Centrum Zeist. Stedenbouwkundige verkenning. April 2019

Opzet Simulatiemodel Exploitatie Wijkvoorzieningen

Volg de pijlen naar de werkgroep Stedenbouw en Landschap (zaal 1) Of praat met de gemeente Den Haag en Leidschendam-Voorburg in zaal 4

De ruimtelijke variatie in de relatie tussen voorzieningen en omvang is groot. Dit wijst op grote verschillen in preferenties.

CTB Transport & Planning Bereikbaarheid en Ruimtelijke interactie

Commissie Ruimte. Huisvesting ambtelijke organisatie Stadhuis. 6 december 2012

POLICY RESEARCH CORPORATION

Symposium Bedrijvigheid en Leefbaarheid in stedelijke woonwijken 19 april 2010 De Haagse Lobby, Den Haag

Binnenstad Den Haag. Beste Binnenstad van Nederland

Herziening Ontwikkelingskader Horeca Utrecht

TOERISME en RECREATIE. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 3 e editie. Opzet en inhoud

MidsizeNL Eerste lessen uit een kennis en inspiratie traject

KLEINSCHALIGE BEDRIJFSRUIMTEN IN MIDDELGROTE STEDEN 24 MEI 2017

Trendprognose wegverkeer voor RWS. Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid. Jan Francke en Hans Wüst

DE INVLOED VAN OMGEVINGS- VAN KANTOREN. Anet Weterings & Ed Dammers

Dichtheid wonen, werken en detailhandel in stedelijke centra,

Nieuwegein is geen eiland, ontwikkelingen in de regio

Stad en landschap verbonden

Verkoopbrochure kavel E-13, Steenspil 20-23, bedrijventerrein Oude Molen te Halsteren 1

Kernversterking door kernafbakening Leopoldsburg

Kosten en baten van de ondergrond redeneer, reken en verdien! COP, Rotterdam

Planobjectivering. Een nieuw instrument voor de ruimtelijke analyse van stedelijke projecten in aanvulling op de MKBA. 21 mei 2013 Gusta Renes

Fun of functie: koopstromen. Kennis en Economisch Onderzoek

Auteurs: Willemijn Weijschede Van der Straaten, Jan Rouwendal, Jan Möhlmann

Regionale samenwerking Bedrijventerreinen West-Achterhoek. 28 oktober 2008

Amersfoort. Euterpeplein. ruimtelijk-economisch onderzoek

Verklaringsmethodiek KiM bereikbaarheid hoofdwegennet

Economische scenario s West-Friesland

Hoogbouwkavel Leidsche Rijn Centrum Noord

Economische relaties tussen stad en land: een vergelijking van zes kleinere kernen. in Nederland. Presentatie NETHUR Stadsdag Groningen

Extra oefenopgaven Deel 1

Ontwikkelas Weert Roermond Studie N280-West. Toelichting effectenstudies Informatiebijeenkomst 12 januari 2011

Haalbaarheid speerpunten en indicatoren begroting

e werkende wijk Een studie naar de effecten die kleinschalige bedrijvigheid op de leefbaarheid in een wijk kan hebben.

Verandering grondgebruik Uddel

Ladder voor Duurzame Verstedelijking: zonder Ladder geen nieuwbouw

ONTWIKKELING LOCATIE LANGE VOORHOUT 102 (huidige Amerikaanse ambassade)

Verkoopbrochure bedrijfskavels aan de Wattweg te Bergen op Zoom 1

Conclusie : inzet op ontwikkeling combinatie museum en hotel

Ik geloof in het goede van de regiomens. Oud wethouder Smink

Werkgelegenheidsrapportage Haarlemmermeer Inleiding

Heroverweging Maatschappelijke Accommodaties

Deventer Rivierenwijk

herziening voorzieningen Harmelen H2O 17 september 2013

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 2,9 procent in Economische groei vierde kwartaal 2,7 procent

VISIT BRUGES. De Brugge-balans. Het belang van draagkracht in het stedentoerisme vandaag. visitbruges.be

Hoe kan de veiligheidsbeleving op de Sluisjesdijk worden verbeterd?

H E R O N T W I K K E L I N G

De latente vraag in het wegverkeer

Informatiebijeenkomst Wonen raadsleden regio Arnhem e.o. 2 oktober 2013

CT2710 Transport & Planning Netwerken

Bijlage 2: afwegingskader locatiekeuze supermarkt

Verkoopbrochure F-kavels Steenspil, bedrijventerrein Oude Molen te Halsteren 1

RECREATIE EN TOERISME. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 4 e editie. Opzet en inhoud

Ruimte voor innovatie

Als voorzitter van de V.O.N. wil ik ook graag alle leden van de 3 werkgroepen hartelijk danken voor hun inzet.

Toekomstperspectief Spoorzone Delft Bijeenkomst Gemeenteraad 20 maart Hans de Jonge Hoogleraar Vastgoed TU Delft Directievoorzitter Brink Groep

Informatiebijeenkomst Wonen raadsleden regio Nijmegen e.o. 8 oktober 2013

Economie en arbeidsmarkt in Noord-Nederland

Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht. Rapportage. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht

Opbouw presentatie. Planning: waar zitten wij nu? Terugblik. Resultaat / uitwerking scenario s Vervolg

EEN MAATSCHAPPELIJK HART. Ester van Winkel

Kerncijfers Aantal inwoners Geboorte Sterfte Vestiging Vertrek Verhuizingen binnen gemeente 9.

De Nieuwe Ontwikkelaar, 20 april Willem Sulsters (WSA)

Verkoopbrochure bedrijfskavels aan de Wattweg te Bergen op Zoom 1

Factsheet bedrijventerrein Spaanse Polder, Gemeente Rotterdam/Schiedam

DE ECONOMIE VAN HOORN IN CIJFERS

Bedrijventerreinen Noord-Veluwe. Regionale bijeenkomst raadsleden Gerrit Marskamp

Trendprognose wegverkeer voor RWS. Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid. Jan Francke en Hans Wüst

Even voorstellen Pim Dirckx

Transcriptie:

Agglomeratie - exploitatie Gerbert Romijn Gusta Renes Willemijn Weijschedevan der Straaten

Agglomeratie-exploitatie Kritiek: plannenmakers herkennen hun plan niet terug in MKBA Ontbrekende schakel tussen de grondexploitatie en de MKBA Agglomeratie-exploitatie: instrument dat de effecten van een project voor het functioneren van de bestaande stad in beeld brengt

Agglomeratie-exploitatie Instrument dat de effecten van een project voor het functioneren van de bestaande stad in beeld brengt Wat is een stad? Welke effecten neem je mee? Hoe breng je de effecten in beeld? Opbouw van de presentatie: 1. Uitgangspunten 2. Agglomeratie-tabel 3. Conclusies 4. Toepassing Hoe werkt het?

Wat is een stad? Instrument dat de effecten van een project voor het functioneren van de bestaande stad in beeld brengt geografische afbakening van de reikwijdte van een agglomeratieexploitatie moet aansluiten bij de reikwijdte van de activiteiten van de gebruikers van de stad Daily urban system: the area around a city within which daily commuting takes place. CBS stadsgewest: (groot)stedelijke agglomeratie met omliggende landelijke kernen die met elkaar verbonden zijn door vele dagelijkse relaties van wegen woon-werkverkeer, verhuizingen en het gebruik van stedelijke voorzieningen.

Welke effecten? Instrument dat de effecten van een project voor het functioneren van de bestaande stad in beeld brengt Alle effecten: herverdelingseffecten (bijvoorbeeld werkgelegenheidseffecten) dubbeltellingen agglomeratie effecten additionele indirecte effecten nulalternatief structurele effecten die zich op de lange termijn voordoen

Hoe worden de effecten in beeld gebracht? Activiteiten: Wonen Werken Gebruik van infrastructuur Gebruik van voorzieningen Dimensies: Welke gebruikers ondervinden de effecten? Hoeveel gebruikers ondervinden de effecten? Wat betekent dit voor de gebruiksintensiteit? Wat is de waarde van de effecten?

Ruimtelijke neerslag van effecten 1. Plangebied 2. Bestaande stad 3. Schaaleffect van clustering

Effecten in het plangebied wonen werken Effecten in de bestaande stad wonen werken Schaaleffect van clustering wonen werken Welke gebruikers ondervinden de effecten? Hoeveel gebruikers ondervinden de effecten? Wat betekent dit voor de gebruikers intensiteit? Hoe worden de effecten in beeld gebracht? Wat is de waarde van de effecten?

Welke gebruikers ondervinden de effecten? Hoeveel gebruikers ondervinden de effecten? Wat betekent dit voor de gebruikers intensiteit? Wat is de waarde van de effecten? Effecten in het plangebied wonen werken Effecten in de bestaande stad wonen werken Schaaleffect van clustering wonen werken Effecten op: Volumes van de activiteiten (wonen/bevolking, werkgelegenheid, voorzieningen) Veel Veranderingen empirische in kwaliteit kennis prijs Massa, dichtheid en agglomeratievoordelen is nodig over maatregel-effectrelaties! Informatiebronnen grondexploitatie, (woning)marktanalyse empirische analyses over woon-werkdynamiek hedonische prijsanalyses Veel empirische informatie ontbreekt effect op volumes private investeringen en waarde commerciële vastgoed rol bezoekers

Conclusie Agglomeratie-exploitatie laat de belangrijkste effecten van een project op het functioneren van een stad zien. Structurerend instrument Verbeteren van de plannen Goede brug naar de MKBA Veel empirische kennis nodig! Op sommige terreinen is nader onderzoek nodig.

Fictief voorbeeld: Wijk bij Stad Effecten in het plangebied 4000 woningen met basiswijkvoorzieningen: buurtwinkel, basisschool, nutsvoorzieningen, straten, plantsoenen, pleinen, aansluiting op transportnet Stad 9000 inwoners waarvan 500 uit bestaande Stad

` Effecten in het plangebied Welke gebruikers ondervinden de effecten? Hoeveel gebruikers ondervinden de effecten Wat betekent dit voor de gebruikers intensiteit Wat is de waarde van de effecten? 2¼ inwoner per 250 dzd euro per wonen Wonen Inwoners van Wijk 9000 woning woning (1 mld w.v. nieuw 8500 euro) werken Werken Stad 500 gebruik infrastructuur werken gebruik - Buurtwinkels Gebruik voorzieningen voorzieningen (BW) Werknemers en 50 - loon/inkomen ondernemers BW (2,1 mln euro) gebruik - Basisonderwijs voorzieningen (BO) Werknemers BO 20 - loon (0,8 mln Inwoners Wijk - waarde reistijd eruo) (1 mln euro) - buurtwinkels - basisonderwijs - openbare ruimte Inwoners Wijk Inwoners Wijk Inwoners Wijk 9000 9000 9000 0,5 m 2 /inw 25 ll/klas 17 m 3 / inw betalingsbereidheid (0,2mln euro)

Fictief voorbeeld: Wijk bij Stad Effecten in het plangebied 4000 woningen met basiswijkvoorzieningen: buurtwinkel, basisschool, nutsvoorzieningen, straten, plantsoenen, pleinen, aansluiting op transportnet Stad 9000 inwoners waarvan 500 uit bestaande Stad Effecten voor de bestaande stad: extra winkels/horeca in Stad (6 dzd m 2 ); geen extra variatie

` Effecten in de bestaande stad wonen Wonen Werken werken - Detailhandel gebruik en infrastructuur horeca (DH) Gebruik voorzieningen - Overige werkgelegenheid Welke gebruikers ondervinden de effecten? Inwoners van de bestaande Stad Werknemers DH Ondernemers DH werknemers overig ondernemers overig - detail en horeca (DH) Inwoners Stad Bezoekers Hoeveel gebruikers ondervinden de effecten 49500 1000 50 2000 50 58500 pm Wat betekent dit voor de gebruikers intensiteit Wat is de waarde van de effecten? woningbezetting -1% woningprijs -0,5% - leegstand neemt met 6000 m 2 af - Bedrijventerrein beter bezet 0 pm - omzet +17%, waardoor huur +2% - omzet + 25%, waardoor huur +2% 0 pm

Fictief voorbeeld: Wijk bij Stad Effecten in het plangebied 4000 woningen met basiswijkvoorzieningen: Effecten voor de bestaande stad: extra winkels/horeca in Stad (6 dzd m 2 ); geen extra variatie Schaaleffecten van clustering extra werkgelegenheid in Stad: 3000 banen in detailhandel/horeca en andere bedrijfstakken Arbeidsmarktmatchingvoordeel extra druk op infrastructuur: hoofdwegennet: extra files hoofdriool: grotere kans op overstroming extra vraag publieke voorzieningen: VO kan worden opgevangen binnen bestaande capaciteit politie, brandweer, GAK niet

` Welke gebruikers ondervinden de effecten? Hoeveel gebruikers ondervinden de effecten Wat betekent dit voor de gebruikers intensiteit Wat is de waarde van de effecten? Schaaleffect van clustering - Betalingsbereidheid voor wonen wonen Wonen Inwoners Stad 585000 in Stad -0,3% Werken werken - Arbeidsmarktmatching Werknemers Stad 23000 lonen + 3% gebruik Gebruik voorzieningen - stedelijke voorzieningen hoofdwegen Inwoners Stad 58500 VVU +15% reistijdverlies - Hoofdriool Inwoners Stad 58500 overlastkans +5% schade door wateroverlast - Voortgezet onderwijs - Politie, brandweer en GAK Inwoners Stad Inwoners Stad 58500 58500 ll/klas 20 naar 23 (+15%) 25% toename inbraken, aanrijtijden wachttijden - extra schade ongemak, VoT

Plannen voor de stad Een multidisciplinaire verkenning van de effecten van verstedelijkingsprojecten op het functioneren van een stad Gerbert Romijn Gusta Renes