17/03/2013. Baby 0-1j. Peuter 1-3j. De peuter. Motorische ontwikkeling Grove motoriek & fijne motoriek

Vergelijkbare documenten
26/02/2013. Ontwikkelingspsychologie. Psychologie van de levensloop. Ontwikkelingstheorieën

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Vertaling Engels Gedicht / songteksten

> hele werkwoord > werkwoord +s, als het onderwerp he, she of it is. bevestigend vragend ontkennend

Stars FILE 7 STARS BK 2

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Love & Like FILE 2 LOVE & LIKE BK 2

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

should(n t) / should(n t) have to zouden moeten / hadden meestergijs.nl

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

You probably know animals can have best friends too. But what do you think about these special friendships?

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

Comics FILE 4 COMICS BK 2

De grondbeginselen der Nederlandsche spelling / Regeling der spelling voor het woordenboek der Nederlandsche taal (Dutch Edition)

Dohmen advocaten: designers en techneuten die advocaat geworden zijn

The first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:

Het Asterix project: methodologie van onderzoek bij zeldzame ziekten. Charlotte Gaasterland, Hanneke van der Lee PGO support meeting, 20 maart 2017

Duurzaam gedrag via subtiele beïnvloeding: De kracht van nudging 1 december 2017

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Read this story in English. My personal story

In the classroom. Who is it? Worksheet

Disclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal

ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

It s all about the money Group work

- werkwoord + ed ( bij regelmatige werkwoorden ) - bij onregelmatige werkwoorden de 2 e rij ( deze moet je dus uit je hoofd leren )

150 ECG-problemen (Dutch Edition)

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

20 twenty. test. This is a list of things that you can find in a house. Circle the things that you can find in the tree house in the text.

Vergaderen in het Engels

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

B1 Woordkennis: Spelling

I ve learned that people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel.

Meet your mentor and coach

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Externalisering van het migratiebeleid en de schaduwzijde van de EU-Turkije Deal.

voltooid tegenwoordige tijd

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

Listen. Twenty One Pilots Niveau 3a Song 4 Lesson B Worksheet. a Luister naar wat Leo, Tina en Martin vertellen. Omcirkel het juiste antwoord.

Grammatica overzicht Theme 5+6

Fans talking about Martin

Free time! Better skills. Free time with Brenda and Brian. Worksheet

Win a meet and greet with Adam Young from the band Owl City!

Eenmalig seksueel geweld

8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene

News: Tours this season!

Help! FILE 1 HELP! BK 2

Stonesvertalingen VMBO-TL klas 3. Chapter 1. Stone 1. Zo toon je interesse in iemand. Zo vertel je wat er aan de hand is. Zo leef je met iemand mee

een kopie van je paspoort, een kopie van je diploma voortgezet onderwijs (hoogst genoten opleiding), twee pasfoto s, naam op de achterkant

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

NUCHTER, EEN HELDERE KIJK EN NO-NONSENSE

Luister alsjeblieft naar een opname als je de vragen beantwoordt of speel de stukken zelf!

LESBRIEF onderbouw. MUZIEK OP MAAT, hart voor muziek! Lego House. Ed Sheeran

10 tips om de alledaagse momenten vast te leggen CAPTURE THE MAGICAL MOMENTS

Ik heb zo n angst. De laatste 12 uren heb ik met een koevoet geslapen, een fles naast mijn bed en de telefoon binnen handbereik.

possessive determiners

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Persuasive design. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Nieuwsbrief december 2016

Een vrouw, een kind en azijn (Dutch Edition)

Uw mening telt! Onderwerp: aankondiging vragenlijst wel of niet afsluiten groene hoven. Beste bewoner(s),

Zo werkt het in de apotheek (Basiswerk AG) (Dutch Edition)

Bijlage 2: Informatie met betrekking tot goede praktijkvoorbeelden in Londen, het Verenigd Koninkrijk en Queensland

Value based healthcare door een quality improvement bril

Night news. Fact sheets. Worksheet

!!!! Wild!Peacock!Omslagdoek!! Vertaling!door!Eerlijke!Wol.!! Het!garen!voor!dit!patroon!is!te!verkrijgen!op! Benodigdheden:!!

Taco Schallenberg Acorel

BEAR. Do you need protection? A bear can help you, because it is big and stands for power. BEAVER

Group work to study a new subject.

De strijkende man: De man die het strijkwerk van Marina deed en haar wensen in vervulling liet gaan.

Preschool Kindergarten

Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)

Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

A2 Workshops Grammatica Heden

Briljante Mislukkingen Omgevingen voor nieuwe gedeelde waardecreatie

Wat te doen bij een ongeval

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility

Things to do before you re 11 3/4

Next Generation Poultry Health Redt Innovatie de Vleeskuikenhouder?

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Choices elementary GRAMMAR

Animal friends. Animal friends

word order woordvolgorde

Martin Garrix and his fans

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Malala Ken je Malala? Wat weet je al van haar?

Deze tekst gaat over Engelse en Amerikaanse feesten. Ken je deze feesten?

Minder piekeren. Maurice Topper GZ-psycholoog

Mindset en Effectief studeren

Davide's Crown Caps Forum

(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren

Zelf-Healing-Moment Litouwen Mei Gepland

Angststoornissen en hypochondrie: Diagnostiek en behandeling (Dutch Edition) Click here if your download doesn"t start automatically

irregular verbs onregelmatige werkwoorden

Buy Me FILE 5 BUY ME BK 2

Zelf-Healing-Moment Praag Maart Bevestigd

OPEN TRAINING. Onderhandelingen met leveranciers voor aankopers. Zeker stellen dat je goed voorbereid aan de onderhandelingstafel komt.

Transcriptie:

Baby 0-1j Peuter 1-3j Motorische ontwikkeling Grove motoriek & fijne motoriek 1

Motorische ontwikkeling Zindelijkheidstraining Zintuiglijke gewaarwording Controle sluitspieren Motivatie overdag: 2 2,5 jaar s nachts: 3 4 jaar Zindelijkheidstraining 2

Cognitief functioneren: sensomotorisch Substadium 5 sensomotorisch equilibrum tertiaire circulaire reacties (12-18m) Substadium 6 desequilibrum begin van denken (18-24m) = inwendig experimenteren = innerlijke voorstelling Vanaf 2 jaar VIRTUELE WERELD ASSIMILATIE ACCOMMODATIE PRE-OPERATIONEEL DENKEN Kind leert omgaan met virtuele denkwereld, leert denkbeelden te ordenen Maar maakt veel denkfouten kan nog niet logisch nadenken 2-6j GEEN CONSERVATIE Centratie Geen transformatie TYPISCHE DENKFOUTEN KLEUTERS EGOCENTRISME Fenomenistische causaliteit Magisch denken ANIMISME ARTIFICIALISME 1 DIMENSIONEEL DENKEN 3

Cognitieve ontwikkeling peuter Cognitief functioneren Uitgestelde imitatie (cfr. Filmpje telefoneren) Fantasiespel Beginnende objectpermanentie gevestigde objectpermanentie ( 24m)(cfr. A-not B error) Uitgesteld imitatiegedrag - fantasiespel Bas wast zijn Ferrari 4

Extra: autobiografisch geheugen Men herinnert zich weinig van de eerste vier jaar van zijn leven = infantiele amnesie Verder herinnert men zich wel veel van de adolescentie. Dit fenomeen heet reminiscentie effect Tenslotte heeft men veel herinneringen uit de laatste vijf jaar. Dit fenomeen heet het recentheidseffect. Bij jongeren valt het reminiscentie effect samen met het recentheidseffect. De Peuter Autobiografisch geheugen: de valse herinnering Ik keek ergens anders naar en ik zag niet wat ik deed en toen kwam hij erin de muizenval stond in ons huis omdat er een muis in huis is de muizenval staat beneden in de kelder, naast het hout voor de open haard ik was verstoppertje aan het spelen en toen ging ik naar beneden en zei tegen papa ik wil een boterham en toen kwam ie vast te zitten in de muizenval mijn vader was beneden in de kelder om hout te halen mijn broer duwde mij het gebeurde gisteren. De muis zat gisteren in mijn huis. Ik ging gisteren naar het ziekenhuis. verslag 4-jarig jongentje (Ceci& Bruck, 1993, p A23) 5

Herinnering jongentje is volledig verzonnen Onderzoeker stelt 11 weken lang deze vraag: Je moest naar het ziekenhuis omdat je vinger in een muizenval was gekomen. Is dat wel eens voorgevallen? Week 1: Neen, ik ben nog nooit in ziekenhuis geweest Week 2: Ja, ik moest huilen Week 3: Ja, mijn mama is met mij meegegaan Week 11: Uitgebreide citaat Bron: http://childabuse.fiu.edu/statistics.php Bron: http://childabuse.fiu.edu/statistics.php 6

DIKSMUIDE/VEURNE -De 27-jarige H.V. uit Kortemark wordt beschuldigd van zware kindermishandeling van zijn stiefdochtertje. De man ontkent hardnekkig. De feiten speelden zich af tussen januari 2009 en april 2010 in Diksmuide, toen het meisje in het ziekenhuis werd opgenomen met een dijbeenbreuk en de artsen het parket inschakelden voor kindermishandeling. Ze ontdekten dat het kindje ook een dubbele scheenbeenbreuk, wat zelden voorkomt bij kinderen, en allerlei verwondingen had opgelopen. Aan de kinderpsychologe van het ziekenhuis zou het meisje gezegd hebben: papa pijn gedaan: beentje, handje, poep'. Maanden voordien hadden drie onthaalmoeders ook al verwondingen bij het kindje vastgesteld. Volgens de verdediger van H.V. staat of valt alles met het audiovisueel verhoor van het toen 2,5 jaar oude kind, maar verliep dat niet zoals het hoort. Het videoverhoor duurde 42 minuten. De eerste 21 minuten uitte het meisje geen enkel bezwarend element tegen haar stiefvader. Ze had het altijd over vallen'. Pas toen de ondervragers om de paar minuten suggestieve vragen stelden over stampen en slaan door papa, knikte en antwoordde ze bevestigend.' Hij vroeg zonder meer de vrijspraak voor zijn cliënt wegens gebrek aan bewijzen. De man zelf zei dat hij er niets mee te maken had. Bron: http://childabuse.fiu.edu/statistics.php Surveys in US (1987, 1993) Finland (2004) 50% had three or more investigative interviews 76% experienced interviews by two or more professionals Repeated interviewing make children think that people do not believe them Children change their answers because they think they got it wrong the first time Interviews at police stations may frighten children and may reinforce their belief that they have done something wrong Hoe stel je vragen aan peuters, vanaf 2,5j 1. Doe alsof je van niets weet 2. Stel vervolgvragen 3. Stimuleer kinderen om de gebeurtenissen te beschrijven 4. Vermijd de indruk dat je beschrijvingen verwacht van een specifieke gebeurtenis 5. Beloon kinderen niet voor wat ze zeggen en laat ook geen afkeuring blijven 7

Tell me more. What makes you think so? Then what happened? Is there anything else you want to tell me? What did he say when that happened? What did he do with his hands? Has anyone ever asked you to keep secrets? Has anyone ever told you not to tell about private touching? What would you do if someone touched you on a private place and then told you not to tell? Have you ever told anyone before about touching on your privates? I know sometimes it is hard to talk about things that have happened to you, but I talk to lots of children about things that are bothering them. It's always okay to talk to doctors about anything, even secrets are okay to tell to the doctor. You aren't going to get into any trouble (or go to jail). What were you wearing, What was he wearing? How did your clothes come off? What did it feel (taste, look) like? Can you point to where that happened? Did anything happen with your (or his) mouth? Who else was there? When was the first (last) time that happened to you? Where were you when that happened? Cognitieve ontwikkeling: taal Eenwoordzin (1 1,5j) 50 woorden Tweewoordzin(1,5 2 j) 300 woorden Meerwoordzin (>2,5j) 1000 woorden Syntaxis K&G 8

Egocentrisch taalgebruik versus sociaal taalgebruik Luca praat in zijn spel Sociale ontwikkeling: onthechting Margaret Mahler Seperatie en individuatiefase (6m 36m) Loskomen van symbiotische relatie dmv kiekeboe en vervangknuffel ~ Bowlby = doelgecorrigeerde partnerschap Bodemloosheid symbiotische relatie Sociale ontwikkeling K&G 9

Sociale ontwikkeling: spelen met anderen? Parallelspel Samen in 1 ruimte spelen maar toch spelen ze elk hun eigen spel. Dynamisch affectieve ontwikkeling: groeiend zelfbewustzijn Toddler & mirrow Groeiend zelfbewustzijn Peuter herkent zichzelf op foto, spiegel Test met rode stip (Lewis Brooks- Gunn 1979) Gebruik van ik, mijn koppigheidsfase - protestfase Tegen - afhankelijkheid 10

Koppigheidsfase 11