v o o r d r a c h t 1 november 2016 Corr.nr. 2016-61.431, ECP Nummer 78/2016 Zaaknr. 656745 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen in het kader van de consultatie van Provinciale Staten over het principebesluit van Gedeputeerde Staten om het project Innovatiecentrum Bio-economie te subsidiëren. 1. Samenvatting Ter gedeeltelijke financiering van het project Innovatiecentrum Bioeconomie, verzoekt de Hanzeborg B.V. om een financiële bijdrage uit het Ruimtelijk Economisch Programma ZuiderZeeLijn (REP-ZZL) ter grootte van 2.968.509,-. Alles overwegende zijn wij tot de conclusie gekomen dat de Hanzeborg B.V. een deugdelijke subsidieaanvraag heeft ingediend die voldoet aan de voorwaarden en criteria zoals wij die in het REP-ZZL kader hebben vastgelegd. Daarnaast past het onderhavige initiatief binnen een aantal vastgestelde provinciale beleidskaders. Wij hebben dan ook het principebesluit genomen om de gevraagde subsidie van 2.968.509,- toe te kennen. Middels deze voordracht stellen wij u in gelegenheid uw mening te geven voordat wij overgaan tot een definitief besluit. 2. Doel en wettelijke grondslag Hanzeborg B.V. verzoekt ter gedeeltelijke financiering van het project Innovatiecentrum Bioeconomie, om een financiële bijdrage uit het Ruimtelijk Economisch Programma ZuiderZeeLijn (REP-ZZL) ter grootte van 2.968.509,-. In diverse commissievergaderingen is door uw Staten benadrukt dat zij betrokken wil worden bij de besluitvorming over de REP-ZZL projecten en wij hebben u toegezegd dit te doen. In dit verband verwijzen wij u naar ons, aan de Statencommissie Economie en Mobiliteit, gericht schrijven d.d. 26 januari 2011, kenmerk 2011-04313/4/A.25, EZP. Middels deze voordracht brengen wij u op de hoogte van ons principebesluit om de gevraagde bijdrage te verlenen. Middels deze voordracht stellen wij u in gelegenheid uw mening te geven voordat wij overgaan tot een definitief besluit. 3. Procesbeschrijving en planning Begin 2016 werd duidelijk dat AVEBE had besloten haar R&D activiteiten te verplaatsen. De WUR in Wageningen en het Zerniketerrein in Groningen waren in beeld als nieuwe locatie voor de R&D-activiteiten van AVEBE. De verhuizing van AVEBE sloot goed aan bij de ontluikende plannen om op het Zerniketerrein een Innovatiecentrum voor Bio-economie te ontwikkelen. Een dergelijk centrum ontbreekt tot op heden in Groningen. Nadat de verhuisplannen van AVEBE bekend werden heeft de Hanzeborg B.V. een ambitieus plan ontwikkeld om op de Zernike Campus een innovatiecentrum voor de bio-economie te realiseren met daarin ruimte voor meerdere bedrijven. Dit project behelst de fysieke realisatie op de Zernike campus van een state-of-the-art laboratorium en innovatiecentrum voor agri-food en groene chemie bedrijven. Het innovatiecentrum is bedoeld voor het stimuleren van open-innovatie, kruisbestuiving en interactie alsmede het faciliteren van bedrijvigheid, onderzoek en innovatie. Fysiek zijn er laboratoria en kantoren beschikbaar voor startups en bedrijven. AVEBE is enthousiast over de plannen en heeft de intentie om zich als eerste huurder in het centrum te vestigen. 78-1
4. Begroting De kosten die met dit besluit aan de orde zijn bedragen 2.968.509,-. Deze kosten worden gedekt uit het Ruimtelijk Economisch Programma ZuiderZeeLijn (REP-ZZL). 5. Inspraak/participatie Niet van toepassing. 6. Nadere toelichting Projectomschrijving: Dit project behelst de fysieke realisatie op de Zernike campus van een state-of-the-art laboratorium en innovatiecentrum voor agri-food en groene chemie bedrijven. Het innovatiecentrum is bedoeld voor het stimuleren van open-innovatie, bedrijvigheid en onderzoek en innovatie. Fysiek zijn er laboratoria en kantoren beschikbaar voor startups en bedrijven. De faciliteit omvat ca. 5.500 m2 vloeroppervlak. De investering is begroot op ruim 14,8 miljoen euro en zal gedaan worden door Hanzeborg B.V., of een nieuw op te richten B.V. waar deze partij overwegende zeggenschap over heeft. AVEBE heeft aan Hanzeborg aangegeven interesse te hebben in de huur van een aanzienlijk deel van dit nieuwe Innovatie Centrum. De overige ruimten zijn bedoeld voor startups en andere (kleine) bedrijven die actief zijn op het vlak van agri-food en groene chemie. In het ontwerp is rekening gehouden met de mogelijkheid om het centrum modulair uit te breiden al naar gelang de interesse van ondernemers. Aanleiding voor de realisatie nu is het beschikbaar komen van een zogenaamde "anchor tenant" (eerste grote huurder) in de vorm van AVEBE. Deze grote huurder creëert het momentum dat nodig is om zo'n faciliteit beschikbaar te maken en waarop andere start ups en MKB-bedrijven kunnen meeliften. Het Innovatie Centrum zal worden ingericht met de volgende voorzieningen: een ingerichte (chemisch) laboratorium ruimte; analytische lab-services; ondersteuning in bedrijfsprocessen; kantoor," vergader, en presentatieruimte; incubatie programma's. Met de bouw van het centrum kan worden gestart als de financiering zeker is gesteld en als de eerste grote huurder de huurovereenkomst heeft getekend. Bouw is voorzien in 2017 en de eerste helft van 2018. Het project zorgt voor een nieuwe, aantrekkelijke vestigingsplaats voor innovatieve bedrijven (industrieel en startup/mkb) die specifiek werkzaam zijn in het vakgebied biochemie en op het vlak van agrifood en chemie werken aan de innovaties van de toekomst alsmede de verbinding van beide clusters door het beschikbaar maken van groene chemicaliën. Om dergelijke bedrijven te binden aan de regio, aan elkaar, aan de kennisinstellingen en nieuwe talentvolle onderzoekers, is specifieke huisvesting nodig op de campus in de vorm van een innovatiecentrum. In dit project zal gestart worden met de eerste fase die ruimte biedt aan circa 4 bedrijven en circa 120-150 R&D-medewerkers. Het project is een fysieke impuls voor de versterking van twee voor het Noorden belangrijke clusters, te weten de agri-business en de chemiesector. De inrichting van het innovatiecentrum zal onderzoeks-werkzaamheden op chemisch, microbiologisch en biochemisch vlak mogelijk maken alsook de interactie tussen bedrijven onderling en bedrijven met onderzoekers/studenten. Hiermee worden initiatieven op het gebied van biobased economie, duurzaamheid en voeding ondersteund en een plek geboden. Het doel van dit project is ten eerste om de sterke, bestaande clusters (agri-business en chemie) te versterken en ten tweede om de voorwaarden te scheppen voor nieuwe bedrijven en bedrijvigheid die deze twee sectoren op een groene manier aan elkaar verbindt, de zogenaamde biobased bedrijven. Dit project is een directe investering in een sterkere kennisinfrastructuur die inzet op bioeconomie en circulaire economie en daarmee de basis legt voor nieuwe, groene werkgelegenheid bij start ups en MKB-bedrijven. Het innovatiecentrum op de Zernike Campus zal de kennis, gevalideerde experimenten en onderzoekstalent gaan genereren voor de groene producten van de toekomst waarvan de grondstofwinning en de verwerking tot stand komen in onder meer de Veenkoloniën en de Eemsdelta. 78-2
Projectresultaten Het project levert direct ca. 150 fte aan werkgelegenheid op. De verwachting is dat het innovatiecentrum daarnaast in staat is om jaarlijks gemiddeld 5-7 nieuwe bedrijven (start up's) te genereren. Het succes van het innovatiecentrum moet uiteindelijk te voelen zijn in het Chemiecluster in Delfzijl en de Veenkoloniën. In deze twee gebieden bevinden zich de groene grondstoffen en de procestechnologieën voor de be- en verwerking van deze groene grondstoffen tot enerzijds agri-food producten van de toekomst en anderzijds het beschikbaar maken van groene chemicaliën uit de agroreststromen geschikt voor verdere verwerking door de chemie. Kostenbegroting De ontwikkel, bouw en inrichtingskosten van het gehele pand zijn begroot op bijna 15 miljoen. Na de bouw is de exploitatie voor eigen rekening en risico van de indieners. Exploitatiekosten vormen geen onderdeel van de begroting. Begroting (exclusief BTW) Totaal Gebouwen en onroerend goed 11.301.196 Grond 500.000 Machines en apparatuur 3.041.348 Te verbruiken materialen en hulpmiddelen Loonkosten (interne uren) Projectmanagementkosten Kosten derden (o.a. architectkosten) Onderdeel bouwkosten Reis- en verblijfkosten Promotie en publiciteit Overige kosten Niet verrekenbare btw Totaal subsidiabel 14.842.544 Niet-subsidiabele kosten nvt Totaal kosten project 14.842.544 Financiering Financiering totale investering [euro s] [%] Totaal publieke bijdragen 11.874.035 80% Gevraagde REP-bijdrage 2.968.509 20% Totaal financiering project 14.842.544 100% Motivatie REP-ZZL bijdrage Het project heeft raakvlakken met meerdere actielijnen binnen het REP-programma maar sluit het beste aan bij programmalijn 11. Deze programmalijn richt zich op de ontwikkeling van terreinen en gebouwen voor kennis georiënteerde bedrijvigheid. Daarnaast voldoet de aanvraag aan de overige formele criteria van het programma (subsidiepercentage, legitimiteitscriterium, geen reguliere activiteit, subsidiabele kosten hoger dan 500.000,-, voldoende inbreng indiener). Tenslotte levert het project een bijdrage aan de doelstellingen van Groningen@Work, Programmalijn 1, Innovatief en groen Groningen. Hier wordt onder meer ingezet op meer economische activiteiten in de groene driehoek chemie-agri-energie (biobased economy/circulaire economie) en het verhogen van het aantal innoverende bedrijven. 78-3
Conclusie Alles overwegende zijn wij tot de conclusie gekomen Hanzeborg B.V. een deugdelijke subsidieaanvraag heeft ingediend die voldoet aan de voorwaarden en criteria zoals wij die in het REP-ZZL kader hebben vastgelegd. Daarnaast past het onderhavige initiatief binnen een aantal vastgestelde provinciale beleidskaders. Wij hebben dan ook het principebesluit genomen om de gevraagde subsidie van 2.968.509,- toe te kennen. 7. Geheimhouding Niet van toepassing. 8. Voorstel Wij stellen u voor het in ontwerp bij deze voordracht gevoegde besluit vast te stellen. Groningen, 1 november 2016. Gedeputeerde Staten van Groningen: F.J. Paas, voorzitter. H. Schrikkema, secretaris. Behandeld door : R. Vlonk Telefoonnummer : 4245 e-mail : r.vlonk@provinciegroningen.nl Bijlagen bij de voordracht Nr. Titel Soort bijlage 1 Aanvraagformulier en projectplan Innovatiecentrum Bioeconomie formulier en projectplan 78-4
Nr. 78/2016 Provinciale Staten van Groningen: Gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten van 1 november 2016, corr.nr. 2016-61.431, ECP; Gelet op - de brief van 26 januari 2011, kenmerk 2011-04313/4/A.25, EZP, aan de leden van de commissie Economie en Mobiliteit; - de doelstellingen van het Ruimtelijk Economisch Programma ZuiderZeeLijn (REP-ZZL); Besluiten: 1. Kennis te nemen van het principebesluit van Gedeputeerde Staten een subsidie van 2.968.509,- toe te kennen aan Hanzeborg B.V. voor het project " Innovatiecentrum Bioeconomie ; 2. Vast te stellen dat Provinciale Staten hiermee in staat zijn gesteld hun mening te geven. Groningen, Provinciale Staten voornoemd:, voorzitter., griffier. 78-5