IBI BENCHMARKING Een nieuwe benchmarking voor Nederlandse pensioenfondsen.
BENCHMARKING 2 IBI Benchmarking - Een nieuwe benchmarking expliciet voor Nederlandse pensioenfondsen. IBI Benchmarking is de nieuwe Nederlandse benchmark voor pensioenfondsen. Door deze benchmark wordt het mogelijk alle Nederlandse pensioenfondsen transparant te laten rapporteren over hun uitvoeringskosten. Toenemende kostentransparantie leidt tot beter inzicht bij bestuurders en tot lagere kosten voor de deelnemers. Het nieuwe IBI Benchmarking is innovatief, onderscheidend en laagdrempelig. Kenmerkend voor de Nederlandse IBI Benchmark is dat deze geënt is op Nederlandse wet- en regelgeving en gebruik maakt van overwegend reeds beschikbare, uniforme en gecontroleerde gegevens. Hierdoor blijven de kosten en de inspanningsverplichtingen van de pensioenfondsen tot het minimum beperkt en maakt het de deelname laagdrempelig en betaalbaar. IBI Benchmarking is er in het bijzonder op gericht het pensioenfondsbestuur te informeren over kosten versus risico en rendement ten opzicht van de gehele Nederlandse sector en de directe peergroep. IBI Benchmarking zet kosten af tegen risico en rendement en creëert een evenwichtig beeld. Bovendien heeft IBI Benchmarking aanvullend een aantal belangrijke indices en kengetallen ontwikkeld die nader inzicht geven in de gerapporteerde kosten. Hiermee bereiken wij dat het kostenniveau van het fonds goed kan worden uitgelegd. Het onafhankelijke IBI Benchmarking is een initiatief van Eric Veldpaus en is tot stand gekomen door samenwerking tussen het Institutioneel Benchmarking Instituut en Nyenrode Business Universiteit en in overleg met een klankbordgroep bestaande uit: PFZW, Pensioenfonds TNO, PNO Media, PME, Pensioenfonds Randstad en Pensioenfonds Vervoer. Mede dankzij de unieke samenwerking beschikt IBI Benchmarking over een multidisciplinair scala van onafhankelijke experts uit wetenschap en praktijk. De kwaliteit en het draagvlak in de sector zijn daarmee gewaarborgd. IBI Benchmarking levert een substantiële en relevante bijdrage in de inzichtelijkheid en de communicatie van de kosten van pensioenfondsen in relatie tot de gekozen strategie. De nadruk van de IBI Benchmarking ligt met name op de vermogensbeheerkosten. In beperkte mate wordt ook aandacht besteed aan pensioenbeheerkosten. Samenwerking met Nyenrode : Roy Kramer Graag leveren wij onze bijdrage aan dit voor Nederland belangrijke initiatief. Nog steeds loopt Nederland in de pensioensector internationaal voorop. Dit wordt nog eens onderschreven met dit initiatief. Nyenrode zal IBI faciliteren waar mogelijk. Nyenrode heeft het belang van kostentransparantie al in 2012 onderkend en dit onderwerp opgenomen in het Executive Pensions Program. IBI initiator Eric Veldpaus is vanaf het begin als kerndocent en onderzoeker betrokken en kan als geen ander met zijn ervaring hier een belangrijke rol vervullen. Wat doet de klankbordgroep? De klankbordleden vertalen de wensen van de sector en geven mede vorm aan de inhoud van het rapport ten behoeve van het bestuur. Door deze schakel wordt IBI Benchmarking een benchmark van en voor de sector. Jan van Beek Pensioenfonds Vervoer en lid klankbordgroep Ondanks de drukke periode hebben wij graag hieraan meegedaan. Voor het tijdsbeslag hoef je het niet te laten: duidelijke instructies en efficiënte opzet, waardoor slechts enkele uren nodig zijn om de data aan te leveren. Bovendien hoef je geen zorgen te maken over de vergelijkbaarheid. Prima! Waarom is IBI opgericht? Bij het uitwerken van de Aanbevelingen uitvoeringskosten van de Pensioenfederatie is door veel Nederlandse pensioenfondsen aangegeven dat behoefte is aan een Nederlandse benchmark. Ook in het onder leiding van Jean Frijns uitgegeven rapport Kijken in de Spiegel is aangegeven dat behoefte is aan een Nederlandse benchmark. Pensioenfondsen dienen als onderdeel van de Aanbevelingen van de Pensioenfederatie de vermogensbeheerkosten in relatie te zien tot de gekozen beleggingsmix en de bijbehorende benchmarkkosten. IBI is opgericht met als doel als een onafhankelijk Nederlands instituut zich uitsluitend bezig te kunnen houden met benchmarking van in eerste instantie pensioenfondsen. Wij sluiten niet uit dat benchmarking in de nabije toekomst ook voor bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen zal worden verricht.
IBI uitgangspunten 1. Benchmarking naar behoeften en wensen van pensioenfondsbesturen 2. Voor de Nederlandse pensioenfondsen, gebaseerd op Nederlandse wet- en regelgeving 3. Kosten van pensioenfondsen in juiste context zien ofwel in samenhang met risico en opbrengsten (uitsluitend focus op kostenminimalisatie is onjuist) 4. Gecontroleerde input en betrouwbare berekeningen op basis van goed vooraf bepaalde definities (manipulatie uitkomsten niet mogelijk) 5. Input in belangrijke mate gebaseerd op uniforme reeds aanwezige gecontroleerde rapportages 6. Product ontwikkelen waarmee volledig voldaan kan worden aan Aanbevelingen uitvoeringskosten van Pensioenfederatie 7. Benchmark bevat alle kosten (dus pensioenfondsen onderling vergelijkbaar) Duidelijke Nederlandse toelichtingen ten behoeve van het bestuur van het pensioenfonds IBI Transparantie Index (vermogensbeheer) De kosten van vermogensbeheer worden door de pensioenfondsen gerapporteerd. Door het ontbreken van geüniformeerde kostendefinities, is de attributie van kosten niet altijd even inzichtelijk. Er ontbreekt een gemeenschappelijk deler. Wel worden er vanwege toenemende aandacht voor kosten transparantie, steeds meer kosten elementen toegevoegd door pensioenfondsen aan de totale gerapporteerde kosten. Hierdoor kan ongelijkheid ontstaan in de samenstelling van het kostencijfer zoals dat door de individuele pensioenfondsen wordt gerapporteerd. Anders gezegd, fondsen die hogere kosten rapporteren als gevolg van toegevoegde kosten elementen, zouden in voorkomende gevallen een ogenschijnlijk hoog kosten niveau hebben ten opzichte van pensioenfondsen die kosten rapporteren gebaseerd op minder kostenelementen. Om deze vergelijkingsongelijkheid te compenseren, berekent IBI de transparantie van de gerapporteerde kosten van de individuele fondsen. Hoe groter de inzichtelijkheid van de gerapporteerde kosten per kostenelement en beleggingscategorie, hoe hoger men scoort op de IBI Transparantie Index. Het niet of onvolledige rapporteren van kosten leidt vanzelfsprekend tot een vermindering van de transparantie en daarmee tot een lagere score op de IBI Transparantie Index. Jeroen van der Put, PNO Media en lid van de klankbordgroep Het maatschappelijk debat rond de rol van pensioenfondsen neemt verder toe. Het debat is ongenuanceerd en speelt zich af in headlines. Door eerlijk en transparant te zijn worden we serieus genomen en tellen onze headlines mee. Via IBI benchmarking geeft de sector eenduidig en vergelijkbaar inzicht in de kosten. IBI Benchmarking is een benchmark door en voor pensioenfondsen en sluit aan bij de definities van de Pensioenfederatie. Wij roepen pensioenfondsen op hieraan mee te doen. Hoe komt het risico tot uiting bij IBI? IBI begint bij het door het bestuur vastgestelde beleggingsplan. Concreet betekent dit dat de gehele besluitvorming op basis van een asset liabiity model buiten de scope van IBI blijft. IBI houdt met de IBI Asset Allocatie Index rekening met de spreiding en rechtvaardiging van kostenniveaus als gevolg van keuzes over de asset allocatie. Peter Borgdorff, PFZW en lid klankbordgroep In het rapport Kijken in de Spiegel pleiten wij voor een Nederlandse benchmark die toegankelijk is voor alle pensioenfondsen, om op die wijze transparant te kunnen rapporteren over de uitvoeringskosten in de juiste context. IBI Benchmarking biedt deze mogelijkheid. Vanuit PFZW ondersteunen wij dit Nederlandse initiatief en moedigen wij de Nederlandse pensioenfondsen aan deel te nemen aan deze laagdrempelige benchmark. 3
4 IBI Unieke indices voor de aspecten (kostendrijvers) De IBI Asset Allocatie Index = geeft weer hoe de mate van spreiding van uw portefeuille zich verhoudt tot dat van het IBI universum en van uw peergroep. De gemiddelde spreiding van het gehele universum is 100. Een IBI Asset Allocatie Index hoger dan 100 betekent dat uw portefeuille meer gespreid is en daarmee het risico beoogt te verminderen. Een index groter dan 100 wordt vooral veroorzaakt door de investeringen in alternatieve beleggingen. Dit betekent dat uw kosten ook hoger mogen zijn dan een portefeuille die minder gespreid is en daardoor minder van dure beleggingsinstrumenten gebruik maakt. IBI Alpha Index = geeft weer hoe uw % actief beheerd vermogen zich verhoudt ten opzichte van het universum en uw peers. Hierbij geldt dat het gehele universum 100 is. IBI Implementatie-Index = geeft het percentage aan van de portefeuille dat indirect is belegd. Door de directe beleggingen te scheiden van de indirecte beleggingen wordt duidelijk in hoeverre sprake is van extra lagen die noodzakelijk zijn voor het kunnen beleggen in de desbetreffende activaklasse. Ook hier geldt dat het universum 100 is. Kwaliteit van de verkregen input IBI Transparantie Index = IBI berekent de transparantie van de gerapporteerde kosten van de individuele fondsen. Hoe groter de inzichtelijkheid van de gerapporteerde kosten per kostenelement en beleggingscategorie, hoe hoger men scoort op de IBI Transparantie Index. Het niet of onvolledige rapporteren van kosten leidt vanzelfsprekend tot een vermindering van de transparantie en daarmee tot een lagere score op de IBI Transparantie Index. IBI Hardheid Index = op basis van deze index wordt aangegeven hoe zeker (hard) de gerapporteerde kosten voor de beheerfee en de exces rendement kosten (prestatie gerelateerde vergoedingen) zijn. Pensioenfondsen worden gemotiveerd zoveel als mogelijk de daadwerkelijke cijfers van de kosten te verkrijgen ( harde cijfers ). Hoe meer gerapporteerde kosten zijn gebaseerd op de daadwerkelijke gefactureerde kosten hoe harder de cijfers zijn en des te hoger het percentage gemeld bij gefactureerd (vergelijk met waarderingsmatrix). Uitsplitsing rendement en kosten gebaseerd op Nederlandse wet- en regelgeving Vermogensbeheerkosten verder uitgesplitst en vergeleken met peergroep en universum: Kosten van de activamix Exces rendement kosten Kosten uit overlay, afdekking valuta en rente Overige vermogensbeheerkosten Hans de Ruiter, Pensioenfonds TNO en lid van klankbordgroep Als technisch innovatieve organisatie hebben wij enthousiast medewerking gegeven aan de totstandkoming van een echte Nederlandse benchmarking die de Nederlandse situatie duidelijk weergeeft. IBI Benchmarking komt daaraan tegemoet met aanvullende analyses zoals: de IBI indices en kengetallen. Hiermee komt een genuanceerd beeld tot stand waar rekening wordt gehouden met de door het bestuur genomen beleidsbeslissingen. IBI Benchmarking geeft een duidelijk beeld van de prestaties waarin wij ons herkennen. Graag werken wij mee aan de uitgebreidere versie voor pensioenfondsen die graag nog meer inzichten wensen te ontvangen. Wij onderschrijven het belang van dit Nederlandse initiatief en moedigen collega s aan deel te nemen. Benchmarking van beleggingsrendementen Met het opstellen en vaststellen van het beleggingsplan bepaalt het bestuur voor een groot gedeelte het niveau van rendement en kosten. Immers, de in het beleggingsplan opgenomen activamix en implementatiestijl, inclusief een eventuele valuta en rente afdekking, geven richting aan diversificatie en bepalen het beleggingsrisico, het rendement en de daarbij behorende kosten. De uitvoeringsorganisatie/fiduciair manager voert op haar beurt de gegeven opdracht van het bestuur uit binnen de aangegeven bandbreedtes en rekening houdend met rendement benchmarks. De manager geeft daarmee invulling en richting aan de hoogte van het (exces)rendement, de kwaliteit van de uitvoering en de uitvoeringskosten. Door de gemaakte kosten en het gerealiseerde rendement te zien in het licht van de gegeven opdracht wordt de toegevoegde waarde en effectiviteit van de uitvoeringsorganisatie zichtbaar.
Duidelijke vergelijking met peergroep en universum Uitleggen van verschillende kostenniveaus is complex Kostenniveaus van pensioenfondsen wijken af vanwege door het bestuur gemaakte beslissingen. Reeds in het beleggingsplan zijn keuzes gemaakt (implementatiestijl) die leiden tot een bepaald verwacht kostenniveau. Dit kostenniveau wordt in belangrijke mate bepaald door verschillende aspecten (kostendrijvers) in samenhang met risicobereidheid. De samenhang tussen risico, rendement en kosten is uiterst complex en daarom, vanwege deze complexiteit, lastig te communiceren aan belanghebbenden. Zo kan het zijn dat een pensioenfonds die een hoger kostenniveau heeft, uiteindelijk een beter presterend pensioenfonds is dan een fonds met een lager kostenniveau. IBI Benchmarking geeft inzicht in de prestaties van het fonds in duidelijke taal. Het benchmarking rapport geeft via een heldere uiteenzetting inzicht hoe het fonds presteert ten opzichte van de andere fondsen in Nederland en ten opzicht van een geselecteerde peer groep. IBI maakt gebruik van IBI Indices waarmee de prestaties van het fonds worden afgezet tegen de gekozen strategie, risico en rendement. Dit levert een belangrijke bijdrage in het nuanceren van de kosten. Rapport Kijken in de Spiegel werkgroep Integriteit Pensioenfondsen, een initiatief van Transparency International, van onder leiding van Jean Frijns: De administratiekosten als percentage van het vermogen vertonen grote verschillen tussen fondsen. Bovendien zijn er opvallende verschillen tussen grote en kleine fondsen. Kostenreductie is zeer effectief als compensatie voor de lagere rendementen. Als vertegenwoordiger van de pensioensector heeft de Pensioenfederatie inmiddels uniforme meet- en rapportagesystemen ontwikkeld waardoor benchmarking mogelijk wordt. Raimond Schikhof, Pensioenfonds Randstad en lid IBI Klankbordgroep IBI Benchmarking geeft ons als middelgroot pensioenfonds de mogelijkheid ook deel te nemen aan benchmarking. Pensioenfonds Randstad heeft altijd het belang van benchmarking onderschreven, maar wij voelden ons tot nu praktisch geremd doordat deelname aan de bekende benchmarks relatief veel inspanning en bijkomende kosten met zich mee bracht. IBI Benchmarking lost dat probleem op. Deelname is eenvoudig: de data is grotendeels voorhanden en kan eenvoudig door ons pensioenbureau worden ingevuld in het online formulier. De IBI benchmarking rapportage is zeer volledig en duidelijk. Wij herkennen de uitkomsten en het instrument geeft het bestuur en andere belanghebbenden een goed en helder beeld van onze kosten, rekening houdend met onze eigen visie en keuzes. Wij moedigen ook kleinere pensioenfondsen aan deel te nemen aan deze laagdrempelige benchmark. Voor deelname aan de benchmarking en interview met Peter Borgdorff kijk op: www.institutionalbenchmarking.org Wat kost het? De prijs is gebaseerd op draagkracht; dit betekent dat de grote pensioenfondsen bereid zijn meer te betalen dan de kleinere pensioenfondsen. Zoals elke survey is ook IBI Benchmaking gebaat bij een zo groot mogelijk universum. Ondanks de uitbreiding van het basisrapport hebben wij dan ook besloten de introductieprijs te handhaven. De kosten voor IBI Benchmarking zijn als volgt: Beheerd vermogen < EUR 1 mrd. EUR 1.500 Beheerd vermogen < EUR 5 mrd. EUR 5.000 Beheerd vermogen > EUR 5 mrd. EUR 10.000 IBI berekent de benchmarkkosten conform Aanbevelingen van de Pensioenfederatie De IBI Benchmark (in de Aanbevelingen benchmarkkosten ) geeft aan wat de kosten voor het pensioenfonds zouden zijn geweest indien uw portefeuille met de door u gekozen allocatie naar de verschillende beleggingscategorieën en uw implementatiestrategie zou zijn gemanaged tegen de gemiddelde kosten van uw peergroep. Met behulp van dit gegeven kan het bestuur het kostenniveau van het pensioenfonds beoordelen. 5
Matrices met inzichten in IBI Asset Allocatie Index vs. rendement activamix IBI Asset Allocatie Index vs. kosten activamix IBI Alpha Index vs. exces rendement kosten IBI Implementatie Index vs. kosten activamix IBI Transparantie-index vs. kosten vermogensbeheer IBI Transparantie-index vs. kosten pensioenbeheer Tomas Wijffels van de Pensioenfederatie IBI Benchmarking sluit goed aan bij de Aanbevelingen uitvoeringskosten van de Pensioenfederatie. Een goed initiatief; onze aanbevelingen roepen pensioenfondsen op om hun kosten in perspectief te zetten, onder meer door een benchmarkgetal op te nemen in het jaarverslag. IBI Benchmarking kan pensioenfondsen daarbij goed helpen. Eric Veldpaus, directeur Institutioneel Benchmarking Instituut en initiator IBI Benchmarking Dit is een logische volgende stap in het verder transparant maken van de uitvoeringskosten. Met behulp van deze informatie kan het bestuur de kosten in een juist perspectief plaatsen; immers, een hoog kostenniveau is niet per definitie slecht. IBI Benchmarking kan bovendien ondersteunend zijn bij het communiceren over de uitvoeringskosten van pensioenfondsen naar belanghebbenden. Zelfstandig leesbare rapportage ten behoeve van het bestuur met (theoretische) toelichtingen en update gebeurtenissen IBI Benchmarking geeft naast cijfermatige overzichten ook een omschrijving ten behoeve van het bestuur. Het rapport is daardoor zelfstandig leesbaar en neemt de bestuurder direct mee in de theorie. Dit is heel duidelijk. Eigenlijk verplichte kost voor een bestuurder, was de reactie van een van de betrokkenen. Waarom neemt IBI de transactiekosten niet mee in haar berekeningen? Op dit moment bieden de definities nog teveel ruimte om een goede vergelijkingsbasis te krijgen voor de transactiekosten. IBI werkt samen met verschillende belanghebbenden aan een concrete definitie. Zodra deze worden toegepast zal IBI hier samen met de klankbordgroep een gepast product voor gaan ontwikkelen. Institutioneel Benchmarking Instituut T +31 20 208 8555 F +31 20 208 8525 info@institutionalbenchmarking.org Peergroep Pensioenbeheer De peergroep voor pensioenbeheer wordt bepaald naar soort pensioenfonds, te weten de ondernemingspensioenfondsen en bedrijfstakpensioenfondsen. Activiteiten tussen ondernemingsen bedrijfstakpensioenfondsen verschillen. Zo moeten bijvoorbeeld speciale teams bij verplicht gestelde bedrijfstakpensioenfondsen nagaan of alle deelnemers werkzaam in de sector zijn aangesloten. Bij een ondernemingspensioenfonds is deze controle relatief eenvoudig. Het aantal maar ook de samenstelling van het aantal deelnemers is in de regel een gegeven; het bestuur heeft beperkte invloed hierop. Wel kan het bestuur besluiten de pensioenbeheer activiteiten uit te besteden. Dit heeft invloed op de kosten van het pensioenfonds. Bij het bepalen van de peergroep is ervoor gekozen de keuze van uitbesteding als een aparte peergroep op te nemen. Hierdoor vormen zich drie peergroepen die onderling het best te vergelijken zijn: 1. Bedrijfstakpensioenfondsen 2. Ondernemingspensioen die de pensioenadministratie hebben uitbesteed; 3. Ondernemingspensioenfondsen en bedrijfstakpensioenfondsen die de pensioenadministratie niet hebben uitbesteed.