On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen. Martin van der Pot. Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht
|
|
- Kurt van der Woude
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen Martin van der Pot Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht
2 Agenda Wat gaan we doen 1. On-site onderzoeken what to expect 2. Risicomanagement beleggingen beoordelingskader en selectie bevindingen en hoe? 1. Aantal stellingen 2. Korte presentatie 3. Discussie 2
3 Deel 1: On-site onderzoeken 3
4 Stelling 1 Stelling: Ik heb al te maken gehad met een on-site onderzoek van DNB A. Ja, dat was nuttig B. Ja, dat was verschrikkelijk C. Nee en ik hoop dat dat zo blijft D. Nee maar ik hoop dat er nog een komt 4
5 Stelling 2 Stelling: belangrijkste onderwerpen voor on-site toezicht zouden moeten zijn (alfabetisch) A. Beleggingen B. Governance C. Pensioenadministratie D. Anders 5
6 Team en onderzoeken 13 FTE voor pensioenfondsen & verzekeraars Ca. 60 onderzoeken per jaar gelijk verdeeld over P & V Onderwerpen Beleggingen Pensioenadministratie Kwetsbaarheid Specifieke thema s zoals vermogensbeheerkosten, betrouwbaarheid toezichtdata N.a.v. specifieke signalen 6
7 Waarom Meer aandacht voor werking in de praktijk, eigen oordeelsvorming ter plekke, inzet onafhankelijke experts Voorheen: veel aandacht voor opzet, beleid en (jaar)verslaglegging Voordelen: Minder blinde vlekken Minder kans op verschil tussen opzet en werking Niet alleen bestuur maar ook werkvloer en uitbestedingspartners 7
8 Verloop onderzoek Hoe Team met projectleider, onderzoeker(s) en expert(s) Aankondigingsbrief en startbijeenkomst High level documentenonderzoek Scoping d.m.v. hypotheses Gedetailleerd documentenonderzoek Interviews bestuur, medewerkers en uitbestedingspartners (Voorlopige) rapportage Overdracht Evaluatie Volgende slide 8
9 Hypothesegericht werken Negatief geformuleerd VB: Het pensioenfonds heeft onvoldoende duidelijke criteria voor de beleggingen in infrastructuur geformuleerd. Voordelen: duidelijk waar DNB naar op zoek is, scherpte, dwingt DNB om duidelijk te zijn en haalbare opdracht te geven, dwingt fonds om in actie te komen Nadelen: o.a. met stip op 1 als negatief punt uit evaluaties 9
10 Kwaliteitsborging Zo veel mogelijk gebruik van interne beoordelingskaders Extern maken waar mogelijk en relevant Altijd collega buiten onderzoek betrokken bij challenge/controle rapport Bevindingen database voor consistent scoren (1-4) Evaluatie intern en extern na elk onderzoek 4x per jaar evaluatiebijeenkomst 10
11 Voorbereiding Ken de hypotheses, eigen oordeelsvorming, waar zitten sterke en zwakke punten en hoe weet u dat als bestuurder? Bekijk relevante documentatie die is toegestuurd Interviews zijn geen examens Wat helpt vaak niet: Spreeklijnen laten voorbereiden Tussentijds op elkaar afstemmen van interviews Duo (of meer) interviews vragen Stapels documenten klaarleggen 11
12 Deel 2: Risicomanagement beleggingen 12
13 Stelling 3 Stelling: wij hebben binnen het bestuur (en bestuursbureau) risicomanagement onafhankelijk belegd A. Ja, wij zijn op dat onderwerp helemaal klaar B. Ja, maar zij moeten nog groeien in hun functie C. Nee, dat is niet nodig want het hele bestuur doet risicomanagement D. Nee, dat is niet nodig want de uitvoerder heeft een 2 e lijn 13
14 Stelling 4 Stelling: DNB zou het risicomanagement bij elk fonds op dezelfde manier (dezelfde lat) moeten beoordelen A. Ja B. Nee 14
15 Waar kijkt DNB naar inrichting en proces (selectie) Heldere inrichting met duidelijke scheiding van taken en verantwoordelijkheden voor RM Kennis, deskundigheid en capaciteit (tijd, aanwezigheid) sluit aan op inrichting In balans met complexiteit Volgende slide Duidelijk proces (wanneer komt RM erbij, welke taak, welke bevoegdheden en welk product wordt afgeleverd) Zichtbare en afgewogen besluitvorming in relevante gremia 15 Notulen!
16 Waar kijkt DNB naar beleid (selectie) Duidelijk beleid (uitgewerkt) voor alle relevante concrete risico s eigen termen en beleid, niet off the shelve Beleid en beheersmaatregelen zijn effectief Kritische doorkijk naar uitbestede processen Periodieke evaluatie 16
17 Waar kijkt DNB naar wat is complex? Al snel fulltime professional in aanvulling op bestuur*,** Bestuurlijk + periodieke evaluatie** + complexe beleggingsstrategieën (dynamisch, tactisch) + complexe beleggingscategorieën (hedge funds, private equity, commodities, infrastructuur, nietgenoteerd vastgoed) + single managers paraplufondsen + actieve beleggingsstrategieën + in house activiteiten - Relatief eenvoudige beleggingsstrategieën (statisch met automatische rebalancing) - Geen complexe beleggingscategorieën - Hoofdzakelijk passief - Vergaande uitbesteding met goede (sluitende) uitbestedingsafspraken * Of uitvoerende bestuursmodel ** disclaimer: ervaring in de praktijk 17
18 Selectie regelmatige bevindingen Beleid alleen heel hoog over, off the shelve oplossing van uitvoerder (marktrisico, renterisico etc.) Bestuurlijk belegd met te weinig capaciteit en te veel afstand (bijv. ARC) Duidelijk belegd in bestuur en bestuursbureau, maar onvoldoende kennis of capaciteit voor inhoudelijke beoordeling Geen uitbestedingsafspraken over 2nd line risk management (alleen balansrapportage, geen gebruik van expertise en geen producten) Nadruk op balansrisico s, geen inhoudelijke challenge voorstellen Geen afgewogen besluitvorming zichtbaar in notulen Focus op de balansrisicorapportage 18
19 Dank voor uw aandacht! 19
20 Verwijzingen Governance risicomanagement (strikt genomen niet geldig voor pensioenfondsen, maar komt vooral door vertaling wft naar Pw. Integraal risicomanagement pensioenfondsen (alleen proces) Brief thema-onderzoek innovatieve beleggingen pensioenfondsen /dnb jsp 20
Risicomanagementfunctie
Risicomanagementfunctie Good practices uit de praktijk Martin van der Pot en Petra Kleine Verzekeringsmiddag Bussum, 25 april 2018 Inhoud 1. Beeld uit DNB onderzoeken 2. Stellingen en DNB Good practices
Nadere informatieToezicht op beleggingen
Toezicht op beleggingen Studiebijeenkomst VvP, 6 Jurgen Willemsen Inhoud Sectie 1: Introductie toezicht op het beleggingsbeleid Sectie 2: Overzicht vermogensbeheeronderzoeken Sectie 3: Veranderingen in
Nadere informatieUitbesteding in de pensioensector:
Uitbesteding in de pensioensector: Bevindingen vanuit de toezichtspraktijk Prof. Dr. O.C.H.M. Sleijpen EYe on Pensions 14 januari 2014 Uitbesteding in de Pensioensector Topics: A. Wettelijke bepalingen
Nadere informatieHoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken
Hoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Oprichtingssymposium, VITP Amsterdam, 9 mei 2012 Agenda Waarom intern
Nadere informatieGovernance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen
Sameer van Alfen PP Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Pensioenfondsen moeten nu al aan de slag met de governance-eisen van IORP2 voor drie belangrijke sleutelfuncties binnen de
Nadere informatieVerwacht niveau beleggingskennis bestuurders pensioenfondsen
Verwacht niveau beleggingskennis bestuurders pensioenfondsen 7 december 2016 Marc B.M. van Heel en Maarten Heikoop 7 december 2016 1 Inhoud 1.Project Beleggingskennis: waarom en waarom nu? 2.Profielen
Nadere informatieMontae kennissessie 4 juli Rob Kragten
IORP en sleutelfuncties Ervaringen Unilever APF Montae kennissessie 4 juli 2018 Rob Kragten Agenda Unilever APF Governance model Integraal risicomanagement Sleutelfuncties IORP Slide 2 Agenda Unilever
Nadere informatie2014 KPMG Advisory N.V
02 Uitbesteding & assurance 23 Overwegingen bij uitbesteding back- en mid-office processen van vermogensbeheer Auteurs: Alex Brouwer en Mark van Duren Is het zinvol voor pensioenfondsen en fiduciair managers
Nadere informatieWelkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen
Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september 2018 Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen 1 Doel van vandaag Aanleiding: vanaf 13 januari 2019 wordt wet- en regelgeving IORP II
Nadere informatieDNB Pensioendag. Parallelsessie Beheersing en waardering innovatieve beleggingen. Update DNB themaonderzoek innovatieve beleggingen 21 september 2011
DNB Pensioendag Parallelsessie Beheersing en waardering innovatieve beleggingen Update DNB themaonderzoek innovatieve beleggingen 21 september 2011 Inleiding DNB verricht in 2011 bij een aantal geselecteerde
Nadere informatieFunctieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds
Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds 1. Algemene kenmerken Het bestuur van de Stichting Notarieel Pensioenfonds (SNPF) is
Nadere informatieSeminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system!
Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system!! Tom Veerman! Triple A Risk Finance B.V.! 1! Programma! Solvency II stand
Nadere informatie1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013
1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013 Agenda 1 jaar Focus! 1. Het gezicht van de T1 & T2 fondsen 2. 1 jaar Focus! 3. Wat brengt de nabije
Nadere informatieOrganogram. Buitengewone leden BPMS. Leden BPMS. Vergadering van Afgevaardigden BPMS. BPMS-bestuur. toezicht inhoud regeling. Toezicht.
Organogram Leden BPMS Buitengewone leden BPMS BPMS-bestuur Vergadering van Afgevaardigden BPMS Raad Raad van van Toezicht Toezicht toezicht inhoud regeling verantwoording SPMS-bestuur 1 Ortec ALM Organogram
Nadere informatiePiece of cake? IORP II door de ogen van een 5-jarige 29 januari 2019 l Harm Verhoeven l Zeist
Piece of cake? IORP II door de ogen van een 5-jarige 29 januari 2019 l Harm Verhoeven l Zeist IORP II -> waar gaat het over? De Three Lines of Defence: 1. Bestuur (1st line) 2. Risicobeheer & Actuariële
Nadere informatieVastgoed en vastgoedfinancieringen
Vastgoed en vastgoedfinancieringen Dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen is dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen. Dankzij onze unieke combinatie van pensioenexpertise en vastgoedexpertise
Nadere informatieVastgoed en vastgoedfinancieringen
Vastgoed en vastgoedfinancieringen Dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen Syntrus Achmea Real Estate & Finance is dé strategisch vastgoedpartner voor pensioenfondsen. Dankzij onze unieke
Nadere informatieProfielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018
Profielschets lid Raad van Toezicht 6 maart 2018 71649 092004 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens de kenmerken van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (Bpf Kappers)
Nadere informatieWat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact?
Educatiesessie 19 september 2018 Wat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact? N A T H A L I E H O U W A A R T Programma 1. Wat zegt IORP over risicomanagement? 2. Hoe
Nadere informatieProfielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019
Profielschets lid Raad van Toezicht 20 mei 2019 71649 092004 1. INLEIDING Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (hierna: Pensioenfonds Kappers) is het pensioenfonds voor de kappersbranche.
Nadere informatieGedrag en cultuur toezicht. De aanpak van DNB 3 juli 2018 IIA YP event
Gedrag en cultuur toezicht De aanpak van DNB IIA YP event Om te beginnen (1/2) - Een instelling komt in de problemen: het probleem is zeer groot, heeft een grote impact en is al begonnen zich te manifesteren.
Nadere informatieWHITEPAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER
WHITEPAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER 6 juni 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleggingsbeleid... 4 3. Governance bestuur... 4 3.1. Samenhang met de keuze voor een bestuursmodel...
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Xerox
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Xerox Verslag Huidige vergadering Volgende vergadering Datum Duur Datum Duur 8 november 2018 19:00 21:30 Locatie Voorzitter Locatie Voorzitter Hotel Asteria
Nadere informatieVERDIEPING BUSINESS RISK - UITLEG 24 BUSINESS RISK VRAGEN
VERDIEPING BUSINESS RISK - UITLEG 24 BUSINESS RISK VRAGEN 1 Meer informatie over de Risks? Deze presentatie biedt een structuur ter ondersteuning van de leesbaarheid van de uitwerking van de business risk
Nadere informatieIT Beleid Bijlage R bij ABTN
IT Beleid Dit document heeft 8 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 Bestuur 18 december 2018 Nieuwe bijlage i Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Scope van het IT Beleid 1 3. IT risico s
Nadere informatieEIGEN RISICO BEOORDELING (ERB) IORP II JASPER HOOGENSTRAATEN 27 SEPTEMBER 2018
EIGEN RISICO BEOORDELING (ERB) IORP II JASPER HOOGENSTRAATEN 27 SEPTEMBER 2018 Impact op uw fonds? 2 Inspanningen van toezichthouders nemen toe 3 Agenda Wat is de ERB en waarom eigenlijk? Vereisten in
Nadere informatieOrganogram. Buitengewone leden BPMS. Leden BPMS. Vergadering van Afgevaardigden BPMS. BPMS-bestuur. toezicht inhoud regeling. Toezicht.
Organogram Leden BPMS Buitengewone leden BPMS BPMS-bestuur Vergadering van Afgevaardigden BPMS Raad Raad van van Toezicht Toezicht toezicht inhoud regeling verantwoording SPMS-bestuur 1 Ortec ALM Organogram
Nadere informatieVerklaring inzake beleggingsbeginselen
STICHTING PENSIOENFONDS RECREATIE Mei 2011 INHOUDSOPGAVE 0. Introductie 3 1. Doelstelling van het beleggingsbeleid 4 2. Organisatie en risicobeheerprocedures 5 3. Beleggingsbeginselen 7 Mei 2011 Pagina
Nadere informatie2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt.
1. Inleiding Investment beliefs zijn de overtuigingen waarop Bpf MITT het beleggingsbeleid wil baseren. De investment beliefs zijn voor het pensioenfonds belangrijke uitgangspunten en dienen als kader
Nadere informatieProgramma Leergang Besturen van een Pensioenfonds
Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Locatie: Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Module 1 Wetgeving en beleid Dag 1: donderdag 3 april 2014 09.00 09.30 uur Ontvangst 09.30 10.00 uur Inleiding
Nadere informatiePlanning toezichtthema s verzekeraars
Planning toezichtthema s verzekeraars 2014 dec Q1 jan feb mrt Q2 apr mei jun 2015 jul Q3 Q4 aug sept okt nov dec jan 2016 Q1 feb mrt De Nederlandse financiële sector voldoet tijdig en adequaat aan nieuwe
Nadere informatieBeloningsbeleid Juli 2019
Beloningsbeleid Beloningsbeleid Juli 2019 Philips Pensioenfonds (PPF) voert de pensioenregelingen uit die gelden voor huidige en voormalige -werknemers van de twee aangesloten ondernemingen in Nederland,
Nadere informatieConsolidatie en transitie door de bril van DNB. 10 maart 2016
Consolidatie en transitie door de bril van DNB 10 maart 2016 Agenda Nr. Onderwerp 1. Introductie en doelstelling 2. Trends en ontwikkelingen op gebied van consolidatie 3. Hoe beoordeelt DNB verzoeken tot
Nadere informatieAon Actualiteitenseminar
Aon Actualiteitenseminar Risico's voor herverzekerde pensioenfondsen Erik Jan Jansen Van de website Brief Donner 17 sept 2010 Daarna gaat Erik Jan Jansen in op risico s bij herverzekerde pensioenfondsen.
Nadere informatieWorkshop Riskmanagement & Governance van beleggen VIIP congres. Amstelveen, 17 april 2012
Workshop Riskmanagement & Governance van beleggen VIIP congres Amstelveen, 17 april 2012 Agenda 1. Ontwikkelingen risicobeheersing beleggingen 2. DNB bevindingen en toezichtthema s 2012 3. Maatregelen
Nadere informatieIT risk management voor Pensioenfondsen
IT risk management voor Pensioenfondsen Cyber Security Event Marc van Luijk Wikash Bansi Rotterdam, 11 Maart 2014 Beheersing IT risico s Het pensioenfonds is verantwoordelijk voor de hele procesketen,
Nadere informatie98 De Pensioenwereld in 2015
10 98 De Pensioenwereld in 2015 Verslaggeving & communicatie 99 Weloverwogen keuzes nodig voor juiste waardering beleggingen Auteurs: Jacco van Kleef en Lars Mion Pensioenfondsen moeten volgens de verslaggevingsregels
Nadere informatieAlgemeen pensioenfonds
Algemeen pensioenfonds Presentatie TMP-seminar d.d. 24/25 mei 2016 Antje Slob (Toezichthouder TMP) Nr. Onderwerp Agenda 1. Opening en vragen voor zaal 3. Presentatie Jacco Heemskerk RBS Pensioenfonds 4.
Nadere informatieVerklaring inzake de beleggingsbeginselen
Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het
Nadere informatieWorkshop Pensioenfondsen. Gert Demmink
Workshop Pensioenfondsen Gert Demmink 13 november 2012 Integere Bedrijfsvoering Integere bedrijfsvoering; Bas Jennen Bestuurderstoetsingen; Juliette van Doorn Integere bedrijfsvoering, beleid & uitbesteding
Nadere informatieEisen voor bestuursleden
Eisen voor bestuursleden (overgenomen uit plan van aanpak deskundigheidsbevordering Pensioenkoepels 2010) Om zijn verantwoordelijkheid te kunnen dragen moet een bestuurslid deelnemen aan de besluitvorming
Nadere informatieToezicht op pensioenfondsen in een
Toezicht op pensioenfondsen in een liquidatietraject een uitnodiging om mee te kijken door de bril van DNB Presentatie op de bijeenkomst van de VvPj op 6 maart 2012 door Jan-Jaap Dahmeijer 1 Inhoud Introductie
Nadere informatieHet Rapport Frijns. Een nieuw bestuursmodel? Vereniging voor Pensioenrecht Roel Veugelers 9 maart 2010
Het Rapport Frijns Een nieuw bestuursmodel? Vereniging voor Pensioenrecht Roel Veugelers 9 maart 2010 1 Onderwerpen De omgeving van het pensioenfonds is veranderd Uitvoering beleggingsbeleid en risicobeheer
Nadere informatieWHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER
WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER 14 september 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleggingsbeleid... 4 3. Governance bestuur... 4 3.1. Bestuur... 4 3.2. Taken- en rolverdeling...
Nadere informatieVoorwoord 13. Ten geleide 15. Over de auteurs 19. Deel 1 Het pensioensysteem in Nederland 23
Inhoud Voorwoord 13 Ten geleide 15 Over de auteurs 19 Deel 1 Het pensioensysteem in Nederland 23 1 Het pensioensysteem in Nederland 25 1.1 Inleiding 25 1.2 De historische context van pensioen 26 1.3 Pensioen
Nadere informatieCompliance Program. Voor pensioenfondsen die pensioenadministratie en/of vermogensbeheer geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed
Compliance Program Voor pensioenfondsen die pensioenadministratie en/of vermogensbeheer geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed September 2008 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 1.1 Voorwoord 1 1.2 Definitie
Nadere informatieSTANDAARDPENSIOENFONDS
STANDAARDPENSIOENFONDS Alternatieve oplossing voor het continuïteitsvraagstuk 1 februari 2014 Toenemende druk bij pensioenfondsen FD 20-3-2013 2 Het continuïteitsvraagstuk Continuïteitvraagstuk pensioenfondsen
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016
FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3
Nadere informatieRiskTransparant, deel 6. Wat is het bestaansrecht van ons fonds? Visie, strategie en toekomstbestendigheid als kernbegrippen.
RiskTransparant, deel 6 Wat is het bestaansrecht van ons fonds? Visie, strategie en toekomstbestendigheid als kernbegrippen. In deze zesde serie uit een reeks van zeven, delen wij graag onze kennis met
Nadere informatieUitgelicht: consolidatie in pensioenland
Uitgelicht: consolidatie in pensioenland Edward Snieder 21 november 2017 Copyright 2011 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document mag worden gekopieerd,
Nadere informatieIMVO-convenant: van papier naar praktijk 12 maart 2019
IMVO-convenant: van papier naar praktijk 12 maart 2019 Pensioenfonds Detailhandel 300.000 deelnemers, 113.000 gepensioneerden, 32.000 werkgevers, 784.000 gewezen deelnemers; Dekkingsgraad ultimo januari
Nadere informatieEIGEN RISICO BEOORDELING. Kompas voor risicosturing
EIGEN RISICO BEOORDELING Kompas voor risicosturing BELANG VAN RISICOSTURING Focus congres 2019 - Grip op risico 2 INTRODUCTIE Eigen Risico Beoordeling (ERB) Gebaseerd op artikel 28 van IORP II Richtlijn
Nadere informatiePensioenfonds TNO FUNCTIEPROFIEL. Bestuurslid algemeen
Pensioenfonds TNO FUNCTIEPROFIEL Bestuurslid algemeen Rijswijk, 13 juni 2019 1. Pensioenfonds TNO De Stichting Pensioenfonds TNO is opgericht met het doel de pensioenregelingen van de aangesloten werkgevers
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016
FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3 4. Bestuurssamenstelling...
Nadere informatieProfiel Kandidaat Bestuurder. 1. Organisatie 2. Kerncijfers 3. Vacante functie 4. Kandidaat 5. Diversiteit 6. Bijzonderheden 7.
Profiel Kandidaat Bestuurder 1. Organisatie 2. Kerncijfers 3. Vacante functie 4. Kandidaat 5. Diversiteit 6. Bijzonderheden 7. Procedure Datum: 18 april 2017 1. Organisatie Het pensioenfonds wordt aangestuurd
Nadere informatieMemo uitkomsten themaonderzoek Vermogensbeheer Zorgverzekeraars
Memo uitkomsten themaonderzoek Vermogensbeheer Zorgverzekeraars De Nederlandsche Bank (hierna: DNB) heeft in 2013 en 2014 bij meerdere zorgverzekeraars onderzoek gedaan naar het beleid en de beheersomgeving
Nadere informatieDNB Pensioenseminar. Parallelsessie Beleggingen. 21 september 2011
DNB Pensioenseminar Parallelsessie Beleggingen 21 september 2011 Hoofdvragen I. Wat maakt iemand een goede bestuurder op het gebied van beleggingen? II. Wat verwacht u van de toezichthouder op het gebied
Nadere informatieActualiteitendag Platform Deelnemersraden Risicomanagement
Actualiteitendag Platform Deelnemersraden Risicomanagement Benne van Popta (voorzitter Detailhandel) Steffanie Spoorenberg (adviseur Atos Consulting) Agenda 1. Risicomanagement 2. Risicomanagement vanuit
Nadere informatieVerslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016
Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics
Nadere informatieEen praktijkvoorbeeld van competentiemanagement bij een Pensioenfonds
Een praktijkvoorbeeld van competentiemanagement bij een Pensioenfonds april 2011 Profiel Royal Haskoning consultants, ingenieurs & architecten 3.900 professionals opgericht in 1881 wij onderscheiden ons
Nadere informatiePreffi 2.0: Preventie Effectmanagement Instrument. Ontwikkeling,validiteit, betrouwbaarheid en bruikbaarheid
Preffi 2.0: Preventie Effectmanagement Instrument Ontwikkeling,validiteit, betrouwbaarheid en bruikbaarheid De gebruikers 1200 gezondheidsbevorderaars, voorlichters en preventiewerkers, werkzaam bij: GGD
Nadere informatieVerklaring van Beleggingsbeginselen. Joachim Aelvoet CBFA
Verklaring van Beleggingsbeginselen Joachim Aelvoet CBFA 17 maart 2011 Onderzoek 29 IBP's +/- 4,5 miljard euro vermogen +/- 100.000 aangeslotenen methode: eerste analyse individueel gesprek conclusies
Nadere informatieIORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R
IORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R 2 0 1 8 Introductie Werkzaam bij Kempen, onderdeel van Van Lanschot Kempen Fiduciair manager van NL pensioenfondsen Lid ESG council Kempen
Nadere informatieVermogensbeheerder institutioneel Ken uw cliënt
Vermogensbeheerder institutioneel Ken uw cliënt Beschrijving Met de invoering van de MiFID veranderen ook de eisen die aan financiële instellingen worden gesteld. Instellingen moeten aan deze eisen voldoen
Nadere informatieDNB SEMINAR VERMOGENSBEHEER UITBESTEDING VERMOGENSBEHEER
DNB SEMINAR UITBESTEDING Door: Oscar van Angeren I. Regulatory framework en II. Algemene contractuele aspecten 1 I. Regulatory framework Uitbestedingsregels pensioenfondsen: artikel 34 Pw en 12-14 BuPw.
Nadere informatieACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader. 17 mei 2019 Pien Kerckhaert
ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader 17 mei 2019 Pien Kerckhaert Inhoud 1. Publiekrechtelijk kader verzekeraars / pensioenfondsen 2. Wat is uitbesteding? 3. Kritieke / belangrijke activiteiten
Nadere informatiePROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds
PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert
Nadere informatieGovernance Vermogensbeheer: anders denken Robert van der Meer & Martin Mlynár
Governance Vermogensbeheer: anders denken Robert van der Meer & Martin Mlynár Jaarcongres Pensioenfederatie 16 mei 2017 14:30-15:15 15:20-16:05 Martin Mlynár 06 2113 8933 +41 76 397 4200 martin.mlynar@robeco.nl
Nadere informatieVerkenning inrichting sleutelfuncties Saskia Bezoen, Annemarie van Dijk, Lisanne Maas, Albert van der Meer, Valerie Smeets, Jurgen Willemsen
Workshop IORP II Verkenning inrichting sleutelfuncties Saskia Bezoen, Annemarie van Dijk, Lisanne Maas, Albert van der Meer, Valerie Smeets, Jurgen Willemsen Agenda 1. IORP II kort overzicht 2. Quiz 3.
Nadere informatieBeleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken
Beleggingsovertuigingen Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen De missie van het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken (POB) is een toekomstbestendig en verantwoord pensioen
Nadere informatieRisicomanagement en toezicht DNB
Risicomanagement en toezicht VBA seminar risicomanagement voor kleine en middelgrote pensioenfondsen en verzekeraars Boudewijn van Zijl, Toezichthouderspecialist, RALM, Utrecht, 27 september 2012 Misverstand?
Nadere informatieBestuur en management in control
29 mei + 4 juni 2019 Bestuur en management in control E D U C AT I E S E S S I E Agenda Korte inleiding in risicomanagement Gastspreker: Alvin Zievinger (SETAR) Pauze: 15.15 15.35 Paneldiscussie Emily
Nadere informatieDiversiteit in Pensioenfondsen
Diversiteit in Pensioenfondsen VITP Congres 15 september 2014 Geert-Jan Haveman Vice voorzitter Stichting Pensioenfonds Hoogovens Directeur Human Resources Tata Steel Nederland Diversiteit Geschiktheid
Nadere informatieStrategisch Pensioenmanagement
Strategisch Pensioenmanagement Strategisch Pensioenmanagement is samenbrengen. Strategisch Pensioenmanagement De belangrijkste taak van Strategisch Pensioenmanagement is ervoor te zorgen dat u in control
Nadere informatieUitvoeringskosten Pensioenfonds UWV
Uitvoeringskosten Pensioenfonds UWV Pensioenuitvoeringskosten De totale pensioenuitvoeringskosten bedragen in 2015 5,01 miljoen euro (2014: 4,70 miljoen euro). Hiertoe worden onder meer gerekend de kosten
Nadere informatieKosten van het fonds
Kosten van het fonds Het bestuur hecht eraan om transparant te zijn over de kosten van het fonds. Waar mogelijk zijn de kosten inzichtelijk gemaakt conform de aanbevelingen die de Pensioenfederatie hieromtrent
Nadere informatieDeelnemersvergadering. Stichting Pensioenfonds Mercurius Amsterdam. Amsterdam, 12 december 2013
Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Mercurius Amsterdam Amsterdam, 12 december 2013 Agenda deelnemersvergadering Bestuur PMA Aanleiding; Besluiten; Adviezen; Vervolgtraject. Deelnemersraad Achtergrond
Nadere informatieDeelnemersvergadering mogelijkheden PMA. Amsterdam, 26 augustus 2013
Deelnemersvergadering mogelijkheden PMA Amsterdam, 26 augustus 2013 Agenda Bestuur De stand van zaken; Vervolgtraject; Onderzochte mogelijkheden; Toelichting op drie mogelijkheden; Vragen. Deelnemersraad
Nadere informatieALM & alternatieve beleggingen. Seminar IBS. 13 juni 2019 Martin Bakker
ALM & alternatieve beleggingen Seminar IBS 13 juni 2019 Martin Bakker Agenda 1. Wie zijn wij? 2. Stichtingen vs. Pensioenfondsen 3. ALM en scenario analyse 4. Alternatieve beleggingen in ALM-context 2
Nadere informatieLifeCycle Mix via Mijn pensioen. Voor een professioneel en zorgvuldig beheer van uw pensioenkapitaal
via Mijn pensioen Voor een professioneel en zorgvuldig beheer van uw pensioenkapitaal LifeCycle Mix via Mijn pensioen Voor een professioneel en zorgvuldig beheer van uw pensioenkapitaal Een persoonlijke
Nadere informatieNedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking
Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Financial Investigator Zeist 19 juni 2017 Frans Dooren directeur Agenda Introductie Nedlloyd Pensioenfonds
Nadere informatievoor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV).
REGLEMENT BELEGGINGSCOMMISSIE voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte Dit reglement geeft, in aanvulling op de statuten,
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016
Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 1 1: OPENING & AGENDA Opening Notulen deelnemersvergadering 2015 Deelnemersvergadering juli 2016 Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan
Nadere informatieDeelnemersvergadering
Deelnemersvergadering Venray, 8 november 2018 Breukelen, 15 november 2018 Stichting Pensioenfonds Xerox Agenda 1. Opening 2. Wijzigingen Xerox Pensioenbureau 3. Financiële positie/beleggingen 4. Risicomanagement
Nadere informatieVrijgesteld beleggen in Nederland. Wat aan belasting niet verschuldigd is, hoeft aan rendement niet gemaakt te worden
Vrijgesteld beleggen in Nederland Wat aan belasting niet verschuldigd is, hoeft aan rendement niet gemaakt te worden CLAVIS Vermogensstructurering Directievoering Trustdiensten Vermogensbeheer (Infra)structuur
Nadere informatieOUDER WORDEN EN EEN GOED PENSIOEN KRIJGEN: UTOPIE OF REALITEIT? HET NIEUWE GOVERNANCE ASSET LIABILITY MANAGEMENT (ALM) Dr.
Turning Ideas into Action OUDER WORDEN EN EEN GOED PENSIOEN KRIJGEN: UTOPIE OF REALITEIT? HET NIEUWE GOVERNANCE ASSET LIABILITY MANAGEMENT (ALM) Dr. Ruud Kleynen AAG Essentie van Besturen Asset Liability
Nadere informatieSamenvatting beloningsbeleid Datum: Versie: definitief
STICHTING ACHMEA ALGEMEEN PENSIOENFONDS Samenvatting beloningsbeleid Datum: 28-9-2018 Versie: definitief 1 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Uitgangspunten... 5 Leveranciers... 6 Procedures en beheersmaatregelen...
Nadere informatiePensioen Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen. Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen
Een nieuwe wijze van rapporteren voor pensioenfondsen 14 De lijsten van pensioenfondsen met de hoogste en de laagste vermogensbeheerkosten die onder andere door Pensioen Pro en De Nederlandsche Bank (hierna:
Nadere informatieStrategisch Risicomanagement
Commitment without understanding is a liability Strategisch Risicomanagement Auteur Drs. Carla van der Weerdt RA Accent Organisatie Advies Effectief en efficiënt risicomanagement op bestuursniveau Risicomanagement
Nadere informatieSamengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012
Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012 Jan-Jaap Dahmeijer, Toezichthouder pensioenfondsen, afdeling Thematisch toezicht pensioenfondsen 1 Inhoud Introductie
Nadere informatieJaarlijks gemiddeld Cumulatief vanaf 1970 2008 Q2 2008 Q1 2008 Q4 2007 Q3 2007 Q2 2007 Dekkingsgraad (kwartaalultimo) 143% 137% 148% 153% 153%
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2008 Dekkingsgraad op 143% Rendement 0,2% in tweede kwartaal Belegd vermogen 86,3 miljard Klein positief resultaat in moeilijke markt In het tweede kwartaal is een totaalrendement
Nadere informatieSTAPPENPLAN EVALUATIE BESTUURSMODEL. mei 2017
STAPPENPLAN EVALUATIE BESTUURSMODEL mei 2017 Introductie Stappenplan Montae Montae stelt haar stappenplan bestuursmodel ter beschikking aan de sector. DNB heeft het onderwerp effectiviteit bestuursmodel
Nadere informatieAPF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45
APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 1 Agenda Introductie APF Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Het nut van een APF Wat zijn de belangrijkste bouwstenen van De Nationale APF?
Nadere informatieDe wereld verandert. SPH Jaarbericht. Highlights van 2015
De wereld verandert. SPH Jaarbericht Highlights van 2015 Veranderingen vragen om wendbaarheid Vooraf De wereld om ons heen verandert, dat hebben we ook in 2015 ondervonden. De financiële markten bleven
Nadere informatieStichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten
Nadere informatieStichting Pensioenfonds XYZ xx oktober Kostenbenchmark 2016 Voorbeeldrapportage
Stichting Pensioenfonds XYZ xx oktober 2016 Kostenbenchmark 2016 Voorbeeldrapportage Inhoudsopgave Inleiding Uitvoeringskosten 2013-2015 van Nederlandse pensioenfondsen Rapport Werk in uitvoering 2016
Nadere informatie30 De Pensioenwereld in 2015
03 30 De Pensioenwereld in 2015 Uitbesteding & assurance 31 Evaluatie uitbesteding vermogensbeheer: de reikwijdte is een bewuste keuze Auteurs: Tim Barlage en Jeroen Ruepert Pensioenfondsen die het model
Nadere informatieVervolg solvabiliteitsrichtlijnen DNB vanaf 2010
Vervolg solvabiliteitsrichtlijnen DNB vanaf 2010 Ontwikkelde oplossingen voor FOV-leden Out of the box actuaries and risk professionals 1 SOLVENCY II In 2012 zal de Europese Commissie (EC) het huidige
Nadere informatieOpening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie
Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie - Dames en heren, welkom bij het ochtendgedeelte van het DNB pensioenseminar. Dit is voor mij de eerste keer dat ik mag spreken
Nadere informatieVerklaring inzake beleggingsbeginselen Pensioenfonds Vervoer versie april Verklaring inzake beleggingsbeginselen
1. Verklaring inzake beleggingsbeginselen 1 1. Introductie 1.1 Inleiding De Verklaring inzake de beleggingsbeginselen beschrijft in het kort de uitgangspunten van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds
Nadere informatie