TRANSUMO Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio (VVR-GIS); Netwerkstudie

Vergelijkbare documenten
Daarnaast worden de volgende zeven vervoerswijzen onderscheiden: Fiets Bromfiets Motorfiets Auto Bestelauto Vrachtauto Trekker 1

Emissieontwikkeling op onderliggend wegennet ten gevolge van realisatie Tweede Coentunnel en Westrandweg

Rapportage relatieve effectbepaling SALTO 2

Bijlage B: Ontwerp-tracébesluit A7/N7 Zuidelijke Ringweg Groningen, fase 2

De toekomst voorspeld in de toekomst: files realistisch gemodelleerd

Voertuigverliesuren Verkeersbeeld provincie Utrecht

OMALA-gebied Lelystad: Verkeersmodelstudie. 2 Uitgangspunten verkeersmodel Lelystad

Bestemmingsplan. Bedrijventerrein Vorstengrafdonk - Oss bijlage 11 bij toelichting. Onderzoek ontsluiting Vorstengrafdonk december 2008

Uitgangspunten Verkeersmodel N34

Notitie Vergelijking Plateau- en Klagenfurtalternatief Rijksweg 74 ten aanzien van luchtkwaliteit

N33 Assen - Zuidbroek

Rapportage verkeerscijfers CO2-monitor

1 Aanleiding. Randweg Klaaswaal. Provincie Zuid-Holland. Toelichting modelanalyse. 27 juni 2018 ZHA355/Mes/

Onderwerp Zaaknummer Uw kenmerk Datum Verkeerskundige analyse Torenlaan

Herstelmodelberekeningen t.b.v. bestemmingsplan IJsseldelta

Ammerzoden en Hedel. Evaluatie verkeersaanpassingen. Peter Nijhout November 2017

Voertuigverliesuren Verkeersbeeld provincie Utrecht

1 Ontwikkeling hoofdwegennet

Bijlage B: bij Toelichting Tracébesluit A7/N7 Zuidelijke Ringweg Groningen, fase 2

1 Inleiding: de varianten vergeleken

Bijlage 1: Achtergrond, verantwoording en rekenresultaten

AUDIT VERKEERSMODEL RVMK HOLLAND RIJNLAND audit RVMK Holland Rijnland

Verkeerseffect aanpassing bestemmingsplan 'De Driehoek', vier scenario s

'foto bereikbaarheid 2016' hoe, wat en waarom

Definitief. Rapportage CO2-uitstoot Autoverkeer en lijnbussen Utrecht 2015

Voorburg, 21 januari 197~ Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV

STAQ in HAAGLANDEN. PLATOS 11 maart Beeld plaatsen ter grootte van dit kader. Bastiaan Possel

3 Witteveen & Bos Provincie Noord-Brabant

mêçàéåíåìããéê= W mêçàéåí= léçê~åüíöéîéê= låçéêïéêé=ãéãç= W Verkeerskundig advies rev. 2

De latente vraag in het wegverkeer

Verkeersintensiteiten, verkeersveiligheid en Oosterdalfsersteeg

RINGWEG OOST LEIDEN verkeerssimulaties

Module bereikbaarheid

Berekeningen effecten maatregelenpakket Zuidoostvleugel

1 Inleiding. Verkeersmodel metropoolregio (V-MRDH) 1.0. Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Handleiding toepassing modelsysteem

Toelichting op vragen over het MER

1 Inleiding. Effecten aansluiten Ter Borch op A7. Gemeente Tynaarlo. 15 februari 2018 TYN007/Ksg/

Analyse doorstroming gemotoriseerd verkeer op t Goylaan

Onderzoek ontlasten Vlietbruggen. Onderzoeksresultaten. Adviesgroep 10 mei 2016

Hoe gebeurt de beoordeling van de verschillende alternatieven?

Effecten van Mobility Mixx voor de BV Nederland

1 Inleiding. Effecten aansluiten Ter Borch op A7. Gemeente Tynaarlo. 4 december 2015 TYN002/Ksg/

Definitief Rapportage CO 2 -uitstoot Autoverkeer en lijnbussen Utrecht 2013

Notitie. blad 1 van 8

: Wim Noom (buro) : William van Genugten (Royal HaskoningDHV) : Arjan de Vries (Synchroon BV)

Verkeersveiligheidsmonitor. Gemeente Slochteren

Flevokust_verkeersmodel_Lelystad\ LLS Met de varianten Referentie 2011 Planjaar 2020 GE Planjaar 2020 RC Planjaar 2030 GE Planjaar 2030 RC

HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning Mohamed Kalai Debbie Ammerlaan en Geertje Hegeman Datum: 14 juni 2017

Effect van spitsmijdingen op voertuigverliesuren

Wegen gebouwd op achterhaalde groeiscenario s auteur: Huib van Essen, CE Delft

Verhoging maximumsnelheid 80km zones naar 100 km/h

1 Uitgangssituatie 2020 autonoom

14 maart 2012 Luc Wismans Luuk Brederode Michiel Bliemer Erik-Sander Smits Mark Raadsen

Verkeersonderzoek Ter Aar

Hoe gebeurt de beoordeling van de verschillende alternatieven?

Duurzaam Veilig(e) Wegen

CO 2 -uitstoot 2011 gemeente Delft

Van wet naar weg. Gevolgen wetgeving voor de wegbeheerder. Debbie Ammerlaan 9 juni 2016

Samenvatting. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht T

N35 Nijverdal - Wierden Uitgangspunten verkeersberekeningen

Bijlage 11 Algemene beschrijving verkeersmodel

Verkeersonderzoek Bedrijvenpark De Kroon Notitie

StreamLine (Showcase Model Amsterdam)

De latente vraag in het wegverkeer

Technische rapportage verkeersonderzoek SLP met statisch verkeersmodel

Verkeersmodel. Van SRE 2.0 naar SRE 3.0. Juni Carlo Bernards

Deelrapport Doorrekeningen Plan-MER Oosterweelverbinding (Fase 4) Bijlage 9: Overzichtsgrafieken indicatoren Scenario s zonder exploitatievarianten

Optimalisatie verkeerstructuur Goor. Resultaten verkeersonderzoek

Dit tentamen bestaat uit 6 vragen. Voor elke vraag zijn 10 punten te behalen. Het tentamencijfer is 1+ [aantal punten]/60.

Nationaal verkeerskundecongres 2016

Regionale BenuttingsVerkenner

De risico s van vrachtwagens

MER Waterfront. Opdrachtgever. Documentatie Verkeersprognoses. Gemeente Harderwijk Postbus AC HARDERWIJK

Analyse verkeerseffecten variant 2.1

abcdefgh Aan Provincie Zuid-Holland t.a.v. de voorzitter van de adviescommissie IODS de heer M. Huls Postbus LP DEN HAAG Geachte heer Huls,

Verkeersonderzoek Schutterspark

Doorstromingsstudie: Spitsstrook E19 Noord richting Antwerpen

Kentekenonderzoek Nunspeet. - gebied Stakenberg - Gemeente Nunspeet

2 Verkeersgeneratie en routekeuze

Aanbod, gebruik en reistijdverlies hoofdwegennet,

Wijk- en Stadszaken Nota 1. Inleiding

Verkeersontwikkelingen in de Boomberglaan

Dilemma s over provinciale wegen. Technische briefing 18 januari 2017 Chris Pit

Verkeersgegevens Recreatieverdeelweg 3e fase: technische specificatie

HOLLAND OUTLET MALL De verkeersstudies kritisch beschouwd 8 DECEMBER 2016

MEMO. Aan Robert in 't Veld (DVS) Van Paul van Lier (Advin B.V.) Datum 27 januari 2012 Projectnummer Status Definitief Versie 6

CO 2 -uitstootrapportage 2011

Plan-MER Oosterweelverbinding

Verkeersontwikkeling plan Nieuwe Oostdijk in Goedereede

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Inhoud presentatie. Netwerkanalyse Ring Utrecht Wat levert het op? 1. Achtergronden Netwerkanalyse Utrecht. 1. Achtergronden Netwerkanalyse Utrecht

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Gemeente Delft. Doc./bijlage. Pft^unthr

MIRT-Verkenning A67 Leenderheide - Zaarderheiken. Inloopbijeenkomsten 19 april 2018, Sevenum

1 Verkeermodel. Bestemmingsplan Larserknoop (reparatie) Gemeente Lelystad. Uitgangspunten notitie modelberekeningen. 6 januari 2016 LLS120/Bqt/0877.

1 Inleiding. 2 Ligging van de route. Verkeersstudie Olst. Gemeente Olst-Wijhe. Analyse route Olsterveer - N juni 2017 OLW032/Fdf/concept

Hoofdvraag: Waardoor wordt in Nederland het fileprobleem veroorzaakt, en op welke wijze kan het worden opgelost?

Wegencategoriseringsplan. Reactie Belangengroep Dijk 10 april 2012

Statenmededeling aan Provinciale Staten

Verkeersafwikkeling weefvak A4 Nieuw-Vennep/Hoofddorp. April 2002

Transcriptie:

Mobiliteit en Logistiek Van Mourik Broekmanweg 6 Postbus 49 2600 AA Delft TNO-rapport TRANSUMO Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio (VVR-GIS); Netwerkstudie www.tno.nl T 015 276 30 00 F 015 269 65 54 Datum december 2006 Auteur(s) Ben Immers Maaike Snelder Muriel Poelman Exemplaarnummer <copy no> Oplage <no.of copies> Aantal pagina's 16 Aantal bijlagen <number of appendices> Opdrachtgever <Customer> Projectnaam <Projectname > Projectnummer <Projectnumber> Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, foto-kopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van TNO. Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de Algemene Voorwaarden voor onderzoeksopdrachten aan TNO, dan wel de betreffende terzake tussen de partijen gesloten overeenkomst. Het ter inzage geven van het TNO-rapport aan direct belang-hebbenden is toegestaan. 2006 TNO

TNO-rapport 2 / 25 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 Netwerk en zonering...4 2.1 Nieuw Regionaal Model (NRM-Randstad)...4 2.2 Regio Haaglanden...5 3 Methode...7 4 Resultaten...10 4.1 Voertuigkilometers 2003...10 4.2 Voertuigkilometers Divided Europe 2020...11 4.3 Voertuigkilometers European Coordination 2020...12 4.4 Voertuigkilometers Global Competition 2020...13 5 Verkeersmanagementscenario s...15 5.1 OWN+ scenario...15 5.2 Snelwegen 80 km/uur scenario...16 6 Gebruik INDY in de Verkeersveiligheidsverkenner...16 7 Conclusie en discussie...16 Referenties...16 Bijlage 1: koppeling tussen linktypes NRM en wegcategorieën DV...16

TNO-rapport 3 / 25 1 Inleiding Met de VerkeersveiligheidsVerkenner voor de Regio (VVR) kunnen de effecten van veiligheidsmaatregelen op onder andere het aantal doden en gewonden bepaald worden. In de huidige methodiek wordt het aantal voertuigkilometers bepaald op basis van waargenomen voertuigkilometers in het basisjaar. Voor de verkeersveiligheidscenario s worden met behulp van elasticiteiten inschattingen gemaakt van eventuele verschuivingen tussen de afgelegde kilometers op verschillende wegcategorieën. Door een netwerkstudie uit te voeren kunnen deze inschattingen verbeterd worden, omdat in een dergelijke studie de verkeerssituatie nagebootst wordt. Verschuivingen in afgelegde kilometers worden niet langer gebaseerd op aannames, maar komen voort uit modelberekeningen. Daarnaast maakt een netwerkstudie het mogelijk om de effecten van infrastructuuraanpassingen, snelheidsaanpassingen, capaciteitsaanpassingen etc. op het aantal afgelegde kilometers per wegcategorie nauwkeurig te bepalen. Het dynamische toedelingsmodel INDY is een voorbeeld van een model waarmee netwerkstudies uitgevoerd kunnen worden. Om de mate van geschiktheid van INDY voor dit doel aan te tonen is een studie uitgevoerd waarbij het aantal auto- en vrachtvoertuigkilometers op verschillende wegcategorieën voor 2003 en voor drie scenario s voor 2020 met INDY berekend is. De drie scenario s betreffen de lange termijnscenario s die opgesteld zijn door het CPB: Divided Europe (DE), European Coordination (EC) en Global Competition (GC). De met INDY berekende voertuigkilometers worden vergeleken met de voertuigkilometers die in de bestaande methodiek gehanteerd worden. Deze notitie doet verslag hiervan. Daarnaast beschrijft deze notitie twee verkeersmanagementscenario s: OWN+ en snelwegen 80 km/uur. Voor de goede orde wordt hier vermeld dat de scenarioberekeningen vooral bedoeld zijn om de geschiktheid van het INDY model voor de berekening van het aantal voertuigkilometers in de VerkeersveiligheidsVerkenner voor de Regio aan te tonen. De resultaten van de scenarioberekeningen kunnen niet direct gebruikt worden als basis voor beleidsanalyses.

TNO-rapport 4 / 25 2 Netwerk en zonering Om een netwerkstudie te kunnen doen zijn verschillende gegevens nodig. Een wegennetwerk, inclusief netwerkgegevens zoals linktype en maximum snelheid, is één van de benodigdheden. Naast een netwerk is een zone-indeling nodig die aansluit op het netwerk en is ook het aantal verplaatsingen tussen deze zones benodigd. In dit hoofdstuk worden alle invoergegevens beschreven. 2.1 Nieuw Regionaal Model (NRM-Randstad) De gebruikte invoer is afkomstig uit het Nieuw Regionaal Model voor de Randstad (NRM-Randstad) 1. Het NRM bevat een zeer gedetailleerd netwerk van de Randstad voor het jaar 2000 en 2020. In Tabel 2.1 is beschreven uit hoeveel links, knopen en zones de netwerken van 2000 en 2020 bestaan. Tabel 2.2 en Tabel 2.3 beschrijven het aantal verplaatsingen op het NRM netwerk in 2000 en in de drie door het CPB opgestelde langetermijnscenario s voor 2020 (Divided Europe, European Coordination en Global Competition). De matrices voor de drie scenario s voor 2020 zijn bepaald door de matrix met het aantal verplaatsingen in 2000 op te hogen met groeicijfers. De groeicijfers zijn gebaseerd op de groeicijfers zoals vermeld in deliverable D_A3 van de Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio [1]. De ochtendspits en de avondspits bestaan beide uit 2 uur en de dalperiode is gedefinieerd als de rest van de dag (20 uur). Tabel 2.1: Kenmerken van het NRM-netwerk 2000 2020 Links 40875 42009 Knopen 31308 32363 Zones 2244 2244 Tabel 2.2: Aantal verplaatsingen in het totale netwerk van NRM Randstad in 2000 en in het Divided Europe (DE) scenario 2000 2020 DE Auto Vracht Auto Vracht Ochtendspits 2699529 128137 3451762 260500 Dal 11975803 707671 15139867 1210939 Avondspits 3298919 118767 4206993 245134 Tabel 2.3: Aantal verplaatsingen in het totale netwerk van NRM Randstad in het European Coordination (EC) scenario en in het Global Competition (GC) Scenario 2020 EC 2020 GC Auto Vracht Auto Vracht Ochtendspits 3748710 320725 3667724 345071 Dal 16457205 1543543 16097931 1678000 Avondspits 4569874 300955 4470906 323520 1 Alle gebruikte data is afkomstig uit het Nieuw Regionaal Model voor de Randstand. Deze gegevens zijn voor deze studie aan ons beschikbaar gesteld door de Regionale Directie Zuid-Holland van Rijkswaterstaat.

TNO-rapport 5 / 25 2.2 Regio Haaglanden In Figuur 2.1 en Figuur 2.2 is het netwerk van Haaglanden weergegeven. Deze netwerken zijn in 2 stappen met Omnitrans 4.2.0 gemaakt: 1. In de eerste stap is een afbeelding van de regio Haaglanden toegevoegd aan het NRM-netwerk. Deze afbeelding is zo goed mogelijk passend gemaakt met het netwerk, door twee identieke punten op de afbeelding en het netwerk aan te wijzen. 2. Op basis van de grenzen van de regio Haaglanden is automatisch een uitsnede van het netwerk gemaakt. Hierbij zijn alle zones buiten Haaglanden samengevoegd tot enkele externe zones (die gelegen zijn op de kruisingen tussen de netwerklinks en de grenzen van de regio Haaglanden). De verplaatsingen tussen alle zones zijn bepaald met een alles of niets toedeling; als de kortste route tussen twee zones door de regio Haaglanden gaat, zijn alle verplaatsingen tussen deze twee zones toegevoegd aan de externe zones op deze route. Verplaatsingen van Rotterdam naar Amsterdam zijn op deze manier bijvoorbeeld wel meegenomen, omdat de snelste route tussen Rotterdam en Amsterdam via de A13 en de A4 loopt. De verplaatsingen tussen Rotterdam en Utrecht zijn echter niet meegenomen, omdat de snelste route tussen deze twee steden niet door de regio Haaglanden loopt. Figuur 2.1: Uitsnede van het NRM-netwerk voor de regio Haaglanden in 2000

TNO-rapport 6 / 25 Figuur 2.2: Uitsnede van het NRM-netwerk voor de regio Haaglanden in 2020 Tabel 2.4 t/m Tabel 2.6 beschrijft de netwerkeigenschappen van de regio Haaglanden en het aantal verplaatsingen in deze regio. Tabel 2.4: Kenmerken van het netwerk van de regio Haaglanden 2000 2020 Links 3308 3397 Knopen 2412 2468 Zones 211 219 Tabel 2.5: Aantal verplaatsingen in de regio Haaglanden in 2000 en in het Divided Europe (DE) scenario 2000 2020 DE Auto Vracht Auto Vracht Ochtendspits 213380 24893 268074 31864 Dal 863004 80476 1094048 123076 Avondspits 245016 23765 307135 30058 Tabel 2.6: Aantal verplaatsingen in de regio Haaglanden in het European Coordination (EC) scenario en in het Global Competition (GC) Scenario 2020 EC 2020 GC Auto Vracht Auto Vracht Ochtendspits 290490 37347 284377 39563 Dal 1188567 154699 1162798 167482 Avondspits 332961 35022 325918 37030

TNO-rapport 7 / 25 3 Methode Het dynamische toedelingsmodel INDY is gebruikt voor de berekening van het aantal voertuigkilometers op de verschillende wegcategorieën. INDY [4] is een dynamisch verkeerstoedelingsmodel dat in staat is onderscheid te maken tussen verschillende gebruikersklassen. Voor elke gebruikersklasse kunnen specifieke eigenschappen worden opgegeven voor o.a. voertuigkenmerken (snelheidslimieten, type, lengte), (niet)-toegankelijke wegdelen, routekeuzevoorkeuren, etc. Zo kan er onderscheid gemaakt worden tussen bijvoorbeeld vrachtwagens en personenauto s, waarbij vrachtwagens een lagere snelheidslimiet hebben, meer ruimte innemen, speciale infrastructuur tot hun beschikking kunnen hebben (vrachtwagenstroken) en mogelijk een hogere value of time hebben. Verschillen tussen gebruikersklassen worden binnen INDY gebruikt bij het toedelen van verkeer aan het netwerk door gebruik te maken van gebruikersklasse-afhankelijke reistijdfuncties per link. Hierdoor worden de verschillende gebruikersklassen ook daadwerkelijk op verschillende wijze over het netwerk getransporteerd. Figuur 3.1: Structuur van INDY De structuur van INDY is weergegeven in Figuur 3.1. Zoals is te zien, bestaat INDY uit drie hoofdcomponenten. Dat zijn het route generation model, dat een routekeuzeset genereert voor iedere gebruikte herkomst-bestemmingsrelatie (HB-relatie), het multiclass route choice model dat op basis van (route)kosten een route kiest uit de gegenereerde keuzeset en het multiclass dynamic network loading model dat het verkeer daadwerkelijk over het netwerk stuurt. Dit resulteert in linkintensiteiten, in linkreistijden en in routekosten. De routekosten gaan weer terug naar het route choice model. INDY itereert net zolang door totdat er een gebruikersevenwicht ontstaat. Voor het basisjaar (2000) en voor de drie scenario s (DE, EC en GC) zijn voor de ochtendspits, de dalperiode en de avondspits aparte toedelingen uitgevoerd met INDY. Hierbij is voor iedere periode het gemiddeld aantal verplaatsingen in een uur aan het netwerk toegedeeld. Deze verplaatsen zijn rechtevenredig over het uur verspreid.

TNO-rapport 8 / 25 De resultaten van het model zijn per tijdstap, per linktype en per modaliteit weggeschreven. Het aantal voertuigkilometers is berekend door, voor iedere tijdstap, de lengte van alle links te vermenigvuldigen met de instroom op de links. Vervolgens levert een sommatie over alle tijdstappen en over alle links (met een bepaald linktype) het totaal aantal voertuigkilometers per periode (ochtendspits, dal en avondspits) en per modaliteit. Deze totalen zijn omgerekend naar werkdagen door de ochtendspits en de avondspits met een factor 2 en de dalperiode met een factor 20 te vermenigvuldigen. Deze factoren komen overeen met de duur (in uren) van de periodes op een dag. De dagtotalen zijn omgerekend naar jaartotalen door het aantal vrachtautokilometers te vermenigvuldigen met een factor 277 en door het aantal personenautokilometers te vermenigvuldigen met een factor 367. Dit zijn de jaarfactoren die in het LMS gebruikt worden. De linktypes van het NRM komen niet exact overeen met de Duurzaam Veiligwegcategorieën. Om toch uitspraken te kunnen doen over de voertuigkilometers op de Duurzaam Veilig-wegcategorieën is een koppeling gemaakt tussen beide indelingen. Deze koppeling is weergegeven in bijlage 1. Niet alle Duurzaam Veilig-wegcategorieën zijn rechtstreeks af te leiden uit het NRM-netwerk. Erftoegangswegen (ETW) zijn bijvoorbeeld niet in het NRM opgenomen. Het NRM-netwerk bevat daarentegen voedinglinks die niet aan de Duurzaam Veilig-wegcategorieën te koppelen zijn. Daarnaast is van de links in het NRM niet bekend of ze binnen of buiten de bebouwde kom liggen. Voor autosnelwegen, autowegen en 80km/uur-wegen is daarom verondersteld dat deze buiten de bebouwde kom liggen. Voor de stads- en wijkontsluitingswegen is op basis van de maximum snelheden bepaald of de links binnen of buiten de bebouwde kom liggen: wegen met een even snelheidslimiet liggen buiten de bebouwde kom en wegen met een oneven snelheidslimiet (50 km/uur en 70 km/uur) liggen binnen de bebouwde kom. De resultaten van de toedelingen kunnen weergegeven worden met filmpjes waarin de ontwikkeling van de files over de tijd te zien is. Figuur 3.2 laat een schermweergave zien voor een willekeurig tijdstip in de ochtendspits van 2000. De kleur geeft de verhouding tussen de gerealiseerde snelheid en de maximumsnelheid weer. Een groene kleur betekent dat er een goede doorstroming is (een snelheidsratio dicht bij 1) en een rode kleur duidt op congestie (snelheidsratio dicht bij 0). De breedte van de wegen geeft de intensiteit op de wegen weer. Hoe breder de wegen, hoe hoger de intensiteit. In deze notitie zijn soortgelijke figuren verder niet opgenomen, omdat dit niet tot de kern van deze notitie behoort en omdat eigenlijk voor iedere tijdstap een aparte afbeelding getoond zou moeten worden. De resultaten (voertuigkilometers) van de toedelingen worden in het volgende hoofdstuk in tabelvorm gepresenteerd.

TNO-rapport 9 / 25 Figuur 3.2: Fileontwikkeling op een willekeurig gekozen tijdstip in de ochtendspits van 2000

TNO-rapport 10 / 25 4 Resultaten Dit hoofdstuk beschrijft de resultaten van de dynamische toedelingen met INDY. De resultaten worden vergeleken met de basismatrices mobiliteit die volgens de huidige methode in de Verkeersveiligheid Verkenner voor de Regio (VVR) gebruikt wordt [1][2]. In het vervolg van dit hoofdstuk worden deze matrices de voertuigkilometermatrices genoemd. 4.1 Voertuigkilometers 2003 In Tabel 4.2 staan de voertuigkilometers die met INDY berekend zijn voor het jaar 2000. Deze cijfers zijn opgehoogd naar cijfers voor 2003 (Tabel 4.3) door een jaarlijkse groei van 2% te veronderstellen. In Tabel 4.1 is de voertuigkilometermatrix voor 2003 vermeld. De kolom NVT geeft het aantal voertuigkilometers weer die afgelegd zijn op wegcategorieën die niet onder de categorieën nationale stroomwegen (NSW), regionale stroomwegen (RSW), gebiedsontsluitingswegen (GOW) en erftoegangswegen (ETW) vallen, zoals veerverbindingen. De kolom VOED geeft het aantal voertuigkilometers weer dat is afgelegd op voedinglinks. Deze twee categorieën komen niet voor in de voertuigkilometermatrices, maar zijn toch in de tabellen opgenomen om een eenvoudige vergelijking met de INDY-resultaten mogelijk te maken. Tabel 4.1: Voertuigkilometermatrix 2003 (x miljoen) [2] Haaglanden 2003 Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal NSW RSW GOW ETW 2 GOW ETW Bubeko 1 Bibeko 1 Fiets 0 0 175 175 315 210 0 0 875 175 700 Bromfiets 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 Motorfiets 26 4 9 4 23 6 0 0 72 39 33 Auto 2151 359 717 359 717 179 0 0 4482 3227 1255 Bestelauto 303 50 101 50 101 25 0 0 630 454 176 Vrachtauto 119 20 40 20 9 1 0 0 209 179 30 Trekker 73 12 24 12 6 1 0 0 128 109 19 Totaal auto 2480 413 827 413 841 210 0 0 5184 3720 1464 Totaal vracht 192 32 64 32 15 2 0 0 337 288 49 Totaal motor 2672 445 891 445 856 212 0 0 5521 4008 1513 Totaal 2672 445 1066 620 1172 422 0 0 6397 4183 2214 Tabel 4.2: Voertuigkilometers per jaar (x miljoen) INDY berekeningen 2000 Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Totaal auto 2283 23 778 0 1119 0 1 233 4437 3084 1353 Totaal vracht 237 0 205 0 105 0 3 15 565 442 123 Totaal motor 2520 23 984 0 1223 0 4 248 5003 3527 1476 2 De categorie erftoegangswegen buiten de bebouwde kom (ETW-bubeko) is in de totalen toegerekend aan de categorie binnen de bebouwde kom. Hier is voor gekozen omdat in de INDY-berekeningen de categorie ETW slechts te benaderen is door de voedingslinks. Omdat de voedingslinks geheel zijn toegewezen aan de categorie binnen de bebouwde kom zijn ook de ETW toegerekend aan deze categorie.

TNO-rapport 11 / 25 Tabel 4.3: Voertuigkilometers per jaar (x miljoen) INDY berekeningen 2003 Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Totaal auto 2423 24 826 0 1187 0 1 247 4709 3273 1436 Totaal vracht 252 0 218 0 111 0 3 16 600 470 130 Totaal motor 2675 24 1044 0 1298 0 5 263 5309 3743 1566 Uit tabel 4.3 blijkt dat met INDY 5309 miljoen voertuigkilometers in de regio Haaglanden in 2003 berekend worden. Volgens de voertuigkilometermatrix (Tabel 4.1) zijn dit er 5521 miljoen. Dit wil dus zeggen dat INDY 3,8% minder voertuigkilometers berekent. Met INDY worden 475 miljoen autovoertuigkilometers (-9%) minder berekend dan vermeld in de voertuigkilometermatrix. Voor vracht worden er juist 263 miljoen voertuigkilometers (+78%) meer berekend. De verdeling tussen de voertuigkilometers die binnen de bebouwde kom en buiten de bebouwde kom worden afgelegd lijkt redelijk op de verdeling binnen voertuigkilometermatrix. In de voertuigkilometermatrix is de verdeling tussen buiten en binnen de bebouwde kom 73%-27% en in de INDY-berekeningen is deze verdeling 71%-29%. Op het niveau van de wegcategorieën zijn de verschillen groter. Het aantal kilometers op nationale stroomwegen komt nog bijna exact overeen, maar INDY voorspelt bijvoorbeeld aanzienlijk minder voertuigkilometers op regionale stroomwegen (RWS) buiten de bebouwde kom vergeleken bij de voertuigkilometermatrix. Daarentegen voorspelt INDY meer voertuigkilometers op gebiedsontsluitingswegen buiten de bebouwde kom (GOW). Ervan uitgaande dat het berekende aantal voertuigkilometers correct is, zou dit erop kunnen duiden dat de koppeling tussen de linktypes en de wegcategorieën nog niet helemaal goed is. Daarnaast zitten in het gebruikte netwerk voor de INDY berekeningen geen erftoegangswegen (ETW). De voedingslinks vervangen deze wegen. Het aantal afgelegde kilometers op de voedingslinks is lager dan het aantal afgelegde voertuigkilometers op de ETW. Dit is te verklaren doordat voedingslinks beschouwd kunnen worden als een modelmatige truck om de zones te verbinden met het netwerk. De lengte van deze links is waarschijnlijk gelijk aan de hemelsbrede afstand tussen de zone en het netwerk. Dit kan dus slechts als een benadering (onderschatting) van het aantal voertuigkilometers op de ETW beschouwd worden. 4.2 Voertuigkilometers Divided Europe 2020 In deze paragraaf zijn de voertuigkilometers voor het scenario Divided Europe voor 2020 weergegeven. Tabel 4.4 beschrijft de voertuigkilometermatrix. Deze is bepaald door de voertuigkilometermatrix van 2003 op te hogen met de groeifactoren zoals die vermeld zijn in deliverable D_A3 van de Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio [1]. Tabel 4.5 geeft de resultaten van de INDY-berekeningen weer voor dit scenario. In dit scenario worden in totaal 3,7% minder voertuigkilometers berekend met INDY dan in de voertuigkilometermatrix vermeld is (6479 miljoen per jaar tegen 6727 miljoen per jaar). Het totaal aantal autokilometers is 9,1% lager (5663 miljoen tegen 6227 miljoen), maar het totaal aantal vrachtkilometers is 63,2% hoger (816 miljoen tegen 500 miljoen). De verdeling tussen binnen en buiten de bebouwde kom komt goed overeen. In de INDY-berekeningen en in de voertuigkilometermatrix wordt ongeveer 73% van

TNO-rapport 12 / 25 de voertuigkilometers buiten de bebouwde kom afgelegd en 27% binnen de bebouwde kom. Tabel 4.4: Voertuigkilometermatrix 2020 DE (x miljoen) [2] Haaglanden 2020 DE Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Fiets 0 0 168 168 302 202 0 0 840 168 672 Bromfiets 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 Motorfiets 31 5 11 5 28 7 0 0 86 47 40 Auto 2581 431 860 431 860 215 0 0 5378 3872 1506 Bestelauto 367 61 122 61 122 30 0 0 762 549 213 Vrachtauto 195 33 66 33 15 2 0 0 343 294 49 Trekker 90 15 30 15 7 1 0 0 157 134 23 Totaal auto 2979 496 993 496 1010 252 0 0 6227 4469 1759 Totaal vracht 285 48 95 48 22 3 0 0 500 428 73 Totaal motor 3264 544 1089 544 1032 255 0 0 6727 4896 1831 Totaal 3264 544 1257 712 1336 457 0 0 7568 5064 2504 Tabel 4.5: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 DE (x miljoen) Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Totaal auto 2914 1 1087 0 1367 0 2 292 5663 4003 1661 Totaal vracht 366 0 288 0 136 0 4 22 816 654 162 Totaal motor 3280 1 1375 0 1503 0 5 314 6479 4657 1823 4.3 Voertuigkilometers European Coordination 2020 In deze paragraaf zijn de voertuigkilometers voor het scenario European Coordination voor 2020 weergegeven. Tabel 4.6 beschrijft de voertuigkilometermatrix. Tabel 4.7 geeft de resultaten van de INDY-berekeningen weer voor dit scenario. Bibeko Tabel 4.6: Voertuigkilometers 2020 EC (x miljoen) [2] Haaglanden 2020 EC Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Fiets 0 0 180 180 324 216 0 0 900 180 720 Bromfiets 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 Motorfiets 34 6 11 6 30 7 0 0 94 51 43 Auto 2787 464 929 464 929 232 0 0 5805 4180 1625 Bestelauto 476 79 159 79 159 40 0 0 992 714 278 Vrachtauto 156 26 52 26 12 1 0 0 273 234 39 Trekker 87 15 29 15 7 1 0 0 154 131 23 Totaal auto 3297 549 1099 549 1118 279 0 0 6891 4945 1946 Totaal vracht 243 41 81 41 19 2 0 0 427 365 62 Totaal motor 3540 590 1180 590 1137 281 0 0 7318 5310 2008 Totaal 3540 590 1360 770 1462 497 0 0 8219 5490 2729

TNO-rapport 13 / 25 Tabel 4.7: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC (x miljoen) Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Totaal auto 3138 2 1196 0 1498 0 2 317 6153 4335 1818 Totaal vracht 442 0 353 0 173 0 4 28 999 795 205 Totaal motor 3579 2 1549 0 1672 0 6 345 7153 5130 2023 In dit scenario is het verschil in het totaal aantal voertuigkilometers iets kleiner dan in het Divided Europe scenario. In dit scenario worden 2,3% minder voertuigkilometers voorspeld met INDY dan in de voertuigkilometermatrix. De verdeling tussen personen (auto)- en vrachtvoertuigkilometers loopt in dit scenario iets verder uiteen dan in het DE-scenario. In het EC-scenario worden 10,7% minder autovoertuigkilometers (6153 miljoen tegen 6891 miljoen) en 134,1% meer vrachtvoertuigkilometers (999 miljoen tegen 427 miljoen) voorspeld dan in de voertuigkilometermatrix. In de voertuigkilometermatrix is 94% van de totaal afgelegde kilometers met motorvoertuigen door auto s afgelegd en 6% door vrachtwagens. In de INDYberekeningen is deze verdeling 86%-14%. De verdeling tussen buiten en binnen de bebouwde kom is net als in het DE-scenario ongeveer gelijk voor de voertuigkilometermatrix en de INDY berekeningen (73%-27%) 4.4 Voertuigkilometers Global Competition 2020 In deze paragraaf zijn de voertuigkilometers voor het scenario Global Competition voor 2020 weergegeven. Tabel 4.8 beschrijft de voertuigkilometermatrix. Deze is bepaald door de voertuigkilometermatrix van 2003 op te hogen met de groeifactoren zoals die vermeld zijn in deliverable D_A3 van de Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio [1]. Tabel 4.9 geeft de resultaten van de INDY-berekeningen weer voor dit scenario. Tabel 4.8: Voertuigkilometers 2020 GC (x miljoen) [2] Haaglanden 2020 GC Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Fiets 0 0 179 179 321 214 0 0 893 179 714 Bromfiets 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 Motorfiets 33 5 11 5 29 8 0 0 91 50 42 Auto 2732 456 911 456 911 227 0 0 5692 4098 1594 Bestelauto 518 86 173 86 173 43 0 0 1077 776 301 Vrachtauto 274 46 92 46 21 2 0 0 481 412 69 Trekker 153 25 50 25 13 2 0 0 269 229 40 Totaal auto 3283 547 1095 547 1113 278 0 0 6861 4924 1937 Totaal vracht 427 71 142 71 33 4 0 0 750 641 109 Totaal motor 3710 618 1237 618 1146 282 0 0 7610 5565 2046 Totaal 3710 618 1416 796 1468 496 0 0 8504 5743 2761 Tabel 4.9: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 GC (x miljoen) Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal

TNO-rapport 14 / 25 Bubeko Bibeko Totaal auto 3071 2 1171 0 1467 0 2 310 6022 4243 1779 Totaal vracht 473 0 379 0 187 0 4 30 1073 852 221 Totaal motor 3544 2 1550 0 1654 0 6 340 7096 5096 2000 In dit scenario is het verschil in het totaal aantal voertuigkilometers groter dan in het EC scenario. In dit scenario worden 7,3% minder voertuigkilometers voorspeld met INDY dan in de voertuigkilometermatrix. De verdeling tussen personen (auto)- en vrachtvoertuigkilometers in de INDY-berekeningen (85%-15%) komt redelijk overeen met de verdeling in de voertuigkilometermatrix (90%-10%). In absolute zin zijn er nog wel vrij grote verschillen. In totaal berekent INDY 839 miljoen autovoertuigkilometers minder en 324 miljoen vrachtvoertuigkilometers meer dan in de voertuigkilometermatrix. De verdeling tussen buiten en binnen de bebouwde kom is in de voertuigkilometermatrix (73%-27%) en de INDY berekeningen (72%-28%).

TNO-rapport 15 / 25 5 Verkeersmanagementscenario s Om de toepasbaarheid van INDY in de verkeersveiligheidsverkenner aan te tonen zijn twee scenario s doorgerekend welke in dit hoofdstuk beschreven worden.: een OWN+ scenario en een scenario waarin 80 km per uur op de snelwegen gereden mag worden. Het OWN+ scenario veronderstelt een gedeeltelijke ontvlechting van de verkeerstromen op het netwerk. Meer dan nu het geval is worden regionale verplaatsingen afgewikkeld op een regionaal wegennet (OWN+). Op deze wijze wordt het hoofdwegennet ontlast waardoor naar verwachting de omvang van de congestie zal afnemen. Daarnaast wordt door de realisatie van dit samenhangende onderliggende netwerk een terugvaloptie voor het hoofdwegennet gecreëerd. Het 80 km scenario sluit aan op de huidige trend waarbij in toenemende mate een 80 km regime van toepassing is op het hoofdwegennet. Beide scenario s zijn doorgerekend voor 2020 onder de aannames van het European Coordination (EC) scenario. Het DE en GC scenario zijn niet doorgerekend, omdat de resultaten hiervan geen extra inzichten zullen leveren. Daarnaast is hetzelfde netwerk voor de regio Haaglanden als uitgangspunt gebruikt als voor het doorrekenen van het EC scenario zonder verkeersmanagementmaatregelen. De vervoervraag is ook niet veranderd. 5.1 OWN+ scenario In dit scenario is het onderliggend wegennetwerk opgewaardeerd. Dat wil zeggen dat er een samenhangend stelsel van wegen is gecreëerd naast het autosnelwegennetwerk. In figuur 5.1 is dit netwerk te zien. De zwarte lijnen geven het opgewaardeerde onderliggende wegennetwerk weer. Op deze wegen geldt een maximumsnelheid van 80 km/uur. De A13 en de Utrechtsebaan hebben in dit netwerk hun functie van snelweg verloren en behoren nu ook tot het onderliggende wegennetwerk. Alle wegen van OWN+ hebben een capaciteit van 4400 pae/uur. De OWN+ wegen hebben het Duurzaam-Veilig wegcategorie gebiedsontsluitingsweg buiten de bebouwde kom. Figuur 5.1: OWN+ netwerk

TNO-rapport 16 / 25 In tabel 5.2 zijn de met INDY berekende voertuigkilometers per wegcategorie voor het OWN+ scenario weergegeven. Om een vergelijking mogelijk te maken zijn in tabel 5.1 ook de met INDY berekende voertuigkilometers voor het EC-scenario zonder OWN+ weergegeven. Uit deze twee tabellen blijkt dat door het aanleggen van het OWN+netwerk het totaal aantal voertuigkilometers met 18 miljoen kilometer per jaar afneemt. Dit is een afname van slechts 0,3%. De afname van het aantal gereden kilometers is te verklaren door het feit dat de opwaardering van het onderliggend weggennet directe routes aantrekkelijker maakt. In de huidige situatie wordt het snelwegennet meer gebruikt omdat dit in reistijd sneller is dan de alternatieve routes die gebruik maken van het onderliggend wegennet (welke veelal in afstand korter zijn). Door de opwaardering van het onderliggend wegennet worden deze alternatieven in reistijd aantrekkelijker. Daarnaast is duidelijk een verschuiving van NSW naar GOW zichtbaar. Het aantal gereden kilometers op GOW verdubbelt. Dit laatste komt doordat de OWN+ wegen tot de categorie GOW buiten de bebouwde kom gerekend zijn. Tabel 5.1: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC (x miljoen) Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Totaal auto 3138 2 1196 0 1498 0 2 317 6153 4335 1818 Totaal vracht 442 0 353 0 173 0 4 28 999 795 205 Totaal motor 3579 2 1549 0 1672 0 6 345 7153 5130 2023 Tabel 5.2: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC OWN+ (x miljoen) Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Totaal auto 1843 11 2588 0 1385 0 2 317 6146 4442 1704 Totaal vracht 268 0 529 0 159 0 4 28 988 797 191 Totaal motor 2111 11 3117 0 1544 0 6 345 7134 5239 1895 Bij de resultaten van dit scenario moeten twee kanttekeningen geplaatst worden: Om de effecten van een onderliggend wegennetwerk te bepalen moet eigenlijk een groter gebied doorgerekend worden. Doordat met een klein gebied gewerkt wordt en doordat de vervoervraag gelijk gebleven is verandert er niet veel in de routekeuze. In de praktijk zullen er naar verwachting grotere veranderingen optreden. Het aantal voertuigen dat bijvoorbeeld het netwerk binnenkomt op de A13 is in het OWN+ scenario niet veranderd terwijl het te verwachten is dat men in praktijk meer gebruik zal gaan maken van de doorgetrokken A4. Met de INDY-berekeningen kunnen veranderingen in bestemmingskeuze en in de vervoerwijzekeuze niet bepaald worden. Het is mogelijk dat door de aanleg van een OWN+ netwerk deze keuzes wijzigen. Dit kan tot gevolg hebben dat het aantal afgelegde voertuigkilometers ook verandert. 5.2 Snelwegen 80 km/uur scenario In dit scenario is de snelheid op alle snelwegen in de regio Haaglanden verlaagd naar 80 km/uur. In tabel 5.3 zijn de resultaten voor dit scenario weergegeven. Uit deze tabel blijkt dat ook in dit scenario een verschuiving van snelwegen naar GOW optreedt. De verschuiving is echter veel kleiner dan in het OWN+ scenario. De verklaring hiervoor is dat in het OWN+ scenario meer gebiedsontsluitingswegen zijn opgenomen en het aantrekkelijker gemaakt is om over deze wegen te rijden. In het snelwegen 80 km/uur

TNO-rapport 17 / 25 scenario is het alleen minder aantrekkelijk gemaakt om van snelwegen gebruik te maken en is het gebruik van GOW niet gestimuleerd. Bij de resultaten van dit scenario moeten dezelfde kanttekeningen geplaatst worden als bij de resultaten van het OWN+ scenario. Tabel 5.3: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC Snelwegen 80 km/uur (x miljoen) Bubeko Bibeko NVT VOED Totaal Totaal Totaal Bubeko Bibeko Totaal auto 2954 2 1293 0 1534 0 2 318 6102 4248 1854 Totaal vracht 392 0 370 0 186 0 4 28 980 762 217 Totaal motor 3346 2 1664 0 1720 0 6 345 7082 5011 2071

TNO-rapport 18 / 25 6 Gebruik INDY in de Verkeersveiligheidsverkenner Uit het voorgaande hoofdstuk blijkt dat de verdeling over de wegcategorieën uit de INDY-berekeningen niet exact aansluit op de verdeling over de Duurzaam-Veilig wegcategorieën in de basisvoertuigkilometermatrices die momenteel in de Verkeersveiligheidsverkenner zijn opgenomen. Om deze aansluiting wel te bewerkstelligen is daarom besloten om het totaal aantal vracht- en personenautovoertuigkilometers uit de INDY-berekeningen aan te houden en hier de verdeling over de Duurzaam-Veilig wegcategorieën uit de basis voertuigkilometermatrices toe te passen. Hetzelfde principe wordt gehanteerd voor de verdeling over de voertuigtypes binnen de categorie auto (motorfiets, auto en bestelauto) en binnen de categorie vracht (vrachtauto en trekker). In de Tabel 6.1 t/m Tabel 6.4 zijn de op deze wijze verkregen voertuigkilometermatrices voor 2003 en voor de drie scenario s voor 2020 weergegeven. Voor de beide verkeersmanagementscenario s (tabel 6.5 en tabel 6.6) zijn absolute verschillen ten opzichte van het scenario zonder verkeersmanagementmaatregelen op de voertuigkilometermatrix voor het EC-scenario voor 2020 gegeven. De matrices kunnen gebruikt worden in de Verkeersveiligheidsverkenner. In de toekomst zullen waarschijnlijk meer gedetailleerde netwerken beschikbaar komen, waarin onder andere de Duurzaam-Veilig wegcategorieën zijn opgenomen. Deze meer gedetailleerde netwerken zullen tot betere resultaten leiden, omdat dan niet meer met een standaardverdeling over wegcategorieën gewerkt hoeft te worden. Vooralsnog is de hier beschreven methode een goed alternatief. Tabel 6.1: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2003 Duurzaam-Veilig wegcategorieën (x miljoen) Bubeko Bibeko Totaal Motorfiets 24 4 8 4 21 5 65 Auto 1954 326 651 326 651 163 4071 Bestelauto 275 45 92 45 92 23 572 Vrachtauto 212 36 71 36 16 2 372 Trekker 130 21 43 21 11 2 228 Totaal auto 2253 375 751 375 764 191 4709 Totaal vracht 342 57 114 57 27 4 600 Totaal motor 2594 432 865 432 791 194 5309 Tabel 6.2: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 DE Duurzaam-Veilig wegcategorieën (x miljoen) Bubeko Bibeko Totaal Motorfiets 28 4 10 4 25 7 79 Auto 2348 392 783 392 783 195 4891 Bestelauto 333 55 111 55 111 28 693 Vrachtauto 318 54 107 54 24 3 559 Trekker 147 24 48 24 12 2 257 Totaal auto 2709 451 903 451 919 229 5663 Totaal vracht 465 78 155 78 36 5 816 Totaal motor 3174 529 1059 529 955 234 6479

TNO-rapport 19 / 25 Tabel 6.3: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC Duurzaam-Veilig wegcategorieën (x miljoen) Bubeko Bibeko Totaal Motorfiets 30 5 10 5 27 6 84 Auto 2489 414 830 414 830 207 5183 Bestelauto 425 71 142 71 142 36 886 Vrachtauto 365 61 122 61 28 2 639 Trekker 204 35 68 35 16 2 360 Totaal auto 2944 490 981 490 998 249 6153 Totaal vracht 569 96 190 96 44 5 999 Totaal motor 3513 586 1171 586 1043 254 7153 Tabel 6.4: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 GC Duurzaam-Veilig wegcategorieën (x miljoen) Bubeko Bibeko Totaal Motorfiets 29 4 10 4 26 7 80 Auto 2398 400 799 400 799 200 4996 Bestelauto 455 75 152 75 152 38 946 Vrachtauto 392 66 132 66 30 3 688 Trekker 220 36 72 36 18 3 385 Totaal auto 2882 480 961 480 977 244 6022 Totaal vracht 612 102 204 102 48 6 1073 Totaal motor 3493 582 1165 582 1024 250 7096 Tabel 6.5: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC OWN+ Duurzaam-Veilig wegcategorieën (x miljoen) Bubeko Bibeko Totaal Motorfiets 17 5 24 5 24 6 82 Auto 1394 423 2006 414 735 207 5179 Bestelauto 238 72 343 71 126 36 885 Vrachtauto 253 61 235 61 19 2 632 Trekker 141 35 131 35 11 2 356 Totaal auto 1649 500 2373 490 885 249 6146 Totaal vracht 395 96 366 96 30 5 988 Totaal motor 2044 596 2739 586 915 254 7134

TNO-rapport 20 / 25 Tabel 6.6: Voertuigkilometers INDY berekeningen 2020 EC snelwegen 80 km/uur Duurzaam-Veilig wegcategorieën (x miljoen) Bubeko Bibeko Totaal Motorfiets 28 5 11 5 28 6 84 Auto 2333 414 911 414 859 207 5140 Bestelauto 398 71 156 71 147 36 878 Vrachtauto 333 61 133 61 36 2 626 Trekker 186 35 74 35 21 2 354 Totaal auto 2760 490 1078 490 1034 249 6102 Totaal vracht 519 96 207 96 57 5 980 Totaal motor 3279 586 1285 586 1091 254 7082

TNO-rapport 21 / 25 7 Conclusie en discussie Om de effecten van verkeersveiligheidmaatregelen te kunnen bepalen, moet een zo realistisch mogelijke inschatting van het aantal voertuigkilometers op verschillende wegcategorieën gemaakt worden. Het dynamische toedelingsmodel INDY biedt mogelijkheden om dit te doen. Een vergelijking tussen de met dit model berekende voertuigkilometers en de op statistische wijze verkregen voertuigkilometers toont het volgende aan: Het totaal aantal met INDY berekende afgelegde voertuigkilometers met motorvoertuigen komt behoorlijk goed overeen met de voertuigkilometermatrices (statistiek). Het totaal wijkt in geen van de scenario s meer dan 10% af en voor het basisjaar (2003) is dit slechts 4%. In alle scenario s worden minder voertuigkilometers voorspeld dan in de voertuigkilometermatrices. De verdeling van de voertuigkilometers tussen autokilometers (motor, auto en bestelbusjes) en vrachtkilometers laat grotere verschillen zien. Over het algemeen worden met INDY minder autokilometers voorspeld en meer vrachtkilometers dan blijkt uit de voertuigkilometermatrices. De vrachtpercentages in de basisvoertuigkilometermatrices voor de regio Haaglanden zijn gebaseerd op landelijke statistieken. Hier kleven twee bezwaren aan. Ten eerste verschillen de gebruikte landelijke statistieken van de landelijke statistieken in andere bronnen, zoals de Atlas Hoofdwegennet (AVV, 2006). Ten tweede blijkt uit de Atlas Hoofdwegennet (AVV, 2006) dat in praktijk het percentage vrachtverkeer in de regio Haaglanden verschilt van het landelijke percentage. De met INDY berekende vrachtpercentages komen goed overeen met de regionale percentages die vermeld worden in de Atlas Hoodwegennet (AVV, 2006). Waarschijnlijk komen de INDYberekeningen dus dichter bij de realiteit. De verdeling van de voertuigkilometers tussen kilometers die afgelegd worden binnen en buiten de bebouwde kom is (bijna) exact gelijk aan de verdeling in de voertuigkilometermatrices. Op wegcategorie-niveau zijn de verschillen groter. Structureel wordt het aantal afgelegde kilometers op regionale stroomwegen onderschat en wordt het aantal kilometers op gebiedsontsluitingswegen buiten de bebouwde kom overschat. Daarnaast zitten er geen erftoegangswegen in het gebruikte netwerk. De op voedingslinks afgelegde kilometers kunnen beschouwd worden als een benadering/ondergrens voor de afgelegde kilometers op dit wegcategorie. Het aantal afgelegde kilometers op nationale stroomwegen komt in alle scenario s wel bijna exact overeen met de voertuigkilometermatrices. Dit probleem kan opgelost worden door de verdeling uit de voertuigkilometermatrices toe te passen op de met INDY berekende totalen. De verschillen tussen de voertuigkilometermatrices en de INDY-berekeningen kunnen op verschillende manieren verklaard worden: Het is mogelijk dat de uitsnede van het netwerk niet exact overeenkomt met de definitie van de regio Haaglanden die gebruikt is voor de voertuigkilometermatrix, omdat voor het maken van de uitsnede alleen een bitmap van de regio Haaglanden beschikbaar was. Als de uitsnede niet exact overeenkomt kunnen er verschillen ontstaan in de voertuigkilometers, doordat er meer of minder wegen in de regio vallen dan in praktijk het geval is. Bij het maken van de uitsnede is een nieuwe HB-matrix gegenereerd. Door de manier waarop deze gemaakt is (middels een alles-of-niets-toedeling), kunnen er kleine afwijkingen ten opzichte van de praktijk in de HB-patronen ontstaan.

TNO-rapport 22 / 25 Hierdoor is het mogelijk dat bepaalde verplaatsingen die in praktijk wel door de regio Haaglanden gaan, dit in de gebruikte HB-matrices niet doen (of andersom). De koppeling tussen de linktypes in het NRM-netwerk en Duurzaam-Veilig wegcategorieën is niet eenduidig vast te stellen. Veranderingen in deze koppeling kunnen leiden tot verschuivingen tussen het aantal voertuigkilometers op de verschillende wegcategorieën. Het totaal aantal voertuigkilometers verandert hierdoor echter niet. De voertuigkilometermatrices zijn opgehoogd naar 2020 op basis van groeifactoren. Deze zelfde groeifactoren zijn gebruikt om de HB-matrices (aantal verplaatsingen) voor de INDY-berekeningen op te hogen. Het aantal verplaatsingen hoeft echter niet eenzelfde groei door te maken als het aan tal voertuigkilometers. Het is waarschijnlijk dat het aantal voertuigkilometers sterker groeit dan het aantal verplaatsingen, omdat naarmate het drukker wordt (meer verplaatsingen) er meer gebruik gemaakt zal worden van (langere) alternatieve routes. Het is dus niet zozeer het aantal verplaatsingen dat zal groeien, maar meer de afgelegde afstand per verplaatsing die toe zal nemen. De voertuigkilometermatrices geven evenals de berekende voertuigkilometers de praktijk niet 100% exact weer. Deze matrices zijn gebaseerd op enquêtes en/of tellingen en hierbij worden ook meetfouten gemaakt. De uitgevoerde netwerkstudie en scenarioberekeningen hebben aangetoond dat INDY goede mogelijkheden biedt voor het bepalen van het aantal voertuigkilometers op verschillende wegcategorieën en daarmee dus goed gebruikt kan worden voor het bepalen van verkeersveiligheideffecten. Daarnaast biedt INDY de mogelijkheid om ook op het niveau van wegsecties uitspraken te doen over de veranderingen in verkeersveiligheid ten gevolge van verschillende maatregelen. INDY kan met verschillende modaliteiten omgaan en biedt daarmee mogelijkheden om voor auto- en vrachtverkeer de voertuigkilometers te bepalen. Met INDY is het niet mogelijk om uitspraken te doen voor het langzame verkeer. Voor deze categorie zou echter wel een inschatting van de voertuigkilometers gemaakt kunnen worden door het aantal verplaatsingen tussen alle zones te vermenigvuldigen met de lengte van de kortste route tussen deze zones. De verdeling die op basis van de beschikbare netwerkinformatie op dit moment met INDY gemaakt kan worden tussen binnen en buiten de bebouwde kom, komt goed overeen met de verdeling in de voertuigkilometermatrices. Op wegcategorieniveau zijn nog verfijningen nodig. Dit kan bereikt worden door de koppeling tussen link- en wegcategorieën te verfijnen, door meer gedetailleerde informatie over alle links in het netwerk te verzamelen of door de verdeling uit de basisvoertuigkilometermatices te gebruiken (zoals beschreven in H5). De twee verkeersmanagementscenario s hebben aangetoond dat het mogelijk is om met INDY de veranderingen van het aantal afgelegde kilometers op de verschillende wegcategorieën te bepalen. Om de effecten van verschillende maatregelen volledig in kaart te kunnen brengen, moet wel zorgvuldig naar de omvang van het netwerk gekeken worden. Verder kan gesteld worden dat, om diverse redenen, met een dynamisch verkeersmodel de effecten van een aantal verkeersveiligheidsmaatregelen nauwkeuriger kan worden vastgesteld dan met de huidige methodes. Het is daarom aan te bevelen om een model zoals INDY in de toekomst in te zetten in de Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio (VVR-GIS).

TNO-rapport 23 / 25 Referenties 1. TRANSUMO, Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio (VVR-GIS), Deliverable D_A3, Rapportage update variabelen en waarden baseline prognose, SWOV, ECORYS, MNP (RIVM) en TNO, 2006 2. TRANSUMO, Verkeersveiligheidsverkenner voor de regio (VVR-GIS), Deliverable D_A2, Rapportage update variabelen en waarden referentiesituatie, SWOV, ECORYS, MNP (RIVM) en TNO, 2006 3. AVV, Atlas Hoofdwegennet, augustus 2006 4. Bliemer, Versteegt, Castenmiller, INDY : A New Analytical Multiclass Dynamic Traffic Assignment Model, Tristan V, The Fifth Triennial Symposium on Transportation Analysis, 2004

TNO-rapport 24 / 25 Bijlage 1: koppeling tussen linktypes NRM en wegcategorieën DV Tabel B.1: Koppeling tussen de linktypes van het NRM en de Duurzaam Veilig-wegcategorieën Linktype Capaciteit (pae/uur) Snelheid(km/h) DV Wegcategorie autosnelweg 8900 80 NSW bubeko autosnelweg 8900 100 NSW bubeko autosnelweg 8900 120 NSW bubeko autosnelweg 6600 70 NSW bubeko autosnelweg 6600 80 NSW bubeko autosnelweg 6600 100 NSW bubeko autosnelweg 6600 120 NSW bubeko autosnelweg 4300 50 NSW bubeko autosnelweg 4300 60 NSW bubeko autosnelweg 4300 70 NSW bubeko autosnelweg 4300 80 NSW bubeko autosnelweg 4300 100 NSW bubeko autosnelweg 4300 120 NSW bubeko autoweg 3800 50 GOW bubeko autoweg 3800 60 GOW bubeko autoweg 3800 70 GOW bubeko autoweg 3800 80 GOW bubeko autoweg 3800 100 RSW bubeko autoweg 1500 50 GOW bubeko autoweg 1500 70 GOW bubeko autoweg 1500 80 GOW bubeko autoweg 1500 90 RSW bubeko autoweg 1500 100 RSW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 3200 50 GOW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 3200 80 GOW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 3200 100 RSW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 1200/1500 50 GOW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 1200/1500 60 GOW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 1200/1500 70 GOW bubeko 80 km/h geslotenverklaring 1200/1500 80 GOW bubeko 80 km/h gemengd verkeer 1200 50 GOW bubeko 80 km/h gemengd verkeer 1200 60 GOW bubeko 80 km/h gemengd verkeer 1200 70 GOW bubeko 80 km/h gemengd verkeer 1200 80 GOW bubeko 80 km/h gemengd verkeer 1200 100 RSW bubeko 80 km/h met fietspaden 3200 70 GOW bubeko 80 km/h met fietspaden 3200 80 GOW bubeko 80 km/h met fietspaden 1200 50 GOW bubeko

TNO-rapport 25 / 25 80 km/h met fietspaden 1200 60 GOW bubeko 80 km/h met fietspaden 1200 70 GOW bubeko 80 km/h met fietspaden 1200 80 GOW bubeko stadsontsluitingsweg 1000 50 GOW bibeko stadsontsluitingsweg 1000 70 GOW bibeko stadsontsluitingsweg 1000 80 GOW bubeko wijkontsluitingsweg 800 50 GOW bibeko wijkontsluitingsweg 800 60 GOW bubeko wijkontsluitingsweg 800 70 GOW bibeko wijkontsluitingsweg 800 80 GOW bubeko bibeko gemengd verkeer 50 GOW bibeko vrachtstrook NSW bubeko autosnelweg 11200 80 NSW bubeko autosnelweg 11200 100 NSW bubeko op- en afrit autosnelweg 2150 60 NSW bubeko op- en afrit autosnelweg 2150 70 NSW bubeko op- en afrit autosnelweg 2150 80 NSW bubeko op- en afrit autosnelweg 2150 100 NSW bubeko hoofdwegen buitenland 100 NSW bubeko stadsontsluitingsweg 2400 50 GOW bibeko stadsontsluitingsweg 2400 60 GOW bubeko stadsontsluitingsweg 2400 70 GOW bibeko stadsontsluitingsweg 2400 80 GOW bubeko stadsontsluitingsweg 2400 100 GOW bubeko stadsontsluitingsweg 3800 50 GOW bibeko stadsontsluitingsweg 3800 70 GOW bibeko voedingslink 20 -