edito MWB-ABVV 2012 www.metallos.be

Vergelijkbare documenten
Overlijden van een broer, zuster, schoonbroer, schoonzuster, van de grootvader, de

Afdeling KLEIN VERLET. Artikel 771

edito MWB-ABVV 2012

ABVV-METAAL MWB ACV-METAAL EISENBUNDEL GARAGES (PC 112)

Wanneer heb ik recht op klein verlet?

Loon- en arbeidsvoorwaarden

ABVV-METAAL MWB ACLVB ACV-METAAL EISENBUNDEL KOETSWERK (PSC )

Sector van de vlasbereiding

Klein Verlet. Source : SD Worx Last update : June 2002

Halftijds brugpensioen

Akkoord voor sectorale cao s in PC 117/211. Periode

edito MWB-ABVV 2012

Metaalverwerkingsondernemingen Nationaal

Metaalverwerkingsondernemingen Limburg

Betonindustrie PSC

PC 116. Loon- en arbeidsvoorwaarden. Kunststofverwerkende nijverheid West-Vlaanderen. istock

DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1

edito MWB-ABVV 2012

Afwezigheid cursist tijdens opleiding

Afwezigheid cursist tijdens opleiding

Nachtarbeid Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 juni 2007 (84.302) Arbeid op zon en feestdagen... 4

ELEKTRICIENS PSC

ABVV ACLVB ACV-METAAL EISENBUNDEL ELEKTRICIENS (PSC )

Loon- en arbeidsvoorwaarden

Hoofdstuk 3. Wettelijk kader 8 Afdeling 1. Basiswetgeving 8 Afdeling 2. Afwijkingen op het niveau van de sector of de onderneming 9

Metaalverwerkingsondernemingen Brabant

Ter beschikking gesteld door ACV-metaal Picanolgroup

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR.77 TER

Zagerijen en aanverwante nijverheden

DEEL 1. STELSEL VAN WERKLOOSHEID MET BEDRIJFSTOESLAG (SWT) 1

Paritair Comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van allerlei producten

WERK = WERK. naar een werknemersstatuut voor arbeiders en bedienden

Nationaal akkoord voor arbeiders (PC 116)

Sector jute. Dit document is gebaseerd op de reglementering en de bedragen die op 15 oktober 2013 van toepassing waren.

Betonindustrie PSC

DE VERSCHILLENDE REGELINGEN INZAKE OUTPLACEMENT VANAF 1 JANUARI 2014

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 55 VAN 13 JULI 1993 TOT INSTELLING VAN EEN REGELING VAN AANVULLENDE VERGOEDING

EISENBUNDEL METAALHANDEL (PSC )

Loon- en arbeidsvoorwaarden. chemie-arbeid(st)ers in kmo s PC 116

Coll0ectieve arbeidsovereenkomst van 15 oktober 2010 ( )... 6

Loon- en arbeidsvoorwaarden

EISENBUNDEL GARAGES (PC 112)

Steenbakkerijen PC 114

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 55 VAN 13 JULI 1993 TOT INSTELLING VAN EEN REGELING VAN AANVULLENDE VERGOEDING

Loon- en arbeidsvoorwaarden. Kunststofverwerkende nijverheid West-Vlaanderen PC 116

Steenbakkerijen PC 114

Metaalverwerkingsondernemingen Limburg

Wil je meer weten? Meer uitgebreide informatie kan je vinden in onze Sociale Gids

Vezelcement PSC

Paritair comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van papier

expertise binnen handbereik Ouderschapsverlof Opname Voorwaarde in hoofde van het kind Anciënniteit

Paritair comité van het cementbedrijf Vezelcement

Paritair comité van het cementbedrijf Vezelcement

Paritair Comité voor de bedienden van de textielnijverheid en het breiwerk

Aanmoedigingspremies Tijdskrediet

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 77 QUINQUIES

PARITAIR SUBCOMITÉ VOOR DE DIENSTEN VOOR GEZINS- EN BEJAARDENHULP VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP (PSC ).

Paritair Comité voor de houtnijverheid Houthandel

Paritair Comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van allerlei producten

Steenbakkerijen PC 114

Paritair comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van papier

expertise binnen handbereik Ouderschapsverlof Opname Voorwaarde in hoofde van het kind Anciënniteit Juridische dienst

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid

Ecocheques. paritair comité 309. Rechtsbronnen. Definitie. Betrokken werknemers. Bedrag en toekenningsvoorwaarden

Paritair Comité voor de bedienden van de textielnijverheid en het breiwerk

Loon- en arbeidsvoorwaarden

Nieuwe ontslagregels 2012

Paritair comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van papier

Paritair Comité voor de ondernemingen van technische land- en tuinbouwwerken. Anciënniteitstoeslag... 2

ONTWERP VAN PROTOCOLAKKOORD SECTOR KOETSWERK (PSC ) 23 MEI 2019

Nieuwe uitkeringen vanaf 1 mei 2011

Behangpapier. Ploegenpremie Collectieve arbeidsovereenkomst van 18 mei 2011 ( ) Overurentoeslag Jaarlijkse premie...

Arbeiders en bedienden van de makelarij en van de verzekeringsagentschappen

Sociale werkplaatsen Vlaanderen PSC

Persbericht. 1. De loonmarge: een koninklijk besluit ter bevordering van de werkgelegenheid en de preventieve bescherming van het concurrentievermogen

ARBEIDSREGLEMENT DEEL III VOOR DE BEDIENDEN VAN DE INRICHTINGEN VAN HET GESUBSIDIEERD VRIJ ONDERWIJS PC 225

Socio-culturele sector van de Franstalige en Duitstalige Gemeenschap en het Waalse Gewest. Duitstalige Gemeenschap

Arbeiders/ bedienden: wegwerken van discriminaties!

Laatste aanpassing: 27/03/ Paritair Comité voor de non-ferro metalen

Betonindustrie PSC Claudine Celva

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 77 SEPTIES

Paritair Comité voor de orthopedische technologieën

LONEN EN ARBEIDSVOORWAARDEN PANNENBAKKERIJEN PC

COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST NR. 77 SEXIES

Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten. Collectieve arbeidsovereenkomst van 25 februari 2014 (121179)...

Hoofdstuk 2. Recht op tijdskrediet

Nationaal Akkoord voor arbeiders (PC 116)

Het recht op tijdskrediet

2. Beslissing om het stelsel toe te passen

Wijziging van de reglementering van het tijdskrediet

Groententeelt

PROTOCOL VAN OVEREENKOMST. Dit document is een vrije vertaling van de Franse versie die geldt als referentiedocument.

Geldigheidsdatum: 01/01/2016 Laatste aanpassing: 22/09/ Paritair Comité voor de handel in brandstoffen

NIEUWE OPZEGTERMIJNEN VANAF Toepassing in de tijd van de nieuwe reglementering

Out Sim. Handleiding te lezen voor gebruik

Tijdskrediet en loopbaanvermindering 1

Uitzendkracht? Ken je rechten!

Publicatiedatum: 6 februari 2012

Paritair Comité voor de bewakings- en/of toezichtsdiensten. Collectieve arbeidsovereenkomst van 30 maart 2016 (133133)...

Art 10 2 een ancienniteit van 20 jaar als werknemer hebben op het ogenblik van de schriftelijke kennisgeving

Transcriptie:

- edito MWB-ABVV 2012 Het is in een bijzonder moeilijke context dat de onderhandelingen 2011-2012 werden gehouden. Maar de MWB-ABVV is erin geslaagd om het tij te keren. Dankzij jullie Na twee crisisjaren die grotendeels door de werknemers werden betaald, heeft het ABVV inderdaad geweigerd om een ontwerp van interprofessioneel akkoord (IPA) goed te keuren omdat dit geen enkele verwachting van de arbeidswereld inloste. Bovenop een loonsverhoging die zo goed als onbeduidend was, werd in het ontwerp van het IPA de enveloppe voor het welvaartvast maken van de sociale uitkeringen (pensioenen, ziekte, enz.) met 40% verminderd en stelde het ontwerp zelfs geen enkele veelbetekende vooruitgang voor op het vlak van de harmonisering naar boven toe van de statuten van arbeiders en bedienden. Ondanks het feit dat de algemene stakingen, die op initiatief van het ABVV werden georganiseerd om tegen het IPA te protesteren, massaal werden opgevolgd, heeft de regering van lopende zaken, gesteund door het ACV, aan de hand van een koninklijk besluit een loonnorm van 0% bevestigd voor 2011 en een loonnorm van maximum 0,3% voor 2012, waarbij uiteindelijk de kant van de werkgevers werd gekozen. www.metallos.be 3

Ondanks dit keurslijf zal de MWB-ABVV er nochtans in slagen om zijn initialen in rode letters te zetten op de teksten van de sectorale akkoorden waarbij, na de mislukking van de vorige onderhandelingen, opnieuw succes werd geboekt met de ondertekening van federale akkoorden in het merendeel van zijn sectoren. Naast de historische overwinning in de sector van de metaalverwerkende nijverheid waarbij de groei van het pensioenfonds ten koste van bruto loonsverhogingen werd stopgezet en met daarbovenop een overschrijding van de norm van 0,3% over de volledige duur van de overeenkomst, is de vooruitgang die in het merendeel van onze sectoren werd geboekt van aanzienlijk belang op het vlak van solidariteit en sociale bescherming voor al onze werknemers. duidelijk in de verf worden gezet en de ondertekening van de sectorale akkoorden dan ook rechtvaardigen. In deze zakboekjes wordt de samenvatting gegeven van de overeenkomsten die voor uw sector werden gesloten en die van toepassing zijn in 2011 en 2012. Wij nodigen u uit om ze aandachtig te raadplegen en uw afgevaardigde of uw gewestelijk MWB-ABVV afdeling te contacteren indien u aanvullende informatie wenst. De MWB-ABVV zal in elk geval de strijd aan uw zijde verder zetten om uw rechten te verdedigen en er ook daadwerkelijk te staan iedere keer dat wij de belangen van de Waalse en Brusselse werknemers moeten doen gelden. Wij wensen eraan te herinneren dat de sectorale akkoorden van toepassing zijn op alle ondernemingen die tot onze sectoren behoren met inbegrip van de KMO s zonder syndicale delegatie waarvan de werknemers geïsoleerd zijn bij gebrek aan een onderhandeld kader. De vooruitgang die gerealiseerd werd in de akkoorden 2011-2012 vertaalt zich aldus zowel in een verhoging van bepaalde aanvullingen die door het fonds van bestaanszekerheid aan werknemers in moeilijkheden worden gestort als in een inperking van het gebruik van nepcontracten in sommige sectoren of ook nog in een verhoging van de syndicale premie voor al onze leden, waarbij de inspanningen verwezenlijkt door de MWB om de belangen van de Waalse en Brusselse werknemers te verdedigen Nico CUE Secretaris-generaal MWB-ABVV Angelo BASILE Adjunct-secretaris-generaal MWB-ABVV 4 www.metallos.be www.metallos.be 5

Samenvatting van het akkoord voor de elektriciens PSC149.01 Loonvoorwaarden Het akkoord 2011-2012 is van toepassing op alle werkgevers, arbeiders en arbeidsters van de ondernemingen die ressorteren onder het Paritaire Subcomité van de elektriciens (PSC 149.01). Wenst u meer informatie, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw afgevaardigde of met een van de kantoren van het MWB-ABVV. Met de term arbeider worden zowel arbeiders als arbeidsters bedoeld. Verhoging en indexering De minimumuurlonen en de effectieve uurlonen worden op 1 januari van elk jaar aan de index aangepast. Op 1 januari 2011 bedroeg de indexaanpassing 2,57%. Op 1 januari 2012 evolueren de lonen als volgt: eerst een verhoging met 0,3% (zoals bepaald in het sectoraal akkoord 2011-2012); vervolgens een indexaanpassing (te berekenen op basis van de indices van december 2010 en december 2011). Op 1 januari 2011 waren de volgende minimumlonen van kracht: 1. Loonschaal van toepassing op het personeel met minder dan een jaar anciënniteit in het bedrijf 6 www.metallos.be www.metallos.be 7

Categorieën Spanning 38u/ week A. Hulpwerkman B. Geoefende werkman (korte opleiding) C. Geoefende werkman (lange opleiding) D. Geschoolde arbeider 3 e categorie E. Geschoolde arbeider 2 e categorie F. Geschoolde arbeider 1 e categorie 100 106 115 125 132 140 11,51 12,20 13,24 14,39 15,19 16,11 40u/ week* 10,93 11,59 12,57 13,66 14,43 15,30 of de MWB-ABVV-federatie van uw regio. De loonschalen zijn ook beschikbaar op www.metallos.be. Jongerenloon In uitvoering van het interprofessionele akkoord 2007-2008 wordt de discriminatie met betrekking tot de leeftijd voor jongerenlonen weggenomen. De arbeiders die jonger zijn dan 18 jaar hebben eveneens recht op een loon van 100%. Voor jobstudenten is er sinds 1 juli 2009 een specifieke bepaling van kracht (80 % van het baremaloon van de beroepscategorie). * alleen mogelijk als er compensatiedagen worden toegekend (CAO 23/02/87). 2. Loonschaal van toepassing op het personeel met minstens een jaar anciënniteit: a. na een jaar anciënniteit worden de minimumlonen met 1% verhoogd b. bij een langere anciënniteit worden de minimumlonen constant en jaarlijks verhoogd met minimaal 0,5%, afhankelijk van de anciënniteit die wordt verworven in dezelfde categorie en in hetzelfde bedrijf. Opm: Wenst u de volledige en tot 1/1/2012 bijgewerkte loonschalen? Neem dan contact op met uw afgevaardigde Sectoraal systeem van ecocheques Vanaf 1 januari 2011 worden de ecocheques elk jaar uitbetaald in één enkele schijf met een waarde van 250,00. De betaling vindt plaats: op 15 november 2011 voor de referentieperiode van 1 januari tot 30 september 2011. Deze ecocheques worden herberekend op basis van 12/9 e ; vanaf 2012 elke 15 e november voor de referentieperiode van 1 oktover van het vorige jaar tot 30 september van het lopende jaar. 8 www.metallos.be www.metallos.be 9

Bedrijven die in 2009 en/of 2010 hebben voorzien in een alternatieve bestemming mogen deze behouden voor de betaling van 15 november 2011. Vanaf 2012 is een alternatieve bestemming van de ecocheques mogelijk in alle bedrijven, met of zonder vakbondsvertegenwoordiging. Het bedrag van 250,00 moet gewaarborgd zijn en vóór 31 december 2011 moet er via een CAO een ondertekend akkoord hierover bestaan. In bedrijven zonder vakbondsvertegenwoordiging is een alternatieve bestemming mogelijk door middel van een toetredingsakte die vóór 31 december 2011 gesloten wordt, maar de 250,00 kan dan alleen maar worden omgezet in een verhoging van het uurloon met 0,0875 (38u/week) vanaf 1 oktober 2011. In de volgende gevallen wordt er een proratabedrag betaald: arbeiders die tijdens de referentieperiode in dienst werden genomen of het bedrijf hebben verlaten; deeltijdse arbeiders, afhankelijk van de tewerkstellingsfractie. Worden gelijkgesteld met werkdagen, alle dagen opgenomen in artikel 6 van collectieve arbeidsovereenkomst 98, alsook: dagen van tijdelijke werkloosheid en ouderschapsverlof; 30 dagen ziekte/(arbeids)ongeval, naast de dagen die gedekt zijn door het maandelijks gegarandeerd loon. Uitzendkrachten ontvangen eveneens ecocheques ten laste van het interimbureau dat hen tewerkstelt. Het bedrag van 250,00 wordt aangepast aan het aantal werkdagen, overeenkomstig het prorataprincipe dat voor de aankomende en vertrekkende arbeiders wordt toegepast. Extralegaal pensioen Sinds 1 januari 2003 geldt voor de hele sector een systeem van extralegaal pensioen. Alle arbeiders van de sector - ongeacht of ze een vast of tijdelijk contract hebben - komen in aanmerking voor dit pensioen. Om dit sectoraal pensioenstelsel te financieren storten de werkgevers sinds 1 januari 2002 een bedrag dat overeenstemt met 1% van de brutolonen van hun arbeiders. Vanaf 1 januari 2012 wordt deze bijdrage bepaald op 1,70%. 10 www.metallos.be www.metallos.be 11

De opzegtermijnen blijven tot 31 december 2011 ongewijzigd, dit wil zeggen: Tot 31/12/2011 Opzegtermijnen Algemeen stelsel Werkgever Werknemer Minder dan 5 jaar anciënniteit Van 5 tot minder dan 10 jaar anciënniteit Van 10 tot minder dan 15 jaar anciënniteit Van 15 tot minder dan 20 jaar anciënniteit Van 20 tot minder dan 25 jaar anciënniteit 25 jaar en meer 35 dagen 42 dagen 56 dagen 84 dagen 112 dagen 119 dagen 14 dagen 14 dagen 21 dagen 28 dagen 35 dagen 42 dagen Bij brugpensioen Werkgever Minder dan 20 jaar anciënniteit 20 jaar anciënniteit en meer 28 dagen 56 dagen Vanaf 1 januari 2012 zijn de volgende opzegtermijnen van kracht, ongeacht de datum waarop de uitvoering van de arbeidsovereenkomst is begonnen. Vanaf 01/01/2012 Algemeen stelsel Werkgever Werknemer Minder dan 5 jaar anciënniteit Van 5 tot minder dan 10 jaar anciënniteit Van 10 tot minder dan 15 jaar anciënniteit Van 15 tot minder dan 20 jaar anciënniteit 20 jaar en meer 40 dagen 48 dagen 64 dagen 97 dagen 129 dagen 14 dagen 14 dagen 21 dagen 21 dagen 35 dagen Bij brugpensioen Werkgever Minder dan 20 jaar anciënniteit 20 jaar anciënniteit en 28 dagen 56 dagen meer Bij vertrek op rustpensioen Werknemer Minder dan 20 jaar anciënniteit 20 jaar anciënniteit en meer 14 dagen 28 dagen 12 www.metallos.be www.metallos.be 13

Eindejaarspremie Meer informatie hierover krijgt u van uw afgevaardigde, de MWB-ABVV-federatie van uw regio of de website van het FBZ (www.fbz-fse-elec.be). Eindejaarspremie algemeen stelsel Deze eindejaarspremie wordt betaald door het Fonds voor Bestaanszekerheid (FBZ) aan de arbeiders die werken in bedrijven met RSZ-code nr. 067. Bedrag: 8,33% van het loon dat tijdens de referentieperiode werd betaald, eventueel aangepast voor de gelijkgestelde dagen waarmee rekening wordt gehouden. Referentieperiode: 1 juli van het vorige jaar tot 30 juni van het lopende jaar. Voorwaarde: 65 werkdagen of gelijkgestelde dagen tijdens de referentieperiode (30 dagen voor deeltijdse werknemers). Eindejaarspremie F.E.E. R.T.D. Deze eindejaarspremie wordt rechtstreeks betaald door bedrijven met RSZ-code nr. 467. Bedrag: 8,33% van het loon tijdens de referentieperiode, eventueel verhoogd met het normale dagloon tijdens maximaal 150 gelijkgestelde dagen. Referentieperiode: van 1 december van het vorige jaar tot 30 november van het lopende jaar. Worden onder andere beschouwd als gelijkgestelde dagen: opschortingen wegens ongeval & arbeidsongeval, gewone en beroepsziekte, tijdelijke werkloosheid (weerverlet, economische redenen), palliatief verlof, zwangerschapsrust, ouderschaps- of adoptieverlof,... met een maximum van 1/3 van het aantal gepresteerde dagen tijdens de referentieperiode. Gewerkte periodes als uitzendkracht kunnen in aanmerking worden genomen voor de berekening van de toegang tot het recht op de premie. U dient het FBZ dus schriftelijk op de hoogte te brengen van deze gelijkgestelde dagen. 14 www.metallos.be www.metallos.be 15

Ploegenpremie Premies voor ongezond en gevaarlijk werk Op sectoraal niveau bestaat er een minimumregeling inzake premies bij ploegenarbeid. Het basisloon van ploegenarbeiders (vroege en late shift) wordt verhoogd met minimaal 10%. Het basisloon van arbeiders die nachtarbeid verrichten (tussen 20 uur en 6 uur) wordt verhoogd met minimaal 20%. Gunstigere ondernemingsregelingen blijven uiteraard van toepassing. Tegen 31 december 2009 moest een nieuwe CAO over de veiligheid op de werkplek worden gesloten. Deze zou de bestaande CAO van 1 juni 1993 over de premie voor ongezond en gevaarlijk werk vervangen. Maar de nieuwe CAO is er nooit gekomen en de CAO van 1993 is nog altijd van kracht. Wij geven hier een korte samenvatting. De arbeider heeft recht op een loontoeslag van 15% als er, nadat alle reglementaire veiligheidsmaatregelen zijn genomen, nog uitzonderlijke werkzaamheden overblijven met een gevaarlijk karakter dat al of niet eigen is aan het beroep. De arbeider moet altijd op voorhand op de hoogte worden gebracht en hij heeft de mogelijkheid om zonder enig nadeel de uitvoering van deze werkzaamheden te weigeren. De toeslag van 15% is ook verschuldigd voor werkzaamheden in de hoogte, op een instabiel niveau of boven een stabiel niveau, dat wil zeggen met alle veiligheidswaarborgen. 16 www.metallos.be www.metallos.be 17

Carenzdag Klein verlet Tot eind 2011 en ongeacht de duur van de arbeidsongeschiktheid, is de werkgever verplicht om de eerste carenzdag die voorkomt tijdens een bepaald kalenderjaar te betalen. Vanaf 1 januari 2012 is hij verplicht om de eerste twee carenzdagen te betalen. Om het aantal dagen van klein verlet in de onderstaande gevallen te bepalen, wordt de persoon die met de arbeider samenwoont en deel uitmaakt van zijn gezin gelijkgeschakeld met de echtgenoot of echtgenote. Huwelijk 3 dagen, door de betrokkene te kiezen, bij het huwelijk van de arbeider en de officiële indiening van een samenlevingscontract; 1 dag, de dag van het huwelijk, voor het huwelijk van een kind van de arbeider of zijn echtgenote, een kind dat door de arbeider regelmatig wordt opgevoed, een zuster of broer, een schoonbroer of schoonzuster, een vader of moeder, een grootvader of grootmoeder, een schoonvader of schoonmoeder, de tweede echtgenoot van de moeder, de tweede echtgenote van de vader, een kleinkind van de arbeider, de schoonbroer of schoonzuster van de echtgenoot/ echtgenote van de arbeider en elk ander familielid van de arbeider, op uitdrukkelijke voorwaarde dat het onder hetzelfde dak als de arbeider woont 1. 18 www.metallos.be www.metallos.be 19

Geboorte 10 dagen* te kiezen binnen 4 maanden te rekenen van de dag van de bevalling, voor de geboorte van een kind waarvan de afstamming van de arbeider vaststaat; 10 dagen* te kiezen binnen 4 maanden te rekenen vanaf de bevalling, voor de geboorte van een kind waarvan de afstamming van de arbeider niet vaststaat, maar waarbij de arbeider op het ogenblik van de geboorte: gehuwd is met de persoon ten opzichte van wie de afstamming vaststaat; wettelijk samenwoont met de persoon ten opzichte van wie de afstamming vaststaat en bij wie het kind zijn hoofdverblijfplaats heeft, op voorwaarde dat zij niet verbonden zijn door een verwantschap die een huwelijksverbod tot gevolg heeft waarvoor door de Koning geen vrijstelling kan worden verleend; sinds een ononderbroken periode van drie jaar vóór de geboorte permanent en affectief samenleeft met de persoon ten opzichte van wie de afstamming vaststaat en bij wie het kind zijn hoofdverblijfplaats heeft, op voorwaarde dat zij niet verbonden zijn door een verwantschap die een huwelijksverbod tot gevolg heeft waarvoor door de Koning geen vrijstelling kan worden verleend. Het bewijs van samenwonen en van hoofdverblijfplaats wordt geleverd door middel van een afschrift uit het bevolkingsregister. * De eerste drie dagen worden normaal vergoed door de werkgever en zij mogen ook als halve dagen worden opgenomen. De volgende zeven dagen worden gedekt door de verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen. Overlijden 3 dagen, door de arbeider te kiezen in de periode die begint op de dag vóór de dag van het overlijden en die eindigt op de dag na de begrafenis bij het overlijden van de echtgenoot/ echtgenote, een kind van de arbeider of zijn echtgenoot/ echtgenote en door de arbeider opgevoed kind, de vader, de moeder, de schoonvader, de tweede echtgenoot van de moeder, de schoonmoeder of de tweede echtgenote van de vader van de arbeider 1 ; 2 dagen, door de arbeider te kiezen in de periode die begint op de dag van het overlijden en die eindigt op de dag van de begrafenis bij het overlijden van een broer, zuster, schoonbroer, schoonzuster, grootvader, overgrootvader, grootmoeder, overgrootmoeder, kleinkind, achterkleinkind, schoonzoon of schoondochter die inwonen bij de arbeider 2 ; de dag van de begrafenis bij het overlijden van: - een broer, een zuster, een schoonbroer, een schoonzuster, de grootvader, de overgrootvader, de grootmoeder, de overgrootmoeder, een kleinkind, een achterkleinkind, een schoonzoon of een schoondochter die niet inwonen bij de arbeider 2 ; 20 www.metallos.be www.metallos.be 21

- een andere verwant die onder hetzelfde dak als de arbeider of de voogd van de minderjarige arbeider woont of van het minderjarige kind waarvan de arbeider voogd is. Allerlei 1 dag, door de arbeider te kiezen, voor deelname aan het Feest van de vrijzinnige jeugd, daar waar dit wordt georganiseerd, voor een wettig, gewettigd, geadopteerd of natuurlijk erkend kind van de arbeider of van zijn echtgenoot/ echtgenote, of voor een regelmatig door de arbeider opgevoegd kind; 1 dag, door de arbeider te kiezen, voor de plechtige communie van een wettig, gewettigd, geadopteerd of natuurlijk erkend kind van de arbeider of van zijn echtgenoot/ echtgenote, of voor een regelmatig door de arbeider opgevoegd kind; de tijd die nodig is, met een maximum van: - 3 dagen voor het verblijf van een arbeider-milicien in een rekruterings- en selectiecentrum of in een militair ziekenhuis ten gevolge van zijn verschijnen in een rekruterings- en selectiecentrum; - 1 dag voor deelname aan een officieel bijeengeroepen familieraad; - 5 dagen voor deelname aan een jury, oproeping als getuige voor de rechtbank of persoonlijke verschijning opgelegd door de arbeidswetgeving; - 5 dagen voor het uitoefenen van het ambt van bijzitter in een hoofdtelbureau bij wetgevende, provinciale en gemeenteverkiezingen; - 5 dagen voor het uitoefenen van het ambt van bijzitter in een hoofdstembureau bij verkiezingen voor het Europees parlement; - 3 dagen voor het verblijf van de arbeider-gewetensbezwaarde in de administratieve gezondheidsdienst of in een door de Koning aangeduid ziekenhuis, overeenkomstig de wetgeving op het statuut van de gewetensbezwaarden. de tijd die nodig is voor het uitoefenen van het ambt van bijzitter in een hoofdstembureau of als er maar één stembureau is, bij wetgevende, provinciale en gemeenteverkiezingen; de dag van de plechtigheid bij de priesterwijding of intrede in het klooster van een kind van de arbeider of zijn echtgenoot/echtgenote, een kind dat door de arbeider regelmatig wordt opgevoed, een kleinkind, een broer of zuster, een schoonbroer of schoonzuster van de arbeider, een schoonbroer of schoonzuster van de echtgenoot/echtgenote van de arbeider, of elke andere verwant van de arbeider, op uitdrukkelijke voorwaarde dat hij onder hetzelfde dak als de arbeider woont 1. 22 www.metallos.be www.metallos.be 23

1. Het geadopteerde of natuurlijk kind wordt gelijkgesteld met het wettige of gewettigde kind. 2. De schoonbroer, schoonzuster, grootvader en overgrootvader, de grootmoeder en overgrootmoeder van de echtgenoot/echtgenote van de arbeider worden gelijkgesteld met de schoonbroer, schoonzuster, grootvader, overgrootvader, grootmoeder en overgrootmoeder van de arbeider. Adoptie* De arbeider die, in het kader van een adoptie, een kind in zijn gezin verwelkomt, heeft recht op adoptieverlof om zorg te dragen voor het kind. De duur van het adoptieverlof hangt af van de leeftijd van het geadopteerde kind; een ononderbroken periode van maximaal 6 weken wanneer het kind de leeftijd van 3 jaar niet heeft bereikt bij het begin van het adoptieverlof en van maximaal 4 weken voor kinderen van 3 tot 8 jaar. Tijdens de eerste drie dagen van het adoptieverlof behoudt de werknemer zijn normale loon ten laste van de werkgever. Na deze drie dagen ontvangt de arbeider een vergoeding in het kader van de verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen. * Zie voor meer info de rubriek Klein verlet in uw MWB-ABVVagenda. Opleiding Het recht op permanente vorming vloeit voort uit de verbintenis die de sector van de elektriciens is aangegaan om de deelnamegraad van de arbeiders elk jaar met 5% te verhogen. Elk bedrijf beschikt hiervoor over een vormingskrediet van 8 uur per jaar en per arbeider. Alleen opleidingen die door de het sectorale vormingscentrum vzw VORMELEK werden gecertificeerd, komen in aanmerking. Het vormingskrediet moet over alle categorieën arbeiders worden gespreid. De opleidingen moeten plaatsvinden tijdens de arbeidsuren en ze worden georganiseerd op initiatief van de werkgever. Maar de arbeider mag ook het initiatief nemen om zijn individueel recht (1 dag per periode van 2 jaar) uit te oefenen, op voorwaarde dat hij tijdens de voorbije 2 jaren geen opleiding heeft gevolgd. In bedrijven met een vakbondsvertegenwoordiging moeten de georganiseerde opleidingen deel uitmaken van een bedrijfsopleidingsplan dat op paritaire manier moet worden goedgekeurd. Voor erkende opleidingen waar een bekwaamheidstest bijhoort, wordt in een remediëringsrecht voorzien. De deelnemer/deelneemster die niet slaagt, heeft recht op een 24 www.metallos.be www.metallos.be 25

nieuwe kans en geniet eventueel steun en een aanvullende opleiding bij VORMELEK. Wanneer een arbeider uit de sector deelneemt aan een door VORMELEK erkende opleiding, dan ontvangt hij een deelname-attest dat hij in zijn persoonlijk opleidingspaspoort dient te kleven. Zo ontstaat er een overzicht van de gevolgde VORMELEK-opleidingen. Door de sector worden bovendien eigen initiatieven voor risicogroepen genomen. Er zal een kwalitatief alternerend opleidingssysteem worden uitgewerkt voor gedeeltelijk schoolplichtige leerlingen in het kader van de voortzetting van de samenwerking met het deeltijds onderwijs en het leercontract van de middenstand. De sociale partners zijn ook de verbintenis aangegaan om via de (paritaire) vzw TECNOLEC de inspanningen inzake technologisch onderzoek in de sector te steunen. De volgende domeinen komen hierbij aan bod: onderzoek van de weerslag van nieuwe technologieën voor de werkgevers en werknemers in de sector, milieutechnologie en de impact ervan op de sector, sectorlabeling en bedrijfscertificering op technologisch vlak. Raadpleeg voor meer info uw vakbondsvertegenwoordiger en de regionale MWB-ABVV-federatie of ga naar de website van de vzw VORMELEK (www.vormelek.be). Beroepsloopbaan Sectoraal model van loopbaanplanning Sinds 1 januari 2002 voorziet CAO nr. 77bis voor onbepaalde duur in een recht op tijdskrediet en op loopbaanvermindering voor elke arbeider. Het recht op tijdskrediet kan door maximaal 5% van de arbeiders tegelijk gedurende 1 jaar worden uitgeoefend. Deze periode kan door een collectieve arbeidsovereenkomst op bedrijfsniveau tot maximaal 5 jaar verlengd worden. Als meer dan 5% van de arbeiders tegelijk van dit recht wil genieten, wordt er binnen het bedrijf een prioriteits- en planningmechanisme ingeschakeld. Bij de berekening van deze drempel van 5% wordt geen rekening gehouden met arbeiders van 50 jaar en ouder. In bedrijven met minder dan 10 werknemers worden de formules tijdskrediet, loopbaanvermindering 1/5 en arbeidsduurvermindering voor 50-plussers toegestaan als er een individueel akkoord tussen de arbeider en de werkgever wordt gesloten. Daarnaast gelden ook de wettelijke bepalingen met betrekking tot loopbaanonderbreking voor ouderschapsverlof, palliatieve zorgen en medische bijstand aan een zwaar ziek familielid. 26 www.metallos.be www.metallos.be 27

Dit valt echter buiten de hierboven vermelde rechten en percentage. Bij de overgang van een deeltijds tijdskrediet of van een vermindering van de arbeidsprestaties (4/5 e of halftijds) naar een voltijds brugpensioen, wordt de aanvullende vergoeding berekend alsof de arbeider zijn prestaties niet had verminderd (dus op basis van zijn oorspronkelijke voltijdse situatie). Loopbaanverlof Vanaf 1 januari 2012 wordt een stelsel van loopbaanverlof voor arbeiders ingevoerd. Het is altijd van toepassing, ongeacht de gelijkaardige regelingen die reeds op bedrijfsniveau zouden bestaan (bijv.: anciënniteitsverlof). Het stelsel voorziet in de toekenning van 1 vakantiedag per jaar vanaf het jaar waarin de arbeider de leeftijd van 58 jaar bereikt. Dit is een terugkerend recht. Drie speciale regelingen werden eveneens verlengd, maar alleen voor de duur van dit akkoord (tot en met 31 december 2012): brugpensioen op 56 jaar voor een loopbaan van 33 jaar, waarvan 20 jaar ploegenarbied met nachtprestaties; recht op halftijds brugpensioen vanaf 56 jaar; recht op brugpensioen vanaf 56 jaar mits een loopbaan van 40 jaar. Op het vlak van het brugpensioen wordt de volgende procedure aanbevolen: ten laatste één maand voor het bereiken van de brugpensioenleeftijd nodigt de werkgever de betrokken arbeider uit voor een gesprek tijdens de werkuren op de zetel van de onderneming. Tijdens dit gesprek kan de arbeider zich laten bijstaan door zijn vakbondsafgevaardigde. Bij deze gelegenheid worden bindende afspraken gemaakt, zowel met betrekking tot het vertrek van de bruggepensioneerde als de opleiding van zijn vervanger. Brugpensioen Het brugpensioen in de sector wordt tot en met 30 juni 2015 verlengd onder dezelfde voorwaarden en in overeenkomst met de wettelijke mogelijkheden. 28 www.metallos.be www.metallos.be 29

Werkzekerheid Werkzekerheidsclausule De regeling die reeds voor onbepaalde duur bestond, blijft onverminderd van toepassing. Hierin werd overeengekomen dat geen enkele werkgever meervoudig ontslag kan doorvoeren vooraleer: alle tewerkstellingsbehoudende maatregelen met inbegrip van tijdelijke werkloosheid uitgeput zijn; de mogelijkheid voor een beroepsopleiding werd onderzocht voor alle betrokken werknemers. Voor arbeiders die ouder zijn dan 45 jaar wordt er prioritair gezocht naar maatregelen om de tewerkstelling te behouden. De volgende gevallen van ontslag worden als meervoudig ontslag beschouwd: minimaal 3 arbeiders in een onderneming met 23 arbeiders of minder; minimaal 5 arbeiders in een onderneming met 24 tot en met 47 arbeiders; minimaal 6 arbeiders in een onderneming met 48 tot en met 79 arbeiders; 8% van de arbeiders in een onderneming van 80 arbeiders en meer. Dit geldt telkens voor een periode van 60 kalenderdagen. Sectorale tewerkstellingscel Om de werkzekerheidsclausule te verbeteren, werd er tijdens de voorgaande akkoorden bovendien een sectorale tewerkstellingscel opgericht binnen het opleidingsinstituut Vormelek. Deze cel waakt over de uitvoering van de akkoorden die gesloten werden in het kader van het Generatiepact en over de reglementering op gewestelijk niveau. De tewerkstellingscel zal zich voortaan actief richten op de volledige werklozen die bij het Fonds voor Bestaanszekerheid van de sector gekend zijn, alsook op de arbeiders die getroffen worden door herstructureringen. Daarnaast willen we via Vormelek de met ontslag bedreigde en ontslagen arbeiders begeleiden naar een nieuwe baan (eventueel via aanvullende opleidingen en tijdens het sollicitatietraject). Op die manier willen wij het behoud van tewerkstelling in de sector garanderen. Outplacement Outplacement blijft de individuele verantwoordelijkheid van de werkgever, die hiervoor alle kosten draagt. Hij dient de ontslagen werknemer ten laatste op diens laatste werkdag te informeren over zijn recht op outplacement. 30 www.metallos.be www.metallos.be 31

Economische werkloosheid Ook in 2012 en 2013 mag een arbeidsovereenkomst maximaal gedurende 8 weken volledig worden opgeschort voor tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen. Contracten van bepaalde duur, voor een bepaald werk en uitzendcontracten Wanneer een arbeider tewerkgesteld wordt met een contract van onbepaalde duur na één of meerdere contracten van bepaalde duur en/of voor een bepaald werk en/of met uitzendovereenkomsten: van minimaal 14 dagen, dan mag er geen proefperiode worden opgelegd; dan wordt rekening gehouden met de geaccumuleerde anciënniteit van deze tijdelijke contracten. Vanaf 1 oktober 2011 mogen bedrijven nog slechts dagcontracten gebruiken tijdens de eerste en de laatste kalenderweek van een opdracht. Arbeidsorganisatie In het kader van een buitengewone vermeerdering van werk of van werkzaamheden ingevolge een onvoorziene noodzakelijkheid, wordt het interne plafond van het aantal overuren dat boven het normale plafond van arbeidsuren mag worden gepresteerd, bepaald op 130 uren per kalenderjaar. De arbeider heeft de keuze om zijn eerste 65 overuren te recupereren of te laten uitbetalen, alsook de tweede schijf van 65 overuren. Maar in bedrijven met een vakbondsafvaardiging mogen het interne plafond van 130 uren en de keuze tussen recuperatie en uitbetaling van de 2 e schijf van 65 overuren slechts toegepast worden als er een bedrijfsovereenkomst wordt gesloten. Daarin moet bepaald worden dat er halfjaarlijkse informatie zal verschaft worden aan de vakbondsafvaardiging over het totale aantal gepresteerde overuren (het totaal van de uitbetaalde en gerecupereerde overuren) en over het gebruik van tijdelijke contracten (uitzendovereenkomsten, contracten van bepaalde duur en onderaanneming). Bovendien moet er in deze overeenkomst worden opgenomen hoe er jaarlijks overleg zal worden gepleegd over de eventuele omzetting van structurele overuren en tijdelijke contracten in contracten van onbepaalde duur. Wij herinneren u eraan dat, in overeenkomst met de Arbeidswet, de vakbondsafvaardiging akkoord moet gaan met het presteren van overuren. 32 www.metallos.be www.metallos.be 33

Flexibiliteit Bestaanszekerheid Alleen bij tewerkstelling in een normaal dagstelsel mogen bedrijven een glijdende werkweek invoeren, op voorwaarde dat ze over een periode van een jaar de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur volgens de overeenkomst niet overschrijden (52 x de wekelijkse arbeidsduur uit het arbeidsreglement van het bedrijf, met inbegrip van de rustdagen en de periode(s) waarin de arbeidsovereenkomst werd opgeschort). Het aantal uren dat meer of minder mag worden gewerkt dan de normale dagelijkse arbeidsduur bedraagt: op dagbasis: maximaal 2 uur, met een maximum van 9 uur per dag; op weekbasis: maximaal 5 uur, met een maximum van 45 uur per week. Elk uur dat deze 45 uur op weekbasis overschrijdt, dient vergoed te worden met de overurentoeslag. De uren moeten binnen het lopende jaar en uiterlijk vóór 31 maart van het volgende kalenderjaar te worden gecompenseerd (in halve of volledige dagen), behalve in bedrijven die door middel van een CAO reeds een afwijking inzake arbeidsduur hebben verkregen. De waarschuwingstijd, het werkrooster en de specifieke stelsels moeten op bedrijfsniveau worden bepaald. Aan het einde van elk kalenderjaar dient een evaluatie te worden gemaakt. Alle aanvullende vergoedingen worden vanaf 1 oktober 2011 met 2,12% geïndexeerd. De volgende vergoedingen zijn van toepassing: I. Tijdelijke werkloosheid Voorwaarden: wettelijke werkloosheidsvergoedingen genieten; in dienst zijn bij een werkgever van de sector. - 8,50 per werkloosheidsuitkering - 4,25 per halve werkloosheidsuitkering maximaal 150 uitkeringen (worden bij de werkgever teruggevorderd vanaf de 61 e dag) II. Volledige werkloosheid Voorwaarden: wettelijke werkloosheidsuitkeringen genieten; door een werkgever uit de sector zijn afgedankt; minstens 5 jaar anciënniteit in de metaalsector hebben; een wachtstage van 30 kalenderdagen hebben doorlopen. 34 www.metallos.be www.metallos.be 35

- 5,49 per werkloosheidsuitkering - 2,75 per halve werkloosheidsuitkering gedurende: - 120 dagen als de betrokkene jonger is dan 45 jaar bij het begin van de werkloosheid; - 200 dagen als de betrokkene 45 jaar of ouder is bij het begin van de werkloosheid III. Oudere werklozen Voorwaarden: ontslagen zijn door een werkgever uit de sector; minstens 55 jaar oud zijn op de eerste werkloosheidsdag; wettelijke werkloosheidsuitkeringen genieten; een wachtstage van 30 kalenderdagen hebben doorlopen; minstens 5 jaar anciënniteit in de sector hebben. - 5,49 per werkloosheidsuitkering - 2,75 per halve werkloosheidsuitkering tot aan het wettelijk pensioen IV. Brugpensioen Vanaf: 55 jaar voor vrouwen; 56 jaar voor mannen en vrouwen (ploegenarbeid); 58 jaar voor mannen en vrouwen; 55 jaar halftijds brugpensioen; minstens 5 jaar anciënniteit in de sector. Ten laste van het FBZ: de helft van het verschil tussen het nettoreferentieloon (= laatste nettoloon) en de werkloosheidsuitkeringen. V. Ziekte Voorwaarden: in dienst zijn van een werkgever van de sector; wettelijke ziekte-uitkeringen genieten; een wachtstage van 30 kalenderdagen hebben doorlopen. - 1,54/dag (6 vergoedingen per week) - 0,77/halve dag (6 vergoedingen per week) gedurende maximaal 36 maanden per ziekteperiode VI. Oudere zieken Voorwaarden: + 55 jaar; in dienst zijn van een werkgever uit de sector; wettelijke ziektevergoedingen genieten; een wachtstage van 30 kalenderdagen hebben doorlopen. - 5,49/dag (6 vergoedingen per week) - 2,75/halve dag (6 vergoedingen per week) tot aan het wettelijk pensioen 36 www.metallos.be www.metallos.be 37

VII. Halftijds tijdskrediet Voorwaarden: + 53 jaar een RVA-uitkering genieten 68,10/maand gedurende maximaal 60 maanden VIII. Bedrijfssluiting Voorwaarden: minstens 45 jaar oud zijn op het ogenblik van de sluiting; 5 jaar anciënniteit in het bedrijf; niet opnieuw worden aangeworven binnen een termijn van 30 dagen vanaf het ontslag. - 272,41 - + 13,72 per jaar anciënniteit - maximaal 898,46 - wachtstage van 30 kalenderdagen Vervoerskosten Gebruik van het openbaar vervoer Wanneer een arbeider het openbaar vervoer of meerdere vormen van openbaar vervoer gebruikt om zich van zijn woonplaats naar de zetel van de onderneming/de aanwervingsplaats/de ophaalplaats te begeven, dan betaalt de werkgever hem 80% terug van de totale kostprijs van het vervoersbewijs. Verplaatsingen met een eigen voertuig of te voet vanaf 1 februari 2011 Arbeiders die zich met een persoonlijk vervoermiddel of te voet verplaatsen van hun woonplaats naar de zetel van de onderneming/de aanwervingsplaats/de ophaalplaats hebben recht op een financiële bijdrage van de werkgever, op week- of maandbasis. Raadpleeg voor deze bijdrage de onderstaande tabel. Raadpleeg voor meer informatie uw vakbondsafgevaardigde, de MWB-ABVV-federatie van uw regio of www.metallos.be. 38 www.metallos.be www.metallos.be 39

40 www.metallos.be 41 www.metallos.be Afstand in km Wekelijkse bijdrage Maandelijkse bijdrage 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 4,37 4,88 5,38 5,80 6,30 6,71 7,02 7,43 7,83 8,23 8,75 9,15 9,56 9,96 10,38 10,88 11,29 11,70 12,20 12,61 13,01 13,43 13,93 14,34 14,65 15,26 14,54 16,28 17,69 19,33 20,74 22,17 23,59 24,81 26,44 27,46 29,49 30,51 31,52 33,56 34,57 36,10 37,62 38,64 40,67 41,70 43,22 44,75 46,27 47,29 49,32 50,34 Afstand in km Wekelijkse bijdrage Maandelijkse bijdrage 27 28 29 30 31-33 34-36 37-39 40-42 43-45 46-48 49-51 52-54 55-57 58-60 61-65 66-70 71-75 76-80 81-85 86-90 91-95 96-100 10-105 106-110 111-115 116-120 15,56 15,86 16,48 16,78 17,49 18,91 20,03 21,36 22,58 24,00 25,12 25,93 26,94 27,97 28,99 30,51 31,52 33,56 34,57 36,10 37,62 38,64 40,17 41,70 43,22 44,75 51,87 53,90 54,92 55,93 58,98 63,05 67,12 71,19 75,26 79,32 84,41 87,46 89,49 92,54 95,59 100,68 105,77 109,83 114,92 120,00 124,07 129,16 134,24 139,32 143,39 148,47

Afstand in km 121-125 126-130 131-135 136-140 141-145 146-150 151-155 156-160 161-165 166-170 171-175 176-180 181-185 186-190 191-195 196-200 Wekelijkse bijdrage 45,77 47,29 48,82 49,83 51,87 53,90 53,90 55,93 56,95 57,97 60,00 61,02 63,05 64,07 65,08 67,12 Maandelijkse bijdrage 152,55 157,63 162,72 167,80 171,87 177,97 181,02 185,09 190,17 194,24 199,32 204,41 207,47 212,55 217,63 221,70 Vanaf 1 januari 2012: de chauffeursvergoeding is verschuldigd aan de arbeider die minstens 1 passagier vervoert in een voertuig van de werkgever (3 passagiers tot eind 2011); deze vergoeding wordt op dezelfde manier geïndexeerd als de andere mobiliteitsvergoedingen. Mobiliteitsvergoeding vanaf 1 februari 2011: Persoonlijk voertuig Voertuig van de werkgever Chauffeursvergoeding 0,2429 0,1052 0,1184 Mobiliteitsvergoeding Mobiliteitsvergoedingen worden betaald aan arbeiders die zich van hun woonplaats, de zetel van de onderneming of de onhaalplaats naar een werf begeven die niet de aanwervingsplaats is, alsook voor verplaatsingen vanaf de werkplaats. 42 www.metallos.be www.metallos.be 43

Vakbondspremie De vakbondspremie bedraagt 110 voor actieve leden. Oprichting en werking van de vakbondsafvaardiging Er kan een vakbondsafvaardiging opgericht worden in ondernemingen met minstens 35 werknemers en minder dan 50 arbeiders. Voor de ondernemingen die aan deze voorwaarde voldoen en die nog altijd geen afvaardiging hebben, zal men de mogelijkheid onderzoeken op ondernemingsniveau (in nauw overleg met de vakbondssecretarissen) - om er toch één op te richten. Hebt u hierover nog vragen? Wilt u kandidaatvakbondsafgevaardigde worden in uw onderneming? Neem dan contact op met uw gewestelijke secretaris van de MWB-ABVV! U vindt zijn contactgegevens achteraan in deze brochure... WORD LID VAN ONS TEAM!!! Bij een betwisting op ondernemingsniveau over de oprichting en de werking van de vakbondsafvaardiging kunnen hetzij de werkgevers, hetzij de vertegenwoordigers van de werknemers een beroep doen op een paritaire werkgroep. Deze commissie onderzoekt het probleem ter plaatse en formuleert een voorstel om beide partijen sneller tot een oplossing te brengen. 44 www.metallos.be www.metallos.be 45

MeTAalbewerkerS WALLONIë-BRUssel Nico CUE, Secretaris-generaal Angelo BASILE, Adjunct-secretaris-generaal Rue de Namur 49-5000 Beez ' 081 26 51 11 6 081 26 51 22 8 info@mwb-fgtb.be 8 www.metallos.be 46 www.metallos.be www.metallos.be 47

fédération provinciale hainaut-namur Président provincial : Antonio COCCIOLO 8 acocciolo@mwb-fgtb.be ' 071 64 12 42 6 071 30 66 27 Charleroi & Sud-Hainaut Boulevard Devreux 36-38 (3 e étage) - 6000 Charleroi ' 071 64 12 42 + 52 6 071 30 66 27 + 071 30 92 60 Président provincial : Antonio COCCIOLO 8 acocciolo@mwb-fgtb.be Secrétaire provincial : Roméo BORDENGA 8 rbordenga@mwb-fgtb.be Conseiller PME : Salvatore PANARISI 8 spanarisi@mwb-fgtb.be Section d Erquelinnes : Maison des Métallos, rue Albert 1 er 195-6560 Erquelinnes ' 071 55 81 40 Namur Rue de Namur 49-5000 Beez ' 081 24 81 31 6 081 24 81 30 Secrétaire provincial : Gérard LUWEL 8 gluwel@mwb-fgtb.be Centre Rue Aubry 23-7100 Haine-Saint-Paul ' 064 23 80 50 6 064 26 55 71 Secrétaire provincial : Daniel VANDER GOTEN 8 dvandergoten@mwb-fgtb.be Mons-Borinage Rue H. Degorge 108-7301 Hornu ' 065 80 00 50 6 065 80 00 53 Secrétaire provincial : Patrick DRUART 8 pdruart@mwb-fgtb.be Hainaut Occidental Place Verte 15-7500 Tournai ' 069 22 05 54 6 069 21 64 85 Secrétaire provincial : Robert SENECHAL 8 rsenechal@mwb-fgtb.be Section de Mouscron-Comines : Rue du Val 3-7700 Mouscron ' 056 85 33 29 6 056 85 33 32 48 www.metallos.be www.metallos.be 49

fédération provinciale liège-luxembourg Place Saint-Paul 9-11 - 4000 Liège 8 infolg@mwb-fgtb.be Secrétariat, Services administratifs : ' 04 221 95 59 6 04 221 95 62 Services techniques et F.A.R. : Bernard BOLLY ' 04 221 96 34 6 04 223 10 11 8 secretariat@far.be Président : Francis GOMEZ ' 04 221 95 75 8 craux@mwb-fgtb.be Premier Secrétaire : Thierry GRIGNARD ' 04 221 97 91 8 tgrignard@mwb-fgtb.be Directeur Politique et de la Communication : Fabrice JACQUEMART ' 04 221 96 31 8 fabrice.jacquemart@6com.be Employée propagandiste : Esmeralda CUE ' 04 221 95 71 6 04 221 95 69 8 ecue@mwb-fgtb.be Secrétaires propagandistes Région de Arlon : Serge CAREME 8 scareme@mwb-fgtb.be Rue des Martyrs 80-6700 Arlon ' 063 22 37 76 6 063 22 64 32 Région de Flémalle : Jean-Luc RADER 8 jlrader@mwb-fgtb.be Grand Route 122-124 - 4400 Flémalle ' 04 233 80 29 6 04 235 71 42 Région de Herstal : Antonio FANARA 8 afanara@mwb-fgtb.be Rue Large Voie 36-4040 Herstal ' 04 264 15 18 6 04 248 14 13 Région de Huy-Waremme : Jean-Luc RADER 8 jlrader@mwb-fgtb.be Rue de l Apleit 12-4500 Huy ' 085 21 14 76 + 04 336 96 98 Région de Liège : Thierry GRIGNARD 8 tgrignard@mwb-fgtb.be Place Saint Paul 9-11 - 4000 Liège ' 04 221 97 91 6 04 221 95 72 50 www.metallos.be www.metallos.be 51

Région de Sclessin-Chênée : Patrick MOENS 8 pmoens@mwb-fgtb.be Rue de l Ile Coune 50-4000 Sclessin ' 04 252 42 92 6 04 252 49 35 Région de Seraing : Jean-Luc RADER 8 jlrader@mwb-fgtb.be Rue Paul Janson 41-4100 Seraing ' 04 336 96 98 6 04 336 11 73 Région de Verviers : Stéphane BREDA 8 sbreda@mwb-fgtb.be Galerie des Deux Places, Pont aux Lions 23-4800 Verviers ' 087 33 39 01 6 087 34 15 62 fédération provinciale afdeling brabant Rue de Suède 45-1060 Bruxelles Zwedenstraat 45-1060 Brussel ' 02 543 75 11 6 02 543 75 04 8 infobbt@mwb-fgtb.be Président / Voorzitter : Manuel CASTRO ' 02 543 75 05 8 mcastro@mwb-fgtb.be Vice-Président / Ondervoorzitter : Yves BEATSE ' 067 89 32 11 8 ybeatse@mwb-fgtb.be Propagandiste adj. / Adj. propagandist : Silvio ARRIGO ' 02 543 75 07 8 sarrigo@mwb-fgtb.be Section de Bruxelles / Afdeling Brussel Secrétaires / Secretarissen : Jean-Paul SELLEKAERTS ' 02 543 75 03 8 jpsellekaerts@mwb-abvv.be 52 www.metallos.be www.metallos.be 53

Abel GONZALEZ RAMOS ' 02 543 75 12 8 agramos@mwb-fgtb.be Lahouari NAJAR ' 02 543 75 01 8 lnajar@mwb-fgtb.be Sections du Brabant Wallon / Afdelingen Waals Brabant Secrétaire Régional / Gewestelijk Secretaris : Yves BEATSE 8 ybeatse@mwb-fgtb.be Secrétaire / Secretaris : Philippe GENIN 8 pgenin@mwb-fgtb.be Section de Nivelles / Afdeling Nivelles Résid. «Le Guerseli», rue du Géant 2C3-1400 Nivelles ' 067 89 32 10 + 11 + 12 6 067 89 32 19 Section de Court-Saint-Etienne / Afdeling Court-Saint-Etienne ' 010 62 16 52 Section de Tubize / Afdeling Tubize Silvio ARRIGO (propagandiste du Brabant) ' 02 543 75 07 + 0476 45 33 81 8 sarrigo@mwb-fgtb.be 54 www.metallos.be