Nieuwe uitdagingen voor New Towns
Programma 13.00 uur Welkom 13.15 uur Radboud Engbersen over de status en de toekomst van de New Towns 13.45 uur Presentatie evaluatie Zelforganisatie New Towns Radboud Engbersen, Platform31 14.10 uur Aanbieding voorstel New Towns Mirjam Salet, Burgemeester Spijkenisse Inge Vossenaar, Directeur Woon- en Leefomgeving ministerie BZK 14.30 uur Pauze 14.45 uur Start workshops en excursies 16.30 uur Borrel
Experimenten Zelforganisatie New Towns Jan Brouwer Nieuwegein 31 oktober 2013
Vragen Waar stonden de New Towns een aantal jaar geleden en waar staan ze nu? Wat zijn de opgaven? Waarom zijn New Towns nog een aparte groep? Wat zijn mogelijke oplossingen?
Groei aandeel jongeren 0-25 jaar Uittocht jongeren 1,5 1,0 0,5 0,0 4 Grote steden ov. Grote steden New Towns ov. Gemeenten Nederland -0,5-1,0-1,5
Groei arbeidsplaatsen per dzd inw. 2000-2010 Achterblijvende ontwikkeling voorzieningen en arbeidsplaatsen 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 4 Grote steden ov. Grote steden New Towns ov. Gemeenten Nederland
Achterblijvende ontwikkeling leefbaarheid Nederland ov. Gemeenten New Towns ov. Grote steden 4 Grote steden 0,00 0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 verbetering leefbaarheid schaal 1-7
Moeizame ontwikkeling centra
Maar nog wel sterke positie gemiddelde koopprijs 150 170 190 210 230 250 270 290 4 Grote Steden ov. Grote Steden New Towns ov. Gemeenten Nederland 4 Grote Steden score leefbaarheid 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 ov. Grote Steden New Towns ov. Gemeenten Nederland
Zorgen over New Towns zijn terecht
Opgaven Tegengaan uittocht jongeren Waardebehoud wijken Versterken centra Verbeteren voorzieningen en werkgelegenheid
Zelforganisatie gaat niet vanzelf Radboud Engbersen (Platform31) Nieuwegein, 31 oktober 2013
Experimentenprogramma Zelforganisatie in New Towns In opdracht van Ministerie BZK Uitgevoerd door Platform31 in samenwerking met ABF Cultuur
New Towns Ortega-gemeenten (Almere, Apeldoorn, Ede, Haarlemmermeer, Zoetermeer) ENTP-gemeenten - European NewTowns and Pilot Cities Platform (Emmen, Purmerend, Nieuwegein, etc.)
Insteek: preventie via zelforganisatie Zelforganisatie van burgers (bewoners, ondernemers) centrale principe in de experimenten Projecten moeten dit principe echt belichamen ( gevoelde urgentie vanuit bewoners )
Maatschappelijke context Financiële crisis Corporaties stap terug ( kerntaken ) Doe-democratie (kabinetsnotitie) Participatiesamenleving (troonrede) Op zoek naar nieuwe verhoudingen tussen overheid, markt en burgers
Adviesraden: grote consensus over richting RMO, Terugtreden is vooruitzien (2013) ROB, Loslaten in vertrouwen (2012) WRR, Vertrouwen in burgers (2012) SCP, Investeren in vermogen (2006) BZK, de Doe-democratie (2013)
Deelnemende projecten (1) Project City Sjopping Mol The Young Artlab Stichting Duurzame Wijken Voetpad de Wierden Beheer openbaar groen Hoekwierde Winkelcentrum Wormerplein Veiligheid Waterbuurt Energieparties Gemeente, wijk Almere Centrum Almere de Werven Almere Buiten Almere de Wierden Purmerend Hoekwierde Purmerend Overwhere Zoetermeer Meerzicht Zoetermeer Palenstein
Deelnemende projecten (2) Project Gemeente, wijk Zelfbeheer huurwoningen Zoetermeer Palenstein Jongerenproject Zoetermeer Winkelcentrum Lindenhorst Ede Veldhuizen Beheer openbaar groen Schoonenburg Ede Veldhuizen Mijn tuin is in orde(n) Apeldoorn Orden 2 e project Mijn tuin is in orde(n) Apeldoorn Orden Ons karakteristieke Ugchelen Apeldoorn Ugchelen Woningverbetering Lelystad Lelystad Atolwijk
Impact projecten Impact grootheid Volgnummer Gem. score Betrokkenheid met de wijk 1 4,9 Leefbaarheid 2 4,5 Participatie 3 4,2 Imago wijk 3 4,1 Kwaliteit openbare ruimte 3 3,6 Voorzieningen in de wijk 6 2,4 Vastgoedprijzen 7 2,1 Werkgelegenheid 8 1,8
Conclusies (1) 1 Zelforganisatie gaat niet vanzelf 2 Zelforganisatie kan verbazend simpel zijn 3 Succesvolle zelforganisatie is in principe in iedere wijk mogelijk 4 Zelforganisatie vraagt organisatie
Conclusies (2) 5 Aantal projecten nog bescheiden, maar kan vergroot worden 6 Bij de gegeven schaal en aantal projecten is kwantitatieve effectenanalyse moeilijk 7 Geen hard bewijs dat zelforganisatie in New Towns minder makkelijk van de grond komt 8 Stimuleren van zelforganisatie is niet hetzelfde als het omarmen van de romantiek van kleinschaligheid
Vier innovatiesporen voor zelforganisatie Innovatiespoor Organisatorisch spoor Voorzieningenspoor Professionele spoor Instrumentele spoor Streven: Overheid en instanties die zich richten naar logica burgers, frontlijnorganisatie, ondersteuning best persons. Voorzieningen die zich niet over burgers ontfermen, maar hen (een beetje) helpen. Voorzieningen die rekening houden met verschillen tussen burgers. Professionals die zich niet over burgers ontfermen, maar hen zo nodig (een beetje) helpen. Professionals die rekening houden met verschillen tussen burgers. Instrumenten en interventies die het verschil weten te maken; voorbij de jan-boeren-fluitjesaanpak.
Het beste van twee werelden
Aanbevelingen (1) 1. Zorg voor bestuurlijke en ambtelijke steun 2. Maak zelforganisatie op een intelligente manier SMART 3. Zorg voor prikkels op de juiste plaats 4. Heb een scherp oog voor de onderwerpen die mensen in beweging brengen 5. Over zelforganisatie zijn kwaliteitsafspraken te maken
Aanbevelingen (2) 6. Koester vrijwilligers en vooral de kartrekkers onder hen 7. Richt de communicatie rond zelforganisatie professioneel in 8. Geef serieus vorm aan scouting van zelforganisatieprojecten 9. Stimuleer zelforganisatie met bescheiden bedragen
Aanbieding voorstel New Towns Mirjam Salet, Burgemeester Spijkenisse Inge Vossenaar, Directeur Woon- en Leefomgeving ministerie BZK
Pauze
Workshops en excursies Kwaliteit Woonmilieus 1. Een excursie door de wijk Driften 2. Ontwikkelend beheer & Toolbox preventie 3. De openbare ruimte van New Towns: van stukjes niks tot onderscheidende kwaliteit De stad vergrijst 4. Wonen en zorg in New Towns 5. Excursie Oud worden in de bloemkoolwijk de Doorslag 6. New Towns en erfgoed Economische dynamiek 7. Ondernemerschap in New Towns