PrOmotie Rekenen en Wiskunde Werkboek Uurwerk
Colofon Auteur: Onder redactie van: Vormgeving: Technisch tekenwerk: Illustraties: Drukwerk: Ad van den Broek Sluiter boekproductie, Lelystad Adato design, Wijhe en DTP-Studio Joke Wensing, Apeldoorn Sluiter boekproductie, Lelystad Sluiter boekproductie en Uitgeverij Edu Actief b.v. Drukkerij Giethoorn ten Brink, Meppel Met medewerking van APS, Atlas Onderwijs Adviesgroep, CED/PI, DGS, OSO/Fontys, IVIO, KPC Groep en SLO. De uitgave is ontwikkeld in samenwerking met KPC Groep en de Vereniging Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs. Titel: PrOmotie, Rekenen en Wiskunde, Werkboek Uurwerk ISBN: 978 90 6053 913 2 Copyright 2009 Uitgeverij Edu Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel telefoon: 0522-235 235 fax: 0522-235 222 e-mail: info@edu-actief.nl internet: www.edu-actief.nl Eerste druk / eerste oplage 2009 Uitgeverij Edu Actief b.v. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
Inhoud Voorwoord / 5 Hoofdstuk 1 De dag in 4 delen / 7 Hoofdstuk 2 24 uren in 1 dag / 23 Hoofdstuk 3 Het uur in kleine stukjes verdelen / 41 Hoofdstuk 4 1 uur heeft 4 kwartieren / 71 Hoofdstuk 5 Op de minuut nauwkeurig / 89 3
4
Voorwoord Dit werkboek gaat over klok kijken. De dag is verdeeld in uren. En in minuten. Het is handig als je weet hoe laat het is. Dan hoef je niet te laat te komen. Niet elke klok is hetzelfde. Sommige klokken hebben wijzers. Andere klokken hebben geen wijzers. Deze klokken hebben alleen maar cijfers. Hoe ze werken leer je in dit werkboek. Pictogram In dit boek zie je bij sommige opdrachten een pictogram. Een pictogram geeft je informatie over de opdracht. Hieronder lees je wat de pictogrammen betekenen. 5 Denken Bij dit pictogram moet je nadenken over een opdracht. Je denkt na over wat je straks gaat doen. Doen Bij dit pictogram moet je de opdracht uitvoeren. Je moet bijvoorbeeld iets maken. Of je moet iets doen. Meten 3
Nakijken Bij dit pictogram ga je de opdracht controleren. Je controleert of je de opdracht goed hebt gedaan. Je denkt ook na over wat je de volgende keer anders moet doen. Schrijven Bij dit pictogram ga je zelf iets schrijven. Bijvoorbeeld een verhaal of een verslag. Luisteren Bij dit pictogram moet je ergens naar luisteren. Bijvoorbeeld naar je docent. Of naar een cd. 6 Samenwerken Sommige opdrachten maak je samen. Bij dit pictogram werk je samen met een klasgenoot. & de Ander Om de opdracht na te bespreken, gebruik je de & de Ander kaarten.
wb-uurwerk-2009:werkboek PrOmotie 14-4-09 16:54 Pagina 7 H o o f d s t u k 1 De dag in 4 delen Na elke dag komt weer een dag. Dat is heel normaal. Daar denk je niet over na. Maar hoe zit het eigenlijk met die dag? Een hele dag bestaat uit 4 delen. 7 Nacht. Ochtend. Middag. Avond.
Rekenen en Wiskunde Hoofdstuk 1 Opdracht 1 Hoe ziet jouw dag eruit? Kies de leukste dag uit van de week. Welke dag vind jij het leukst? Waarom is dit voor jou de leukste dag van de week? Welk deel van die dag vind jij het leukst? de nacht de ochtend 8 de middag de avond Denk aan jouw leukste dag van de week. Wat doe je in de nacht? Wat doe je in de ochtend? Wat doe je in de middag? Wat doe je in de avond?
De dag in 4 delen Hoofdstuk 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Vergelijk de antwoorden van opdracht 1 met elkaar. Wat is hetzelfde? Wat is verschillend? Praat er samen over. Kleur de woorden die bij nacht horen blauw. Kleur de woorden die bij ochtend horen geel. brood sterren computerspel koffie slapen tandenpoetsen donker zon licht 9 wekker maan Een dagdeel duurt 6 uur Een hele dag bestaat uit 4 delen. 1. de nacht 2. de ochtend 3. de middag 4. de avond. Elk stuk van de dag duurt even lang. Elk stuk duurt 6 uur. We zetten de nacht en de ochtend alvast in de klok. Ook zetten we de uren erbij.
Rekenen en Wiskunde Hoofdstuk 1 Opdracht 4 Zet de cijfers in de klok. 10 Opdracht 5 Is het nacht of is het ochtend? Zet een kruisje bij het goede antwoord. Tijd Nacht Ochtend 4 uur 11 uur 8 uur 2 uur 6 uur 7 uur 10 uur 1 uur
De dag in 4 delen Hoofdstuk 1 Opdracht 6 Je weet nu welke uren bij de nacht horen. En welke uren bij de ochtend horen. Nu komen de middag en de avond erbij. Die zetten we ook in de klok. Kleur het stuk van de nacht blauw. Kleur het stuk van de ochtend geel. Kleur het stuk van de middag groen. Kleur het stuk van de avond rood. 11
Rekenen en Wiskunde Hoofdstuk 1 Opdracht 7 Kleur de woorden die bij middag horen groen. Kleur de woorden die bij avond horen rood. pauze warm eten pyjama msn en tandenpoetsen tv-kijken les thee 12 Opdracht 8 Is het middag of nacht? Zet een kruisje in de goede kolom. Het is 2 uur. De vleermuis vliegt door het bos. Middag Nacht Het is 4 uur. Mijn moeder heeft thee gezet. Het is 1 uur. Mijn broer komt thuis uit het café. Het is 5 uur. De wekker gaat. Mijn vader moet naar zijn werk. Het is 3 uur. ga met mijn vriendin winkelen.
wb-uurwerk-2009:werkboek PrOmotie 14-4-09 16:55 Pagina 13 De dag in 4 delen Opdracht 9 H o o f d s t u k 1 Het is 1 uur in de nacht. Het is 1 uur in de middag. Het is 5 uur in de nacht. Het is 5 uur in de middag. 13
Rekenen en Wiskunde Hoofdstuk 1 Opdracht 10 Is het ochtend of avond? Zet een kruisje in de goede kolom. Ochtend Avond Het is 8 uur fiets naar school. Het is 8 uur. kijk naar GTST. Het is 10 uur. De zon is net onder. 14 Het is 6 uur. De winkels gaan dicht. Het is 9 uur. Mijn broertje slaapt al. Opdracht 11 Het is 8 uur in de ochtend. Het is 8 uur in de avond.
De dag in 4 delen Hoofdstuk 1 Het is 10 uur in de ochtend. Het is 10 uur in de avond. Opdracht 12 Horen de woorden bij nacht, ochtend, middag of avond? Trek lijntjes. kapper Nacht disco slapen 15 haardvuur sterren Ochtend Middag stilte zonsondergang parasol aankleden Avond wekker droom buiten spelen boterham