PrOmotie. Verkeer Groen licht. Dit overkwam...

Transcriptie

1 PrOmotie Verkeer Groen licht Dit overkwam...

2 Colofon Auteur: Onder redactie van: Met dank aan: Vormgeving: Illustraties: Drukwerk: Daniëlle van Maanen Taal en Teken, bureau voor tekstontwikkeling, Sluiter boekproductie, Lelystad Christel de Heus, Cor de Boer (Verkeerskundige advisering) Adato design, Wijhe Schwarz Cartoons en Uitgeverij Edu Actief b.v. Drukkerij Giethoorn ten Brink, Meppel Met medewerking van APS, Atlas Onderwijs Adviesgroep, CED/PI, DGS, OSO/Fontys, IVIO, KPC Groep en SLO. Tot stand gekomen met bijdragen en adviezen van Veilig Verkeer Nederland De uitgave is ontwikkeld in samenwerking met KPC Groep en de Vereniging Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs. Titel: PrOmotie, Verkeer, Groen licht, Dit overkwam... ISBN: Copyright 2008 Uitgeverij Edu Actief b.v. Postbus KB Meppel telefoon: fax: info@edu-actief.nl internet: Eerste druk / eerste oplage 2008 Uitgeverij Edu Actief b.v. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

3 Inhoud Voorwoord / 5 Situatie 1 Dit overkwam Tim / 7 Echt gebeurd! / 7 Dit heb ik ook meegemaakt! / 15 Zo denk ik erover! / 17 Situatie 2 Dit overkwam Kathleen / 19 Echt gebeurd! / 19 Dit heb ik ook meegemaakt! / 27 Zo denk ik erover! / 30 Situatie 3 Dit overkwam Lisette / 31 Echt gebeurd! / 31 Dit heb ik ook meegemaakt! / 37 Zo denk ik erover! / 39 3 Situatie 4 Dit overkwam Heleen / 40 Echt gebeurd! / 40 Dit heb ik ook meegemaakt! / 47 Zo denk ik erover! / 48

4 4

5 Voorwoord In Dit overkwam lees je waargebeurde verhalen. Deze verhalen gaan over verkeersongelukken. Je leert de verhalen te begrijpen. Je praat in dit boek veel over verkeersongelukken. Pictogram In dit boek zie je bij sommige opdrachten een pictogram. Een pictogram geeft je informatie over de opdracht. Hieronder lees je wat de pictogrammen betekenen. Denken Bij dit pictogram moet je nadenken over een opdracht. Je denkt na over wat je straks gaat doen. Doen Bij dit pictogram moet je de opdracht uitvoeren. Je moet bijvoorbeeld iets maken. Of je moet iets doen. 5 Nakijken Bij dit pictogram ga je de opdracht controleren. Je controleert of je de opdracht goed hebt gedaan. Je denkt ook na over wat je de volgende keer anders moet doen. Cd-rom Bij dit pictogram moet je de cd-rom gebruiken. De cd-rom vind je in je boek. Of vraag hem aan je docent. Schrijven Bij dit pictogram ga je zelf iets schrijven. Bijvoorbeeld een verhaal of een verslag.

6 Samenwerken Sommige opdrachten maak je samen. Bij dit pictogram werk je samen met een klasgenoot. Portfolio Soms staat dit pictogram bij een opdracht. Je mag dan een bewijs voor je portfolio maken. Je docent kan je meer vertellen over de portfolio. Ik & de Ander Om de opdracht na te bespreken, gebruik je de Ik & de Ander kaarten. 6

7 Situatie 1 Dit overkwam Tim Opdracht 1 Echt gebeurd! Hieronder staat de leestekst Tim. Het gaat over het verkeersongeval van Jan. Tim heeft dit ongeluk zien gebeuren. Tim is de beste vriend van Jan. Lees eerst de vragen. Lees dan de tekst. Maak daarna de vragen. 7 Tim Tim is 13 jaar. Hij zit in de 1 ste klas van het voortgezet onderwijs. Na de vakantie gaat hij naar de 2 de klas. Hij is dol op kermissen. Tim heeft een verkeersongeluk zien gebeuren. Hij zag hoe zijn beste vriend Jan zwaargewond raakte. Jan werd op 21 oktober aangereden door een auto. Dat is nu 2 jaar geleden. Tim vertelt over hoe het is om getuige te zijn van een verkeersongeluk.

8 Opmaak Differentiatie :23 Pagina 8 Dit overkwam... 8 T i m Ik weet nog goed hoe het allemaal gebeurd is. We reden in een groepje met de fiets naar onze school. Dat doen we iedere dag. Ik fiets veel en ben nooit bang dat me iets zal overkomen. De weg naar school is ook niet gevaarlijk. Het is een vrijliggend pad. Alleen bedoeld voor fietsers en voetgangers. Er is geen rijbaan voor auto s in de buurt. Halverwege de route kruist een heel drukke weg ons pad. Het is een vierbaansweg met verkeerslichten. Daar is het ongeluk gebeurd. Op die dag, 21 oktober, zijn we ook weer samen vertrokken. Jan, Kelly en ik. Op het kruispunt van ons pad en de drukke weg moesten we stoppen. Het licht stond op rood. Toen het licht op groen sprong, reden we door. Ik voorop, Jan daarachter en Kelly als laatste. Opeens hoorde ik een auto heel hard remmen. De banden maakten een hoog piepend geluid. Dat geluid vergeet ik nooit meer. Ik keek achterom en zag Jan door de lucht vliegen. Ik rende naar hem toe om hem te helpen. Ik werd heel bang. Jan is mijn beste vriend en ineens lag hij daar. Ik zag dat het ernstig was. P r O m o t i e / Ve r k e e r G r o e n l i c h t D i t o v e r k w a m...

9 Opmaak Differentiatie :23 Pagina 9 Echt gebeurd! S i t u a t i e 1 Zijn been bloedde heel erg en Jan was aan het schreeuwen. Hij wilde overeind komen maar dat ging niet. Allebei zijn armen waren gebroken. Ondertussen stopten er andere mensen. Zij hebben de ambulance gebeld. Toen de ambulance er was, ben ik weggegaan. Kelly en ik zijn eerst langs zijn ouders gefietst. Jan riep de hele tijd om zijn vader en moeder. Kelly en ik besloten daarom om eerst naar het huis van Jan te fietsen. We wisten niet hoe ernstig Jan gewond was. De vader van Jan is gelijk naar het ziekenhuis gereden. Daarna ben ik naar mijn oma gereden. Ik was heel erg bang. Bij mijn oma heb ik alles verteld en heel hard gehuild. Mijn moeder kwam van haar werk. Ik heb met haar gepraat. Ik was in shock, erg bang en verdrietig. Ik ben toch naar school gegaan. Op school kon ik misschien aan iets anders denken. Voor Kelly, mij en een paar andere vrienden van Jan kwam er begeleiding. We hebben samen over het ongeluk gepraat. P r O m o t i e / Ve r k e e r G r o e n l i c h t D i t o v e r k w a m... 9

10 Dit overkwam... T i m De dagen na het ongeluk wist niemand hoe het met Jan zou aflopen. Het kost Tim moeite om hierover te praten. 10 Jan werd in een kunstmatige coma gehouden. Zijn toestand was heel kritiek. Ik was de hele tijd bang dat Jan zou doodgaan. Mijn moeder vertelde hoe het met Jan ging. Maar ze kon me niet geruststellen. Jan had zijn rechterelleboog en -bovenarm gebroken. Zijn linkerbovenarm was ook gebroken. En van zijn onderbeen was 10 centimeter bot weg. Ook was er huid onder zijn knie en bij zijn kuit verdwenen. Verder heeft Jan ook nog een kleine hersenbloeding gehad. Ik dacht alleen maar aan Jan. Ik kreeg er hoofdpijn van en kon mij niet goed concentreren. Op school kwam er een mevrouw met mij praten. Ze vertelde dat het allemaal wel goed zou komen met Jan. En dat ik niet over hem moest blijven treuren. Ik liet mijn hoofd wel een klein beetje hangen. Het lucht mij wel op om over het ongeluk te praten. Ik kan dat het best met mijn oma. Ik weet alleen niet of iemand die het niet heeft meegemaakt, mij kan begrijpen. Of die kan begrijpen wat het betekent om een ongeluk te zien. Ik kan het wel vertellen, maar niemand ziet het zoals ik het zie. Daarom probeer ik alles zo veel mogelijk weg te stoppen. Elke keer als ik erover spreek, beleef ik alles weer opnieuw. Dan word ik weer bang en verdrietig. Na ongeveer 1 week werd Jan uit zijn coma gehaald. Met zijn moeder en Kelly ben ik op bezoek geweest. Hij lag nog op de intensive care. Dat is een afdeling in het ziekenhuis. Daar word je extra goed in de gaten gehouden. Ik was wel bang om naar Jan toe te gaan. Maar ik raad het iedereen aan om te doen.

11 Echt gebeurd! S i t u a t i e 1 Voordat ik op bezoek ging zag ik Jan steeds zoals hij daar lag na het ongeluk. In het ziekenhuis zag ik dat het beter met hem ging. Hij herkende Kelly en mij meteen en was blij om ons te zien. Hij was kaalgeschoren voor de operatie aan zijn hoofd. We hebben over het ongeluk gepraat. Daarna ging het ook beter met mij. Ik was minder ongerust. Maar nog steeds kan ik er niet goed tegen om ongelukken op tv te zien. Ook denk ik er iedere keer weer aan als ik dat kruispunt voorbij rijdt. In plaats van 1 keer te kijken voor ik ergens oversteek kijk ik 22 keer. Ook al staat het licht op groen voor mij. Ik kijk eerst of de auto s wel echt stoppen. 11 Tim vindt het moeilijk om over het ongeluk te praten. Toch doet hij het. Ik hoop dat ik jongeren kan helpen die ook ooit getuige zijn van een ongeluk. Je moet erover praten. En daarna proberen zo snel mogelijk te vergeten wat er gebeurd is. Je moet weer plezier gaan maken.

12 Dit overkwam... T i m Jan en Tim zijn nog steeds vrienden. We praten niet over het ongeluk, maar ik vraag wel altijd hoe het met hem gaat. Voor het ongeluk waren we al vrienden en dat is nog steeds zo. Nu computeren we meestal samen of kijken samen naar de tv. Jan zit nu nog in een rolstoel. Binnenkort wordt hij voor de 4 de keer geopereerd. Hij zal dan met krukken gaan lopen. En veel later zal hij weer helemaal goed kunnen lopen. Als ik verdrietig ben, zegt hij dat ik het me allemaal niet zo moet aantrekken. Maar ik vind het echt vervelend voor hem. Uiteindelijk kunnen we over een hele tijd weer samen naar school fietsen. 12 Doordat Tim het ongeluk heeft zien gebeuren, is hij ook een getuige. Hij is verhoord door de politie en moest een verklaring afleggen. Die verklaring wordt gebruikt in de rechtzaak tegen de chauffeur. 6 maanden na het ongeluk ben ik verhoord door de politie. Dat vind ik normaal. Je kunt de politie dan helpen. En je helpt Jan ook door te vertellen wat er gebeurd is. Ik heb gezien dat de chauffeur fout is. Hij is door het rode licht gereden. Na de aanrijding is hij gestopt en uitgestapt. Er was iets mis met die man. Het leek wel of hij gedronken had of drugs had genomen. Hij deed zo raar. Hij zal zijn straf wel krijgen. Ik snap alleen niet waarom hij door het rode licht is gereden. Dat maakt mij boos. Maar dat helpt niet. Het ongeluk is nu eenmaal gebeurd. Gebaseerd op Kinderen van de weg van Betty Mellaerts.

13 Echt gebeurd! S i t u a t i e 1 Om een tekst goed te begrijpen, moet je antwoord kunnen geven op de vragen: Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? Hoe? Over wie gaat dit verhaal? over Tim over het ongeluk van Jan over Jan en Tim Wat wordt er in het verhaal verteld? dat het ongeluk niet Jans schuld is dat Tim en Jan nog steeds vrienden zijn dat Tim ook slachtoffer is van het ongeluk 13 Waar speelt het verhaal zich af? op de plaats van het ongeluk dat staat niet in het verhaal bij Tim thuis Wanneer is het ongeluk gebeurd? toen Tim in de 1 ste klas van het voortgezet onderwijs zat toen Tim in de 2 de klas zat op 21 oktober 2 jaar geleden

14 Dit overkwam... T i m Waarom vertelt Tim zijn verhaal? omdat het hem oplucht om over het ongeluk te praten om te vertellen dat je ook kunt worden aangereden als je door groen licht rijdt om anderen te helpen die ook getuige zijn van een ongeluk Hoe gaat het nu met Tim? goed, je merkt niets meer aan Tim niet zo goed, hij heeft nog vaak hoofdpijn Tim probeert het ongeluk te vergeten en gaat weer leuke dingen doen 14

15 Opmaak Differentiatie :23 Pagina 15 Dit heb ik ook meegemaakt! S i t u a t i e 1 Dit heb ik ook meegemaakt! Opdracht 2 Tim is getuige van een ongeluk. Ben jij weleens getuige geweest van een ongeluk? ja / nee Wat gebeurde er? Wat zag je? Wat kun je doen als je getuige bent van een ongeluk? 15 P r O m o t i e / Ve r k e e r G r o e n l i c h t D i t o v e r k w a m...