Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten. Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016

Vergelijkbare documenten
Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed. NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei

Goede zorg proef je! Aanpak van ondervoeding door innovaties in maaltijdvoorziening en menu. 18 maart 2015, Dr. Nicole de Roos

Cater with Care. Nancy Janssen diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei

DEELNEMER INFORMATIE HET BELANG VAN EEN EIWITRIJK DAGMENU BIJ ZIEKENHUISOPNAME & HERSTEL THUIS. Ziekenhuis Gelderse Vallei & Wageningen Universiteit

EIWITVERRIJKTE DAGELIJKSE VOEDINGSMIDDELEN: OUDEREN MINDER EIWIT-ONDERVOED

Zorgen voor een verse keten

Ondervoeding of risico op ondervoeding in het revalidatiecentrum Revalidatiecentrum Breda

Ziekenhuis Gelderse vallei Wij bouwen aan voeding en bewegen als essentieel onderdeel van onze zorg!

Voeding voor gezondheidswinst

Adviezen bij ondervoeding

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

From a 'normal hospital' to a 'food hospital'

Welkom bij de workshop Behoud van spierkracht bij ouderen. Esmée Doets en Michael Tieland 13 mei 2019

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans

Langer fit met beter eten

BOGO Food. Herman Peppelenbos

Voedselverspilling in de zorg

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen

Eten en drinken in het ziekenhuis

PATIËNTEN INFORMATIE. Eten en drinken in het ziekenhuis

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt

Be-Fit Aandacht voor ouderen tijdens de ziekenhuisopname

Ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit

Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Ondervoeding: een miskend probleem

Ondervoeding in ziekenhuizen; de stand van zaken

Met goede voeding op weg naar beterschap

Hospital at Home. informatiefolder. Universitair Centrum Ouderengeneeskunde. Hospital at Home

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in het ziekenhuis

Kwaliteit van leven na een operatie

Emma Coles Be Vitality en Voeding Leeft

Presentatie Vereniging Directeuren Publieksdiensten 12 december sodexo.com

Case Report Form (CRF) behorende bij de SASIV-study

Nieuwe wegen naar gezonde voeding

GERIATRISCHE TRAUMA UNIT (GTU)

Ondervoeding bij ouderen

Risico op ondervoeding tijdens opname

Voedselverspilling in de zorg. Context: Vergrijzing en zorg. Context: Vergrijzing en zorgbehoefte. Inspelen op trends in de zorg

H Zorg voor kwetsbare ouderen

Ondervoeding door ziekte bij kinderen

Sneller herstellen door beter te eten

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen

Elke patiënt heeft iedere dag recht op lekker eten en drinken dat bijdraagt aan het welbevinden en het herstel aantoonbaar bevordert.

Klanttevredenheidsonderzoek 2014

Beweeg je beter! Blijf goed eten en bewegen, zo houdt u uw conditie op niveau

Kwaliteitsvolle voeding voor welke prijs

Voeding en Valpreventie bij Ouderen

Voedingsconcepten in de Nederlandse Ziekenhuizen Samenvatting van de bevindingen

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in Nederlandse Verpleegen Verzorgingshuizen ACHTERGRONDINFORMATIE

Fosfaat Informatie voor patiënten met nierschade

De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!

Eiwitrijke voeding voor ouderen

Relatie voeding en valpreventie

Ondervoeding een zaak van gewicht

Whitepaper. De lekkere aanpak van ondervoeding De praktijk van Zorgpartners Midden - Holland

Mijn reactie is altijd hetzelfde; Oh oh oh.. Als je toch eens ECHT wist wat voor effect een eiwitshake op jouw lichaam heeft..

Diëtetiek. Patiënteninformatie. Voeding bij ziekte. Slingeland Ziekenhuis

Consumptie van koolhydraten in Nederland

Fosfaat Informatie voor patiënten met nierschade

Ondervoeding bij kanker

DE MAAND ZONDER SUIKER

Sportvoeding bij Atleten

ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING

Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

Casus oudere vrouw met COPD

Voeding en voedingssupplementen bij de ziekte van Pompe. Coby Wijnen, diëtist

Voeding voor goed herstel na operatie

Presentatie Netwerk Geriatrie. Veenendaal, 10 april 2014

Menu-engineering in restaurants

Prior studie Voedingsproblemen bij slokdarmkankerpatiënten

Dieetadviezen bij wondgenezing

Better in, Better out, ervaringen uit de praktijk. Ellen Oosting, 2013

Ondervoeding bij kanker

Smaakontwikkeling de eerste 1000 dagen Onderzoek naar smaakontwikkeling en voedselvoorkeuren. Dr. Victoire de Wild

Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013. S. Lonterman; Klinisch Geriater

Resultaten Vierdaagse Onderzoek 2017 Drs. Dominique ten Haaf Drs. Coen Bongers Dr. Jeanne de Vries Prof. Dr. Lisette de Groot Dr.

Voeding voor goed herstel na operatie

(Risico op) ondervoeding

Voeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies. 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos

SenTo - eten en welbevinden van gezonde 55+ senioren. Stefanie Kremer, Mariska Nijenhuis, Marita Kouwen, Nancy Holthuysen

HHS Workshop Ondervoeding en chronische nierschade. Verminderen Chronische Nierschade. Leerdoelen

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

Meten van beweeggedrag; de movemonitor

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl

Joint Care in ZGV. Zorgvernieuwingen. Ellen Oosting & Suzan Appelman oostinge@zgv.nl vriess@zgv.nl

Ondervoeding. Een aanpak waar we mee aankomen

Een ziekenhuisopname Wat kunt u doen?

Implementatie van GLIM criteria en Sarcopenie richtlijn in de praktijk. Heidi Zweers

H Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding

Transmurale samenwerking voor kwetsbare ouderen in het ziekenhuis

Grafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname. Gemiddelde aanbeveling per dag (ADH) voor volwassenen (19-59 jaar) 2 (uitgedrukt als 100 %)

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige

Ondervoeding,wat doen we eraan

groentenfruit huis Juiste aanpak verleidt consument tot hogere consumptie

PATIËNTEN INFORMATIE. Eten en drinken in het ziekenhuis

Diëtetiek. Ondervoeding, wat doen we eraan. Afdeling: Onderwerp:

Transcriptie:

Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016

Consortium Cater with Care Wageningen University FBR NIZO Pure4You Stichting Promotie Kalfsvlees LOGISTIEK Heinz Sodexo Carezzo FOOD COMPANIES ONDERZOEK ZORGMARKT Ziekenhuis Gelderse Vallei Opella (thuiszorg, verpleeg- en verzorghuizen)

Cater with Care in work packages 1. Vaststellen van (voeding)behoefte oudere patiënt 2. Ontwikkeling van eiwitverrijkte voedingsmiddelen 3. Testen in doelgroep feedback aan producenten pilot onderzoek in verzorgingshuizen 4. Effectiviteitsonderzoek met ontwikkelde producten: inname & herstel na ziekenhuis 5. Introductie in retail en zorg: wat zijn de kansen en voorwaarden

Resultaat WP 1 Behoefte ouderen Doelgroep Voor onderzoek binnen CwC: Ouderen die medische of huishoudelijke zorg ontvangen. Voor Cater with Care producten: Iedereen die de aanbevolen hoeveelheid eiwit niet haalt Eiwit voor behoud spiermassa en functie Streven naar inname van 1.5 g/kg/dag ( 50 g eiwit extra, verdeeld over de dag) Totale hoeveelheid eiwit, geen specifieke aminozuren Mix: geen voorkeur voor plantaardig of dierlijk eiwit Per portie minimaal 8 g eiwit

Resultaat WP2 Portfolio van eerste producten brood (3 varianten) chocoladecake en apfelstrudel fruitsappen (3x) soepen (3x) aardappelpuree granenontbijt bonen in tomatensaus kalfsvlees (4x)

Resultaten WP3 SenTo onderzoek: vitaal, 55+ Informatie populairste broodsoorten, sappen, soepen, sauzen, kalfsvlees 4-6 eetmomenten Hollandse pot Bij ziekte: soep, brood, zuivel Kant-en-klare maaltijden niet populair 60% houdt niet van onbekend voedsel Ondervoeding ver van mijn bed

WP4 Effect studie DOEL: Verhogen van de eiwitinname van ouderen tijdens en na ziekenhuisopname en daardoor zorgen voor een beter herstel

Opzet Effectstudie gescreende patiënten: 860 aantal inclusies: 147 aantal gestart thuis: 75 aantal eindmetingen: 55 1 oktober 2014 1 oktober 2015

Ziekenhuis Gelderse Vallei: unieke locatie voor dit onderzoek Bestelsysteem met dataopslag voor elke patiënt Energie- en eiwitverrijkt menu op afdelingen met kwetsbare ouderen Controlegroep mogelijk hogere inname dan elders in ziekenhuizen

Wijze van verstrekking Menukaart: vervanging & extra keuze Twee weken volledig pakket, daarna assortimentslijst Vrije keuze Geen verstrekkingen

Assortiment Effectstudie Streven: eiwitinname verhogen met 0,3 g/kg/dag (15 25 gram extra eiwit)

Assortiment voor controlegroep Tijdens opname in ZGV: energie- en eiwitrijk menu Thuis: óók een pakket met producten deelname aantrekkelijk maken bias door verschil in aandacht vermijden Advies: eet eiwitrijk. Gevolg: niet ethisch om eiwitarm pakket aan te bieden. Keuzes: Brood voor vergelijkbaarheid CwC groep Zuiveldranken en toetjes Snackgehaktballetjes

Opzet in ziekenhuis Gerandomiseerd onderzoek 1 oktober 2014 1 april 2015 Afdelingen Longgeneeskunde & Ouderengeneeskunde Deelnemers: 65+ En + E + menu CwC menu Bestelgegevens

Resultaten WP4 Ziekenhuis Controle (n=80) CwC (n=67) Leeftijd, jaren 79 ± 7 78 ± 8 Man/Vrouw 36/44 30/37 Specialisme van opname - Longgeneeskunde - Ouderengeneeskunde 52 28 45 22 Eiwit (g/d) 88 104 Energie (kcal/d) 2061 2116 Beelen et al. to be published 1.2 g/kg/d bereikt 50% 79%

Voornaamste eiwitbronnen ( 3%) in controle- en interventiegroep soepen banket drinkvoeding Met name de verrijkte broodsoorten, sappen en fruitzuivel verhoogden de eiwitinname

Effect Studie: Resultaten Thuisfase gescreende patiënten: 860 aantal inclusies: 147 aantal gestart thuis: 75 aantal eindmetingen: 55

Voedingsinname Voedingsdagboekje als geheugensteuntje 24uur navraag m.b.v. dagboekje

Resultaten Eiwitinname thuis Controle Cater with Care Gemiddelde van week 2,6,12 Controle CwC Eiwitinname (g/kg/d) 1.05 1.51* 1.2 g/kg/d bereikt 31% 72% Beelen et al. to be published

Lichamelijke conditie Balanstest (3 voetposities) Loopsnelheid (4 meter) Stoeltest (5x opstaan)

Resultaten Lichamelijke conditie Maximale score = 12 Controle Cater with Care Beelen et al. to be published

Resultaten Lichamelijke conditie Verschil met begin Gem. inname <1.2 g/kg/d Beelen et al. to be published Gem. inname 1.2 g/kg/d

Take home message Verstrekken van vertrouwde voedingsmiddelen rijk aan eiwit en verrijkt met eiwit helpen ouderen om hun eiwitbehoefte te halen *** Om fysiek herstel extra te bevorderen is naast extra eiwit extra beweging nodig

Bedankt voor uw aandacht! Meer informatie: alliantievoeding.nl