Kennismaking met het IVRK (Uit: verzameling workshops kinderrechten) (Uit: Recht in de roos) Algemeen doel: kennismaken met de verschillende kinderrechten uit het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (verder afgekort als IVRK). De deelnemers worden aangespoord om na te denken over de betekenis van de verschillende kinderrechten. Behandelde onderwerpen Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (eventueel: verbanden tussen kinderrechten) Doelstellingen Kennismaken met het IVRK. Stilstaan bij en nadenken over de betekenis van de verschillende kinderrechten. Reflecteren over de relevantie van de verschillende kinderrechten voor het eigen leven. Leren samenwerken in groep, naar de argumenten van anderen leren luisteren en ze mee in overweging nemen. Leeftijd: Vanaf tien jaar Tijd: Ongeveer 1 uur Groepsgrootte: Minimum 10, maximum 40 deelnemers. Het ideale aantal is 20. Het aantal deelnemers is bij voorkeur even, bij een oneven aantal kan de begeleider ook meedoen. Benodigdheden 17 kinderrechtentekeningen (zie www.vormen.org) 17 kaartjes met de titels van de kinderrechten (zie www.vormen.org/ kaartjes kinderrechten) 2 dozen of enveloppen Voorbereiding De 17 kinderrechtentekeningen afdrukken of kopiëren op licht karton, A4-formaat (eventueel in een lichte kleur). Hetzelfde doe je met de kaartjes met de kinderrechten; deze snij je daarna in twee. In de plaats van met afbeeldingen kan je ook werken met een verzameling foto s die elk met één recht van het IVRK kunnen geassocieerd worden. Twee dozen of enveloppen zodat de deelnemers hieruit de fiches en de tekeningen kunnen trekken zonder ze op voorhand te kunnen bekijken. Om goed te weten wat de verschillende rechten allemaal inhouden kan je best de Toelichting bij het Kinderrechtenverdrag eens doorlezen of bij de hand houden (zie bijlage). Instructies
1. Begin met een korte toelichting (ongeveer 10 minuten) over het IVRK. Vertel iets meer overhet ontstaan van het Verdrag en over de verschillende kinderrechten die erin zijn opgenomen. Sta kort stil bij het verschil tussen een recht (bijv. het recht op voedsel) en een privilege (bijv. een maaltijd in een vijf sterren restaurant). Leg aan jongeren uit dat de kinderrechten ook nog voor hen gelden. De naam was misschien beter de kinder- en jongerenrechten (kinderen zijn alle -18 jarigen). 2. Tel het aantal deelnemers en verdeel de groep in twee. Stel dat je 20 deelnemers hebt, dan heb je tien fiches met kinderrechten en tien bijhorende tekeningen nodig. 3. Haal de tien kinderrechten door elkaar en stop ze in de doos of omslag. Doe hetzelfde met de tekeningen. 4. Laat de eerste 10 deelnemers een tekening uit de doos nemen. De volgende tien laat je een kinderrecht uit de andere doos trekken. 5. Geef de deelnemers de tijd om rond te lopen en op zoek te gaan naar het kinderrecht (of de tekening) die volgens hen het best bij hun afbeelding (of kinderrecht) past. Laat ze dan per 2 gaan samen staan of zitten. Laat ten slotte ook zij die geen passende prent of kinderrecht vinden ook per twee gaan staan of zitten. 6. Als de koppels gevormd zijn, vraag je aan elk duo om de tekening aan de hele groep te tonen en kort uit te leggen waarom volgens hen de prent bij het kinderrecht past (of, voor hen die geen passend kinderrecht of prent vonden: waarom het niet past). Bij deze gelegenheid kan je nagaan of de betekenis van elk kinderrecht voldoende duidelijk is. Desnoods kan je deze kort toelichten, eventueel met een voorbeeld (zie de tekst met de korte uitleg over de kinderrechten). 7. Je kan tenslotte de stappen 2 tot 6 best herhalen met de overgebleven kinderrechten en tekeningen, zodat alle kinderrechten aan bod komen. Zorg er dan voor dat wie eerst een kinderrecht kreeg, nu een afbeelding krijgt en omgekeerd. Nabespreking en evaluatie Over het spel Was het moeilijk om voor elke tekening een verband met een bepaald kinderrecht te vinden? Waarom? Voor welke tekeningen of kinderrechten was dit een probleem? Wat betekent dit kinderrecht voor jou? Zou jij het op een andere manier in een beeld trachten om te zetten? Over de kinderrechten Is dit kinderrecht voor jou persoonlijk belangrijk? Denk je dat alle mensen dit belangrijk vinden? Denk je dat alle kinderen dit belangrijk vinden? Geldt dit kinderrecht voor jou in ons land? Waarom wel/ niet? Met welke kinderrechten kom je in je dagelijks leven het vaakst in aanraking? Vind je deze kinderrechten relevant? Welke kinderrechten zijn op dit ogenblik actueel? Je kan ook terugkomen op bepaalde afbeeldingen die hen zijn opgevallen (dit gaat beter met foto s). Je kan de deelnemers bij elk kinderrecht ook een voorbeeld laten verzinnen van een situatie waarin het kinderrecht miskend wordt (of integendeel: juist goed beschermd wordt). Tips voor de begeleider Zorg ervoor dat er niets op de achterkant van de afbeeldingen of kinderrechten geschreven staat of wordt geschreven (tenminste als je de kaartjes en afbeeldingen nadien nog wil kunnen gebruiken). Tijdens stap 5 kan het gebeuren dat er meerdere mensen vinden dat hun prent bij hetzelfde
kinderrecht hoort, of omgekeerd. Dwing hen dan niet om een keuze te maken, maar sta hen toe de verschillende combinaties te behouden. Laat ze argumenteren waarom. Dit kan een goed opstapje zijn voor een discussie rond de samenhang van verschillende kinderrechten of zelfs rond de conflicten tussen verschillende kinderrechten. Varianten Je kan ook de kaartjes met de kinderrechten ergens ophangen en vervolgens aan de deelnemers of aan groepjes deelnemers illustraties bezorgen om bij een kaartje te hangen. Als opdracht kan je hen dan maximaal 2 illustraties bij één kaartje laten hangen. Nadien kan je met de groep één voor één de illustraties bekijken en er een korte bespreking aan wijden. Workshop 2, 4 en/of 5 kunnen eventueel in deze werkwijze geïntegreerd worden. Aspecten van het dagelijks leven, positieve actie en toepassingen en schendingen van kinderrechten worden dan in verband gebracht met een kinderrecht van het IVRK (1). Daarna kan je eventueel het IVRK recht per recht of per groep van rechten bespreken. Je zal dan wel heel wat meer tijd nodig hebben. (1) Voor groepen voor wie de lectuur van de tekst Toelichting bij het Kinderrechtenverdrag geen probleem stelt kan je deze tekst eventueel als hulpmiddel hiervoor beschikbaar stellen.
-