godsdienst voor het basisonderwijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "godsdienst voor het basisonderwijs"

Transcriptie

1 LeerWERKboek 1 godsdienst voor het basisonderwijs

2

3 Veertigdagentijd en Pasen ROUTE 1: VAST JIJ MEE? Kaart lezen Wat is vasten? Ik kan ook zonder Duid aan welke dingen je niet echt nodig hebt. 52 Veertigdagentijd en Pasen

4 Dit is sober Bekijk de afbeeldingen. Wat merk je op? Wat kan jij doen om sober te leven? Zet een kruisje. Vasten is kunnen leven zonder en meer sober leven. Veertigdagentijd en Pasen 53

5 Land in zicht Bereid ik Pasen voor? Op weg naar Pasen Wat zou jij tijdens de vasten kunnen missen? Schrijf het in de grote voet. Veertigdagentijd en Pasen 55

6

7 Veertigdagentijd en Pasen Route 1: Vast jij mee? Route 1: Vast jij mee? L eerplandoelen - Weten dat vasten voor christenen o.a. betekent: zich iets ontzeggen en soberder leven. - Weten dat ook de islam een vastenperiode heeft: de ramadan. - Aandacht hebben voor de campagne van Broederlijk Delen. - U: Zich met de klas inzetten voor een project van Broederlijk Delen. Kaart lezen Wat is vasten? De idee van zich iets ontzeggen en soberder leven is een van de aspecten van het vasten voor christenen. Denk met de leerlingen na over de manier waarop zij sober zouden kunnen leven. Alternatief prenten: Ik kan ook zonder - WO Maatschappij Sociaal-economische verschijnselen Individueel - Leerwerkboek p In deze opdracht worden de leerlingen aangezet om een onderscheid te leren maken tussen levensnoodzakelijke dingen, zoals voedsel, water, liefde, en luxeartikelen, zoals snoep, frisdrank, computerspelletjes Het is de bedoeling de leerlingen te laten inzien dat we vaak veel te veel dingen hebben die we eigenlijk niet nodig hebben. - Let voor deze opdracht goed op voor de beginsituatie van je klas! - Bekijk samen met de leerlingen de afbeeldingen in het leerwerkboek. Geef de leerlingen de opdracht om aan te duiden zonder welke dingen ze kunnen. - Overloop vervolgens klassikaal wat de leerlingen hebben aangeduid. Laat de leerlingen met elkaar vergelijken en in discussie treden. Niet zozeer wat ze hebben aangeduid, maar hun uitleg erbij is belangrijk. Bv. waarom kan het ene kind niet zonder zijn knuffel en het andere wel? Waarom kunnen we niet zonder de zon? Waarom kunnen we niet zonder water en wel zonder cola? - Laat als afsluiter de leerlingen om de beurt nog één ding opnoemen dat ze eigenlijk ook niet nodig hebben. Jij kunt als leerkracht starten. Ik heb niet echt nodig 5

8 Veertigdagentijd en Pasen Route 1: Vast jij mee? Alternatief 2 Prenten: Dit is sober Geen Individueel - Leerwerkboek p. 53 De verschillende foto s en tekeningen kunnen geassocieerd worden met soberheid en inkeer, en dus met de veertigdagentijd. Niet voortdurend haasten, maar de tijd nemen voor dingen, aandacht hebben voor elkaar, een sobere maaltijd, bezinning en gebed, tot rust komen in de natuur enz. - Bekijk samen met de leerlingen de verschillende afbeeldingen in het leerwerkboek en houd een korte bespreking. Wat zie je? Wat zou dit kunnen betekenen? Waarmee hebben al deze prenten te maken? - Vertel dat al deze afbeeldingen te maken hebben met een sober (eenvoudig) leven. - Laat de leerlingen aanduiden wat zij kunnen doen om sober te leven. - Leg uit dat er een woord bestaat om aan te duiden dat mensen soberder leven: het woord vasten. Mensen kunnen om verschillende redenen vasten, bv. om te vermageren, uit bekommernis om de natuur, als een soort training, uit (geloofs) overtuiging enz. 6

9 Veertigdagentijd en Pasen Route 1: Vast jij mee? Land in zicht Bereid ik Pasen voor? Christenen willen tijdens de vasten soberder gaan leven. Zo proberen ze hun tijd, aandacht en geld te delen met anderen. Broederlijk Delen voert campagne tijdens de veertigdagentijd. De leerlingen worden uitgenodigd om op hun manier mee te werken. Alternatief 1 Opdracht: Op weg naar Pasen Klassikaal - Eventueel gips Individueel - Leerwerkboek p Het is de bedoeling dat de leerlingen via deze werkvorm nadenken over wat zij tijdens de vasten zouden kunnen missen om soberder te leven. - Daarnaast dient er aandacht geschonken te worden aan het feit dat de vasten gedurende de veertig dagen vóór Pasen plaatsvindt. - Vertel aan de leerlingen (nogmaals) dat de vasten voorafgaat aan Pasen. Gedurende deze veertig dagen wordt uitgekeken naar Pasen. - In het leerwerkboek staan veertig voetjes afgebeeld: we zijn immers op weg naar Pasen. - Een van de voetjes is groter dan de andere. Het is de bedoeling dat de leerlingen in dat grotere voetje één woord noteren. - Laat de leerlingen nadenken over de volgende vraag en bespreek: - Wat zou ik tijdens de vasten kunnen missen? - Laat hen het antwoord noteren in het voetje. - Maak hen duidelijk dat elk voetje symbool staat voor de dagen die voorafgaan aan Pasen. - Je kunt hen elke dag een voetje laten inkleuren, want elke dag is een dag dichter bij Pasen. - Tip! - Je kunt de leerlingen hun eigen voetafdruk laten maken in gips. Nadat hij is opgedroogd, kunnen ze op de voetafdruk schrijven waarvoor zij aandacht zullen hebben tijdens de vasten. 9

ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten

ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten Naam: Datum: ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten B 1. En dan, naar de grote school! Evaluatie Volgend jaar ga je waarschijnlijk naar een andere school. Noem iets wat je

Nadere informatie

ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten

ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten Naam: Evaluatie Datum: ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten B 1. En dan, naar de grote school! (2/2) Volgend jaar ga je waarschijnlijk naar een andere school. Noem iets wat

Nadere informatie

godsdienst voor het basisonderwijs

godsdienst voor het basisonderwijs LeerWERKboek 4 godsdienst voor het basisonderwijs Veertigdagentijd en Pasen Route 1: Een tijd van voorbereiding Kaart lezen Waarom dragen christenen een askruisje? Aswoensdag Luister naar het dagboek

Nadere informatie

Zand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering

Zand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering Zand erover verzoeningsviering voor de tweede graad Zand erover Verzoeningsviering voor de tweede graad Vooraf in de klas Wat heb je nodig? - twee grote bladen papier, schrijf op het eerste blad het kernwoord

Nadere informatie

Liefde, voor iedereen gelijk?

Liefde, voor iedereen gelijk? Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'

Nadere informatie

Mirjams mama en moekie

Mirjams mama en moekie Seksuele diversiteit graad 1 Mirjams mama en moekie Lesvoorbereiding Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print 2 lege gedragspatroongrafieken af voor

Nadere informatie

EEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud

EEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud Plannen en evalueren van een activiteit Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les moeten de leerlingen in groep een bepaalde activiteit voorbereiden. Dit kan bijvoorbeeld het organiseren

Nadere informatie

THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË. webversie

THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË. webversie THEMA 9: MIJN OMA EN OPA WONEN IN BRAZILIË 2 Onze wereld is een wereld van verschil. Geen twee mensen zijn gelijk. Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij

Nadere informatie

Waarin geloof jij? (Recht op een eigen geloof en cultuur) (Uit: Recht in de roos)

Waarin geloof jij? (Recht op een eigen geloof en cultuur) (Uit: Recht in de roos) Waarin geloof jij? (Recht op een eigen geloof en cultuur) (Uit: Recht in de roos) Doel Kennismaken met symbolen en hun betekenis. Kinderen laten nadenken over waarden die ze zelf belangrijk vinden. Deze

Nadere informatie

Preborden BASISONDERWIJS. Doelgroep. Ontwikkelingsdoelen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Preborden BASISONDERWIJS. Doelgroep. Ontwikkelingsdoelen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Preborden Doelgroep Ontwikkelingsdoelen Derde kleuterklas Kleuteronderwijs: Mens en maatschappij De kleuters - 1.9 kennen en begrijpen omgangsvormen,

Nadere informatie

Sofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad

Sofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad TITEL ACTIVITEIT beschrijving: Wat geloof jij? 2 de graad Beginsituatie: De leerlingen hebben in eerdere lessen gewerkt rond geloven vroeger en nu. Daarin zijn hoogstwaarschijnlijk al verschillende godsdiensten

Nadere informatie

SPOT EEN JOB! Vacatures zoeken. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

SPOT EEN JOB! Vacatures zoeken. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,

Nadere informatie

Vakonderdeel: TAALBESCHOUWING: NADENKEN OVER TEKSTEN

Vakonderdeel: TAALBESCHOUWING: NADENKEN OVER TEKSTEN Vakonderdeel: TAALBESCHOUWING: NADENKEN OVER TEKSTEN Doelen De termen lay-out, cursief en vetjes correct gebruiken De bedoeling van een lay-out inzien De bedoeling van cursieve en vetgedrukte woorden inzien.

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO

Sta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO Sta in je recht Lessen over (kinder)rechten voor Speed-date Wij hebben een rechtsysteem waar iedereen zich aan moet houden. Maar welke rechten zijn dat dan? Welke ken je en welke rechten lijken jou vanzelfsprekend?

Nadere informatie

Van afvalberg tot afvaldal

Van afvalberg tot afvaldal Dag van de Aarde 3 de graad Van afvalberg tot afvaldal Doelstellingen Leerlingen kunnen doelgericht denken door na te denken over de (gewenste) eigenschappen van een gerecycleerd voorwerp. Leerlingen verzamelen

Nadere informatie

Behandelde onderwerpen Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (eventueel: verbanden tussen kinderrechten)

Behandelde onderwerpen Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (eventueel: verbanden tussen kinderrechten) Kennismaking met het IVRK (Uit: verzameling workshops kinderrechten) (Uit: Recht in de roos) Algemeen doel: kennismaken met de verschillende kinderrechten uit het Internationaal Verdrag inzake de Rechten

Nadere informatie

Winkelen in het bos?

Winkelen in het bos? Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

DE INFOBEURS. School, regels, wonen, drugs, Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS 1

DE INFOBEURS. School, regels, wonen, drugs, Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS 1 DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De leerlingen kunnen de actieve voedingsdriehoek opbouwen.

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De leerlingen kunnen de actieve voedingsdriehoek opbouwen. Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de verschillende voedselgroepen en kunnen deze correct binnen de actieve voedingsdriehoek plaatsen. De leerlingen kunnen de actieve voedingsdriehoek opbouwen.

Nadere informatie

Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode

Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de uiterlijke verschijnselen van Pasen: paasversieringen,

Nadere informatie

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen leiden uit concrete ervaringen af wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd

Nadere informatie

Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag

Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.

Nadere informatie

Les 2 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar

Les 2 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Les 2 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen leren wat een faculteit is Leerlingen leren meer over de faculteiten op de Radboud Universiteit Leerlingen leren om een

Nadere informatie

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po. Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd

Nadere informatie

Thema: Ramadan. Handleiding en opgaven niveau A2. Opgave 1: Samen

Thema: Ramadan. Handleiding en opgaven niveau A2. Opgave 1: Samen Handleiding en opgaven niveau A2 Thema: Ramadan Een uitgebreide uitgeschreven aanpak vindt u in de Instapmodules: www.nieuwsbegrip.nl Download & prints Instapmodules Nieuwsrekenen. materiaal Benodigd materiaal

Nadere informatie

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

t Vuil Reclametruukske

t Vuil Reclametruukske t Vuil Reclametruukske Reclame graad 2 Lesvoorbereiding Toon de oproep van José op het smartboard. Voorzie twee dozen (schoendoos, andere kartonnen doos met deksel,...) Print informatieflarden opdracht

Nadere informatie

Dag 4 Een kilootje poëzie, alstublieft.

Dag 4 Een kilootje poëzie, alstublieft. Dag 4 Een kilootje poëzie, alstublieft. 1 VOORBEREIDING > Print de pagina s van bronnenbladen 1 en hang ze op in de klas. Hang ze een beetje uit het zicht zodat de leerlingen er echt naar op zoek moeten.

Nadere informatie

Wie ben jij? HANDLEIDING

Wie ben jij? HANDLEIDING HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan

Nadere informatie

LEERJAAR 3 WERELDORIËNTATIE

LEERJAAR 3 WERELDORIËNTATIE VOORBEELDATERIAAL HOEKENBOX LEERJAAR 3 WERELDORIËNTATIE P. 02-03 Thema 1 KLEUR SCHATTENEILAND De leerlingen ontwerpen een plattegrond van een eiland en maken daarbij een legende. P. 04-05 Thema 1 KLEUR

Nadere informatie

HANDLEIDING TALENTENQUIZ

HANDLEIDING TALENTENQUIZ HANDLEIDING TALENTENQUIZ STAPPENPLAN TALENTENQUIZ 1. Download alle nodige bestanden van de talentenquiz kleur bekennen met kinderen op de studentenpagina bij de pagina voor de coördinator bedenk & doe

Nadere informatie

Energie, derde graad Wie van de drie: Kernenergie, Windenergie of Gas

Energie, derde graad Wie van de drie: Kernenergie, Windenergie of Gas Energie, derde graad Wie van de drie: Kernenergie, Windenergie of Gas Doelstellingen Kinderen maken kennis met verschillende bronnen van energie. Kinderen herkennen hernieuwbare en niet-hernieuwbare energie.

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen

Nadere informatie

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen. Vrijdag 27 maart 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: - De leerlingen leren artikelen analyseren. - De leerlingen leren hoe een interview eruit ziet. - De leerlingen leren zelf interviewen.

Nadere informatie

Je eigen nieuwjaarsbrief

Je eigen nieuwjaarsbrief Je eigen nieuwjaarsbrief Doelgroep Eerste, tweede, derde graad Aard van de activiteit De leerlingen schrijven zelf een nieuwjaarsbrief voor hun ouders. Vooraf Verzamel allerhande nieuwjaarsbrieven: tekstjes

Nadere informatie

Wat is seks? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Seksualiteit, seks, geslachtsgemeenschap, liefde

Wat is seks? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Seksualiteit, seks, geslachtsgemeenschap, liefde Kriebels in je buik Wat is seks? 1 Wat is seks? Groep 7 60 min Begrippen Seksualiteit, seks, geslachtsgemeenschap, liefde Benodigheden Digibord Werkblad: vragen over seks (voor ieder kind) Lesdoelen Leerlingen

Nadere informatie

OnzeLes Samen met leerlingen elke dag een beetje beter Mei 2016

OnzeLes Samen met leerlingen elke dag een beetje beter Mei 2016 OnzeLes Samen met leerlingen elke dag een beetje beter Mei 2016 AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht Overzicht Doel sessie

Nadere informatie

Infofiche 1. Elke dag 3 maaltijden en maximaal 3 tussendoortjes. Doelstellingen

Infofiche 1. Elke dag 3 maaltijden en maximaal 3 tussendoortjes. Doelstellingen Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen zien in dat er een duidelijk onderscheid is tussen een hoofdmaaltijd en een tussendoortje. De leerlingen weten dat het belangrijk is om regelmatig te eten en niet

Nadere informatie

DE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de kerstperiode

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de kerstperiode Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie

Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie Handleiding Perspectief 3 e editie: Introductie Bekijk het leven Ter introductie van het nieuwe vak is er een korte terugblik op eerder ervaringen met het vak godsdienst/levensbeschouwing. De leerlingen

Nadere informatie

Een stap verder. Voetnoot bij de vastentijd om een stap verder te komen

Een stap verder. Voetnoot bij de vastentijd om een stap verder te komen Een stap verder. Voetnoot bij de vastentijd om een stap verder te komen EEN VOETNOOT BIJ DE VASTENTIJD OM EEN STAP VERDER TE KOMEN WAAROM DEZE VOETNOOT De veertigdagen- of vasten, de veertig dagen voor

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Seksueel grensoverschrijdend gedrag Kriebels in je buik Seksueel grensoverschrijdend gedrag 1 Seksueel grensoverschrijdend gedrag Groep 8 90 min Begrippen Seksuele grensoverschrijding, seksueel misbruik, vertrouwenspersoon, veilig thuis

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Als je een tekst gaat lezen, is het goed om jezelf vragen te stellen. Dat vragen stellen moet je voortdurend doen. Voor het lezen kun je al een lijstje

Nadere informatie

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen leiden uit concrete ervaringen af wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd

Nadere informatie

Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken

Beroepsgerichte Vorming, opleiding handel en administratie of Project Algemene Vakken ONTBIJT OP SCHOOL De jongeren organiseren zelf een ontbijt op school. Ze bepalen hoe het ontbijt er zal uitzien en staan ook in voor de praktische organisatie. Hiervoor moeten ze een heel aantal zaken

Nadere informatie

Doel: Welke vaardigheid of welk inzicht leren kinderen? De kinderen leren dat bij meer inzet een hoger resultaat gehaald zal worden.

Doel: Welke vaardigheid of welk inzicht leren kinderen? De kinderen leren dat bij meer inzet een hoger resultaat gehaald zal worden. Titel van deze les: Hambijnelle (hamburger, konijn, gazelle) Uitdaging: Motivatie/overtuigingen Denkwolk onderwerp: Inzet Vakgebied(en): Psycho-educatie, omgaan met hoogbegaafdheid Doelgroep (OB/MB/BB):

Nadere informatie

Prettige en niet prettige aanrakingen

Prettige en niet prettige aanrakingen Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,

Nadere informatie

Over taaie taboes en lastige liefdes

Over taaie taboes en lastige liefdes Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken

Nadere informatie

Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie.

Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie. Titel Vruchtentaart Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden Lesactiviteit Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie. Leerkracht:

Nadere informatie

Bruine bananen. Doelstellingen

Bruine bananen. Doelstellingen Bruine bananen Voedselverspilling, eerste graad Doelstellingen Kinderen vertellen in eigen woorden wat voedsel verspillen is. Kinderen worden zich ervan bewust dat voedselproductie veel energie en geld

Nadere informatie

Voorbeeldles RIS-instructie RIS-WRM juni 2009

Voorbeeldles RIS-instructie RIS-WRM juni 2009 Inleiding Voorbeeldles RIS-instructie RIS-WRM juni 2009 Kennismaking Bekijk het ingevulde basis RIS-lesplan en volg de aanwijzingen. Pak de RIS-instructiekaart van de leerling en kijk wat er bij deze les

Nadere informatie

Onvoorwaardelijke liefde 1 e zondag in de veertig dagen tijd 18 februari 2018 Bij Genesis 21 : en Marcus 1 : 12 15

Onvoorwaardelijke liefde 1 e zondag in de veertig dagen tijd 18 februari 2018 Bij Genesis 21 : en Marcus 1 : 12 15 Onvoorwaardelijke liefde 1 e zondag in de veertig dagen tijd 18 februari 2018 Bij Genesis 21 : 14-19 en Marcus 1 : 12 15 Afgelopen woensdag is de veertig dagen tijd begonnen. We tellen veertig dagen tot

Nadere informatie

Over lege winkelrekken en andere weerberichten

Over lege winkelrekken en andere weerberichten Weer graad 2 Over lege winkelrekken en andere weerberichten Lesvoorbereiding Bij lesmateriaal op de site vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de foto's winkelrekken 1 keer uit of toon ze

Nadere informatie

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren

Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een

Nadere informatie

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik 1 Introductie Leerlingen hebben recht op onderwijs dat bij hen past en dat hun individuele capaciteiten laat opbloeien. Deze kaarten helpen leerkrachten en docenten, intern begeleiders, remedial teachers,

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3)

Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3) Lesvoorbereiding Onderbouw (groep 1/2/3) Zakelijke gegevens naam student: Daan Berentsen stageschool: Dynamiek Iselinge klas: VR2C mentor/mentrix: Jori bulten datum: 5 november 2013 aantal leerlingen:

Nadere informatie

werkblad en computers met internetaansluiting

werkblad en computers met internetaansluiting SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,

Nadere informatie

Wat is herdenken? Volledige lesmodule: 60 min

Wat is herdenken? Volledige lesmodule: 60 min Wat is herdenken? In deze module leren leerlingen het verband tussen de Tweede Wereldoorlog en herdenken. Leerlingen koppelen het begrip herdenken aan elementen uit hun eigen omgeving. Volledige lesmodule:

Nadere informatie

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend

Nadere informatie

Trainingskaarten Zelfregulerend leren met effectieve leerstrategieën

Trainingskaarten Zelfregulerend leren met effectieve leerstrategieën Trainingskaarten Zelfregulerend leren met effectieve leerstrategieën 2016 Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik & Boom uitgevers Amsterdam 1 Introductie Zelfregulerend leren houdt in dat leerlingen het eigen

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Sport & spel Een mondelinge instructie begrijpen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een mondelinge instructie begrijpen Thema: Sport & spel Leerstijlvariant:

Nadere informatie

Brood, tafel, maaltijd houden

Brood, tafel, maaltijd houden Brood, tafel, maaltijd houden Route 1: Aan tafel Kaart lezen Is brood de moeite waard? Ons broodje is gebakken Elke prent heeft een cijfer. Welke tekst hoort erbij? Geef die hetzelfde cijfer. Nog een beetje

Nadere informatie

Een fiets voor Bas: luisteroefening

Een fiets voor Bas: luisteroefening Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Een fiets voor Bas: luisteroefening Doelgroep Derde kleuterklas Eerste leerjaar Eindtermen Kleuteronderwijs: Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit:

Nadere informatie

Auteursrecht van beeldend kunstenaars

Auteursrecht van beeldend kunstenaars Lesbrief 5 Auteursrecht van beeldend kunstenaars Voorbereiding Doelen - De leerlingen weten wat de regels zijn rondom het hergebruiken van afbeeldingen van beeldende kunst. - De leerlingen weten wanneer

Nadere informatie

Doelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen;

Doelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen; Lesbrief 3 Beroemd blijven Voorbereiding Doelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen; - De leerlingen leren

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken. Wat voor tekst schrijf je en aan wie?

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken. Wat voor tekst schrijf je en aan wie? Les 1: Je eigen reclameposter maken Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje op www.nieuwsbegrip.nl. Let vooral op de leerlingen van Het Geuzencollege

Nadere informatie

Module 1 Les 1. Benodigdheden Digibord en digitaal materiaal Werkboek Post-its

Module 1 Les 1. Benodigdheden Digibord en digitaal materiaal Werkboek Post-its Les 1 Algemeen lesdoel les 1 De leerlingen maken een start met het aangaan van de dialoog over seksualiteit en ervaren openheid bij de docent en veiligheid in de groep. Benodigdheden Digibord en digitaal

Nadere informatie

Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw

Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw Lesimpuls 1 Materiaal: affiche Bespreken van de affiche aan de hand van frames of omkadering Wat zie je op de affiche?

Nadere informatie

Dag 4 Een kilootje poëzie, alstublieft.

Dag 4 Een kilootje poëzie, alstublieft. Dag 4 Een kilootje poëzie, alstublieft. 1 VOORBEREIDING > Print de pagina s van bronnenbladen 1 en hang ze op in de klas. Hang ze een beetje uit het zicht zodat de leerlingen er echt naar op zoek moeten.

Nadere informatie

Superboom. Kinderen onderzoeken op basis van een detail op een afbeelding hoe de volledige

Superboom. Kinderen onderzoeken op basis van een detail op een afbeelding hoe de volledige Superboom Natuur, eerste graad Doelstellingen Kinderen onderzoeken op basis van een detail op een afbeelding hoe de volledige situatie eruit kan zien. Kinderen ontdekken dat bomen noodzakelijk zijn voor

Nadere informatie

Lesbrief: Variëren met eten Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Variëren met eten Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Variëren met eten Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Eten is in alle culturen belangrijk. Gezellig samen eten

Nadere informatie

Accent op materiaal. onderdeel: schimmenspel. Titel les/thema Schaduwbeelden Graad: 2. Leerplandoelnummer Leerplandoel uitgeschreven

Accent op materiaal. onderdeel: schimmenspel. Titel les/thema Schaduwbeelden Graad: 2. Leerplandoelnummer Leerplandoel uitgeschreven onderdeel: schimmenspel Titel les/thema Schaduwbeelden Graad: 2 Accent op materiaal Aan al deze doelen wordt gewerkt, toch duidt u best aan welke u in de verf wil zetten. Leerplandoelnummer Leerplandoel

Nadere informatie

Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is:

Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Een symbool is iets wat je helpt herinneren of je in

Nadere informatie

Een stap in de actualiteit

Een stap in de actualiteit Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Een stap in de actualiteit Doelgroep Derde graad van de lagere school. Eindtermen Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit: De leerlingen 4.14

Nadere informatie

Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? webversie

Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? webversie Thema 6: Kun je verloren lopen in je gedachten? 3 3e leerjaar Doelen Eindtermen en leerplandoelen Leermiddelen Thema in vogelvlucht Voortaak box 6 Kun je verloren lopen in je gedachten? 3 1 De kinderen

Nadere informatie

WIE IS HET? Wie is het? KIJKEN SAMENWERKEN NADENKEN WETEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.

WIE IS HET? Wie is het? KIJKEN SAMENWERKEN NADENKEN WETEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po. WIE IS HET? Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Wie is het? Een opdracht voor groep 4 of 5 gericht op goed leren kijken Leerlingen werken in duo s samen en proberen door goed te kijken en gerichte

Nadere informatie

4 manieren om Samsam te gebruiken

4 manieren om Samsam te gebruiken sam samsam Lesbrief wereldburgerschap Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap. Door met de onderstaande opdrachten een les samen te stellen, sluit u altijd aan bij één van de kerndoelen van

Nadere informatie

Met open handen 1 e zondag in de veertig dagen tijd Bij Genesis 9 : 8-17 en Marcus 1 : 12 15

Met open handen 1 e zondag in de veertig dagen tijd Bij Genesis 9 : 8-17 en Marcus 1 : 12 15 Met open handen 1 e zondag in de veertig dagen tijd Bij Genesis 9 : 8-17 en Marcus 1 : 12 15 Na de verkondiging een moment van stilte, Daarna zingen we lied 91a Woensdag is de veertig dagen tijd begonnen.

Nadere informatie

Bezoek een bedrijf. Wat kun je en wat weet je na deze lesbrief?

Bezoek een bedrijf. Wat kun je en wat weet je na deze lesbrief? Bezoek een bedrijf! Bezoek een bedrijf Je gaat op bezoek bij een bedrijf dat je zelf mag uitzoeken. Het is de bedoeling dat je bij het bedrijf gaat kijken, vragen stellen en goed oplet wat ze er allemaal

Nadere informatie

LESBRIEF GROEP THEMA: CHINA

LESBRIEF GROEP THEMA: CHINA LESBRIEF GROEP 5 + 6 THEMA: CHINA Verwerkingsopdrachten & kopieerbladen voor Samsam nr. 1, 2017 Zo gebruikt u Samsam in de klas Weinig tijd: bekijk de filmpjes bij opdracht 1. Verdieping: kopieer de werkbladen

Nadere informatie

Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag.

Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag. Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag. De leerlingen gaan elkaar vandaag eens extra veel complimenten

Nadere informatie

eertigdagentijd en Pasen

eertigdagentijd en Pasen Naam: eertigdagentijd en Pasen V 1. Veertigdagentijd Datum: Vink twee goede antwoorden aan. De veertigdagentijd is een soort woestijntijd, omdat er veel woestijnen zijn in de landen van het Zuiden (en

Nadere informatie

De spel- en werkvormen in dit document komen uit mijn nieuwe boek dat in het voorjaar van 2018 verschijnt.

De spel- en werkvormen in dit document komen uit mijn nieuwe boek dat in het voorjaar van 2018 verschijnt. Peize, 19 december 2017 Beste lezer, De spel- en werkvormen in dit document komen uit mijn nieuwe boek dat in het voorjaar van 2018 verschijnt. Deze spel- en werkvormen zijn een decembercadeau. Ik wens

Nadere informatie

Introductie. Onzichtbaar op internet. GEMAAKT DOOR: Redactie i-respect. ONDERWERP: Communiceren. DOEL: Spelen met identiteit

Introductie. Onzichtbaar op internet. GEMAAKT DOOR: Redactie i-respect. ONDERWERP: Communiceren. DOEL: Spelen met identiteit Onzichtbaar op internet introductie GEMAAKT DOOR: Redactie i-respect ONDERWERP: Communiceren DOEL: Spelen met identiteit DOELGROEP: 13-14 jaar, onderbouw voortgezet onderwijs KORTE BESCHRIJVING: Deze les

Nadere informatie

Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012

Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Ieder jaar stemmen duizenden basisschoolleerlingen op hun favoriete boeken van het afgelopen jaar. Om zo veel mogelijk kinderen enthousiast

Nadere informatie

Dode hoek BASISONDERWIJS. Doelgroep. Eindtermen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Dode hoek BASISONDERWIJS. Doelgroep. Eindtermen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Dode hoek Doelgroep Derde graad van de lagere school. Eindtermen Lager onderwijs: Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit: De leerlingen 4.14

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken

Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Les 1: Je eigen vredesspreuk bedenken Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje op www.nieuwsbegrip.nl. Let er vooral op wat vrede precies betekent.

Nadere informatie

Ik geloof dus ik ben?

Ik geloof dus ik ben? Ik geloof dus ik ben? Naar: Bord vol kinderrechten Oh my god (UNICEF België) Leeftijd: 6 tot 9 jaar Duur: 2x 50 min. Doelen De kinderen weten dat er verschillende soorten geloof in de wereld zijn De kinderen

Nadere informatie

Handleiding. UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4. Schoolplein

Handleiding. UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4. Schoolplein UNICEF Handleiding lessuggestie Schoolplein groep 3-4 Handleiding Schoolplein Alle kinderen in de wereld hebben rechten. In het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties zijn deze opgenomen. Artikel

Nadere informatie

eertigdagentijd en Pasen

eertigdagentijd en Pasen Naam: eertigdagentijd en Pasen V Datum: 1. Veertigdagentijd Vink twee goede antwoorden aan. De veertigdagentijd is een soort woestijntijd, omdat er veel woestijnen zijn in de landen van het Zuiden (en

Nadere informatie

Praatplaat: ga je mee op stap?

Praatplaat: ga je mee op stap? Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Praatplaat: ga je mee op stap? Doelgroep Eerste graad van de lagere school. Lesdoel De leerlingen kunnen aangeven welke route het veiligst is. De

Nadere informatie

Handleiding voor docenten

Handleiding voor docenten LEREN PROGRAMMEREN MET Spelenderwijs leren programmeren voor kinderen LEREN PROGRAMMEREN MET Ron Ford Ron Ford Spelenderwijs leren programmeren voor kinderen 11-03-13 11:11 Handleiding voor docenten Scratch

Nadere informatie

DE VERKIEZINGSUITSLAG

DE VERKIEZINGSUITSLAG DE VERKIEZINGSUITSLAG MAART 2017 - POLITIEK IN PRAKTIJK DOCENTENHANDLEIDING DE WERKVORM IN HET KORT Leerlingen leren door het invullen van de werkbladen dat politieke partijen met elkaar moeten samenwerken

Nadere informatie

lesmodule 4 sleutel tot verandering: oplossingen lesmodules 1

lesmodule 4 sleutel tot verandering: oplossingen lesmodules 1 lesmodule 4 sleutel tot verandering: oplossingen lesmodules 1 Dit is een initiatief van PROTOS en GREEN, met de steun van de Vlaamse overheid en de Federale overheid. www.protosh2o.org www.greenbelgium.org

Nadere informatie

Bijvoorbeeld: ik wil dat mijn leerlingen in de derde klas de werkwoorden op de juiste manier kunnen vervoegen.

Bijvoorbeeld: ik wil dat mijn leerlingen in de derde klas de werkwoorden op de juiste manier kunnen vervoegen. Opdracht Formatief evalueren met leerdoelen Inleiding Het doel is om de eerste stappen te zetten in het werken met formatieve evaluatie. Hiervoor stel je leerdoelen en bijbehorende criteria op, vervolgens

Nadere informatie