Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel Gemeente Venray Postbus 500 5800 AM Venray Samengesteld door Gebiedspanel Vredepeel Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 1
Inhoud Deel 1 Analyse van het gebied 1 Gebiedsspecifieke inbreng partners 4 1.1 Dorpsraad Vredepeel 4 1.2 Wonen Venray 4 1.3 Synthese 5 1.4 Politie Limburg-Noord 6 1.5 SPOVenray 6 2 Analyse van het gebied 7 2.1 Inleiding 7 2.2. Ruimtelijke Pijler 9 2.2.1. Ruimtelijke structuur en samenhang (historie) 9 2.1.1 Archeologie, monumenten en beeldbepalende panden 10 2.2.3.Ruimtelijke analyse 13 2.2.4.Kenmerken van de bebouwing 14 2.2.5.Omliggend landschap 14 2.3. Functionele pijler 15 2.3.1. Wonen en woonomgeving 15 2.3.2. Voorzieningen 16 2.3.3. Gezondheidszorg 16 2.3.4. Openbaar groen 16 2.3.5. Natuur 16 2.3.6. Water 16 2.3.7. Toerisme en Recreatie 17 2.3.8. Sport 17 2.3.9. Verkeersstructuur 17 2.3.10. Milieuaspecten 20 2.4. Economische Pijler 23 2.4.1. Aanwezige bedrijven 23 2.4.2. Grondeigendom 24 2.5. Sociaalmaatschappelijke pijler 25 2.5.1. Bevolkingsontwikkeling 25 2.5.2. Verenigingen 26 2.5.3. Voorzieningenniveau 26 2.5.4. Accommodaties 26 2.5.5. Kunst en cultuur 26 2.5.6. Onderwijs 27 Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 2
2.5.7. Speelvoorzieningen 27 2.5.8. Jeugd 27 2.5.9. Ouderen 28 2.5.10. Huisvesting buitenlandse werknemers 28 2.5.11. Veiligheid 28 2.5.12. Leefbaarheid 28 2.5.13. Bestuurlijk klimaat 29 2.6. Sterkte en zwakte analyse van Vredepeel 31 3. Integrale gebiedsvisie 34 3.1. Inleiding 34 3.2. Ruimtelijke Pijler 34 3.2.1. Kern 34 3.2.2. Buitengebied 37 3.3. Functionele pijler 39 3.3.1. Wonen en woonomgeving 39 3.3.2. Voorzieningen 39 3.3.3. Gezondheidszorg 40 3.3.4. Openbaar groen 40 3.3.5. Natuur 40 3.3.6. Water 41 3.3.7. Recreatie en toerisme 41 3.3.8. Sport 42 3.3.9. Verkeersstructuur 42 3.3.10. Milieuaspecten 42 3.4. Economische Pijler 45 3.4.1. Bedrijven 45 3.5. Sociaalmaatschappelijke pijler 47 3.5.1. Verenigingen 47 3.5.2. Voorzieningenniveau 47 3.5.3. Accommodaties 47 3.5.4. Kunst en cultuur 47 3.5.5. Onderwijs 48 3.5.6. Speelvoorzieningen 48 3.5.7. Jeugd 48 3.5.8. Ouderen 49 3.5.9. Huisvesting buitenlandse werknemers 50 3.5.10. Veiligheid 50 3.5.11. Leefbaarheid 50 3.5.12. Bestuurlijk klimaat 50 4. Inhoudelijke verschillen van inzicht 53 Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 3
Deel 1. Analyse van het gebied 1 Gebiedsspecifieke inbreng partners 1.1 Dorpsraad Vredepeel De Dorpsraad Vredepeel heeft in 2007 het DorpsOmgevingsProgramma (DOP) Vredepeel opgesteld. In dit document geeft de dorpsraad aan wat de visie van het dorp voor de toekomst is en heeft de dorpsraad een projectenlijst opgenomen. Voor de inhoud van het DorpsOmgevingsProgramma Vredepeel 2007 wordt verwezen naar de bijlage. De dorpsraad Vredepeel is actief, functioneert goed en is kritisch en zet zich in voor het algemeen welzijn van de inwoners van het dorp en het grote omliggende buitengebied van Vredepeel. De Dorpsraadleden hebben de taken onderling verdeeld. De dorpsraad is voor de gemeente en voor maatschappelijke organisaties het eerste aanspreekpunt. De dorpsraad van Vredepeel heeft in nauw overleg met haar achterban op enkele voor het dorp wezenlijke punten haar opvattingen geformuleerd. Deels verschillen die van de visie die onder andere gemeente, Wonen Venray en SPOV over de betreffende onderwerpen hebben. In deel 4 van dit DOP worden bedoelde verschillen van inzicht vermeld en toegelicht. 1.2 Wonen Venray Voor Wonen Venray is het Strategisch beleidsplan 2008-2013 Samen bouwen aan een leefbare maatschappij van toepassing voor Vredepeel. Ten aanzien van de dorpen ziet Wonen Venray het als haar taak om de komen jaren een proactieve rol te spelen en een bijdrage te leveren aan gedifferentieerde dorpen. De komende tien jaren zal Wonen Venray de samenstelling van haar woningbezit wijzigen en afstemmen op de maatschappelijke opgave, de vraag naar verkoop en nieuwbouw. Daarnaast investeert Wonen Venray in een hechtere band en meer contactmogelijkheden tussen bewoners en (zorg- en welzijns-) instellingen. Wonen Venray wil in de dorpen actief deelnemen aan de bevordering van de leefbaarheid. Wonen Venray geeft aan, dat zij niet wil bouwen als de afzet van de nieuwe woningen niet gegarandeerd is; voor Wonen Venray moet er sprake zijn van een concrete woningvraag. In de huidige situatie blijft het moeilijk voor Wonen Venray om qua woningenaanbod iets extra s voor het dorp te betekenen. Wel stelt Wonen Venray bereid te zijn een bijdrage te leveren in sociaal maatschappelijke projecten. Op Vredepeel is verder het algemeen beleid van toepassing. Voor de inhoud van dit algemeen beleid wordt verwezen naar deel 0. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 4
1.3 Synthese Voor gebiedsspecifiek beleid sluit Stichting Synthese aan bij de keuzes die vanuit Gebiedsgericht Werken worden gemaakt. Daarnaast is het algemeen beleid van toepassing op Vredepeel. Voor de inhoud van dit algemeen beleid wordt verwezen naar deel 0. Daarnaast is het algemeen beleid van Synthese ook van toepassing op Vredepeel. Synthese is vooral actief op het gebied van ouderenadvisering en ondersteuning, opbouwwerk en zorg (en signalering) voor bijzondere doelgroepen. Daarnaast is Synthese actief met straathoekwerk, jeugd- en jongerenwerk, schoolmaatschappelijk werk en buurtbemiddeling en opbouwwerk ouderen en algemeen opbouwwerk. Synthese geeft ondersteuning aan Moedercentrum EVA, Jongerencentrum Poppodium, steunpeunt vrijwilligers Match, Steunpunt Mantelzorg, Project IKRA en de Wegwijzer. Bij Synthese kan men verder terecht voor seniorensport, diverse cursussen, maaltijdvoorziening, alarmering en opvoedingsondersteuning via Homestart. Synthese wil actief meewerken aan de instandhouding of de bevordering van de leefbaarheid en aan het vergroten van de betrokkenheid van bewoners en hun organisaties. Ouderenadvisering en ondersteuning: Ouderen in de dorpen en ook die in Vredepeel maken naar verhouding minder gebruik van de informatie-, advies- en ondersteuningsfunctie die Synthese kan leveren. Deze beperkte hulpvraag geldt in varierende mate eigenlijk voor alle dorpen van Venray. In kleine kernen zijn ouderen nauw verbonden met hun sociale omgeving en beschikken daardoor mogelijk ook over meer mogelijkheden voor mantelzorg. Daardoor kunnen ze vaak langer in hun eigen dorp blijven wonen, zoals ze ook graag willen. Doorgaans hebben de dorpen een sterker verenigingsleven, meer onderlinge betrokkenheid, meer beschikbaarheid van vrijwilligers voor de verenigingen. De KBO is voor veel ouderen een belangrijke organisatie. De gemeente stuurt regelmatig aan alle 65-plussers een mailing, een benadering die respons oplevert vaak in de vorm van hulpvragen voor algemene informatie over wonen, welzijn, zorg en financiële regelingen. Voor deze hulpvragen zet Synthese voornamelijk haar vrijwillige consulenten in. Opbouwwerk De kleine kernen kennen een geleidelijk afnemend voorzieningenniveau. Het streven naar zo veel mogelijk behopud van het huidige aanbod staat centraal. Oplossingen worden gezocht in multi-functionaliteit, samenwerking en zelfwerkzaamheid. Inwoners van kleine kernen onderkennen en accepteren dat wonen in een kleine kern of in een landelijke omgeving bepaalde consequenties met zich meebtrengt. Vaak zoeken ze zelf naar oplossingen: mantelzorg, vervoer, klussendienst. In gesprekken geeft een groot aantal jongeren aan graag in het dorp te willen blijven wonen. In hun feitelijk gedrag blijkt dat minder voor te komen dan vooraf wordt aangegeven: veel jongeren vertrekken uiteindelijk toch naar elders vanwege studie of werk. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 5
In algemene zin zal woningbouw de komende jaren door verminderende vraag verder afnemen. Daarom moet in het woningenaanbod méér dan ooit maatwerk worden geleverd. Vrijwilligersinzet lijkt af te nemen, maar eerder is er sprake van een verandering qua inzet. Structurele, langdurige inzet wordt minder vaak geleverd, maar mensen willen zich zeker voor korte tijd aan een (afgebakend) project of activiteit binden. Veranderingsprocessen in Vredepeel Dorpen, ook Vredepeel kennen een dubbele vergrijzing. Ouderen stoppen met werken en blijven in het dorp wonen; jongeren trekken zoals gezegd- van dorp of platteland naar elders voor studie of werk. Alleen de jonge agrariër en jongeren uit beroepsgronden die aan de agrarische sector zijn gelieerd blijven in het dorp of in het buitengebied ervan wonen. 1.4 Politie Limburg-Noord Wat de politie betreft is het algemeen beleid van toepassing op Vredepeel. Voor de inhoud van dit algemeen beleid wordt verwezen naar deel 0. 1.5 SPOVenray Stichting Primair Onderwijs Venray heeft beleidsvrijheid in het maken van keuzes/nemen van beslissingen met betrekking tot het functioneren en de toekomst van de basisscholen binnen Venray. Daarvoor baseert SPOV in overleg met de gemeente en andere partners zich op de volgende drie randvoorwaarden (in volgorde van gewicht wanneer keuzes moeten worden gemaakt). 1. de kwaliteit van het geboden onderwijs, mede gelet op de perspectieven voor kinderen die doorstromen naar vervolgopleidingen 2. de kwaliteit van de werkomstandigheden van het betrokken personeel; de onderwijsteams en de mensen in ondersteunende functies 3. de kwaliteit van de verzorging van een dorp of wijk. In die afweging speelt met name mee welke de alternatieven zijn mocht het sluiten van een school onafwendbaar zijn. SPOV beraadt zich momenteel op de demografische ontwikkelingen en de gevolgen daarvan voor het onderwijs in het algemeen en op de gevolgen voor de kleine scholen in het bijzonder. Voor Vredepeel zijn op de jongste teldatum (1.10.2009) voldoende leerlingen (méér dan 30) zodat er tot en met het schooljaar 2010/2011 nog geen acuut probleem is. Hoe het daarna verder gaat is nu nog niet te zeggen. SPOV hecht aan de bovenvermelde 3 randvoorwaarden, maar moet in toenemende mate gewicht toekennen aan de terug lopende financiële armslag van de stichting en de school zelf.. Bij een besluit tot sluiting van de school zal er door SPOV nadrukkelijk worden stil gestaan bij de mogelijke alternatieven. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 6
2 Analyse van het gebied 2.1 Inleiding Niet alles kan inhoudelijk gebiedsgericht zijn. Als bovengrens wordt gehanteerd zaken die gemeentebreed geregeld zijn, zoals brandweer, verlichting, huisvuil. Als ondergrens is bepaald dat individuele producten zoals paspoorten, vergunningen, uitkeringen etc. zijn uitgesloten. Voor de geografische gebiedsindeling is de formele CBS gebiedsindeling gehanteerd. De raad heeft ingestemd met deze meest objectieve indeling. Of deze indeling op den duur onder alle omstandigheden stand kan worden gehouden, is nu nog niet te zeggen. Mochten er gedurende het traject redenen naar voren komen die mogelijk een om een andere indeling vragen dan zal na de bestuurlijke vaststelling van het laatste DOP of WOP de indeling voor geheel opnieuw worden beoordeeld en zo nodig gewijzigd. Heide Merselo Vredepeel Ysselsteyn CBS-indeling Vredepeel Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 7
2.1.1. Procedure inspraak en status Dorpsontwikkelingsplan De ontwerp Structuurvisie DOP Vredepeel is tot stand gekomen en vastgesteld in het gebiedspanel Vredepeel. Dit gebiedspanel is opgericht op 1 april 2009. In het gebiedspanel zitten vertegenwoordigers van de volgende samenwerkende partners: -Dorpsraad Vredepeel -Politie Limburg Noord -Wonen Venray -Synthese -SPOVenray -de gemeente Venray. Het gebiedspanel is betrokken bij het gehele proces van totstandkoming van de gebiedsvisie en het uitvoeringsprogramma. De leden van het gebiedspanel stemmen in met het voorliggende document. Na vrijgave voor openbaarheid door het college van B&W wordt de ontwerp Structuurvisie DOP Vredepeel gepresenteerd aan de bewoners van Vredepeel en de overige geïnteresseerden.. De Provincie Limburg, Het waterschap Peel en Maasvallei en de VROM-inspectie Zuid zullen worden geïnformeerd over deze Structuurvisie door toezending van de ontwerp Structuurvisie samen met het ontwerpbesluit en de kennisgeving. Inspraak: De procedure van eens structuurvisie op basis van de Wet op de ruimtelijke ordening is vormvrij.. Op grond van de Inspraakverordening 2007 en het besluit van de gemeenteraad op 4 november 2008 (Gemeenteblad 2008, nr. 344) is de mogelijkheid tot het verlenen van inspraak gedelegeerd aan het college van B&W. In dit besluit is tevens aangegeven dat er in principe geen inspraak wordt verleend bij de voorbereiding van een structuurvisie. Bij het voortraject van de structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel zijn vertegenwoordigers van burgers en maatschappelijke organisaties betrokken in de vorm van deelname van de vertegenwoordigers van (kern-)partners Vredepeel. Deze vertegenwoordigers hebben tijdens het proces steeds teruggekoppeld aan hun achterban. Nogmaals inspraak verlenen zou in dit geval een doublure betekenen. Inspraak is met name van belang wanneer het maatschappelijk of politiek gevoelige projecten betreft. Hoewel de vaststelling van een Dorpsontwikkelingsplan natuurlijk op grote belangstelling kan rekenen, kan niet gezegd worden dat hier sprake van is. Structuurvisie Het Dorpsontwikkelingsplan zal met de vaststelling de status krijgen van structuurvisie. Op grond van het Besluit op de ruimtelijke ordening (Bro) is het college van B&W verplicht om bij Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 8
de voorbereiding van besluiten met betrekking tot een structuurvisie een kennisgeving te publiceren over het voornemen. Nadat de kennisgeving is gepubliceerd zal de ontwerp Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel samen met het ontwerpbesluit tot vaststelling ter informatie ter inzage worden gelegd. Dit is overigens geen verplichte procedure op basis van de Wet op de ruimtelijke ordening of het Besluit op de ruimtelijke ordening. De stukken zullen tevens digitaal beschikbaar worden gesteld door middel van het plaatsen ervan op de gemeentelijke website. Grondexploitatie In de Wro is de Grondexploitatiewet geïntegreerd. Daar geeft een structuurvisie de gemeente ook een basis voor het toepassen van bevoegdheden met betrekking tot kostenverhaal en verevening van bovenplanse kosten. Digitalisering Sinds 1 januari 2010 geldt de verplichting van digitale raadpleegbaarheid en uitwisseling van structuurvisies volgens de RO-standaarden van VROM (PRgSV 2008). Dit betekend dat structuurvisies, net als bestemmingsplannen moeten voldoen aan de verplichtingen van digitalisering. Een structuurvisie kent een ander karakter dan de meeste bestemmingsplannen. Bestemmingsplannen leggen zaken juridisch vast in regels, een structuurvisie heeft veel meer een globaal karakter en geeft beleidsdoelstellingen en ontwikkelingsrichtingen aan die vaak nog niet concreet zijn. Hierdoor is de verbeelding bij een structuurvisie anders dan die van een bestemmingsplan; in het gebied waarop de structuurvisie betrekking heeft wordt een tekst- en beeldgerichte overdracht van het relevante beleid in de structuurvisie vastgelegd. 2.2. Ruimtelijke Pijler 2.2.1. Ruimtelijke structuur en samenhang (historie) Ontstaansgeschiedenis Vredepeel is het jongste dorp van Venray. Een klein dorp, dat in 1955 is ontstaan door de ontginning van de omliggende woeste gronden. Dit in het kader van de van de Grote Peelontginning in die tijd. Sindsdien is er 800 ha natuurgrond voor agrarisch gebruik gewonnen. In eerste instantie was het de bedoeling dat er ongeveer 45 boerderijen gesticht zouden worden op wat uiteindelijk vliegbasis de Peel is geworden. Oorspronkelijk zou Vredepeel daardoor groter worden dan nu het geval is. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 9
Ook door landelijk beleid en dat van de provincie én de gemeente van de afgelopen tientallen jaren waren er voor klein kernen als Vredepeel weinig echte groeimogelijkheden weggelegd. Lange tijd beschikte Vredepeel over een woningbouwquotum van slechts één woning per jaar. De gemeenschapszin in Vredepeel is echter relatief groot; met een beperkt aantal inwoners is er toch sprake van een relatief rijk verenigingsleven. De beperkte omvang van het bevolkingsaantal brengt wel risico s mee voor de toekomst. DE eerste pioniers vestigden zich nabij de kruising van de twee ontginningsassen: de Ripseweg (N277) en de Twistweg. 2.1.1 Archeologie, monumenten en beeldbepalende panden Archeologie, geologie en geomorfologie De ontwikkelingen in dit gebied zijn sterk bepaald door de aanwezigheid van de zogenaamde De ontwikkeling in dit gebied zijn sterk bepaald door de aanwezigheid van de zogenaamde Peelhorst of Peelrug. Dit door bodembewegingen opgeheven plateau doorsnijdt het gebied in noord-zuidelijke richting en vormt de waterscheiding tussen de Limburgse en de Brabantse beken. Nadat in het gehele aandachtsgebied een laag Pleistoceen dekzand was afgezet, is tijdens het Holoceen in laagtes van het plateau veen gevormd. Vanuit de laagte breidde het veen zich uit, waardoor een groot deel van het Peelplateau met hoogveen werd bedekt. De aan weerszijden van dit veengebied gelegen zandgronden kennen een lange bewoningsgeschiedenis; al in het Neolithicum werd hier gewoond en geakkerd. Het veengebied bleef tot in de negentiende eeuw onontgonnen en vrijwel ondoordringbaar. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 10
Het plangebied is aangeduid met een lage archeologische verwachtingswaarde. Dit betekent, dat geen vervolgonderzoek noodzakelijk is alvorens men begint aan nieuwe bouwontwikkelingen. In Vredepeel zijn geen monumenten aanwezig. De jonge geschiedenis van dit kerkdorp heeft geen karakteristieke panden of een bijzonder dorpsgezicht tot resultaat gehad. Wel kan gesteld worden, dat het ontstaan van dit kerkdorp in het kader van de Grote Peelontginning zeldzaam is. In de ruimtelijke structuur en in de bebouwing van de school en de kerk is dit duidelijk waar te nemen. In het dorp staat een Vredepaal als symbool van een bewogen geschiedenis. Deze gedenksteen is onthuld bij de stichting van het dorp op 16 juni 1955. De Peelraamstelling is echter een belangrijk rijksmonument in het buitengebied van Vredepeel. Sinds 2001 is deze verdedigingslinie, aangelegd in 1939, een rijksmonument. De stelling begon aan de Maas ter hoogte van Grave om via Mill door de Peel en langs de Zuid Willemsvaart bij de Belgische grens te eindigen. Peel-Raamstelling Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 11
Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 12
Monumenten en beeldbepalende panden In de korte geschiedenis van het dorp zijn geen karakteristieke panden of een bijzonder dorpgezicht ontstaan. Het ontstaan van het dorp Vredepeel in het kader van de Grote Peelontginning is wel zeldzaam te noemen. In de ruimtelijke structuur en in de bebouwing van de school en de kerk is dit duidelijk te zien. 2.2.3.Ruimtelijke analyse Vredepeel is een kleine kern met niet meer dan vier straten. Deze straten liggen in een rationeel verkavelingspatroon. De relatie tussen het verkavelingspatroon en de ontginning van het landschap is duidelijk zichtbaar. Bij de ontginning is de rechtlijnige, brede verkavelingstructuur aan de Twistweg en de Vredeweg ontstaan. Ook de bebouwing in de dorpskern heeft een orthogonale structuur. Midden in de kern ligt een groene ruimte die functioneert als verblijfsgebied. Rondom deze groene ruimte staan enkele bomen die het hele dorp een groene en enigszins beschutte indruk geven. De straten die parallel en haaks op elkaar liggen, komen uit in het landelijk gebied. Hierdoor is er geen sprake van een duidelijke beëindiging van straten of patronen. De ruimtelijke opbouw van Vredepeel is vergelijkbaar met die van bijvoorbeeld het nabijgelegen De Rips. In Vredepeel zijn er twee straten die schuin verlopen. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 13
De kern wordt gevormd door de kerk, de school en het gemeenschapshuis. Het is een relatief groot dorpshart ten opzichte van de omliggende woningbouw. De woningen grenzen met hun achtertuinen aan het buitengebied. Het dorp wordt ruimtelijk ingekaderd door de Twistweg en de N277. Deze twee wegen vormen de begrenzing van het dorp. 2.2.4.Kenmerken van de bebouwing In Vredepeel staat typische naoorlogse bebouwing. Deze naoorlogse bebouwing sluit grotendeels aan op de kleinschalige basisstructuur. De woningen zijn van baksteen en hebben twee bouwlagen met een langskap. Hiermee vormen deze woningen de basisstructuur. De bebouwing is georiënteerd op de weg en ligt in een vaste rooilijn. Naast deze meer uniforme bebouwingsclusters komt ook zelfbouw uit de jaren 80 en 90 voor. Deze woningen hebben twee lagen met een kap in alle variëteiten van vorm en materiaal. De bijzondere bebouwing (kerk, school en gemeenschapshuis) sluit qua schaal en materiaalgebruik aan op de woningbouw. Er is wel sprake van een afwijkende vormgeving van de gebouwen. Deze is te typeren als typische jaren 50 architectuur met platte daken. Opvallend is het tankstation buiten de dorpskern langs de Ripseweg dichtbij de entree van Vredepeel. 2.2.5.Omliggend landschap Landschappelijk gezien is de kern van Vredepeel omgeven door enerzijds een open landschap en anderzijds een beboste omgeving. De karakteristieke geometrische vormen van de ontginning benadrukken de ligging van de bebouwing op de kruising van de provinciale weg N277 en de Twistweg. Langs de Twistweg bevindt zich een imposante bomenlaan van eiken. Ten zuiden van Vredepeel ligt een groot bosgebied bestaande uit voornamelijk naaldhout met een hoge natuurwaarde. Ten noordoosten van Vredepeel ligt het gebied Zwartwater en dit is een waardevol verdroogd heide-vengebied. Direct grenzend aan Vredepeel wordt het dorp omringd door bouwlanden. De centrale open groene ruimte en particuliere omhaagde tuinen zorgen voor een goede landschappelijke inpassing. In de omgeving van Vredepeel treft men nog restanten aan van het oorspronkelijke heidelandschap en de latere naaldbomenaanplant. De streek Vredepeel, waarbinnen het gelijknamige dorp is gesitueerd, ligt enkele meters lager dan het omringende bos- en natuurgebied. Het Peel- en het Afleidingskanaal vormen de (gemeentelijke) grenzen. Dit gebied, dat voorheen een moeras- en veengebied was, helt geleidelijk af naar het Afleidingskanaal en is duidelijk herkenbaar als een jong ontginningslandschap. Het is nu een grootschalig agrarisch cultuurlandschap dat zich kenmerkt door een rechtlijnig wegen- en verkavelingspatroon. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 14
2.3. Functionele pijler In het dorp Vredepeel overheerst de woonfunctie. In Vredepeel zijn alleen maatschappelijke voorzieningen in de vorm van een kerk, een basisschool en een gemeenschapshuis. 2.3.1. Wonen en woonomgeving Woningvoorraad en bezetting Op 1 januari 2009 telde Vredepeel 82 woningen. Zo n 61% van de woningvoorraad bestaat uit eengezinswoningen, de overige voorraad zijn woningen met een bedrijf. In geen enkel dorp is het aandeel van woningen met bedrijf zo groot. De meest voorkomende woningtypen zijn vrijstaande en 2-onder-1 kap woningen. Het grootste deel van de woningen in Vredepeel ligt in het buitengebied. De gemiddelde WOZ-waarde bedroeg 311.551,-. Hiermee ligt de WOZ-waarde in Vredepeel ver boven het Venrays gemiddelde ( 238.603,-). De gemiddelde oppervlakte per woning ligt in Vredepeel op 512 m². In Venray varieert de gemiddelde oppervlakte per woning in de verschillende wijken van 197 m² tot 750 m². In de kerkdorpen ligt de gemiddelde oppervlakte tussen de 377 m² tot 618 m². Het grootste deel van de woningvoorraad van Vredepeel bestaat uit koopwoningen. Zo n 27% zijn huurwoningen. Wonen Venray verhuurt 6 woningen in Vredepeel. De overige huurwoningen worden door particulieren verhuurd (er kunnen bijvoorbeeld woningen op naam van de kinderen staan, die door de ouders bewoond worden en andersom. Ook kan er sprake zijn van tijdelijke verhuur wanneer een woning te koop staat). Op 1 januari 2009 was de gemiddelde woningbezetting in Vredepeel 3,13. Dit ligt boven het gemiddelde van Venray (2,56) en is ook het hoogste van de kerkdorpen. Woningmarktonderzoek Het woningmarktonderzoek 2007 van Companen laat zien dat er vooral in de koopsector vraag is naar nieuwe woningen. Het gaat hierbij vooral om twee-onder-een kapwoningen en vrijstaande woningen. Het woningbouwprogramma dat in Vredepeel ruimtelijk mogelijk is voorziet echter ruimschoots in deze behoefte. Opvallend is de vraag naar rijwoningen in de huursector (het gaat hierbij wel slechts om enkele woningen). Anders dan in veel kerkdorpen lijkt het aanbod van grondgebonden nultreden woningen in de huur en koopsector wel voldoende te zijn om in de vraag te voorzien. Soort huishoudens en omvang In Vredepeel bestaat 39 % van de huishoudens uit gezinnen met kinderen. Daarna komen de gezinnen zonder kinderen het meest voor (26%). Alleenstaande mannen of vrouwen met Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 15
kind(eren) komen het minst voor, 6%. Verder leven 29 % van de huishoudens niet in gezinsverband (denk hierbij aan alleenstaande mannen of vrouwen). Woningbouwplannen In Vredepeel zijn een tweetal woningbouwlocaties beschikbaar. Zo zijn er 5 Ruimte voor Ruimte kavels te koop. En zijn er daarnaast nog 4 projectmatige woningen en 3 vrije kavels te koop. Doordat er nog geen woningen verkocht zijn, worden de 3 kavels uit het project van 7 woningen met een korting op de grondprijs aangeboden. Het gaat hier om een tijdelijke verlaging van de grondprijs. 2.3.2. Voorzieningen Het dorp heeft een beperkt aantal commerciële voorzieningen. Er is een winkeltje in sieraden gevestigd, een (thuis)kapper en een hondentrimsalon. En tenslotte ligt aan de Ripseweg een tankstation. De overige voorzieningen zijn van sociaal-maatschappelijke aard (zie 1.4.3). 2.3.3. Gezondheidszorg Vredepeel kent geen in het dorp gevestigde zorgvoorzieningen. 2.3.4. Openbaar groen Het openbaar groen in Vredepeel bestaat uit het rechthoekige patroon van de landschappelijke beplantingen, de bosrand en de wegbeplantingen van de doorgaande wegen, zoals de eiken langs de Twistweg. Een belangrijke bijdrage aan de groenstructuur levert het centrale groene plein met zijn overigens sobere inrichting, welke ook enkele bomenrijen bevat. In de woonstraten ontbreken bomen, maar door de zeer nabije landschappelijke kwaliteiten is de relatie met het buitengebied goed. Tevens ligt aan de zuidzijde van het dorp een sobere groene zone met een wadi, met doorzicht naar de bosrand. Aan de noordzijde ligt het gebruiksgroen in de vorm van een trapveld met een omranding van landschappelijke beplanting. De verzorging van het groen heeft een hoge kwaliteit, mede door de inzet van bewoners via de vrouwenbeweging ZijActief. De technische staat heeft een basisniveau. 2.3.5. Natuur In de paragraaf landschap van de analyse zijn de natuurwaarden in de kern Vredepeel en het omliggende gebied al beschreven. 2.3.6. Water Het dorp Vredepeel vormt riooltechnisch een eigen bemalingsgebied met gescheiden riolering. Dat wil zeggen dat de rioolbuizen welke in Vredepeel liggen allemaal onderling verbonden zijn, maar niet verbonden met de naastliggende dorpen. Al het rioolwater stroomt via rioolbuizen Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 16
naar het gemaal in Vredepeel aan de kruising Johan van Stalbergweg en de Johan van Wyttenhorstweg. Van hieruit wordt het rioolwater verpompt naar een groter gemaal langs de N277 Ripseweg. Dit grotere gemaal verpompt het rioolwater via de persleiding van de vliegbasis naar Ysselsteyn. Het hemelwater wordt in heel Vredepeel via buizen verzameld en op een bermsloot langs de Twistweg geloosd. Uit de meldingen registratie en gemeentelijke waarnemingen blijkt dat er geen grootschalige rioolwateroverlast voorkomt in dit dorp. Beleid: in de komende periode zal de samenwerking met de waterkwaliteits- en de zuiveringsbeheerder verder worden verbreed. Met name waar het gaat om de optimalisatie van de afvalwaterketen én de gevolgen van landelijke en Europese wet- en regelgeving voor de emissies uit het rioolstelsel is samenwerking op dit punt een absoluut noodzakelijke voorwaarde. Om de gestelde doelen te verwezenlijken is meer geld nodig voor de riolering. Het rioolrecht wordt hiervoor stapsgewijs verhoogd. 2.3.7. Toerisme en Recreatie In Vredepeel zijn geen toeristische verblijfsaccommodaties gevestigd. Op recreatief gebied zijn hier van belang ; de Ballonzuylbossen, het ZwartWater, de Kempkesberg, Vliegveldbossen en Testrik. Ook Vredepeel kent een eigen wandelroute rondom het dorp en maakt verder deel uit van het Fietsknooppuntennetwerk in Limburgs Land van Peel en Maas (nrs. 13, 14 en 47) 2.3.8. Sport Vredepeel bezit geen eigen sportaccommodatie en moet daarvoor terugvallen op voorzieningen in Venray of in dorpen in de omgeving. De kinderen op de basisschool kunnen deelnemen aan Jeugd Sport Kennismaking( JSK). JSK biedt alle basisschoolleerlingen de mogelijkheid om gratis kennis te maken met diverse sporten en sportverenigingen. 2.3.9. Verkeersstructuur Wegenstructuur voor het autoverkeer De kern Vredepeel ligt in de uiterste noordwesthoek van Venray. De wegrenstructuur binnen de bebouwde kom bestaat uit een beperkt aantal wegen. Alle wegen in de kern Vredepeel maar ook die in het buitengebied zijn aangewezen als erftoegangsweg/verblijfsgebied. Binnen de bebouwde kom is de maximumsnelheid 30 km/uur en sinds voorjaar 2008 is 60km/uur buiten de bebouwde kom. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 17
De Provinciale weg N277 (Ripseweg) en de gemeentelijke Beekweg zijn aangewezen als gebiedsontsluitingsweg en kennen beide een maximumsnelheid van 80 km/uur. Binnen de dorpskern is de Twistweg de belangrijkste weg doordat deze een verbinding vorm tussen de N277 en het buitengebied aan de noordzijde van de dorpskern. Hoewel alle wegen in het buitengebied als verblijfsgebied zijn aangewezen zijn ze nog niet conform de gewenste ontwerpprincipes ingericht. In een intensief project van burgerparticipatie is in de eerste helft van 2008 een maatregelenkaart tot stand gekomen (vastgesteld door het College van B en W op 19 augustus 2008). In het verlengde daarvan zullen de verschillende onderdelen binnen een uitvoeringsprogramma de komende jaren tot uitvoering worden gebracht. Waar mogelijk worden kleine verkeersergernissen per direct opgelost. Met name de hoge snelheden op de Twistweg en de moeilijke uitzichtsituaties op deze weg maken een eenduidige oplossing erg lastig. Het verblijfsgebied binnen Vredepeel is qua principe redelijk tot goed ingericht. Desondanks kan er soms sprake zijn van klein verkeersergernissen door parkeren en de snelheid (of de beleving daarvan). De mate waarin dit voorkomt is niet geïnventariseerd maar, door de schaal van Vredepeel naar verwachting erg overzichtelijk. In het kader van de ISV2-subsidieregeling is in de loop van 2009 de schoolomgeving ingericht conform de beleidslijn Verkeersveilige schoolomgeving. Dit betekent de komst van een schoolzone aangevuld met andere gerichte maatregelen. Achtergrond voor de indeling in verkeersgebied en verblijfsgebied is de filosofie van duurzaam veilig. Verblijfsgebied, zowel binnen als buiten de bebouwde kom, is/wordt ingericht vanuit de gedachte dat verkeer rekening moet houden met de aanwezigheid van functies zoals wonen, werken, winkelen en recreëren en een daarbij behorende verkeerssituatie met overstekende personen, spelende kinderen, fietser op de rijbaan en parkeerbewegingen. De bijbehorende maximumsnelheid binnen de bebouwde kom is 30 km/uur en buiten de bebouwde kom 60 km/uur.. De inrichting is erop gericht deze maximumsnelheden en het bijbehorende verkeersgedrag (men is er immers te gast!) zoveel als mogelijk af te dwingen. Het verkeersgebeid wordt ingericht om een goede afwikkeling van grote(re) verkeersstromen te faciliteren, vandaar méér belijning, aparte fietsvoorzieningen, bredere wegen en voorrangsregelingen op de kruispunten met het verblijfsgebied. Parkeren Vredepeel kent geen grootschalige en structurele parkeerproblemen. Wei is het denkbaar dat door de combinatie van weginrichting, verder toenemend autobezit en de wens om bij voorkeur vóór de eigen voordeur te parkeren er klein parkeerergernissen kunnen bestaan. Bijzondere aandacht is waarschijnlijk wel gewenst voor de schoolomgeving. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 18
Openbaar vervoer Vredepeel kent geen vaste buslijnen. Binnen de vervoersconcessie van de provincie Limburg die is verleend aan Veolia Transport is het aantal inwoners en dus potentiële gebruikers daarvoor ook onvoldoende. Iedere inwoner kan echter gebruik maken van de Regiotaxi hoewel die vooral is ingericht op het vervoer van mensen met een fysieke beperking. Het treinstation van Oostrum ligt hemelsbreed op een afstand van méér dan 10 km van Vredepeel en vervult om die reden geen openbaar vervoersfunctie voor Vredepeel. Langzaam verkeer: De ontsluiting voor het fietsverkeer valt vrijwel volledig samen met die van het autoverkeer. Een van de belangrijkste voorwaarden voor een verkeersveilige omgeving voor het langzaam verkeer is de inrichting van het verblijfsgebied met de daarbij behorende snelheidsbeperkende maatregelen en de lagere maximumsnelheden alsmede de aanleg van aparte fietsvoorzieningen op de ontsluitingswegen. Langs de N277 en de Beekweg zijn die aparte voorzieningen (deels parallelweg, deels fietspad) al aanwezig. Gevolgen van de uitwerkingsplannen Venray s Verkeer- en Vervoersplan (VVVP) Op grond van dit VVVP zijn en worden in en rlondom Vredepeel de volgende maatregelen genomen: In 2009 implementatie van de beleidslijn Verkeersveilige schoolomgeving In 2012 het inrichten van de Beekweg als gebiedsontsluitingsweg (vooral gericht op het aanpassen van de markering: dubbele as-streep en wegkantmarkering tot 2012maatregelen treffen die de nieuwe maximumsnelheid in het buitengebied moeten ondersteunen. In de jaren 2009 2012 worden naar verwachting de VVP uitwerkingsplannen Kwetsbare Verkeersdeelnemers. Fietsverkeer en Vracht- en Landbouwverkeer in de kerkdorpen en het buitengebied uitgewerkt. De gevolgen hiervan voor Vredepeel zijn nog niet aan te geven. Wegenstructuur voor autoverkeer De provinciale weg N277, van Uden richting A67, is de primaire ontsluitingsweg. Haaks op de N277 ligt de Twistweg die verder het landelijk gebied in loopt. Op de kruising van deze wegen ligt Vredepeel in de noordwestelijke hoek. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 19
2.3.10. Milieuaspecten Energie en klimaat Met het in december 2008 vastgestelde gemeentelijke energie- en klimaatbeleid Bron van Energie wordt beoogd om energieverbruik in de hele gemeente te verminderen en daarnaast over te schakelen op duurzame energie. Afhankelijk van de ontwikkelingen betreffende het gemeenschapshuis, biedt dit kansen. Onder de naam Solar Village hebben een aantal ondernemers in Vredepeel onderzoek laten doen naar de haalbaarheid om gezamenlijk zonnepanelen aan te leggen op een groot aantal gunstig liggende daken op redelijk kleine afstand van elkaar. Daarmee wil men gezamenlijk stroom terugleveren aan het net. Het uiteindelijk beoogde doel hierbij is Vredepeel energieneutraal te maken. Wet geurhinder en veehouderij De gemeenteraad van Venray heeft op 25 maart 2008 de verordening geurhinder en veehouderij (geurverordening) met de bijbehorende gebiedsvisie vastgesteld. Om de situatie van Vredepeel ten aanzien van geur te beschrijven is de kaart van de individuele geurcontouren behorende bij de eerste evaluatie van de geurverordening (april 2009) als basis genomen. In de omgeving van Vredepeel zijn diverse agrarische (intensieve veehouderijen) bedrijven gelegen, met name aan de noordkant van het dorp. De veehouderijen liggen op redelijke afstand van de bebouwde kom. Er is één intensieve veehouderij gelegen nabij de bebouwde kom waarvan de geurcontour woningbouwmogelijkheden beperkt. Verder is in de bebouwde kom van Vredepeel sprake van een relatief goed woon- beperkingen kan opleveren voor en leefklimaat gelet op geurhinder van veehouderijen. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 20
Uitsnede Vredepeel Gebiedsvisie Gemeente Venray Wet geurhinder en veehouderij Geluid Vredepeel ligt op ca. 2100 meter afstand van het momenteel in aanbouw zijnde circuit De Peel. Uit de geluidsberekeningen die zijn uitgevoerd vanwege de ruimtelijke procedures en milieueffectrapportage ten behoeve van de realisatie van dit circuit, blijkt dat er in alle redelijkheid geen overlast verwacht kan worden van de activiteiten die op het circuit beoogd zijn. In de directe nabijheid is luchtmachtbasis De Peel gelegen. Voor deze basis is zowel een geluidscontour vanwege startende en landende vliegtuigen, als vanwege onderhoud aan straalmotoren (industrielawaai) vastgesteld. Sinds lange tijd vinden op de basis geen starts en landingen meer plaats en ook onderhoud is daarmee niet meer aan de orde. Wel wordt de basis gebruikt bij laagvliegoefeningen waarbij de vliegtuigen vanaf luchtmachtbasis Volkel starten en landen. Deze laagvliegoefeningen zijn hoorbaar in Vredepeel. Er zijn geen signalen bekend dat deze oefeningen als hinderlijk worden ervaren. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 21
Langs Vredepeel loopt de N277. Bij nieuwbouwinitiatieven wordt met geluid afkomstig van deze weg rekening gehouden. Er zijn geen signalen bekend van geluidsoverlast veroorzaakt door de N277. Bodem Vredepeel ligt in de Bodemkwaliteitskaart zone Buitengebied 1. De grond in deze zone wordt in beginsel als schoon geclassificeerd. Dit gebied wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van (m)oerlagen aan de oppervlakte of in de ondiepe ondergrond. Deze roestkleurige bodemlaag is vaak arseenhoudend. De verhoogde gehalten arseen vormen geen risico s voor het gebruik van deze grond. Desondanks zijn in het provinciaal bodembeleid regels vastgelegd over hergebruik van arseenhoudende grond en bouwactiviteiten ter plaatse van deze bodemlaag. In deze regio worden vaak verhoogde gehalten met zware metalen in het grondwater aangetoond zonder direct aanwijsbare bron 2. Dergelijke diffuse verontreinigingen vormen in sommige gevallen een belemmering voor (her)ontwikkeling van een locatie. Met eenvoudige maatregelen vormt zo n grondwaterverontreiniging geen risico. Sinds 1 juli 2008 is het Besluit bodemkwaliteit van toepassing. Daarin zijn algemene (generieke) en specifieke regels voor (her)gebruik van grond en bagger vastgelegd. De overgangsregeling biedt de gemeente de mogelijkheid om voorlopig (tot eind 2010) gebruik te maken van de regels voor grondverzet die zijn vastgelegd in de Bodemkwaliteitskaart gemeente Venray. Aan de N277 ligt een voormalige stortplaats; deze betreft een vroegere opslag van bermmateriaal (afschraapsel), puin en grond. Er is hier geen huishoudelijk afval gestort. Externe veiligheid Over de N277 vindt transport van gevaarlijke stoffen plaats. Uit onderzoeken die in het verleden namens de provincie Limburg zijn uitgevoerd is echter gebleken dat aan de normen betreffende externe veiligheid wordt voldaan. Tevens is aan deze weg een LPG-tankstation gelegen. Het risico van deze inrichting wordt met name veroorzaakt tijdens losactiviteiten van LPG. Vanwege nieuwbouwintiaiteven in de nabijheid van het tankstation is het vulpunt verplaatst waarmee aan de geldende afstandseisen wordt voldaan. Externe veiligheid speelt dan ook geen rol van betekenis. Luchtkwaliteit 1 Bron: Bodemkwaliteitskaart en het Bodembeheerplan Venray (vastgesteld B&W, 22 november 2005) 2 Bron: Handreiking Ruimtelijke Ontwikkeling Limburg (Provincie Limburg, 19 december 2006) Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 22
In dit kader worden de luchtkwaliteitseisen bedoeld zoals genoemd in de Wet milieubeheer. Dit aspect heeft met name betrekking op stikstofoxiden en fijn stof afkomstig van wegverkeer. Uit in 2008 uitgevoerde indicatieve berekeningen blijkt dat er geen aanleiding is om aan dit aspect betreffende Vredepeel nader aandacht te besteden. Aan de grenswaarden wordt ruimschoots voldaan. Geurhinder afkomstig van de agrarische sector valt niet onder de reikwijdte van deze paragraaf en hiervoor wordt verwezen naar het onderdeel Wet geurhinder en veehouderij. 2.4. Economische Pijler 2.4.1. Aanwezige bedrijven Uit het vestigingenregister Limburg (E,til 2008) blijkt dat in Vredepeel 25 bedrijven zijn gevestigd waar in totaal 659 personen werken. Dit aantal is zo groot omdat vliegbasis de Peel waar de Groep Geleide Wapens met 600 mensen is gestationeerd, op het grondgebied van Vredepeel ligt en dus meegeteld wordt. Zeven van de 25 bedrijven houden zich bezig met detail-of groothandel en 4 met zakelijke dienstverlening. Opvallendste vertegenwoordiger van deze laatste categorie is het onderzoeksbedrijf PPO dat wetenschappelijke kennis op het gebied van de akkerbouw en groenteteelt ontwikkelt. Het bedrijf is rechtstreeks verbonden aan de WUR (Landbouwuniversiteit) te Wageningen. In het buitengebied van Vredepeel komen vooral agrarische familiebedrijven c.q. aanverwante bedrijven voor. In de kern van Vredepeel zijn een garagebedrijf en een timmerwerkplaats gevestigd, beide met een beperkt aantal werknemers. Uit de E til gegevens is het niet mogelijk om per dorp de samenstelling en omvang van de primaire landbouw te destilleren. We gaan er daarom van uit dat de ontwikkeling die voor de gemeente Venray als geheel geldt, zich ook in de individuele dorpen voordoet. Uit deze gemeentelijke cijfers blijkt dat er in Venray in 2008 in totaal 500 landbouwbedrijven waren gevestigd. Ten opzichte van een jaar daarvoor is dit aantal met 15 afgenomen. Het aantal werknemers laat echter een beperkte toename zien hetgeen betekent dat de bedrijven gemiddeld groter worden. Deze schaalvergroting is een landelijke trend die al een aantal jaren aan de gang is. Vredepeel laat een positief beeld zien t.a.v. de ontwikkelingskansen voor agrarische bedrijvigheid. De aanwezigheid en de potenties van de proefboerderij moeten daarbij niet worden onderschat. Het gebied ten noorden van de kern Vredepeel is geschikt voor verdere agrarische ontwikkeling inclusief eventuele intensieve veehouderij. Die geschiktheid is bij Vredepeel groter als gevolg van het al overwegend agrarisch karakter van het gebied alsmede de landschappelijke situatie en bebouwing (de bouwontwikkeling in Vredepeel is van relatief zeer recente datum en om die reden in cultuurhistorisch opzicht minder kwetsbaar). Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 23
In een landbouwontwikkelingsgebied (LOG) mogen nieuwe agrarische bedrijfsvestigingen plaatsvinden. Het zeer grootschalige melkveebedrijf is de grootste in zijn soort in Nederland. Bij verdere ontwikkeling (=schaalvergroting) daarvan ontstaat er waarschijnlijk behoefte aan verbetering/verzwaring van de verkeersinfrastructuur en treden er ook effecten op voor de verkeersveiligheid die om aanvullende maatregelen kunnen vragen. 2.4.2. Grondeigendom De belangrijkste eigendommen in Vredepeel van de gemeente Venray zijn diverse bosgronden (o.a. het Vliegveldbos en Zwartwater) en agrarische gronden in het buitengebied. Belangrijke eigendommen van de gemeente Venray in verband met toekomstige uitbreidingsmogelijkheden in Vredepeel, zijn gronden gelegen nabij de Ripseweg in Vredepeel alsmede gronden gelegen nabij de Johan van Stalbergweg in Vredepeel. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 24
2.5. Sociaalmaatschappelijke pijler 2.5.1. Bevolkingsontwikkeling Inwoners Vredepeel per 1 januari van... 0-19 20-64 > 64 totaal inw oners 300 250 245 243 249 240 241 241 241 200 150 100 50 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 0-19 80 78 77 76 75 76 77 20-64 146 143 149 141 142 141 140 > 64 19 22 23 23 24 24 24 totaal inw oners 245 243 249 240 241 241 241 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Inwoners Vredepeel naar leeftijdsgroep en geslacht per 1 januari 2010 Man Vrouw 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-80 80-84 85-89 90 e.o. per 5 jarige leeftijdsgroep Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 25
2.5.2. Verenigingen Vredepeel kent, zeker in relatie tot het beperkt aantal inwoners van Vredepeel en de op de dorpskern betrokken buitengebied heel wat, deels zeer actieve verenigingen. De 13 verenigingen of stichtingen hebben te samen meer dan 200 leden en de activiteiten daarvan spelen zich grotendeels binnen het gemeenschapshuis af. Sportverenigingen ontbreken in Vredepeel, inwoners van Vredepeel maken gebruik van de verenigingen en de accommodaties in Merselo en IJsselsteijn. In Vredepeel is wel een jeu de boulesbaan aanwezig. De kinderen van de basisschool kunnen deelnemen aan Jeugd Sport Kennismaking (JSK). 2.5.3. Voorzieningenniveau Vredepeel heeft alleen maatschappelijke voorzieningen in de vorm van een kerk, een basisschool en een gemeenschapshuis. De basisschool Regina PACIS is geopend in 1958. Daarna volgde in 1962 het gemeenschapshuis De Kleine Loef, welke tevens dienst deed als kleuterschool. In 1963 werd de kerk Koningin van de Vrede ingezegend. Vanaf 1959 worden jaarlijks de Vredesfeesten gehouden. Vanwege de geringe bevolkingsaantallen hebben de kerk en de school nog maar een beperkte doelgroep. Voor andere voorzieningen bestaat in Vredepeel geen draagvlak en is men aangewezen op Venray of op voorzieningen in de omliggende dorpen. De school wordt door de inwoners van Vredepeel gezien als een basisvoorziening, van groot belang voor de leefbaarheid van deze kleine kern. 2.5.4. Accommodaties De belangrijkste accommodaties in Vredepeel zijn de andere paragrafen genoemde en besproken kerk, school en gemeenschapshuis. Andere accommodaties ontbreken door het beperkte bevolkingsdraagvlak dat in Vredepeel aanwezig is. Begin 2007 is door het bestuur van het gemeenschapshuis De Kleine Loef informeel aangegeven dat het bestuur in overleg wil treden met de gemeente en met Synthese over eventuele renovatie of verbouwing van het gemeenschapshuis. Het gemeenschapshuis vervult een belangrijke functie in Vredepeel. Om die functie te kunnen blijven vervullen dient het gebouw te worden gerenoveerd om te kunnen voldoen aan de eisen van deze tijd. Voordat een definitief besluit hierover genomen wordt dient het onderzoek naar de mogelijkheden het gemeenschapshuis om te vormen naar een brede maatschappelijke voorziening afgerond te zijn. De discussies hierover lopen momenteel nog. 2.5.5. Kunst en cultuur In Vredepeel staan op dit moment geen kunstwerken in de openbare ruimte. In 2008 is een nieuwe nota Kunst en Cultuur vastgesteld. Het gemeentelijk beleid sluit aan op de maatschappelijke vraag en is daarom geformuleerd in samenspraak met alle betrokkenen. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 26
De verlevendiging van Venray en de nadruk op de jeugd zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. 2.5.6. Onderwijs Aan de Johan van Wyttenhorstweg 1 staat basisschool Regina Pacis. De terugloop van het leerlingenaantal vormt een bedreiging voor het voortbestaan van de basisschool. Een basisschool dient een bepaald minimumaantal leerlingen te hebben om financiën te ontvangen van de rijksoverheid (de zogeheten opheffingsnorm). Wettelijk is de ondergrens voor het in stand houden van een basisschool 23 leerlingen. SPOV hanteert echter een ondergrens van 30 leerlingen, dit om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen garanderen. Bij de huidige bevolkingsprognoses raakt de school in Vredepeel zeer binnenkort waarschijnlijk onder de opheffingsnorm. 2.5.7. Speelvoorzieningen Het dorp Vredepeel voldoet qua cijfers niet aan de criteria voor het handhaven dan wel aanleggen van speelvoorzieningen. Dit vanwege de zeer geringe vraag; het aantal kinderen is klein in Vredepeel. Omdat er geen alternatieven in de buurt zijn, worden de huidige speelplaatsen gehandhaafd. De huidige speelplaatsen bestaan uit een schoolplein van basisschool Regina Pacis aan de Johan van Wyttenhorstweg met tafeltennistafel, basketbalpaal en speeltoestellen, de sport- en spelspeelplaats aan de Johan van Stalbergweg met doelen en ballenvangers en de ontmoetingsplek met jeu-de-boulesbaan op het centrale plein. Met elkaar is dit een compleet pakket voor Vredepeel en omgeving. Bij vervanging van speeltoestellen is het advies voor een toestel met samenspel te kiezen. De mobiele skatebaan en de mobiele pannakooi worden te zijner tijd op basis van een roulatieschema geplaatst op de parkeerplaats van het dorpsplein. Sport: Vredepeel heeft geen sportpark. Bewoners die willen sporten sluiten zich aan bij de verenigingen in de nabij gelegen dorpen. Er is wel een jeu de boulesbaan aanwezig. De kinderen van de basisschool kunnen deelnemen aan Jeugd Sport Kennismaking (JSK). JSK biedt alle basisschoolleerlingen de mogelijkheid om gratis kennis te maken met diverse sporten en sportverenigingen. 2.5.8. Jeugd Op 1 januari 2009 waren er 76 mensen in Vredepeel 19 jaar of jonger. Dat is zo n 32% van de totale bevolking in Vredepeel. Speciaal voor jongeren is er de jeugdsoos Vredepeel. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 27
2.5.9. Ouderen Het aantal ouderen neemt toe. In de beleidsontwikkeling zal rekening moeten worden gehouden met de bereikbaarheid en het aanbod van voor ouderen belangrijke voorzieningen die hen in staat stellen zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen in het dorp. Naast het zorgaspect voor ouderen ligt er voor deze groep ook een grote uitdaging; ouderen beschikken over een schat aan expertise en ervaring die ingezet kan blijven worden voor verenigingen en leefbaarheidsinitiatieven. 2.5.10. Huisvesting buitenlandse werknemers In Venray zijn buitenlandse werknemers, voornamelijk uit Midden- en Oost-Europa, actief. De huisvesting van de werknemers is nog lang niet altijd goed geregeld. Lange tijd waren de mogelijkheden om huisvesting van deze werknemers te verbeteren en te legaliseren beperkt. Om hier verandering in te brengen, is het beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray (vastgesteld door de raad op 4 november 2008) opgesteld. Hierin is aangegeven welke soorten huisvesting zijn toegestaan en aan welke eisen de huisvesting moet voldoen. Ook in Vredepeel zijn buitenlandse werknemers gehuisvest. Het gaat hierbij om (tijdelijke) huisvesting bij bedrijven. 2.5.11. Veiligheid Op het gebied van de sociale veiligheid zijn er geen bijzondere aandachtspunten te benoemen. Los hiervan, worden gemeentebrede aanpakken ter voorkoming of bestrijding van bepaalde vormen van criminaliteit dan wel overlast uiteraard ook in Vredepeel ingezet. Denk bijvoorbeeld aan de bestrijding van hennepteelt en het voorkomen van woninginbraken. Ook thema s als bijvoorbeeld jeugd en alcohol en schoolveiligheid hebben gemeentebreed de aandacht. De aanpak van verkeersgerelateerde aspecten ten aanzien van veiligheid maakt deel uit van het Venray s Verkeer- en Vervoersplan (VVVP) (Zie ook paragraaf 1.2.9.). 2.5.12. Leefbaarheid Verschillende factoren hebben invloed op leefbaarheid. Het betreft de factoren 3 : Woonklimaat Sociaal klimaat Veiligheid Voorzieningenniveau Werkklimaat Bestuurlijk klimaat Alle factoren zijn in de voorgaande paragrafen al aan de orde gekomen, behalve de factor bestuurlijk klimaat, zie hierna. 3 Bron: Tussenrapportage Dorpen Leefbaarheidonderzoek Venray, fase II (Spark Result, oktober 2008) Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 28
2.5.13. Bestuurlijk klimaat Algemeen: Sinds 2005 is de gemeente Venray bezig met het ontwikkelen en implementeren van het gebiedsgericht werken (GGW). Aanvankelijk was voor dit proces één contactfunctionaris en één beleidsmedewerker beschikbaar. Gaande het proces is gebleken en besloten, dat voor het uitbouwen van de structurele samenwerking met alle dorps- en wijkraden een tweede contactfunctionaris en medewerker voor secretariële administratieve ondersteuning aan het team GGW moest worden toegevoegd. Daarmee is nu geborgd, dat vanaf 1 april 2008 nagenoeg alle dorps- en wijkraden een eigen contactfunctionaris hebben, iets waar zij al lange tijd om hadden gevraagd. De contactfunctionarissen hebben de dorpen en wijken onderling verdeeld Zij bezoeken zo veel mogelijk alle wijk- en dorpsraadvergaderingen Zij adviseren de wijk- en dorpsraden Zij stellen zich op als intermediair tussen dorp/wijk en de Gemeente Venray Zij sturen het proces aan van structurele samenwerking en zij begeleiden het proces met betrekking tot de ontwikkeling van de Structuurvisies, Dorps- en Wijkontwikkelingsplannen. Vanuit gebiedsgericht werken zijn de dorps- en wijkraden voor de gemeente de partij waarmee binnen het zgn. gebiedsdomein wordt samengewerkt. Deze raden treden op als belangenbehartiger van het dorp of de wijk. De dorps- en wijkraden hebben de verantwoordelijkheid om op dorps- en wijkniveau te communiceren met hun achterban. De gemeente gaat ervan uit, dat zij op draagvlak uit de dorps- of wijkgemeenschap mogen rekenen. Sommige dorpsraden houden daartoe verkiezingen. In 2008 is het laatste leefbaarheidsonderzoek gehouden. Ten aanzien van het bestuurlijk klimaat vallen in dit onderzoek vier voor de dorps- en wijkraden belangrijke punten op: 1. Het optimaliseren van de communicatie tussen gemeente en dorps- en wijkraad maar ook tussen dorps- en wijkraad en hun achterban. 2. Aandacht voor de afbakening van de taak van de dorps- of wijkraad 3. Meer aandacht voor gemeentelijke samenwerking en samenwerking voor dorpen die grenzen aan de provincie Noord Brabant 4. Meer aandacht voor het moment waarop dorpen en wijken worden betrokken bij de plannen van diverse organisaties. Specifiek voor Vredepeel: De dorpsraad van Vredepeel is zeer actief en betrokken bij het dorp. De dorpsraad bestaat uit leden van uiteenlopende leeftijd; ze houdt maandelijks een openbare dorpsraadvergadering in gemeenschapshuis De Kleine Loef. Met de komst van de contactfunctionaris zijn de contacten Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 29
met de gemeente duidelijk verbeterd. De lijnen zijn korter en men ervaart de ambtelijke betrokkenheid als positief. Bestuurlijk voelt men toch enige afstand tussen het dorp en het college van B en W en de raad. Het besluit van het college van B en W om de grondprijzen in Vredepeel tijdelijk te verlagen is positief ontvangen al had men de hoogte van de vermindering liever substantiëler gezien. De demografische teruggang die in de hele gemeente voelbaar begint te worden speelt hier in Vredepeel als één van de kleinste dorpen een prominente rol. De dorpsraad heeft grote zorgen rond het voortbestaan van de school en de gevolgen van een mogelijke sluiting voor de algemene leefbaarheid van het dorp.. Het belangrijkste onderwerp voor de dorpsraad zal de komende maanden het mee vormgeven van het DOP Vredepeel zijn. Daarnaast blijft de dorpsraad natuurlijk deelnemen aan de IBOR werkgroep,. Daarin komen allerlei zaken m.b.t. de openbare ruimte aan de orde, zoals o.a. herstel van straatwerk, snoeiwerk, onderhoud speelvoorzieningen en openbare verlichting. In Vredepeel zijn de deelnemers de dames van ZijActief. De dorpsraad Vredepeel heeft al in 2007 een eigen dorps omgevingsplan (DOP) opgesteld waarin zij heeft aangegeven wat zij belangrijk vindt voor de toekomst van Vredepeel. Daarnaast is er de Ruimtelijke Visie die samen met de dorpsraad is opgesteld en is geaccordeerd door de gemeenteraad. De contactfunctionaris van Gebiedsgericht Werken bezoekt in het kader van GGW en het uitbouwen van de structurele samenwerking zo veel als mogelijk de maandelijkse dorpsraadvergaderingen. De dorpsraad kan op die manier meteen een beroep doen op deze contactfunctionaris voor informatie of advies. Daarnaast bewaakt de contactfunctionaris het proces van de structurele samenwerking en het onlangs opgestarte werkproces voor de opstelling van de Structuurvisie voor Vredepeel. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 30
2.6. Sterkte en zwakte analyse van Vredepeel Sterke eigenschappen van Vredepeel zijn: 1. Het landelijk karakter; er is een sterke scheiding tussen het dorps en landelijk gebied. De Twistweg en de N277 werken al grens. 2. De identiteit van ontginningsdorp. 3. De nabije landschappelijke kwaliteiten. 4. Een goede bereikbaarheid voor gemotoriseerd verkeer. 5. De centrale openbare groene ruimte is ingericht op voorzieningen en woningen en is de schakel tussen openbaar en privaat gebied. 6. Een sterk ontwikkeld verenigingsleven en een grote sociale cohesie Zwakke eigenschappen van Vredepeel zijn: 1. De onduidelijke entree. 2. Het ontbreken van een relatie tussen de kerk en de begraafplaats. 3. De beëindiging van de woonstraten. 4. Het zeer beperkte voorzieningenniveau op een beperkt bevolkingsdraagvlak. 5. De krimp van de bevolking en de kleiner wordende gezinnen 6. Het gemeenschapshuis voldoet maar gedeeltelijk aan de actuele kwaliteits- en brandveiligheidseisen 7. De uitstraling van het nabij gelegen tankstation, dit beïnvloedt de kwaliteit van het zicht op het dorp. 8. Het centrale plein nodigt niet uit tot verblijfsgebruik en is meer gericht op parkeren. 9. Vredepeel staat geïsoleerd op het gras en heeft geen centrale uitstraling. 10. De infrastructuur is gericht op gemotoriseerd verkeer, langzaam verkeersroutes vanuit de dorpskern het landelijk gebied in ontbreken. 11. De ruimtelijke kwaliteit van de openbare ruimte is matig door de sobere uitstraling ervan 12. De slechte bereikbaarheid met het openbaar vervoer (alleen de belbus is beschikbaar) 13. De ruimtelijke kwaliteit van de openbare ruimte is matig door de sobere uitstraling ervan Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 31
Bedreigingen voor Vredepeel zijn: 1. De mogelijke effecten van de economische ontwikkelingen binnen de agrarische sector 2. Het ontbreken van starterswoningen blokkeert het behoud en de eventuele uitbreiding van het bevolkingsdraagvlak voor de basisvoorzieningen 3. Bij meer omvattende ontwikkelingen in het LOG zal de bestaande infrastructuur niet meer toereikend zijn qua vervoerscapaciteit en verkeersveiligheid 4. hetzelfde geldt voor de effecten op milieu- en volksgezondheidsgebied 5. de milieubeperkingen, samenhangend met het tankstation aan de N277 6. De onvrijwillige uitstroom van ouderen door het ontbreken van adequate zorgvoorzieningen voor deze leeftijdsgroep. 7. Het mogelijk verdwijnen van (een deel van) de basisvoorzieningen van Vredepeel 8. ook voor bestuurders van verenigingen is door het geringe bevolkingsaantal het toekomstige draagvlak niet gegarandeerd 9. Het mogelijk verdwijnen van de bijzondere relatie tussen de kern van Vredepeel en het open landschap als gevolg van niet voldoende beheersing van agrarische ontwikkelingen Kansen voor Vredepeel zijn: 1. er zijn concrete mogelijkheden (bouwrijpe grond, bestemmingsplan) voor aanvullende woningbouw om de voorzieningen op peil te houden. 2. Het open karakter van het dorp in het omliggende landschap 3. De versterking van de relatie met de Peel-Raamstelling door middel van recreatieve fiets- en wandelroutes 4. Het versterken/continueren van het rijke verenigingsleven door gebruik te maken van combi-functionarissen 5. De kansen voor samenwerken en clusteren op het gebied van basisvoorzieningen, samen met andere kernen 6. Het creëren van samenhang in de kern, verbetering van de begrenzing met en inrichting van de openbare ruimte in de kern van Vredepeel 7. Het versterken van de identiteit als ontginningsdorp (cultuurhistorische kwaliteit) in een open landschap 8. Het stimuleren van de toegankelijkheid en attentiewaarde van de nabijgelegen proefboerderij. Het benutten van de financiële en samenwerkingsmogelijkheden vanuit het Reconstructieplan (provincie Limburg en andere betrokken instanties). Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 32
Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 33
Deel 2. Integrale Visie op het gebied 3. Integrale gebiedsvisie 3.1. Inleiding In deel 2 van het Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel wordt de visie op Vredepeel voor de komende tien jaar beschreven. Het is een verdere uitwerking van het strategisch beleid dat al eerder in de gemeentelijke Strategische Visie en het ontwikkelingsperspectief is weergegeven. Op basis van deze strategische kaders, het bestaande sectorale beleid en de opgestelde gebiedsanalyse is deze visie opgesteld. De visie wordt behandeld aan de hand van de vier pijlers: de ruimtelijke-, functionele, economische- en sociaal maatschappelijke pijler. Op deze wijze ontstaat één integrale gebiedsvisie voor Vredepeel. 3.2. Ruimtelijke Pijler 3.2.1. Kern Het dorp Vredepeel ligt als een stempel in het landschap. Het open landschap moet behouden blijven bij ruimtelijke ontwikkelingen. Dit bevorderd het karakteristieke ruimtelijke beeld van Vredepeel. De afbakening van het dorp door de bebossing van de Kempenseberg is ook karakteristiek voor het ruimtelijk beeld van Vredepeel en moet behouden blijven. De uitbreidingen van Vredepeel sluiten aan op het rechtlijnige stratenpatroon. De woningen richten zich naar het buitengebied en worden begrensd door een bomenlaan. Ook vanuit de straten is er zicht op het open buitengebied. Aan de oostzijde van de Twistweg worden enkele vrijstaande kavels ontwikkeld. Daaromheen komt een groenzone die dichter is opgezet: een typische houtwal en groenzone met 2 e orde bomen. Het dorp ligt dan nog meer als een stempel in het landschap. De kern van het dorp heeft een groen karakter dat behouden moet blijven. De huidige inrichting van de centrale locatie is sober ingericht en voornamelijk toegespitst op de parkeervoorziening. Het is wenselijk om van dit gebied een verblijfsgebied te maken. Door de bebouwing en de openbare ruimte beter op elkaar af te stemmen en het toegankelijker te maken voor andere functies kan deze plek een betere verblijfswaarde krijgen. Dit is het hart van het dorp en die uitstraling en beleving moet het ook krijgen. Dit plein moet zijn centrale functie in het dorp toeeigenen. Om het dorp een vriendelijkere en gepastere uitstraling te geven in dit gebied is het wenselijk om de bestrating met gebakken klinkers in te richten waarbij de trottoirs ontbreken in het straatprofiel. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 34
De ruimte op de hoek van de Keizer Karelweg met de Twistweg en de Twistweg zelf kan opener gemaakt worden om zo de kern van het dorp herkenbaar te maken. De begraafplaats ligt nu verscholen en weggestopt achter het dorp. Door een verbinding te maken tussen de kerk en de begraafplaats wordt het hele dorp aan elkaar geregen. Door verplaatsing van het tankstation en het bijbehorende LPG-vulpunt ontstaat een veiliger woonklimaat voor de bewoners en bezoekers van de kern. De parallelweg langs de provinciale weg is overbodig. Ter bevordering van het langzaam verkeerroutenetwerk is het wenselijk om deze weg in te richten voor het langzame verkeer. Door het fietspad te betrekken bij de infrastructuur van de kern ontstaat een verbeterde levendigheid rondom het plein. Ruimtelijke kwaliteit Een zorgvuldige inpassing van toekomstige ontwikkelingen is noodzakelijk om de bestaande kwaliteit, uitstraling en het karakter van Vredepeel te versterken. Bij de ontwikkeling van woningen zal vooral aandacht moeten zijn voor de schaalgrootte en uitstraling van de woningen. Het jonge karakter van dit ontginningsdorp kan ook in de nieuwe uitbreidingen tot uitdrukking komen bijvoorbeeld door het toepassen van een moderne baksteenarchitectuur waarbij het dorpse karakter niet uit het oog verloren moet worden. De woningen aan de buitenzijde kunnen een individueel karakter hebben, maar het straatbeeld moet wel een eenheid uitstralen. Dit betekent dezelfde bouwmassa s met kleine accentverschillen in metselwerk, gevelindeling etc. De karakteristiek van de school en de kerk kan als inspiratiebron gebruikt worden. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 35
Ruimtelijke visie Vredepeel Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 36
3.2.2. Buitengebied De inzet voor het buitengebied van Vredepeel is behoud en versterking van de bestaande ruimtelijke structuur. Dit betekent een versterking van de clustering van de agrarische bedrijvigheid met daartussen open gebieden. Er liggen kansen voor de intensieve veehouderij. De agrarische bedrijven liggen als stempels in het groen. De groene omkadering moet strak en formeel zijn. Dit kan bijvoorbeeld door strakke bomenrijen als een transparant scherm afhankelijk van de situatie in combinatie met groene hagen of andere lage begroeiing. De bomenrijen aan de Twistweg en Vredeweg kunnen versterkt worden door een afwisseling van bomenrijen aan een of aan beide zijden van de weg. Door behoud van een éénzijdige bomenrij wordt het karakter van het landschap behouden terwijl er ruimte ontstaat voor het verbreden van de wegen. Verbreding is gewenst gezien de toenemende schaal en intensiteit van het landbouwverkeer. Clustering van de bebouwing als stempels in het landschap Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 37
Streefbeeld Vredepeel Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 38
3.3. Functionele pijler 3.3.1. Wonen en woonomgeving Behoefte Tot 2021 is er in Vredepeel een verwachte woningbehoefte van 15 woningen. Dit totaal aantal van 15 bestaat uit de autonome behoefte en een plus van 30%. Deze 30% is nodig om voldoende plannen te hebben bij uitval, vertraging en om te voorzien in de regionale behoefte. Om in deze behoefte te voorzien zijn er in Vredepeel bouwlocaties beschikbaar. Er zijn twee locaties waar op dit moment woningen te koop zijn en die bij voldoende interesse meteen ontwikkeld kunnen worden. Het gaat hierbij om 5 Ruimte voor Ruimte kavels aan de Twistweg en daarnaast is een project in de verkoop met 4 projectmatige woningen op een drietal kavels. Tot nu toe is er geen directe belangstelling getoond voor deze woningen. Om ook in de verre toekomst in de woningbehoefte van Vredepeel te voorzien heeft gemeente Venray een derde locatie aangekocht. Gezien het gebrek aan belangstelling voor de twee bovengenoemde locaties, is het de vraag of en wanneer deze locatie ontwikkeld kan worden. Om toch te proberen om woningen af te zetten, is een pilot gestart met een tijdelijke verlaging van de grondprijs. Deze pilot loopt tot juli 2010. Woningvoorraad Uit de analyse is naar voren gekomen dat er in Vredepeel een vrij eenzijdig woningaanbod is. Er ligt een sterke nadruk op woningen bij een bedrijf. Verder bestaat de woningvoorraad met name uit 2-onder-1 en vrijstaande woningen. Het woningmarktonderzoek van Companen (2007) laat zien dat naar dit type woningen ook de meeste vraag is, al overstijgt het huidige aanbod (inclusief de nieuwbouwlocaties) de vraag wel. Starters laten een heel beperkte vraag zien. Verwacht kan worden dat met de huidige locaties in de behoefte voorzien kan worden. Zoals eerder aangegeven zijn er echter nog geen woningen verkocht. Al met al is het de vraag of verdere uitbreiding van de woningvoorraad noodzakelijk is. 3.3.2. Voorzieningen Accommodatiebeleid is volgend op inhoudelijk maatschappelijk beleid als sportbeleid, WMObeleid, kunst- en cultuurbeleid, jeugdbeleid. Accommodaties vormen dus een belangrijk beleidsinstrument, een instrument om beleidsdoelstellingen te bereiken. Een accommodatie is daarmee meer dan een gebouw. Ondersteuning van de realisatie en/of exploitatie van accommodaties wordt dus alleen overwogen als de accommodaties van belang zijn voor de uitvoering van beleid. Dit impliceert dat in het inhoudelijk en vastgesteld beleid duidelijke doelen moeten zijn geformuleerd om te kunnen bepalen of het instrument accommodaties hieraan een bijdrage kan leveren. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 39
Uitgangspunt van accommodatiebeleid is dat elke dorp / wijk / stad moet beschikken over basisvoorzieningen op het terrein van maatschappelijke zorg, sport, basisonderwijs en ontmoetingsruimte. Op dit moment ontbreekt aanbod/vraag-analyse en definiëring basisvoorzieningen, hiervoor zal in het voorjaar 2010 een gemeentebreed onderzoek naar aanbod / vraag accommodaties / basisvoorzieningen worden gedaan waaruit de definitiering zal worden geformuleerd. 3.3.3. Gezondheidszorg Er zijn geen concrete plannen om in Vredepeel eigen gezondheidszorgvoorzieningen te realiseren. Met het oog op de ouder wordende bevolking zal er op termijn zeker behoefte c.q. vraag naar zorgvoorzieningen zijn. Wonen Venray doet in dit verband onderzoek naar de behoefte aan zorg in kleine kernen. Tevens blijft het belangrijk te weten wat zorgaanbieders aan plannen ontwikkelen om in een zorgaanbod in kleine kernen te voorzien. Een zorgvoorziening is, met de wetenschap van nu, pas exploitabel bij 42 personen. Gemiddeld genomen ligt de vraag naar een intensieve zorgvraag boven de 75 jaar. De verwachting dat er over 10 jaar een groot aantal inwoners met een intensieve zorgvraag in Vredepeel zullen wonen die het bouwen van een zorgvoorziening rechtvaardigen is klein. De zorgbehoefte van 75+ stijgt daarbij niet met eenzelfde factor als de vergrijzing. Dit betekent dat er in de komende 10 jaar in Vredepeel meer gekeken zal moeten worden naar het stimuleren van mantelzorg en de mogelijkheden van in- en bijwonen. 3.3.4. Openbaar groen In het groenstructuurplan staat vermeld dat de centrale groene ruimte gehandhaafd dient te blijven. Bij het herinrichten van het kerngebied tot verblijfsgebied dienen de bomen en plantsoenen dus mee in de planvorming te worden betrokken, zodat een fraai geheel ontstaat, waarbij deze groene uitstraling gewaarborgd blijft. Tevens kan de relatie tussen het kerkhof en de kerk worden verstrekt door mogelijke aanplant van bomen. Hiertoe dient nader onderzoek te worden uitgevoerd om de bovengrondse en ondergrondse ruimte hiervoor in kaart te brengen. 3.3.5. Natuur Het beheer in de bestaande natuurgebieden (Vliegveldbos, Zwartwater, Ballonzuilbossen) is gericht op behoud en versterking van de natuurwaarden. Binnen de bestaande bosgebieden zal een beperkte omvorming naar loofbos plaatsvinden terwijl ook een deel beschikbaar blijft voor houtproductie. Ook worden het bestaand heidegebied (Zwartwater) en de vennen (m.n. Vliegveldbos) verder hersteld en zal mogelijk uitbreiding plaatsvinden. De gewenste natuurverbinding aan de gemeentegrens tussen Zwartwater en Ballonzuilbossen is inmiddels deels gerealiseerd. De ontwikkeling van een ecologische verbindingszone aan de noord-oostzijde van de gemeentegrens (Defensiekanaal) heeft vooralsnog geen prioriteit. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 40
3.3.6. Water In het tweede gemeentelijk rioleringsplan (GRP) is het beleid voor het beheer van de gemeentelijke riolering voor de periode 2005-2014 vastgelegd. Het GRP bevat een beschrijving van de huidige toestand en het huidige beheer van het rioolstelsel, een evaluatie van de vorige planperiode en een beschrijving van de ontwikkelingen waarmee in de komende planperiode rekening moet worden gehouden. Voor de periode 2005-2014 heeft Venray de volgende speerpunten voor het rioleringsbeleid geformuleerd: het rioolstelsel van Venray moet binnen vijf jaar voldoen aan de hydraulische toets met een bui die een herhalingstijd heeft van twee jaar (bui 08 uit de Leidraad Riolering); om meer inzicht te krijgen in het werkelijk functioneren van de riolering wordt een meetplan uitgevoerd; om te voldoen aan de basisinspanning wordt in de planperiode (tot 2009) 2,5% van het aangesloten verharde oppervlak, afgekoppeld en een berg-/bezinkbassin gerealiseerd; in nieuwbouwgebieden met woonfunctie wordt gestreefd naar 100% afkoppelen; om overlast voor de burger te beperken en kosten te minimaliseren wordt de uitvoering van werkzaamheden maximaal gecombineerd met andere activiteiten in de buitenruimte; over het gevoerde en te voeren beleid wordt helder gecommuniceerd met bevolking en belangengroeperingen. In de komende planperiode zal de samenwerking met de waterkwaliteits- en de zuiveringsbeheerder verder worden verbreed. Met name waar het gaat om de optimalisatie van de afvalwaterketen èn de gevolgen van landelijke en Europese regelgeving voor de emissies uit het rioolstelsel van Venray is samenwerking een absoluut noodzakelijke voorwaarde. Om de gestelde doelen te verwezenlijken is meer geld nodig voor de riolering. Het rioolrecht wordt hiervoor stapsgewijs verhoogd. In de periode na 2015 zullen veel meer riolen vervangen moeten worden dan nu het geval is. In de kostenberekeningen is rekening gehouden met fondsvorming zodat wanneer de tijd daar is voldoende middelen beschikbaar zijn. In Vredepeel zijn de komende jaren geen rioolwerkzaamheden gepland. 3.3.7. Recreatie en toerisme De toeristisch-recreatieve ontwikkeling die voor Vredepeel wordt nagestreefd volgt uit de beleidslijn van de Kadernota Toerisme en Recreatie die in 2006 door de gemeenteraad is vastgesteld. Daarin worden het buitengebied en de daarin gelegen dorpen beschouwd als extensief en relatief kleinschalig recreatiegebied. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 41
Dit betekent dat in en rondom Vredepeel wordt ingezet op de uitbouw en kwalitatieve verbetering van de routestructuren en op de kleinschalige dag- en verblijfsrecreatieve voorzieningen. Zo mogelijk zal daarbij de verbinding worden gelegd met de aanwezige culturele en cultuurhistorische elementen. De Kadernota zal overigens in 2009 met het oog op de herindeling met een deel van Meerlo- Wanssum, worden geactualiseerd. 3.3.8. Sport Uit de analyse is naar voren gekomen dat er in Vredepeel nauwelijks sportvoorzieningen zijn en als de vraag er wel zou komen dit qua aantal inwoners niet haalbaar zou zijn. Bewoners sluiten zich aan bij de verenigingen in de nabij liggende dorpen. Er is wel een jeu de boulesbaan aanwezig. 3.3.9. Verkeersstructuur Gevolgen van de uitwerkingsplannen Venray s Verkeer- en Vervoersplan (VVVP) Op grond van het VVVP zijn en worden in en rondom Vredepeel de volgende maatregelen genomen: in de jaren 2008-2012 worden maatregelen gerealiseerd die de maximumsnelheid van 60 km/h in het buitengebied moeten ondersteunen. In 2010 wordt het VVVP-uitwerkingsplan Fietsbeleidsplan vastgesteld door B&W. De gevolgen hiervan zijn voor Vredepeel nog niet aan te geven. 3.3.10. Milieuaspecten Energie en klimaat Met het nieuwe gemeentelijke energie- en klimaatbeleid wordt beoogd om het energieverbruik in de hele gemeente te verminderen en daarnaast zoveel mogelijk over te schakelen op duurzame energie. Het project Solar Village, dat in 2009 in Vredepeel is opgestart, beoogt een zodanige duurzame energieopwekking dat Vredepeel hierdoor energieneutraal wordt. Vanwege belemmeringen bij de subsidieverwerving voor een aantal ondernemers, is het collectieve karakter onzeker. Gezien het grote belang van dit project zal worden gekeken naar andere financiële bronnen teneinde dit project haalbaar te maken. Daarnaast biedt de mogelijk ingrijpende renovatie van het gemeenschapshuis in Vredepeel kansen om duurzame energie in te zetten. De haalbaarheid hiervan wordt nader onderzocht. Wet geurhinder en veehouderij Bij het bepalen van de kwaliteit van de leefomgeving speelt de geurbelasting van veehouderijen op woningen een belangrijke rol. Op 1 januari 2007 is de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) in werking getreden. Deze wet bevat standaardnormen voor de geurbelasting van veehouderijen op geurgevoelige objecten. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 42
De wet biedt daarnaast de mogelijkheid aan gemeenten om van deze standaardnormen af te wijken (binnen een bepaalde bandbreedte), maar deze andere normen moeten dan wel in een gemeentelijke verordening worden vastgelegd. Op deze wijze kan de gemeente per gebied maatwerk leveren. Op 25 maart 2008 heeft de gemeenteraad de Verordening Geurhinder en veehouderij gemeente Venray vastgesteld. Op 29 september 2009 is de eerste aanpassing van de geurverordening vast gesteld. Op de kaart die bij deze verordening hoort, staan de gebieden aangegeven met de bijbehorende normen. In de Geurverordening is rond de kern van Vredepeel een zone aangewezen waar een afwijkende geurnorm van 8 Odeur Units geldt. (zie onderstaand kaartje) In deze zone ontstaan daardoor gelet op geurhinder meer mogelijkheden voor woningbouw. Voor het overige blijven de wettelijke geurnormen intact, de bebouwde kom 3 OU en het buitengebied 14 OU. Uitsnede kaart behorende bij de Verordening Wet geurhinder en veehouderij gemeente Venray Op basis van de Gebiedsvisie (beschreven in de analyse) en de Geurverordening veehouderijen gemeente Venray wordt gezorgd voor een goed woon- en leefklimaat voor de inwoners van Vredepeel ten aanzien van geur afkomstig van veehouderijen. Structuurvisie DOP Vredepeel d.d. 14 december 2010 43