Olieprijs daalt flink door Iran, China en Griekenland 9 juli 2015 Energeia's stemming behandelt achtereenvolgens de prijsontwikkeling op de markt voor olie, steenkool, CO2-emissierechten, elektriciteit en aardgas, en geeft vervolgens een beeld van de spreads. Olie De olieprijs maakt een flinke val door. Afgelopen woensdag werd voor een vat Brent nog slechts USD 57,05 betaald, zo n 8% minder dan een week eerder. In vergelijking met de laatste prijspiek van dit jaar in mei nam het prijspeil zelfs met een vijfde af. Voor die daling bestaat een aantal oorzaken, waarvan de belangrijkste schuilt in een mogelijk op handen zijnde nucleaire deal tussen het Westen en Iran. Een dergelijke overeenkomst, die volgens de markt op korte termijn gesloten kan worden, zal leiden tot een flinke toestroom van olie. Maar er zijn meer redenen voor de scherpe prijsdaling aan te wijzen. Nu de Chinese economie hapert, neemt de vraag naar olie uit één van de voornaamste spelers op de wereldmarkt af. Dat Peking alle zeilen moet bijzetten om de economische ontwikkeling op peil te houden, wordt volgens de Financial Times door analisten beschouwd als een teken aan de wand. Dan is er nog de crisis in Griekenland, een toenemende productie in de Opec-landen en de groei van Amerikaanse schalieolievoorraden. Tenslotte zijn ook hedge funds nog eens terughoudender geworden.
Steenkool De prijs voor steenkoollevering in de havens van Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen daalde de afgelopen week. Zo zakte het augustuscontract van USD 59,93 per ton op 1 juli tot USD 58,10 afgelopen woensdag; een afname van 3,1%. Een gelijksoortige ontwikkeling deed zich voor bij de Q4- en Cal16-contracten. De prijzen hiervoor kwamen uit op USD 58,25 (- 3,5%) respectievelijk USD 58,14 (-3,1%). Analisten melden dat deze ontwikkeling eerder het gevolg is van de macro-economische situatie dan van fundamentele oorzaken op de kolenmarkt. Prijssteun vanuit China hoeft niet te worden verwacht, aangezien daar de vraag zwak blijft en de voorraden groot, aldus het Noorse persbureau Montel.
CO2 Het Europees Parlement (EP) gaf woensdag groen licht voor de invoering van een marktstabiliteitsreserve in het Europese emissiehandelsysteem (ETS) per 1 januari 2019. Eerder was hierover al een informeel akkoord gesloten met het Letste voorzitterschap van de Europese Unie. De stabiliteitsreserve is bedoeld om het overschot aan verhandelbare uitstootrechten tegen te gaan. Door rechten vast te kunnen houden, creëert deze virtuele buffer schaarste in de handelsmarkt, zo is het idee. Overigens is de aanpassing van ETS hiermee nog niet afgerond; deze zomer komt de Europese Commissie met plannen voor een verdere hervorming. Het effect van de EP-stemming is in bovenstaande grafiek nog niet echt zichtbaar. Op een kleine dip aan het begin van de week na waren de prijzen voor CO2-uitstootrechten op Ice- ECX de afgelopen dagen redelijk stabiel. Week op week is er een lichte afname te bespeuren bij zowel de Dec15- als de Dec16-contracten; beide daalden met iets meer dan een half procent tot EUR 7,46 respectievelijk EUR 7,54 per ton.
Elektriciteit Elektriciteit in de termijnhandel op Ice-Endex liet in het voorste maandcontract (augustus) een daling zien. Week op week daalde de waarde met 1,4%. Woensdag sloot het voorste maandcontract op EUR 36,63 per MWh. Ook voor de contracten Q4 2015 en Cal 16 is een afname waarneembaar. Deze contracten kwamen woensdag uit op EUR 41,87 (-1,5%) respectievelijk EUR 38,66 (-1,3%). Uit bovenstaande grafiek valt tevens op te maken dat de prijzen ten opzichte van een maand geleden gemiddeld genomen juist in de lift zitten.
Hoge temperaturen en weinig wind, dat waren de belangrijkste factoren in de afgelopen week op de termijnmarkt voor stroom. De grafieken van APX en Phelix laten beide weer de klassieke haaientand zien, met een prijspiek op afgelopen dinsdag van EUR 49,78 respectievelijk 49,02 per MWh. Windstilte, hitte en onderhoud aan conventionele centrales in Duitsland gecombineerd met koelwaterperikelen bij Franse kerncentrales maakten dat de Duitse en daarmee ook de Nederlandse spotstroom flink in prijs steeg. In de dagen daarna werd elektriciteit op de spotmarkt werd net zo snel een stuk goedkoper, met name door aantrekkende wind.
Aardgas De prijs van gas in de termijnhandel daalde de afgelopen zeven dagen. Voor de augustuscontracten is sprake van een afname van ruim 1% tot EUR 20,46 per MWh op woensdag. De contracten voor Q4 2015 en Cal16 daalden nog een stukje sterker in prijs. Zo kwam het voorste kwartaalcontract 2,3% lager uit op EUR 21,08 en het jaarcontract zakte met 3,2% tot EUR 20,92. Een week eerder was er juist nog sprake van een lichte stijging van de prijzen, met name als gevolg van het afketsen van een deal tussen de staatsbedrijven van Rusland en Oekraïne.
Op de spotmarkt speelde de warmte een rol. De eerste hittegolf in Nederland sinds 2013 leidde week op week tot een prijsdaling van 1,1%. Inmiddels is het alweer gedaan met de warmte; in Twente wordt in de nacht van 9 op 10 juli zelfs vorst aan de grond verwacht -een zeldzaamheid voor de maand juli. Sinds 1970 is dit slechts vijf keer eerder gebeurd. Augustus is de enige maand dat in Nederland nooit vorst aan de grond is waargenomen. Overdag liggen de temperaturen overigens op of rond het gemiddelde voor deze periode van het jaar.
Spreads De clean spark spread (CSS) voor Nederlandse gascentrales kwam woensdag uit op EUR - 3,47 per MWh. Daarmee zijn deze installaties net iets minder verlieslijdend dan een week eerder. De clean dark spread (CDS) voor kolencentrales bevindt zich op een redelijk stabiel niveau met een waarde van EUR 7,54 per MWh. De CCS en CDS zijn een maatstaf voor de rentabiliteit van respectievelijk gas- en kolencentrales. De hier weergegeven cijfers hebben betrekking op Nederland in 2016. Voor gascentrales is een gemiddeld rendement van 53% genomen (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,187. Voor kolencentrales is gerekend met een rendement van 39% (bovenwaarde) en een emissiefactor van 0,34. Als verbrandingswaarde is gerekend met 25,12 MJ/kg steenkool. De kolenbelasting bedraagt EUR 5,35 per MWh en de wisselkoers was woensdag USD 1 = EUR 0,9012. De weergegeven spreads zijn afgeleid uit de Cal 16-prijzen voor stroom (Ice-Endex), gas (Ice-Endex) en steenkool (Ara; EEX) en het Dec 16-contract voor CO2-emissierechten op Ice-ECX. Onderhoudskosten zijn niet meegenomen. 2015 Energeia. Alle rechten voorbehouden.