2016 Uitgangspunten voor het maken van prestatieafspraken GEMEENTE ACHTKARSPELEN, APRIL 2016
Introductie De nieuwe Woningwet die op 1 juli 2015 in werking is getreden schrijft voor dat gemeenten, woningcorporaties en huurdersorganisaties op een andere manier samenwerken. Wanneer de gemeente een actuele woonvisie heeft, dienen woningcorporaties, gemeenten en huurdersorganisaties elk jaar op gelijkwaardige basis afspraken te maken over de prestaties die ze gaan leveren. Er kunnen afspraken worden gemaakt over uiteenlopende onderwerpen, variërend van de kwaliteit en betaalbaarheid van huurwoningen tot de huisvesting van specifieke doelgroepen en de investeringen in leefbaarheid. Doel van deze notitie Jaarlijks dienen de woningcorporaties voor 1 juli een bod uit te brengen. Dit is een overzicht van activiteiten waaruit blijkt hoe de corporatie bijdraagt aan het gemeentelijke volkshuisvestingsbeleid. De gemeente Achtkarspelen heeft als doel de leefbaarheid op peil te houden en wij zien de nieuwe Woningwet als een kans om op een andere manier met woningcorporaties en daaraan verbonden huurdersorganisaties samen te werken. Met prestatieafspraken worden de afspraken en verwachtingen tussen woningcorporatie, huurdersverenigingen en gemeente geformaliseerd. Wij zien de prestatieafspraken dan ook als hulpmiddel om het volgende te bereiken: - transparant en open blijven naar elkaar toe - het gemeenschappelijke doel in het oog houden en binnen de kaders van de eigen organisatie toewerken naar het bereiken van dit gemeenschappelijke doel - elkaars positie en elkaars inbreng in het partnerschap respecteren - in een vroegtijdig stadium informatie met elkaar delen die betrekking heeft op de onderwerpen in de te maken prestatieafspraken - elkaar aanspreken op het moment dat er knelpunten in de uitvoering van deze prestatieafspraken of in de samenwerking optreden - elkaar aanspreken op het niet nakomen van gemaakte afspraken. De notitie geeft aan wat de gemeente graag terug zou zien in het bod van de corporaties. Door deze kaders te scheppen wordt de basis gelegd voor de te maken prestatieafspraken. Leeswijzer In de volgende hoofdstukken wordt ingegaan op de verschillende onderwerpen: 1. Betaalbaarheid en beschikbaarheid voor de doelgroep 2. Huisvesting van specifieke doelgroepen 3. Investeringen in leefbaarheid 4. Kwaliteit en duurzaamheid van de woningvoorraad 5. Liberalisatie en verkoop De Woningwet geeft aan dat het gemeentelijke volkshuisvestingsbeleid uitgangspunt is voor het bod van de corporaties. Bij ieder onderwerp wordt daarom ingegaan op het gemeentelijk beleid. Hierbij wordt in de eerste plaats ingegaan op het regionale beleid op het gebied van wonen, dat is vastgelegd in de Agenda Netwerk Noordoost 2016-2020. Daarnaast zijn uit Coalitieakkoord, de Kadernota, de Programmabegroting en de Woonvisie de beleidsuitgangspunten geformuleerd, waaruit doelstellingen geformuleerd zijn. In de tekstkaders wordt vervolgens aangegeven wat de gemeente ten aanzien van het bod van de corporaties verwacht. In de bijlage is een overzicht gegeven van begrippen en rollen van de verschillende betrokken partijen. Planning De Woningwet schrijft de volgende cyclus voor bij het maken van prestatieafspraken: 1
- Iedere 4/5 jaar actualiseert de gemeente het volkshuisvestingbeleid. Hierbij dienen stakeholders, corporaties en huurderorganisaties te participeren. Het beleid dient voor 1 januari van het jaar waarin de afspraken worden gemaakt bekend te zijn gemaakt. - Jaarlijks voor 1 juli dient de corporatie in samenwerking met haar huurdersorganisatie het bod aan de gemeente kenbaar te maken; - Voor 15 december dienen de corporatie, gemeente en huurdersorganisaties tot prestatieafspraken te komen voor het daaropvolgende jaar; - De evaluatie over het voorgaande jaar dient de corporatie voor 1 mei aan te leveren. Voorgestelde opzet Ondanks dat de prestatieafspraken wettelijk alleen over het daarop volgende jaar hoeven te gaan, ziet de gemeente graag dat in het bod een doorkijk wordt geboden in de periode na 2017. Op deze manier kunnen afspraken op langer termijn gemaakt worden, welke geconcretiseerd worden in jaarafspraken. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden in verschillende typen afspraken: intentieafspraken (verkennen en proberen), procesafspraken (regelen en structureren) en concrete afspraken (vastleggen, doen). Mede daarom wordt in de komende hoofdstukken gevraagd naar het voorgenomen beleid op verschillende terreinen, zodat de uitgangssituatie duidelijk wordt en van hieruit ambities voor de toekomst geformuleerd kunnen worden. De prestatieafspraken worden gemaakt door Stichting Woningbouw Achtkarspelen (SWA), WoonFriesland, Stichting Contactraad SWA, De Bewonersraad en gemeente Achtkarspelen. De gemeente wil het gesprek aangaan met alle partijen tegelijk om zo te één set prestatieafspraken te komen. 2
1. Betaalbaarheid en beschikbaarheid voor de doelgroep Introductie Inwoners van Achtkarspelen met een inkomen tot 34.911 moeten binnen de sociale huurvoorraad een woning kunnen vinden die naar prijsstelling aansluit bij hun gezinssamenstelling en bestedingsmogelijkheden. Mede door het Rijksbeleid loopt het huurniveau in de sociale huursector de komende jaren op. Een risico is dat de betaalbaarheid in het gedrang komt. Met betaalbaarheid bedoelen we hier de woonquote, het aandeel dat de totale woonlasten (huur, energielasten, overige lasten) vormen van het huishoudensinkomen. Gezocht moet worden naar een goed evenwicht tussen betaalbaarheid, beschikbaarheid en kwaliteit. Regionaal beleid ANNO II: - Een woningaanbod dat aansluit bij de wensen en behoeften van onze inwoners. - Het in kaart brengen van de verander- en vervangingsopgave van de woningvoorraad; - De energetische kwaliteit van woningen vraagt aandacht. Door het nemen van energiebesparende maatregelen kan energiegebruik worden teruggedrongen, nemen woonlasten af waardoor bewoners meer bestedingsruimte krijgen en nemen woningen toe in kwaliteit en comfort. Gemeentelijk beleid Coalitieprogramma: - Voldoende aanbod starters-, senioren- en zorgwoningen in ieder dorp; - Minimale wachtlijst reële woningzoekenden; Programmabegroting 2016: - De wachtlijst woningzoekenden is in het verleden fors gegroeid en de afgelopen jaren gestabiliseerd. Met corporaties zal worden geanalyseerd hoe de lijst is opgebouwd en waar de druk het grootst is; Woonvisie: - Een betaalbare en bereikbare woning voor iedereen, zowel in de huursector als in de koopsector; - We vinden het belangrijk dat mensen hun volledige wooncarrière in Achtkarspelen kunnen doormaken. Bij nieuwbouw moet goed worden gekeken of dit een aanvulling is op de bestaande woningvoorraad. Doelstellingen Op basis van bovenstaand beleid willen wij afspraken maken over: - de maximale huurprijs bij mutatie; - het minimaliseren van de wachttijd voor woningzoekenden; - het voorkomen van huurachterstanden; - het uitvoeren van woning- en energieverbetering zonder dat de totale woonlasten voor de huurder toenemen; - de mate van levensloopgeschiktheid van nieuw te bouwen woningen; Om hierover afspraken te kunnen maken dient het bod de volgende informatie te bevatten: - Op hoofdlijnen het voorgenomen beleid inzake woningtoewijzing; - Overzicht van aantal en aandeel woningen per huurklasse; - Overzicht van woningen per type; - Hoogte huurverhoging als % van maximale huurprijs bij mutatie; - Aandeel huishoudens dat passend wordt toegewezen; - Wachttijden: 3
o Zoekduur in weken per huurklasse (voor huurklassenindeling zie bijlage); o Zoekduur in weken per dorp; - Doorstroming o Mutatiegraad in % - Voorgenomen beleid t.a.v. effecten van energieverbetering op totale woonlasten; - Overzicht van nieuw te bouwen woningen komende 4 jaar (type, locatie, huurklasse, vervanging/nieuwbouw) o Aandeel levensloopgeschikte woningen. 2. Huisvesting van specifieke doelgroepen Introductie De wet benoemt studenten, statushouders, zorgbehoevenden zoals gehandicapten of ouderen en mensen met een woonurgentie (levensontwrichtende situatie) als specifieke doelgroepen voor de corporatie. Daarnaast zouden de volgende aanvullende urgentiecriteria onderscheiden kunnen worden: - medische indicatie; - sociale indicatie (bijvoorbeeld als de huidige woning te klein is voor de gezinsgrootte); - leeftijd (bijvoorbeeld als de huidige woning gelet op de (hogere) leeftijd van de bewoner niet meer passend of veilig is); - woon-werkafstand; - het achterlaten van een schaarse woning. Ouderen moeten en willen langer zelfstandig blijven wonen. Bij langer zelfstandig wonen gaat het niet alleen om woningen, zorgvastgoed en maatschappelijk vastgoed, maar ook om o.a. ondersteuning vanuit WMO en de betrokkenheid van zorg- en welzijnsaanbieders. Regionaal beleid Anno II: - Het in kaart brengen van de omvang van de toekomstige zorgvraag en het samen met zorgpartijen ontwikkelen van een praktische aanpak. Gemeentelijk beleid Coalitieprogramma: - Ouderen kunnen daar waar mogelijk in hun eigen dorp blijven wonen; Programmabegroting 2016: - Minimale wachtlijst urgente woningzoekenden (analyse/nulmeting in 2016, daarna streven naar daling van 5%/jaar); Woonvisie: - Achtkarspelen wil een aantrekkelijke gemeente zijn om in te wonen voor iedereen ongeacht leeftijd of inkomen. Ook mensen die behoren tot een bijzondere doelgroep zijn welkom in onze gemeente; - Geschikt maken van woningen voor ouderen o Samen met woningcorporaties gezamenlijke ambities formuleren over het aantal woningen dat levensloopgeschikt gemaakt worden (nieuwbouw, herstructurering en renovatie); - Voldoende aanbod in wonen en zorg (levensloopgeschikte woningen) o We brengen samen met corporaties en zorgaanbieders de mogelijkheden en ontwikkelingen op het gebied van wonen met zorg in beeld. Samen met 4
partners stellen we een plan op om in voldoende aanbod te voorzien. In dit kader onderzoeken we ook wat er mogelijk en nodig is om toekomstige zorgdiensten in alle kernen te waarborgen; - Optimaal benutten zorggeschikte voorraad o Er wordt bekeken of en hoe het toewijzingsbeleid aangepast kan worden om senior- en zorggeschikte woningen beschikbaar te houden voor mensen die het echt nodig hebben. Met de corporaties maken we afspraken over de toewijzing van zorggeschikte en aangepaste woningen. We nemen de zorgindicatie op in de toewijzingsregels. Gezamenlijk zoeken we naar mogelijkheden om dit te financieren. Doelstellingen Op basis van bovenstaand beleid willen wij afspraken maken over: - De rol van corporaties en huurdersorganisaties bij het realiseren van woningaanpassingen en over toewijzing van reeds aangepaste woningen. Hierbij komen de volgende aspecten aan de orde: Wie de aanpassing, verhuizing en huurderving betaalt; Wel/geen aanpassing maar verhuizing naar andere, aangepaste woning; In hoeverre, nadat een aangepaste woning verlaten is, deze beschikbaar houden voor bewoners met eenzelfde aanpassingsvraag (toewijzingsbeleid nodig); - Mogelijkheden voor mantelzorgwoningen in/bij huurwoningen; - De (wijze van) huisvesting van statushouders. Inhoud bod: Om hierover afspraken te kunnen maken dient het bod de volgende informatie te bevatten: - Wanneer een woningzoekende als urgent wordt beschouwd; - Overzicht van aantal urgente woningzoekenden; - Voorgenomen beleid hoe lang woningen die aangepast zijn beschikbaar worden gehouden; - Hoofdpunten voorgenomen beleid ten aanzien van mantelzorgwoningen; - Hoofdpunten voorgenomen beleid ten aanzien van huisvesting statushouders: Type woningen, mate van spreiding over dorpen; Bereidheid om (maatschappelijk) vastgoed voor deze doelgroep geschikt te maken/ in de verhuur te nemen; - Voorgenomen beleid t.a.v. levensloopgeschikt bouwen. 5
3. Investeringen in leefbaarheid Introductie De inzet voor leefbaarheid door corporaties is in de nieuwe woningwet afgebakend. Eén van de vereisten is dat de inzet in de prestatieafspraken verankerd is. Onder leefbaarheid valt volgens de wet: woonmaatschappelijk werk, achter-de-voordeuraanpak, huismeesters, (mede)-bestrijden van overlast en het schoon, het heel en veilig houden van de woonomgeving. Hierbij is vermeld dat de activiteiten ten gunste moeten komen van de eigen huurders of de directe omgeving van het bezit van de corporatie. Leefbaarheidsinitiatieven van bewoners mogen proportioneel worden ondersteund. Leefbaarheidsuitgaven worden beperkt tot 125 euro per DAEB-woning (jaarlijkse indexatie). Regionaal beleid ANNO II: - In het kader van een bereikbare regio, als randvoorwaarde om een goede woonen werkregio te zijn, is goede digitale ontsluiting een vereiste. Gemeentelijk beleid Coalitieakkoord 2014-2018: - Aantrekkelijke leefbare dorpen behouden; - Betrokkenheid van de Mienskip bij hun eigen dorp vergroten; - Passende voorzieningen en inrichtingen in ieder dorp behouden; Kadernota 2016: - Aantrekkelijke leefbare dorpen behouden; - Het aantal mensen in de schulddienstverlening terugbrengen. De samenwerking met partners (bijv. SWA en energiebedrijven) kan intensiever om ook via hen te voorkomen dat mensen in de schuldsanering terecht komen. Hiervoor zal tussen de gemeente, woningcorporatie, energiebedrijven, zorgverzekeraar De Friesland en de dorpenteams, met de gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid in het kader van armoedebeleid als uitgangspunt, een convenant worden gesloten waarin reeds bestaande convenanten met bepaalde partijen zullen worden geïntegreerd; Woonvisie: - We bekijken hoe leefbaarheidsinitiatieven van bewoners gestimuleerd kunnen worden en wat daarbij de rol van de gemeente is. We gaan met ondernemers en initiatiefnemers in dialoog om projecten die leefbaarheid verbeteren aan te jagen. Doelstellingen Op basis van bovenstaand beleid willen wij afspraken maken over: - Glasvezelaansluitingen in corporatiewoningen; - De bijdrage die corporaties (kunnen) leveren in het kader van leefbaarheid; - Het voorkomen van situaties waarin huurders in de schuldsanering terecht komen; - De samenwerking in het kader van schuldsanering via budgetbegeleiding en -beheer (i.r.t. het ontruimen van huurwoningen); - Met SWA: het participatiefonds (door gemeente i.s.m. SWA). Om hierover afspraken te kunnen maken dient het bod de volgende informatie te bevatten: - Hoofdpunten voorgenomen beleid hoe corporatie omgaat met glasvezel(-initiatieven); - Hoofdpunten voorgenomen beleid en huidige uitgaven aan leefbaarheid (- maatregelen); - Hoofpunten voorgenomen beleid ten aanzien van schuldsanering via budgetbegeleiding- en beheer; - Aantal ontruimingen gedurende de afgelopen 5 jaar; 6
4. Kwaliteit en duurzaamheid van de woningvoorraad Introductie: In het kader van de mondiale klimaatopgave en steeds schaarser wordende fossiele brandstoffen is er een groeiende behoefte aan alternatieve energie. Het tempo waarin de sociale woningvoorraad energiezuiniger wordt loopt achter op de landelijke doelstellingen. Naast CO2-uitstoot hebben energiezuinige woningen als doelstelling het verlagen van de woonlasten. Naast initiatieven van energieopwekking en besparing in fysieke maatregelen kan ook worden gestuurd op het energiegedrag van huurders. De regio Noordoost Fryslân wil met het oog op de energietransitie op termijn voorzien in de eigen behoefte aan duurzame energie. Daarbij is een van de doelstellingen dat woningen en het voorzien in energiebehoefte. Corporaties (die lid zijn van Aedes) hebben in het Convenant Energiebesparingen Huursector in 2012 afgesproken dat de volledige woningvoorraad uiterlijk in 2021 gemiddeld op het niveau van label B is gebracht. Op dit moment heeft ongeveer een kwart van alle woningen een label A of B. Regionaal beleid ANNO II - In 2030 is Noordoost Fryslân een regio die volhoudbaar, op duurzame wijze, voorziet in haar behoefte qua energie, voedsel, producten, diensten, werkgelegenheid en recreatie. - Samen met corporaties inventariseren we de zwakke delen van de (corporatie)voorraad en ontwikkelen we een passende en rendabele aanpak. Gemeentelijk beleid Coalitieprogramma: - Bevorderen duurzame bouw; - Een toename van energieneutrale en zuinige woningen realiseren; - In de top 10 van meest duurzame gemeenten van Fryslân. Kadernota 201: - Een toereikend, duurzaam, kwalitatief goed en op de behoefte afgestemd woningaanbod: o De woningen aan de eisen van deze tijd laten voldoen en klaarstomen voor de toekomst (o.m. zorggeschikt); - Bevorderen duurzame bouw: o Hierbij faciliteert het college de initiatieven die er zijn en komen om tijdelijke bouw-concepten mogelijk te maken. Woonvisie: - De bestaande voorraad klaarstomen voor de toekomst o Stimuleren van energetisch woningverbetering; o Bijdragen aan de uitvoering van de Nota Duurzaamheid; o Samen met corporaties brengen wij in beeld waar de meeste energiebesparing kan worden behaald en zoeken gezamenlijk naar (financierings-)mogelijkheden om in dit deel van het bezit winst te behalen en in het kader van het regulier onderhoud extra duurzaamheidsinvesteringen; - Inventarisatie van de zwakke delen van de corporatievoorraad: o Samen met corporaties inventariseren we de zwakke delen van de corporatievoorraad en ontwikkelen een aanpak voor straten en buurten waarmee we aan de slag kunnen. Doelstellingen Op basis van bovenstaand beleid willen wij afspraken maken over: - De minimale duurzaamheidseisen waaraan nieuwe woningen voldoen; 7
- Grondprijsbeleid van de gemeente in geval van energieneutrale woningen; - De verbetering in duurzaamheid van bestaand corporatiebezit; - De manier waarop huurders betrokken worden bij de verduurzaming van woningen; - De mogelijkheden om de totale corporatievoorraad in een nader te bepalen jaar aan een nader te bepalen energielabel te laten voldoen; - Het onderhoudsprogramma en strategisch voorraadbeheer van corporatiebezit. Om hierover afspraken te kunnen maken dient het bod de volgende informatie te bevatten: - Overzicht van huidige energielabels van de woningvoorraad; - Overzicht van aantallen woningen en woningtypen die worden verbeterd; o Welke verbetering in energielabels (labelstappen) daarmee gepaard gaat; o Welke investeringen daarmee gepaard gaan; - Voorgenomen beleid t.a.v. effecten van energieverbetering op totale woonlasten (zie ook H.2); 8
5. Liberalisatie en verkoop Introductie Achtkarpelen ligt in een krimpregio. In de Woonvisie is beschreven dat de additionele woningvraag in Achtkarspelen beperkt is en de woningbehoefte op termijn zelfs af zal nemen. Aannemelijk is dat dit leidt tot leegstand en verpaupering in de particuliere voorraad. Extra toevoegingen aan deze particuliere voorraad zullen deze effecten naar verwachting versterken. Ook wanneer sociale huurwoningen in de verkoop worden gebracht leidt dit tot toevoegingen aan de particuliere markt. Desalniettemin is het in relatie tot de investeringscapaciteit van woningcorporaties noodzakelijk dat zij woningen in de verkoop brengen. Voor het aanwijzen voor verkoop en liberaliseren van sociale huurwoningen wordt van de gemeente en huurdersorganisatie een zienswijze gevraagd. De wet schrijft voor dat de corporatie op 4-positie postcodeniveau aangeeft welke woningen verkocht/geliberaliseerd worden. Regionaal beleid ANNO II: - Verkoop van woningen gaat moeizaam, zorgt voor extra aanbod op de koopmarkt terwijl het aantal woningen op termijn per saldo zal afnemen. Gemeentelijke beleid Woonvisie: - Samen met woningcorporaties volgen we de ontwikkelingen op de sociale huurwoningmarkt. We zorgen dat we scenario s gereed hebben om op te treden als we op plekken vraaguitval zien optreden; - Om de zwakke plekken in de voorraad tijdig te signaleren, monitoren we periodiek de leegstand in de gemeente. Doelstellingen Op basis van bovenstaand beleid willen wij afspraken maken over: - Het voorkomen van verdere versnippering van woningbezit; - De mate van (regulier en planmatig) onderhoud aan woningen die in het verkoopprogramma van corporaties zijn opgenomen; - De maximale afwijking van de taxatieprijs bij de verkoop van woningen; - De mogelijkheden om bij renovatie van blokken bezitters van particuliere woningen in die blokken een passend aanbod te doen om mee te doen in de aanpak ; - De mogelijkheden voor het terugkopen van woningen in blokken; - Het uit de verkoop terugnemen van woningen die binnen een nader te bepalen periode niet verkocht zijn. Om hierover afspraken te kunnen maken dient het bod de volgende informatie te bevatten: - Overzicht (locatie en type) van woningen die (mogelijk) in de verkoop gaan; - Overzicht van woningen die geliberaliseerd worden (mocht hier sprake van zijn); - Overzicht van woningen die zich bevinden in versnipperd bezit; - Op hoofdlijnen het voorgenomen beleid ten aanzien van bevolkingskrimp en tot welke acties dit aankomend jaar bij corporaties leidt. 9
Financiën Garantiestelling door gemeente SWA: Contractueel is geregeld dat de gemeente Achtkarspelen medewerking verleent aan de SWA voor de financiering van de uitvoering van hun bouwplannen binnen de gemeente. Deze medewerking bestaat eruit dat de gemeente borg staat voor langlopende leningen die de SWA voor de uitvoering van haar taken nodig heeft. Dit is geregeld in een financieringsovereenkomst tussen gemeente en SWA die doorloopt tot en met 2017. Een dergelijke financieringsovereenkomst bestaat niet tussen gemeente en WoonFriesland. De financiering van woningbouwprojecten van WoonFriesland loopt via het WSW (Waarborgfonds Sociale Woningbouw), waarbij de gemeente indirect garant staat. Doelstelling Wij willen in 2016 gezamenlijk in kaart te brengen welke voor-en nadelen kleven aan rechtstreekse garantiestelling aan SWA en op basis hiervan te besluiten over een eventuele verlenging van de financieringsovereenkomst voor de periode na 2017. Vervolgstappen De gemeente nodigt alle partijen (Contactraad SWA, HDBF, SWA en WoonFriesland) uit voor een bijeenkomst om over deze notitie in gesprek te gaan en procesafspraken te maken. Op deze manier wordt de basis gevormd voor de te maken prestatieafspraken. Eelkje Idsardi, 19 april 2016 10
Bijlagen Begrippenkader Prestatieafspraken: intenties, prestaties, na te streven activiteiten en procesafspraken tussen gemeente, woningcorporaties en huurdersverenigingen voor een periode van een jaar. Huurklassen (prijspeil 2016): o Goedkoop ( 409,92) (Kwaliteitskortingsgrens) o Betaalbaar laag ( 409,93 en 586,68 (aftoppingsgrens voor één- en tweepersoonshuishoudens)) o Betaalbaar hoog ( 586,69 en 628,76 (aftoppingsgrens voor drieen meerpersoonshuishoudens)) o Bereikbaar ( 628,77 en 710,68 (liberalisatiegrens)) o Nieuwbouw vrije sector huur ( 710,69) o Nieuwbouw koop Woningtypen: o Eengezinswoning o Appartement met lift o Appartement zonder lift o Overig Aftoppingsgrens: markeert het deel van de huur waarboven geen of nog maar weinig huurtoeslag wordt verstrekt. Geliberaliseerde huurwoningen: woningen met een kale huurprijs vanaf 710,69 Rollen verschillende partijen: Bewoners - Dienen door gemeente betrokken te worden bij het tot (huurdersorganisaties) stand komen van de woonvisie. - Zijn volwaardige partij in het maken van prestatieafspraken. Woningcorporatie - De taken van corporaties zijn strikt afgebakend in de Woningwet. - Wordt geacht naar redelijkheid bij te dragen aan de uitvoering van het gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid (alleen als er een actuele woonvisie is). Gemeente - Is verantwoordelijk voor de woonvisie (zonder woonvisie geen prestatieafspraken) Omliggende gemeenten - Gemeente dient bij opstellen woonvisie in te gaan op regionale context en overleg te voeren met omliggende gemeenten over onderwerpen waarbij deze gemeenten belang hebben. - Gemeenten krijgen de mogelijkheid om woningmarktgebieden te vormen. Achtkarspelen heeft ingestemd met het voorstel om Fryslân te beschouwen als één woningmarktregio. 11