Cliëntenraad Streekziekenhuis Koningin Beatrix Jaarverslag 2012
Jaarverslag cliëntenraad 2012 Indeling 2 Voorwoord 3 Samenstelling van de cliëntenraad in 2012 4 Bevoegdheden van de cliëntenraad 5 Doelstelling, representatief, werkwijze, ambtelijke ondersteuning 6 doelstelling representatief overlegvormen, partners en werkwijze ambtelijke ondersteuning Visie en speerpunten 2012 7/ 8 1. visie 2. achterbancontact Werkzaamheden en advisering 8/ 9 Advisering 9 uitgebrachte adviezen contacten Plannen en ontwikkelingen voor 2013 10 belangenbehartiging wetswijziging verbeteren naamsbekendheid Bijlagen: 1. Overzicht van gevraagde en ongevraagde adviezen in 2012 11 2. Lijst van gebruikte afkortingen 12 Pagina 2 van 12
Voorwoord Het jaarverslag 2012 is een overzicht van onze activiteiten als cliëntenraad van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in 2012 en de plannen voor 2013. Het afgelopen jaar werd voor een groot deel in beslag genomen door de voortgang van de renovatie en de mogelijk toen op handen zijnde verregaande samenwerking/ fusie met een ander ziekenhuis. De cliëntenraad is nadrukkelijk betrokken geweest bij de ontwikkelingen. Ook heeft de cliëntenraad een eigen stellingname naar buiten gebracht. Uiteindelijk is eventuele samenwerking/ fusie niet tot stand gekomen en wordt nu de aandacht gelegd om te komen tot coöperatie met andere ziekenhuizen. De cliëntenraad steunt deze insteek van harte en wil waar mogelijk actief betrokken worden. De insteek van de cliëntenraad is dat onder alle omstandigheden, bij mogelijke keuzes maken en de consequenties daarvan, de belangen van cliënten/ patiënten in het gehele werkgebied als uitgangspunt gelden. De cliëntenraad is ook het afgelopen jaar nauw betrokken geweest bij de mogelijke herindeling van de centrale hal en verdere renovatiewerkzaamheden in het ziekenhuis. Op dit moment heeft de definitieve invulling van de hal nog niet plaatsgevonden. Onze achterban weet de weg naar onze brievenbus, zij het mondjesmaat, te vinden. Daarnaast behoorde alles wat met Kwaliteit en Veiligheid en met Patiënten informatie/ tevredenheid te maken heeft tot een belangrijk aandacht- en werkgebied. Begin 2012 is mede op aandringen van de cliëntenraad een overdekte rijwielstalling gerealiseerd. De raad bestond eind 2012 uit zes personen en werd door het bestuurssecretariaat administratief ondersteund. In het verslagjaar is er een vacature in de samenstelling van de cliëntenraad ontstaan. Deze vacature wordt in 2013 ingevuld. Mocht u naar aanleiding van ons jaarverslag vragen, suggesties of ideeën hebben, dan kunt u altijd met ons contact opnemen. Dit kan via het bestuurssecretariaat, onze brievenbus in de hal van het ziekenhuis of via ons mailadres clientenraad@skbwinterswijk.nl. Ook op de website www.skbwinterswijk.nl/clientenraad is informatie over de cliëntenraad te raadplegen. Gerrit Gönning, Voorzitter cliëntenraad Pagina 3 van 12
Samenstelling van de cliëntenraad in 2012 De cliëntenraad bestaat uit minimaal drie en maximaal zeven personen. De leden worden benoemd door Raad van Bestuur en zij kiezen uit hun midden een voorzitter, een vicevoorzitter en een secretaris. Er bestond aan het eind van 2012 één vacature. De samenstelling op 31 december 2012 was als volgt: de heer G.J. Gönning Morsmanshof 60 7271 KE BORCULO de heer H.M.Stroeken Schatbergstraat 76 7131 GK LICHTENVOORDE de heer P. Bouma Thorbeckestraat 8 7103 GJ WINTERSWIJK voorzitter secretaris vicevoorzitter mevrouw M. Jansen-Van Wijk mevrouw W.E. Wormgoor-Arfman Winkelstegge 3 Krebberweg 3 7108 AT WINTERSWIJK-WOOLD 7161 MB NEEDE de heer R.G. Hudepohl Secretariaat: Corleseweg 6 mevrouw A. Hartog 7102 EV WINTERSWIJK Postbus 9005, 7100 GG WINTERSWIJK voorste rij v.l.n.r.: Ruud Hudepohl, Piet Bouma, Huub Stroeken achterste rij v.l.n.r.: Gerrit Gönning, Willemien Wormgoor en Margriet Jansen Pagina 4 van 12
Bevoegdheden van de cliëntenraad De wettelijke taken en bevoegdheden van de cliëntenraad zijn (nog) vastgelegd in de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ). In voorbereiding is nog steeds een nieuwe wet, de Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ). Het nieuwe wetsvoorstel ligt momenteel bij de Tweede Kamer om behandeld te worden. Met deze wet wordt beoogd de positie en invloed van cliënten in de zorg te versterken. De cliëntenraad volgt de ontwikkeling nauwlettend en heeft daarvoor contacten met een Tweede kamerlid. Ook via de LSR, landelijk steunpunt (mede)zeggenschap, wordt regelmatig naar de stand van zaken geïnformeerd. Op grond van de huidige bepalingen in de WMCZ, heeft de cliëntenraad nog steeds de volgende bevoegdheden: Adviesrecht over: de wijziging van de doelstelling of grondslag; het overdragen van de zeggenschap of fusie; het verbreken of aangaan van een duurzame samenwerking met een andere instelling; de (gedeeltelijke) opheffing van de instelling; een verhuizing of ingrijpende verbouwing; een belangrijke wijziging in de organisatie; een belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden; de benoeming van bestuursleden; de begroting en de jaarrekening; het algemene beleid rond de toelating en beëindiging van de zorgverlening aan cliënten. Bij dit gewoon adviesrecht kan de zorgaanbieder het uitgebrachte advies naast zich neerleggen. De afwijzing moet gemotiveerd worden. Verzwaard adviesrecht over: voedingsaangelegenheden van algemene aard; het algemene beleid over veiligheid, gezondheid of hygiëne, geestelijke verzorging, maatschappelijke bijstand, recreatie- en ontspanningsmogelijkheden; het kwaliteitsbeleid, het kwaliteitssysteem en instrumenten; de klachtenregeling; het aanwijzen van leden van de klachtencommissie; de voor cliënten geldende regelingen; het instellingsbesluit; de bovenwettelijke bevoegdheden. Verzwaard adviesrecht houdt in dat de zorgaanbieder geen besluit mag nemen dat afwijkt van het advies van de cliëntenraad. Wil de zorgaanbieder dit toch, dan moet het voorgenomen besluit worden voorgelegd aan een commissie van vertrouwenslieden. Deze commissie gaat na of de zorgaanbieder bij afweging van de betrokken belangen in redelijkheid tot zijn voornemen heeft kunnen komen. Recht op ongevraagd advies over alle onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. Recht om tenminste één persoon bindend voor te dragen voor de Raad van Toezicht van het ziekenhuis. Pagina 5 van 12
Doelstelling, representatief, werkwijze, ambtelijke ondersteuning 1. Doelstelling: De cliëntenraad stelt zich ten doel om binnen het kader van de WMCZ en de doelstellingen van het ziekenhuis in het bijzonder de gemeenschappelijke belangen van de cliënten van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk te behartigen. Met cliënten worden (potentiële) patiënten, hun familie en bezoekers bedoeld. 2. Representatief: Aan de in 1996 ingestelde WMCZ ontleent de cliëntenraad haar bestaansrecht. De WMCZ eist dat de samenstelling van de cliëntenraad redelijkerwijs representatief is voor de cliënten en redelijkerwijs in staat kan worden gesteld de gemeenschappelijke belangen van de cliënten te behartigen. Om aan deze voorwaarden te voldoen hebben de leden van de cliëntenraad diverse achtergronden met kennis, onder andere op het gebied van: verpleging juridische zaken, kwaliteitssystemen in de zorg welzijn van ouderen patiëntenbelangen consumentenbond geestelijke zorg polikliniek en ervaring met cliëntenraden in zorgsectoren. Van een ieder wordt verwacht zijn/ haar netwerken aan te boren ten behoeve van het SKB. De leden van de cliëntenraad zijn allen woonachtig in het verzorgingsgebied van het SKB. Dit wordt door cliëntenraad als een noodzakelijke vereiste gezien. Medewerkers en vrijwilligers van het ziekenhuis kunnen geen lid worden van de cliëntenraad. De cliëntenraad streeft er naar de contacten met de patiënten/ cliënten te intensiveren. De voorwaarden om als cliëntenraad aan zijn taak te kunnen voldoen staan beschreven in een in 2010 met de bestuurder overeengekomen Samenwerkingsovereenkomst (SO). 3. Overlegvormen en -partners en werkwijze Er zijn maandelijks onderlinge cliëntenraadsvergaderingen waarbij de bestuurder zoveel als mogelijk een deel van de vergadering aanwezig is. Onderwerpen die aan de orde komen hebben betrekking op ontwikkelingen die het belang van patiënten betreffen. De cliëntenraad vergaderde in het verslagjaar 12 keer. In 2012 vond tevens overleg plaats met de Raad van Toezicht en de bestuurder. Het doel van dit overleg is kennisnemen van elkaars werkterreinen en nadere afstemming. Delegaties van de cliëntenraad hadden daarnaast overleg met de manager Facilitair Bedrijf, Zorggroepmanager, Coördinator kwaliteit en de controller. Ook werd op diverse momenten deelgenomen aan overleggen betreffende het al dan niet overgaan tot fuseren. Nadat de fusie werd afgeblazen vonden gesprekken en overleggen plaats over de richting voor de toekomst van het SKB. 4. Ambtelijke ondersteuning De cliëntenraad werd ook in2012 weer ambtelijk ondersteund door het secretariaat van de RvB. Pagina 6 van 12
Visie en speerpunten 2012 1. Visie: Het streven om in 2012 tot een constructieve samenwerking te komen met de RvB, heeft duidelijk gestalte gekregen. De samenwerking werd een natuurlijke houding. Het vraagt tijd en inzet van beide partijen om deze samenwerking verder uit te bouwen en in te vullen. Als cliëntenraad hebben wij er vertrouwen in dat het doel, om te komen tot adviseren in samenspraak waarbij RvB en cliëntenraad fungeren als vanzelfsprekende samenwerkingspartners, zich goed ontwikkelt. Uitgangspunt bij alles: medezeggenschap is maximaal en niet langer afhankelijk van wettelijke rechten. De cliëntenraad handelt daarbij voor en namens de achterban en wil deze rol zo zuiver mogelijk vervullen. Door kritisch en onafhankelijk te blijven nadenken en adviseren over beleid wil de cliëntenraad de eigenheid behouden. Kortom in 2012 en de verdere toekomst gold en geldt: Visie op medezeggenschap = adviseren in samenspraak 2. Achterbancontact Op 17 maart 2012 vond de Dag van de Zorg plaats en was de cliëntenraad met een stand aanwezig. Aan de bezoekers werd gevraagd een rangorde aan te brengen in de speerpunten die wij hadden opgesteld. Door de bezoekers werd de volgende rangschikking gemaakt: 1. het belang van de cliënt staat voorop; 2. er is keuzevrijheid naar welk ziekenhuis/ welke specialist de cliënt gaat 3. het ziekenhuis en de poliklinieken moeten goed bereikbaar en toegankelijk zijn voor cliënten; 4. de veiligheid van de cliënten is gewaarborgd; 5. er is in het ziekenhuis eenduidige, heldere en open communicatie naar de cliënt toe; 6. er is een correcte bejegening naar de cliënt toe; 7. er is een serviceverlenend beleid naar de cliënt toe: gastvrijheid staat voorop; 8. op de poliklinieken worden afspraken georganiseerd rondom de cliënt; 9. in het ziekenhuis zijn korte wachttijden voor de poliklinieken; 10. uitloop van spreekuren wordt per polikliniek op schermen weergegeven; 11. er is chronische zorg dicht bij de cliënt; 12. de maaltijdvoorziening blijft op hoogwaardig niveau, gelijkwaardig aan de kwaliteit van een restaurant. De twaalf speerpunten zijn in een rapport uitgewerkt en aan de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht overhandigd. De speerpunten zijn op de website opgenomen. De speerpunten vormen mede een leidraad voor de cliëntenraad en worden bij gewijzigde omstandigheden aangepast en/of bijgesteld. De brievenbus van de cliëntenraad heeft enkele reacties opgeleverd en ook werd de cliëntenraad enkele keren via email en telefonisch over onderwerpen benaderd. In 2012 had de cliëntenraad als één van de speerpunten de achterban actief te benaderen. Diverse andere zaken als de verscherpte toezicht en het onderzoek naar samenwerking, hebben de realisering van dit speerpunt enigszins belemmerd. Pagina 7 van 12
Ook heeft de cliëntenraad in het SKBeeld enkele keren voor informatie gezorgd. De actieve benadering van onze achterban heeft, afgezien van De Dag van de Zorg, echter nog onvoldoende plaatsgevonden. Hoe kunnen wij de naamsbekendheid van de cliëntenraad bij de achterban verder vergroten? Hoe maken wij onze resultaten bekend? Hoe mobiliseren wij de achterban zodat die actief meedoet aan een meldweek, raadpleging, enz.? Deze vragen namen ook in 2012 een belangrijke plaats in op de agenda van de cliëntenraad en zullen dit ook de komende jaren blijven doen. Werkzaamheden In 2012 is door de cliëntenraad, naast de eigen vergaderingen, in diverse overleggen deelgenomen. Het overzicht ziet er als volgt uit: Bijeenkomst cliëntenraad/ bestuurder 12 Overleg met bestuurder 2 Overleg met Raad van Toezicht 1 Bespreking verregaande samenwerking/ fusie 2 Overleg met Ondernemingsraad 1 Overleg met manager Facilitair bedrijf 5 Overleg met Zorggroepmanager en Coördinator kwaliteit 4 Overleg met effectenbemiddelaar 1 Afdelingsbezoeken 2 Redactie SKBeeld 2 Overleg met lid Raad van Toezicht 2 Overleg met controller 1 Overleg over polikliniek Lichtenvoorde 2 Overleg met het gremia 1 Overleg met Inspectie gezondheidszorg 1 Ziekenhuisapotheker 1 Aantal Onderwerpen besproken met manager Facilitair bedrijf waren o.a.: overleg voortgang renovatie ziekenhuis huisvesting Spoedeisende Hulp (SEH) en Huisartsenpost (HAP) overkapping fietsenstalling ( begin 2012 gerealiseerd) - aanpassingen centrale hal/ aanpassing apotheek t.b.v. SEH/ HAP bereikbaarheid/ toegankelijkheid van de polikliniek Lichtenvoorde beeldschermen uitloop poli-spreekuren verbouwing/ aankoop Sensire-gebouw bewegwijzering binnen en buiten het ziekenhuis. Pagina 8 van 12
Tijdens het overleg met de Zorggroepmanager en Coördinator werden o.a. de volgende onderwerpen besproken: visie op veiligheid ziekenhuisinfectie/ ICU/ EPD/ EVP/ Zorgportaal/ Zorgdomein/ PTO 2012 ontslaggesprek/ ontslagformulier/ dagbehandeling/ obesepatiënten project Menzis en Zorgbelang polikliniek Lichtenvoorde/ procesoptimalisatie en stroomlijning poliklinieken audits NIAZ/ Inspectie/ AD top 100/ deelname CQ (consumer quality)/ informatiezuil apotheek SEH bewegwijzering binnen en buiten het ziekenhuis. Uitgangspunt was bij deze overleggen steeds: het belang en optiek van de cliënt/ patiënt communicatie en bejegening van de cliënt/ patiënt waarborging privacy verbetering verkrijgen informatie, zowel ten behoeve van als aan de cliënt/ patiënt. Advisering De cliëntenraad kan gevraagd dan wel ongevraagd, adviseren aan de RvB. Om goed te kunnen adviseren moet de cliëntenraad beschikken over juiste en tijdige informatie. De onderwerpen ter advisering zijn afkomstig van de RvB, de achterban, beleidsplannen en eigen informatie zoals vakliteratuur. In 2012 zijn door de cliëntenraad zowel 6 gevraagde als 6 ongevraagde adviezen uitgebracht Kortheidshalve verwijzen wij voor meer informatie naar bijlage 1. Contacten De juiste en tijdige informatie krijgt de cliëntenraad niet alleen van de RvB, maar ook door zelf actief informatie te verzamelen. Ook zijn er contacten geweest met de OR van het SKB. Externe contacten met bijvoorbeeld collega-cliëntenraden zijn van belang evenals informatie uit vakliteratuur. Pagina 9 van 12
Plannen en ontwikkelingen in 2013 Belangenbehartiging cliënten In 2013 zal de cliëntenraad zich blijven inzetten voor de belangen van de cliënten van het SKB. Het ziekenhuis zal zich vooral moeten richten op haar cliënten en niet op de eerste plaats op beleidsmakers. De cliënt dient centraal te staan en niet de organisatie. Er moet gestreefd worden naar een zo hoog mogelijke kwaliteit door goede zorg te verlenen. De cliëntenraad wil nadrukkelijk betrokken blijven bij: ontwikkelingen rond de samenwerking met mogelijk andere ziekenhuizen voortgang bij de renovatie van het ziekenhuis. In 2013 zal de cliëntenraad, afhankelijk van de ontwikkelingen, contacten leggen met cliëntenraden van andere ziekenhuizen. Wetswijziging De wijziging van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) zal mogelijk dit jaar plaatsvinden. Over het verloop van het wetsontwerp blijven wij contact houden met een Tweede Kamerlid en het LSR. De cliëntenraad dient zich de wijzigingen eigen te maken en zal daarvoor cursussen moeten volgen. Verbeteren naamsbekendheid cliëntenraad De cliëntenraad wil ook in 2012 en de komende jaren het achterbancontact als speerpunt behandelen. Door het verbeteren van de naamsbekendheid van de cliëntenraad bij de achterban, het meer zichtbaar laten worden van de activiteiten van de cliëntenraad in alle opzichten, kan de raad duidelijk maken iets te (willen) betekenen voor de cliënten, zodat velen de weg zullen vinden om de cliëntenraad te betrekken bij patiëntenbelangen. De cliëntenraad streeft ernaar bij zichzelf te rade te gaan hoe zij deze contacten kan intensiveren. Te denken valt daarbij aan: nog meer bekendheid geven aan de cliëntenraad-folder; blijven profileren op de beeldschermen bij de poliklinieken; de internetsite actueel houden; vaker zelf gebruikmaken van persberichten; regelmatig bezoeken van poliklinieken en afdelingen informatie blijven opnemen in SKBeeld. Pagina 10 van 12
Bijlage 1: Overzicht van gevraagde (G) en ongevraagde (O) adviezen in 2012 Datum G/ O Onderwerp Inhoud advies/ Resultaat Januari G adviesaanvraag werktijden verpleegafdeling C1 Februari geen adviesaanvragen --- Positief geadviseerd Maart O advies apotheek SEH Aanpassing wordt gerealiseerd G adviesaanvraag bedrijfsnoodplan Positief geadviseerd G adviesaanvraag werktijdenaanpassing laboratorium April geen adviesaanvragen --- Mei geen adviesaanvragen --- Positief geadviseerd Juni O ongevraagd advies poli Lichtenvoorde Aanpassingen hebben plaatsgevonden zoals verhoogd toilet/ alarmering bij toilet Juli geen adviesaanvragen --- Augustus geen adviesaanvragen --- September O herbenoeming cliëntenraad-lid Oktober O ongevraagd advies gebruik mobiele telefoon door patiënten G G Positief/ akkoord Wordt ingevoerd adviesaanvraag omvorming IC/ CC en SEH Positief geadviseerd adviesaanvraag aankoop Sensire-gebouw Positief geadviseerd O ongevraagd advies aanpassing website met Duitstalige versie G Website gedeeltelijk vertaald adviesaanvraag Infectie Control Unit (ICU) Positief geadviseerd O ongevraagd advies inzake bewegwijzering Wordt stapsgewijs uitgevoerd i.v.m. renovatie November geen adviesaanvragen --- December geen adviesaanvragen --- Pagina 11 van 12
Bijlage 2: Lijst van afkortingen CR EVD HAP ICU IGZ K&V LSR MIP NIAZ NVZ OK OR RvB RvT SEH SKB SO VAR VIM WMCZ Cliëntenraad Elektronisch verpleegkundig dossier Huisartsenpost Inspectie Control Unit Inspectie voor de Gezondheidszorg Klant en Veiligheid Landelijk steunpunt (mede)zeggenschap Meldingscommissie Incidenten Patiëntenzorg Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen Operatiekamer Ondernemingsraad Raad van Bestuur Raad van Toezicht Spoed Eisende Hulp Streekziekenhuis Koningin Beatrix Samenwerkingsovereenkomst Verpleegkundige adviesraad Veilig Incident Melden Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen Pagina 12 van 12