Pijn meten bij non-communicatieve NAH-patiënt.

Vergelijkbare documenten
De visuele analoge schaal (VAS) Geen pijn. Ergst denkbare pijn

Visual Analogue Scale for Fatigue (VAS-F)

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*

Zorginformatiebouwsteen:

Pijn bij patiënten met een dwarslaesie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Overige, ongespecificeerd

Pijn beoordelen aan de hand van pijn-gerelateerde gedragingen. Franse versie:

Pijnschalen. Prof. dr. J Devulder Diensthoofd Pijnkliniek Universitair Ziekenhuis Gent

Ferrell, B. A., Artinian, B. M., & Sessing, D. (1995). The Sessing scale for assessment of pressure ulcer healing. J.Am.Geriatr.Soc., 43,

Gedrag of pijn, wat zou het zijn?

Neurologische aandoeningen. Ronny Driesen Pijnverpleegkundige

Pijn meten bij ouderen met dementie; hoe doe je dat?

Meten is weten. Baccaert Griet

Het niet-responsief waaksyndroom (NWS), voorheen

Medische beslissingen rond het levenseinde bij mensen met een niet-responsief waaksyndroom

Muziektherapie in de oncologie

DOELGROEP De WSD werd gevalideerd bij patiënten met een beroerte (Westergren et al. 1999).

Pijn bij dementie en afasie. vraag! Disclosure belangen. Geen / Zie hieronder. Gevolgen van pijn

Multidimensional Fatigue Inventory

Multidisciplinair. OMG artsen Reumatoloog Anesthesiologen MDT therapeuten MRI online

A Rewarding View on the Mouse Visual Cortex. Effects of Associative Learning and Cortical State on Early Visual Processing in the Brain P.M.

Uitgebreide toelichting van het meetinstrument. Michigan Hand Outcomes Questionnaire- Dutch Language Version (MHOQ-DLV) 1 Algemene gegevens

Symposium Campylobacter bij pluimvee 14 Juni 2013

Gezondheidsklachten bij conservatorium studenten

Onderzoekssessie over dementie op jonge leeftijd UKON symposium, 10 april 2018

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?

Inhoud presentatie. Pijn in verpleeghuizen. Pijn in verpleeghuizen. A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents

Incontinence Impact Questionnaire Short Form (IIQ-7)

Het meten van angst: verpleegkundigen aan het woord!

Meten is weten. ook. bij collum care

Onderzoek naar voorschrijven door Verpleegkundig Specialisten. Anneke Francke, mede namens Marieke Kroezen (NIVEL) 19 juni 2014

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic

De ernst van een spraakproductiestoornis. Spraakkenmerken en de impact op het dagelijks leven. Dag van de Logopediewetenschap 2016

Confusion State Evaluation (CSE)

Oral Health Assessment Tool

Is er nog ruimte voor de EMV op de IC? Peter Muller Neural Practitioner Topics in Intensive Care 8 december 2016

Pijn bij ouderen Algologisch team. Patiënteninformatie

Reuma Café: CHRONISCHE PIJN. Leven met chronische pijn vanuit het oogpunt van de reumatologie. Philippe Carron Dienst Reumatologie UZ Gent

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Bovenste extremiteit

Holy Heart Hospital Roeselare-Menen

Hemofilie / stollingsstoornissen en Pijn

Triage Risk Screening Tool (TRST)

Delirium Symptom Interview (DSI)

Het nagaan van het verloop van borstvoeding bij de pasgeborene

Jensen D., Wallace S., Kelsay P. (1994). LATCH: a breastfeeding charting system and documentation tool. JOGGN, 23,

Uitgebreide toelichting van het meetinstrument. Global Perceived Effect (GPE)

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Bouwstenen van numerieke vaardigheden: Associaties tussen hoeveelheid en ruimte

Assessing writing through objectively scored tests: a study on validity. Hiske Feenstra Cito, The Netherlands

Een praktijkgericht onderzoek bij verpleegkundigen naar het objectiveren van cognitieve functies

Tekenen van bewustzijn bij patiënten in vegetatieve toestand

Nationaal AYA Jong & Kanker Platform

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Chronische pijn, een benadering vanuit de neurowetenschappen

Validatie van de Depressie lijst (DL) en de Geriatric Depression Scale (GDS-30) bij Verpleeghuisbewoners

Ketenzorg voor suïcidaliteit

PLS is een broertje van ALS

Pijn bij kwetsbare ouderen. Rob van Marum Klinisch geriater, klinisch farmacoloog JBZ

Disclosure belangen Dyllis van Dijk

Charlotte Griffioen. Opioïd gebruik bij ouderen. Wetenschapsdag SANO in Maastricht 2016

Wereldcongres HersenletselW Hersenletsel

Katz index of Independance in Activities of daily living

Pijn en dementie. Dr. Bart Plooij. Rijnland Zorggroep verpleeghuis Oudshoorn Alphen aan den Rijn

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Overige

Toronto Bedside Swallowing Screening Test

Van papieren naar Maartje Wils (zorgcoördinator De Wingerd)

UITKOMSTEN WAT IS EEN UITKOMST? 30/04/2013. A is beter dan B? C is goedkoper dan D? Uitkomst = Het effect van een bepaalde interventie op

Assessment of pain in dementia

Abstract. Keywords. Foot and Ankle Outcome Score (FAOS), Ankle, PROM, Validity, Reliability, Dutch translation

Onderzoekers: diverse onderzoekers, in binnen- en buitenland onder leiding van Prof. Dr. C. Vlaskamp, Dr. A. van der Putten & Drs. P.

DOELGROEP De test richt zich tot zwangere vrouwen of vrouwen die recent bevallen zijn.

Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten?

Zimmerman, Sheeran, & Young. Beoordelen van de aanwezigheid van depressie

Acute pijn bij volwassenen. Dr. Markus Klimek, D.E.A.A., E.D.I.C. Plaatsverv. Afdelingshoofd / Plaatsverv. Opleider

VERMOEIDHEID BIJ MS Oorzaken, werkingsmechanismen en revalidatiebehandeling VERMOEIDHEID DEFINITIE VERMOEIDHEID

Transvorm Actueel. en de zorg verandert mee. Het werk(en) in de zorg verandert. Hoe reageert u als werkgever en wat doet dat met uw medewerkers?

Overzicht Klinische lessen. Dominique Selviyan

Wat te meten bij lage rugpijn

Gebruik van meetinstrumenten bij whiplash: een casestudy

NEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY

Deze test werd ontwikkeld en aangewend om het medicatiemanagement en de verschillende aspecten hiervan te evalueren in de ambulante zorg.

Prevalentie van off-label antidepressivagebruik

Onderzoeksprojecten SOMT afdeling Wetenschappelijk Onderzoek

Ines Volders 3 de licentie orthopedagogiek 1

Omgaan met suïcide risico. Crisisinterventies. Jeroen Decoster, MD PhD. Psychiater - psychotherapeut MCT, spoedgevallen en EPSI-unit

Inleiding in Pijn Pijnladder

Dinette van Timmeren Lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing

Pijnassessment in het kader van pijnbehandeling, a must or a load

Pre-hospital chest pain triage by paramedics using the HEART score (1 x hs-ctnt).

MDO september 2014 CAT: bewijs voor nimodipine bij SAB

Kinesitherapie bij patiënten met centrale sensitisatie: The pain revival

HersenletselCongres

Five Facet Mindfulness Questionnaire Short Form (FFMQ-SF)

Impliciete en Expliciete Associaties met Seksuele Stimuli: de Samenhang van Automatische

Samenvatting. The Disability Assessment Structured Interview, Its reliability and validity in work disability assessment, 2010

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Algemeen, overig, ongespecificeerd

Patient Generated Index

Laat kopzorgen geen probleem worden. Anna-Linde Schermerhorn Productmanager Online Zelfhulp 26 oktober

AGED: Amsterdam Groningen Elderly Depression Study

Transcriptie:

Pijn meten bij non-communicatieve NAH-patiënt. De huidige staat van Praktijk en Wetenschap. Casus Ben Appel 27 jaar Neurotrauma: motorongeluk zonder helm. Glasgow Coma Scale: E4M4V2 Het programma Kan Ben pijn ervaren? o Perceptie bij UWS/MCS patiënten. Hoe kan pijn bij Ben gemeten worden? o Zelfrapportage vs. Gedragsobservatie. o De huidige praktijk in NL. o De Nociception Coma Scale: validiteit en bruikbaarheid. Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 1

Kan Ben pijn ervaren? (Presentatie bestaat uit animaties) Perceptie: Weefselschade aan duim Nociceptors (sensorische neuron) Ruggenmerg Terugtrekreflex (motorische neuron) Thalamus Somatosensorische cortex Gradaties van bewustzijnsstoornissen: Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 2

Studies naar perceptie van pijn bij UWS/MCS patiënten: * schematische weergave, gebaseerd op Schnakers et al, 2010. (1) Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 3

* beelden uit de Tomasso, 2015. (2) Conclusie: Minimaal Bewuste Staat (MCS): kan pijn ervaren. Niet-Responsief Waaksyndroom: ervaart mogelijk geen pijn, ontwakingsmechanisme op pijn echter nog aanwezig. Let op: Diagnose pas na minimaal 1 maand te stellen! (3) Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 4

Hoe kan pijn bij Ben gemeten worden? Zelfrapportage vs. Gedragsobservatie. Zelfrapportage niet mogelijk: Visual Analogue Scale (VAS): visueel schuiven van balk of zetten van streep op schaal van 0mm (geen pijn) tot 100 mm (ergst denkbare pijn). Numerical Rating Scale (NRS): cijfer van 0 (geen pijn) tot 10 (ergst denkbare pijn). Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 5

Pijn Gedrag Observatieschaal: (4) Gebruik van pijn gedrag observatieschalen in Nederland: Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 6

Nociception Coma Scale: (5) In de gereviseerde versie (NCS-R) wordt de Visuele Respons weg gelaten. (6) Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 7

Afkapwaarde NCS: (6) (7) Is een afkapwaarde wel mogelijk? Breed spectrum tussen minimaal bewuste staat en niet-responsief waaksyndroom. Lagere EMV-score = lagere maximale score op de NCS! Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 8

Samenvatting Kan Ben pijn ervaren? Misschien wel, misschien niet. Hoe kan pijn bij Ben gemeten worden? Observeren van gedrag, bijv. met de NCS. Afkapwaarde (nog) niet mogelijk. Keuze van interventies (nog) niet te baseren op NCS. Er is nog veel onderzoek nodig naar de afkapwaarde en het gebruik van de NCS in de praktijk. Dit werk wordt hopelijk in 2016 gerealiseerd. Volg het onderzoek op www.omni-cura.com. Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 9

De afbeeldingen en tekst uit deze hand-out mag u gebruiken en verspreiden, mits onder vermelding van de juiste bronnen en de maker Peter Vink, Omni Cura Nursing Teaching Research. Het werk valt daarmee onder een Creative Commons Naamsverleding-GelijkDelen 4.0 Internationaal-licentie. Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 10

Geciteerde werken 1. Schnakers C, Chatelle C, Majerus S, Gosseries O, De Val M, Laureys S. Assessment and detection of pain in noncommunicative severely brain-injured patients. Expert Review of neurotherapeutics. 2010 Nov; 11. 2. de Tomasso M, Navarro J, Lanzilotti C, Ricci K, Buonocunto F, Livrea P, et al. Cortical responses to salient nociceptive and not nociceptive stimuli in vegetative and minimal conscious state. Frontiers in Human Neuroscience. 2015 Jan; 9. 3. van Erp W, Lavrijsen J, Vos P, Bor H, Laureys S, Koopmans R. The Vegetative State: Prevalence, Misdiagnosis, and Treatment Limitations. Journal of the American Medical Directors Association. 2015 Jan; 16(1). 4. Vink P, Verweij L, van Erp W, Lucas C, Vermeulen H. A survey on pain assessment in patients with disorders of consciousness in Dutch hospitals and nursing homes. British Journal of Neuroscience Nursing. 2015 Mar. 5. Schnakers C, Chatelle CVA, Majerus S, Ledoux D, Boly M, Bruno M, et al. The Nociception Coma Scale: a new tool to assess nociception in disorders of consciousness. Pain. 2009. 6. Chatelle C, Majerus S, Whyte J, Laureys S, Schnakers C. A sensitive scale to assess nociceptive pain in patients with disorders of consciousness. Neuropsychiatry. 2012 Apr. 7. Vink P, Eskes A, Lindeboom R, van den Munckhof P, Vermeulen H. Nurses Assessing Pain with the Nociception Coma Scale: Interrater Reliability and Validity. Pain Management Nursing. 2014 Nov. Volg de voortgang van het onderzoek op www.omni-cura.com! 11