Raadsmededeling - Openbaar Nummer : 8/2015 Datum : 21 januari 2015 B&W datum : 22 januari 2015 Beh. ambtenaar : J.H.D. Hulshof Portefeuillehouder : G. Berghoef en T.M.M. Kok Onderwerp : Reacties naar aanleiding van RTG Ruimte van 12-1-2015: heropening azc Aanleiding Het college heeft zich voorgenomen om akkoord te gaan met heropening van azc Groot Deunk. Op 27 januari 2015 kan de gemeenteraad wensen en bedenkingen uiten. Tijdens het RTG-Ruimte van 12 januari konden de RTG-leden vragen stellen over dit onderwerp. Zowel het COA als het college van burgemeester en wethouders zien aanleiding om op enkele vragen en reacties, die gesteld en geuit zijn tijdens en na het RTG, nader in te gaan. Inhoud mededeling Brief COA Op 16 januari 2015 heeft het COA ons een algemene reactie gestuurd op brieven van omwonenden/belanghebbenden. Deze brief vindt u in bijlage 1. Cijfers asielaanvragen Tijdens het RTG Ruimte van 12 januari kwam de vraag hoe de toestroom van vluchtelingen moet worden geïnterpreteerd en in hoeverre er nog een behoefte bestaat voor heropening van het azc. Verzocht werd om officiële cijfers. COA gaf in de RTG aan dat de cijfers lastig te interpreteren zijn. Bij e-mail van 20 januari 2015 verstrekt het COA deze cijfers: Ruim 30.000 asielaanvragen in 2014 Het totale aantal asielaanvragen (eerste asielaanvragen, herhaalde asielaanvragen en nareis) is in 2014 met 75% gestegen ten opzichte van 2013. Het aantal steeg van 17.189 naar 30.023. In 2012 bedroeg het totaal aantal asielaanvragen 13.170. Eerste asielaanvragen Het aantal eerste asielaanvragen dat in 2014 in Nederland werd ingediend bedroeg 23.970. De meest voorkomende groepen waren Syriërs (9.475), Eritreërs (3.927) en staatlozen (2.763, veelal Palestijnen die eveneens afkomstig zijn uit Syrië). Herhaalde asielaanvragen Het aantal herhaalde asielaanvragen daalde in 2014 met 23% ten opzichte van 2013 (van 2.790 naar 2.154). In vergelijking met 2012 was er in 2014 zelfs een daling van 38%. De meest voorkomende nationaliteiten bij de herhaalde asielaanvragen waren in 2014 Irak (454) en Afghanistan (303). Nareizende gezinsleden Binnen drie maanden na verlening van een verblijfsvergunning asiel kunnen statushouders onder speciale voorwaarden een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv) voor hun gezinsleden aanvragen. Indien dit visum wordt verstrekt, krijgen deze gezinsleden na binnenkomst in Nederland een afgeleide asielvergunning. In 2012, 2013 en de eerste maanden van 2014 werden nareizende gezinsleden als eerste asielaanvragen
gerapporteerd. Vanaf 28 maart 2014 worden nareizende gezinsleden apart gerapporteerd. Dit maakt het vergelijken van het aantal eerste asielaanvragen in 2014 met voorgaande jaren niet mogelijk. Daarnaast is in bijlage 3 bij deze raadsmededeling het jaaroverzicht van de in- en uitstroom van de opvang in 2014 (bron: COA) te vinden. Ter duiding is daarbij ook een historisch overzicht van de bezetting van de centrale opvang (COA) gevoegd. Afbakening van het te nemen besluit Het bestemmingsplan dat geldt voor het terrein van Groot Deunk staat een azc toe. In de bestaande gebouwen werden tot 2012 136 asielzoekers opgevangen. Volgens COA kunnen hier nu 174 asielzoekers opgevangen worden. Zolang het gaat om huisvesting van asielzoekers in bestaande bebouwing is alleen een omgevingsvergunning voor het brandveilig gebruik noodzakelijk. Dit houdt feitelijk in dat het te nemen collegebesluit bestemmingsplantechnisch alleen gaat over een tijdelijke uitbreiding van de capaciteit van circa 126 opvangplaatsen in 33 caravans. Daarnaast moet worden gezegd dat het COA, op grond van het Faciliteitenbesluit, pas na overleg met de gemeente, het aantal opvangplaatsen vaststelt. Gesprekken met potentiële gegadigde Het college heeft op 13 mei 2014 een positieve grondhouding aangenomen ten aanzien van het principeverzoek om heropening van azc Groot Deunk. Bij dit besluit is als argument genoemd dat de zoektocht richting een nieuwe functie niet succesvol was, omdat er met de enige gegadigde gesprekken zijn gevoerd, maar dat uiteindelijk deze zich heeft teruggetrokken. Deze gegadigde (Lako Beheer B.V.) geeft per brief van 9 januari 2015 (zie bijlage 2) een samengevatte weergave van de gesprekken zoals die tussen hem, het COA en de gemeente hebben plaatsgehad. Wij willen hierop als volgt reageren. Om een oplossing te vinden voor het terrein van Groot Deunk was wethouder Kok destijds (2012/2013) bereid om voor de plannen van Lako voor Groot Deunk aan de raad voor te stellen om ruimte te creëren in de woningbouwplanning. Van het COA vernamen wij dat Lako de garantie wilde dat zijn plannen (voor acht starterswoningen) gerealiseerd konden worden. De gemeenteraad moet echter akkoord gaan met de wijziging van de woningbouwplanning en een nieuw bestemmingsplan voor Groot Deunk. Vandaar dat het college op dat moment alleen zijn medewerking kon toezeggen. Gezien de bevoegdheden van de gemeenteraad was een resultaatsverplichting voor het college onbespreekbaar, waardoor er geen concessies konden worden gedaan. Van het COA kregen wij uiteindelijk de mededeling dat Lako zich zou hebben teruggetrokken. Feit is dat de kloof in de onderhandelingen tussen Lako en COA niet overbrugbaar was. Gedoogbeschikking Direct na het RTG is tussen enkele aanwezigen en het COA gesproken over de mogelijkheden om de ruimtelijke procedure te versnellen. Het COA heeft in de zomer van 2014 informeel aan wethouder Kok gevraagd of die bereid was om een gedoogbeschikking te nemen. Een gedoogbeschikking is een besluit om tijdelijk af te zien van handhaving, in dit geval voordat de ruimtelijke procedure is afgerond. De wethouder wilde niet medewerken aan een gedoogbeschikking vanwege de inschatting dat dit de situatie en onderlinge relatie met omwonenden geen goed zou doen. Tijdelijkheid Het college wil de garantie geven dat het boek azc Groot Deunk na vijf jaar definitief dicht kan, maar signaleert tegelijkertijd dat omwonenden hier wantrouwend tegenover staan. De Christelijke Oranjevereniging Barlo heeft daarnaast aangegeven interesse te hebben in eventuele overname van gebouwen en buitenruimte. Het college wil graag het gesprek aangaan met de Oranjevereniging. Inzet hierbij is om op zo kort mogelijke termijn toe te werken naar een voorlopig koopcontract (tussen Oranjevereniging, COA en gemeente) voor in overleg te bepalen bebouwing en buitenruimte. Op deze manier zou de Oranjevereniging, als vertegenwoordiger van Barlo, het einde van het azc na vijf jaar, als het ware, contractueel kunnen gaan opeisen. De Oranjevereniging heeft echter te kennen gegeven op dit moment het gesprek nog niet aan te willen gaan. De reden hiervoor is dat de vereniging geen wig wil zijn tussen de voor- en tegenstanders van heropening van azc Groot Deunk. Informatievoorziening Sinds het eerste contact tussen het COA en het college over de wens van het COA om Groot Deunk te heropenen, heeft het college de intentie gehad richting belanghebbenden zorgvuldig te communiceren.
Na het principeverzoek van het COA wilde het college eerst de haalbaarheid hiervan onderzoeken en afstemmen over een basisakkoord. Het college wilde hierna pas naar buiten te treden met het verzoek en hun positieve grondhouding. Met betrekking tot de meer algemene communicatie is het volgende chronologische overzicht te geven: 7 maart 2014 (vertrouwelijke) brief verzoek heropening azc Groot Deunkweg te Barlo van azc; 13 mei 2014 (vertrouwelijk) collegebesluit positieve grondhouding; 27 juni 2014 brief naar omwonenden en Barlo s Belang: informatieavond mogelijke heropening azc Groot Deunk (bekendmaking globale plannen en uitnodiging informatieavond); 29 juni 2014 publicatie nieuwsbericht Informatieavond mogelijke heropening azc Groot Deunk in Barlo ; 3 juli 2014 e-mail van wethouder Kok aan de heer Rendering azc, waarin hij toelicht dat hij de buurt graag wil begroeten op de informatieavond; 7 juli 2014 informatieavond in Partycentrum t Noorden; 15 juli 2014 publicatie nieuwsbericht meest gestelde vragen tijdens informatieavond mogelijke heropening AZC Barlo ; 16 dec 2014 collegebesluit voorgenomen besluit heropening azc Groot Deunk ; met uitnodiging voor het RTG van 12 januari 2015; 17 dec 2014 brief naar omwonenden en Barlo s Belang: voornemen heropening azc Groot Deunk ; 18 dec 2014 brief aan Rendering ons voornemen medewerking te verlenen aan heropening azc Groot Deunk (voorstel mogelijk gesprek tussen buurt en portefeuillehouders); 12 jan 2015 behandeling RTG Ruimte: wensen en bedenkingen op het voorgenomen collegebesluit van heropening van azc Groot Deunk. De volgende stukken zijn voor u bijgevoegd: 1. Brief COA van 16 januari 2015; 2. Brief Lako van 9 januari 2015; 3. Cijfers in- en uitstroom van de centrale opvang in 2014 (bron COA). De volgende stukken zijn voor u ter inzage gelegd:
Bijlage 1
Bijlage 2
Bijlage 3