Steunpunt Expertisenetwerken vzw beleidsplan

Vergelijkbare documenten
Steunpunt Expertisenetwerken vzw beleidsplan

Emotionele ontwikkeling van personen met een verstandelijke beperking

Kwaliteitsvolle vraagverduidelijking

Toelichting bij de. Classificerende Diagnostische Protocollen

12/10/2016. Nieuwe NAH LIGA vzw Vlaams Hersenletselplan Beni Kerkhofs Voorzitter NAH LIGA vzw Directeur zorg Pulderbos vzw

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder

Kwaliteitshandboek 4. Kwaliteitssysteem 4.3 Deelname aan externe overlegorganen. Goedgekeurd: Filip Slosse Paraaf:

FUNCTIEBESCHRIJVING BELEIDSMEDEWERKER ONDERZOEKSINFRASTRUCTUUR

Eén gezin één plan. Meer capaciteit en samenwerking in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp

FUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)

Lerend Netwerk Arbeidsmarktkrapte

DE CONSULENTENWERKING IN VLAANDEREN & BRUSSEL

over het Besluit van de Vlaamse Regering ter uitvoering van het decreet algemeen welzijnswerk

Deel 1: Beschrijving van de structurele externe overlegorganen waar we aan participeren.

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals

Decreet betreffende de organisatie en ondersteuning van het geestelijk gezondheidsaanbod

Functiekaart. Werkt onder leiding van en rapporteert aan: beleidscoördinator Samenleving Leven en Welzijn

FUNCTIEFAMILIE 5.3 Projectmanagement

Naar een optimale relatie tussen mens en werk

Resultaten De te bereiken resultaten m.b.t. de periode 1 januari 2014 tot en met 31 december 2014 kunnen als volgt worden omschreven:

Functiekaart dementie-experten van de regionale expertisecentra dementie

je eigen leven vorm geven. met ondersteuning daar waar nodig met respect voor jouw levensverhaal met oog voor jouw kwaliteit

Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303

TIJD VOOR FAMILIEPARTICIPATIE IN GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG

Samen inclusief hoger onderwijs realiseren. Beleidsplan

Implementatie van een werkmodel voor vroegdetectie en preventie bij KOPP in Vlaamse GGZ-voorzieningen voor volwassenen:

FUNCTIEBESCHRIJVING MAATSCHAPPELIJK WERKER. 1. Functienaam Maatschappelijk werker maatzorg Graadbenaming: Maatschappelijk werker

40 JAAR CRISISTEAM DE SCHELP. Crisisteam De Schelp. Crisishulp binnen/vanuit CAW Oost-Vlaanderen

FUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader

Historiek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg

25 Integratie OCMWgemeente: aan vertrouwen en een sterker beleid

nr. 248 van FREYA VAN DEN BOSSCHE datum: 17 januari 2017 aan JO VANDEURZEN Autismespectrum- en gedragsstoornissen - Thuisbegeleidingsdiensten

Teamcoördinator ALERT-team

Functiebeschrijving: Communicatieverantwoordelijke

Tweede adviesnota. van het STEM-PLATFORM. aan de stuurgroep. donderdag, 12 december Brussel, Koning Albert II - Laan.

Zorg en ondersteuning voor personen met een nietaangeboren hersenletsel of tetraplegie

Hoe delen zorgorganisaties kennis?

PSYCHOSOCIAAL WELZIJN 08/12/2016

40 JAAR CRISISTEAM DE SCHELP. Crisisteam De Schelp. Crisishulp binnen/vanuit CAW Oost-Vlaanderen

Provinciale gespreksavond over Zelfzorg en lokaal sociaal beleid een haalbare kaart?

Rol: clustermanager Inwoners

Competentieprofiel. Maatschappelijk werker

WERKPLUS WAREGEM FUNCTIE- EN COMPETENTIEPROFIEL ADJUNCT - DIRECTEUR

Teamcoördinator Regioteam Mortsel

Garanties voor hulpcontinuïteit in de overgang naar meerderjarigheid

Ontwerp van decreet betreffende de organisatie van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden DE VLAAMSE REGERING,

Toll-net: samenwerken aan e-leren en gecombineerd leren voor volwassenen

Rol: Maatschappelijk assistent

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE ONDERWIJS- & ONDERZOEKSONDERSTEUNING VAARDIGHEIDSDOCENT VERSIE 3 APRIL 2017

Voorstelnota Steunpunt GOK begeleiding en onderzoek Brusselse proefprojecten Brede School. 25 augustus 2006

Jaarverslag EXPOO 2014

Bedrijfsmaatschappelijk werker

Pijler 1 - beslissingsondersteuning

Functiekaart. Functionele loopbaan: B4 B5

Toelichting Toekomstplan Cliëntenbureau Oost-Vlaanderen

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de minister van Begroting, gegeven op 10 juli 2018;

FUNCTIEPROFIEL. Functie: Zorgcoördinator. A. Functiebeschrijving. 1. Doel van de functie

Beschrijving. Kan je altijd terugvinden in de meest actuele versie van het goedgekeurde organogram.

FUSION TEAMS. Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015

Functiekaart. Werkt onder de leiding van en rapporteert aan de beleidscoördinator grondgebiedszaken.

RESULTATEN VIP² GGZ CGG PRISMA VZW -

Vlaamse Regering. en anderzijds het Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg [Regio], hierna te noemen het OP

Deze vorm van begeleiding is beperkt in tijd (3 jaar), maar niet in het aantal begeleidingen.

de Vlaamse Gemeenschap, vertegenwoordigd door haar regering, in de persoon van heer Sven Gatz, minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel

De doelstellingen van directie en personeel worden expliciet omschreven in een beleidsplan en worden jaarlijks beoordeeld door de directie.

nr. 884 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 20 september 2017 aan JO VANDEURZEN Kinderopvang - Centra voor Inclusieve Kinderopvang (CIK s)

Organisatie van de hulp- en dienstverlening aan gedetineerden

CONFERENTIE OPGROEIEN & ONTWIKKELINGSTRAJECTEN

Visie op TripiO

Autisme Netwerk Zaanstreek-Waterland 25 september 2018 [1]

Onderzoeksproject 1: Evy Meys, onderzoeker AWP-IO. De ondersteuning van sociale netwerkontwikkeling bij mensen met een beperking

De te bereiken resultaten m.b.t. de periode 1 januari 2012 tot en met 31 december 2012 kunnen als volgt worden omschreven:

Van twee naar één netwerk Een nieuw netwerk Een nieuwe naam

Kwaliteitshandboek HET EEPOS

BIJLAGE. Vlaamse Gemeenschapscommissie Collegebesluit nr Bijlage nr. 1. Fiche

Kinderopvang en MFC s realiseren samen inclusieve kinderopvang voor elk kind en elke ouder

Functieprofiel: Studentenconsultant Functiecode: 0402

4. JAARPLAN BEGROTING INDICATOREN 2012 Dienst Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg JAARPLAN 2012

Functieprofiel: Beleidsmedewerker Functiecode: 0301

DE VIJF FUNCTIES BINNEN HET VERNIEUWDE MODEL GEESTELIJKE GEZONDHEID

Voor informatie over Meer Mens: Meer info?

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht

Functiefamilie ET Thematische experten

Beschrijving. Kan je altijd terugvinden in de meest actuele versie van het goedgekeurde organogram.

Functiekaart. Functie. Doel van de entiteit. Plaats in de organisatie. Voor kennisname. coördinerend/deskundig

X.X Algemeen kader zelfevaluatie. Goedgekeurd door: Stuurgroep Kwaliteit

Opleidingen tot vertrouwenspersoon in het onderwijs - Stand van zaken

CONVENANT BETREFFENDE EEN GEZAMENLIJKE AANPAK VAN OUDERENMIS(BE)HANDELING VOOR HET VLAAMSE GEWEST, DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE PROVINCIES

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij

Mechelen PrOS-project

Naar een betere geestelijke gezondheidszorg. door de realisatie van zorgcircuits en netwerken

Elektronische nieuwsbrief 14 februari 2008 Jaargang 4 - nummer 1

1) In hoeverre is het instrument in uw organisatie gebruikt geweest?

FUNCTIE/ORGAAN: Directeur

Resultaten De te bereiken resultaten m.b.t. de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013 kunnen als volgt worden omschreven:

Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling.

Functiekaart Diensthoofd

1 Adviseert de directie en leidinggevenden bij het ontwikkelen en uitvoeren van een medewerkersbeleid

Concreet aan de slag: checklist strategisch vto-beleidsplan

Outreach autisme ondersteuning van inclusie van personen met autisme

Transcriptie:

Steunpunt Expertisenetwerken vzw beleidsplan 2009-2013 Inleiding voor wie mensen met een handicap ondersteunt, staat er prominent onder ons logo. Een opdracht waarin we maar kunnen slagen als onze manier van werken is afgestemd op de kijk van de samenleving op de ondersteuning van mensen met een handicap. Dat betekent dat we organisaties en professionelen ondersteunen om op (de ontwikkelingen in) die kijk te anticiperen en zo mee mogelijk te maken dat mensen met een handicap op een volwaardige manier kunnen participeren en toegang hebben tot de samenleving. Daarom hebben we ons oor te luisteren gelegd bij de vele actoren die hierbij betrokken zijn. We hebben een (soms letterlijk virtuele) dialoog opgezet met het werkveld, gebruikers, specialisten, onderzoekers, beleidsverantwoordelijken en directies. De focus van deze dialoog lag op de vraag wat hebben professionelen nodig om die dagelijkse ondersteuning van mensen met een handicap en vaak bijkomende complexe problemen zo kwaliteitsvol mogelijk uit te bouwen en werd gesteld aan mensen die vertrouwd zijn met de problematiek van autisme, van niet-aangeboren hersenletsel, van een visuele beperking of van een verstandelijke beperking en bijkomende gedragsproblemen. De antwoorden die we kregen zijn soms zeer uiteenlopend maar vertonen ook veel (onderliggende) overeenkomsten. Deze overeenkomsten vindt de lezer naast alle (doelgroep)specifieke noden - in dit beleidsplan terug in de strategische doelstellingen. Het Steunpunt heeft de voorbije jaren, geleerd met vallen en opstaan, een aantal ingrijpende veranderingen ondergaan. Die veranderingen in structuur en werking zijn het resultaat van een permanent proces van in vraag stellen, bespreken, leren, verfijnen, terugkoppelen, ervaring opdoen,. Dat proces was niet altijd even gestructureerd, maar wel bijzonder leerrijk en dynamisch en stelde ons in staat om een vraaggerichte werking uit te bouwen. We dragen dit tweede beleidsplan op aan de vele mensen ook op de werkvloer die hierin een bijdrage leverden. Antwerpen, oktober 2008 Jo Cloet, Inne Van de Ven Voorzitter. Algemeen Coördinator PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 1 van 25

1. een actuele missie voor het steunpunt Het Steunpunt Expertisenetwerken richt zich tot alle professionelen die mensen met een handicap ondersteunen, en werkt daardoor als vanzelfsprekend over sectorgrenzen heen. Deze intersectorale samenwerking sluit ook aan bij de ontwikkelingen in de gangbare visie op handicap en daarbij aansluitende organisatie van de noodzakelijke ondersteuning. Wie met een handicap participeert aan de samenleving komt immers in contact met zeer uiteenlopende diensten en organisaties en hun medewerkers. Dat contact is vaak vanzelfsprekend, maar staat even vaak onder druk, onder meer door een (al dan niet vermeend) gebrek aan ervaring, deskundigheid of expertise bij de betrokken medewerkers. Welzijndiensten, vrijetijdsorganisaties, het onderwijs, de geestelijke gezondheidszorg, de ouderenzorg, ziekenhuizen en revalidatiecentra allemaal hebben ze nood aan de expertise die al is ontwikkeld in de gehandicaptenzorg én vice versa Veel professionelen hebben nood aan praktijkgerichte en pragmatisch vertaalde kennis en deskundigheid om hun handelen vorm en richting te geven. Organisaties zijn op zoek naar handvatten om de eigen werking zo veel mogelijk aan te passen aan de vragen naar ondersteuning op maat. Tegelijkertijd zijn deze professionelen en organisaties dagelijks in de weer om de eigen kennis en deskundigheid verder vorm te geven. Om aan die nood tegemoet te komen zet het Steunpunt activiteiten op om kennis en deskundigheid over alle factoren die ingrijpen op dat professionele handelen te bundelen, ontwikkelen en verspreiden. Daarbij valoriseren we eveneens de praktijkdeskundigheid die op het terrein vorm krijgt. Daarom fungeert het Steunpunt ook als een draaischijf waarop de resultaten van die ervaringsdeskundigheid, maar ook van wetenschappelijk onderzoek worden samengebracht en vervolgens weer terugvloeien naar (andere) professionelen op het terrein. 2. een specifieke visie op kennis en deskundigheid Centraal in onze activiteiten staat de praktijkkennis en deskundigheid. We bekommeren ons dus vooral om informatie (theorie, modellen, instrumenten, ) die omgezet wordt of is in de beroepspraktijk van professionelen die mensen met een handicap ondersteunen. Het Steunpunt werkt daarom ook dagelijks samen met professionelen die dergelijke praktijkkennis of deskundigheid hebben (of willen opbouwen) en ze willen expliciteren en delen met anderen. We betrekken daarbij zowel specialisten en experts als praktijk(ervarings)deskundigen. Zowel de ene als de andere zijn gedreven in het zoeken naar nieuwe antwoorden op hun vragen. Meestal blijven deze nieuwe oplossingen in het team, de afdeling of de eigen organisatie hangen. Het Steunpunt probeert deze kennis en deskundigheid te ontsluiten en toegankelijk te maken voor anderen. Toegankelijk maken betekent voor ons de dialoog in gang zetten. Veel praktijkdeskundigheid zit immers in de hoofden van mensen (impliciete kennis) en komt maar tot leven wanneer mensen met elkaar in gesprek raken, elkaar vragen stellen en praktijkverhalen vertellen. We rekenen het tot onze taak om mensen die een gemeenschappelijk doel, een gedeelde betrokkenheid of een passie delen bij elkaar te brengen en deze discussies en dialogen te begeleiden en vast te leggen. De kwaliteitsbeoordeling vindt plaats in de ontmoeting tussen vraag en aanbod. Organisaties en professionelen die partners zijn in dit verhaal, die een deel uitmaken van de Steunpuntwerking hebben het kennis delen in de genen. In het Steunpunt komt alle praktijkdeskundigheid immers op een open source platform terecht. Het is de uitdrukkelijke bedoeling dat al die praktijkdeskundigheid voor iedereen beschikbaar is, dat iedereen er mee aan de slag kan, maar dat iedereen de nieuwe resultaten ook teruglevert aan het systeem. We kiezen dus consequent voor een procesmatige en niet voor een beheersmatige visie op kennismanagement. 3. aangepaste werkmiddelen Een dergelijke visie vraagt om een aangepaste organisatorische context die veel ruimte laat voor de dynamiek waarmee mensen overal ten velde inspanningen leveren om hun professionaliteit verder te ontwikkelen. Dat betekent voor ons dat we zwaar inzetten op het creëren van laagdrempelige (virtuele) ruimtes (werk-, intervisie-, ad hoc-, thematische groepen en kenniskringen), ook virtueel) waar mensen in dialoog kunnen raken en van methodieken om de expertise die daarin tot stand komt geruisloos te expliciteren. Daardoor is kennisdeling een afgeleid resultaat van het dagelijks werk en geen opgelegde klus. De rol van het Steunpuntteam ligt voornamelijk in het inspireren, ondersteunen en begeleiden van het proces van kennisdeling en ontwikkeling door de netwerkleden. Het team verzorgt de condities die het optimaal functioneren van netwerkleden mogelijk maken. Daarnaast ondersteunen we ook samenwerkingsverbanden die ontstaan met het oog op het organiseren van een optimale zorgafstemming of coördinatie. Deze samenwerkingsverbanden vormen vaak het draagvlak voor het werk in de (virtuele) groepen of kunnen de resultaten van hun werk mee (beleidsmatig) verankeren in de organisatiepraktijk. PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 2 van 25

Om de juiste mensen bij mekaar te brengen (wie is waarmee aan de slag, wie vraagt om welke uitwisseling) werkt het Steunpunt met expertisemakelaars. Deze rol wordt bij uitstek door de provinciale coördinatoren opgenomen (draaischijffunctie). Zij kennen het terrein en worden daarin bijgestaan door provinciale samenwerkingsverbanden of netwerken. Deze expertisemakelaars en vertegenwoordigers van de provinciale samenwerkingsverbanden ontmoeten elkaar op regelmatige basis om de afstemming tussen alle regionale groepen op mekaar af te stemmen en te verbinden en waar nodig overkoepelende initiatieven te nemen. Het Steunpunt bouwt ook aan een kennisinfrastructuur waarin de interactie tussen de praktijkdeskundigheid en onderzoek en beleid kan plaatsvinden en een samenwerkingsverband ontstaat tussen expertisecentra, overheid, organisaties en onderwijsinstellingen gericht op kennisontwikkeling en kennisoverdracht. 4. organisatie van het steunpunt Het Steunpunt is de voorbije jaren sterk geprofessionaliseerd. We hebben een (compact) Steunpuntteam gevormd dat in groeiende mate een vinger aan de pols van het werkveld heeft. We hebben ook hard gewerkt aan procedures en criteria die een duidelijk kader en bijhorende handvatten bieden voor het team en alle partners waarmee we samenwerken. Ook de opmaak van dit nieuwe beleidsplan, dat de grote lijnen uitstippelt voor de werking van het Steunpunt in de volgende jaren maakt dat de rol van de inhoudelijke comités, de provinciale samenwerkingsverbanden en de stuurgroepen verandert. Dit proces is zeker niet ten einde en zal de komende jaren de nodige zorg vergen. Anticiperen op de mogelijke uitbreiding van thema s en problemen, maar ook op een nog meer doorgedreven vraaggerichte werking zullen we organisatorisch moeten vertalen. Daarbij is het van belang om permanent toetsstenen te voorzien voor het Steunpuntteam en van de vele projectpartners op het terrein. PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 3 van 25

5. beleidsperiode 2009-2013 Opmaak van het beleidsplan Het is de opdracht van het Steunpunt om telkens voor een periode van vijf jaar een beleidsplan voor te leggen aan de subsidiërende overheid waarin de doelstellingen en beoogde resultaten worden omschreven, alsmede de wijze waarop de resultaten en effecten van de activiteiten zullen worden geregistreerd. Daarnaast bevat een meerjaren ook een overzicht van alle geraamde kosten en ontvangsten. Basisgegevens voor de opmaak van het jaarplan: - Vijf provinciale ontmoetingsmomenten: o West-vlaanderen: 78 deelnemers o Oost-Vlaanderen: 50 deelnemers o Antwerpen: 120 deelnemers o Vlaams brabant en brussel: 50 deelnemers o Limburg: 60 deelnemers o Zowel stafmedewerkers als therapeuten, opvoeders, vtoverantwoordelijken - Online bevraging (170 antwoorden van o Begeleiders en therapeuten o Stafmedewerkers o Directies o Gebruikers - Bevraging van onderzoeksinstellingen: o KULeuven: professor Bea Maes, Ilse Noens, o RUGent: professor Herbert Roeyers o Contacten Hogescholen: Ipsoc, PHL, KHLim, - Administratie en beleid o Dany Dewulf, Jos Theunis, Jan Stevens en Rudi Kennes (VAPH) o De adviseurs gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin - Bespreking van het verzamelde materiaal met de vier stuurgroepen en de raad van bestuur op 12 maart 2008, met vervolgbesprekingen in de stuurgroep autisme (2), de stuurgroep visus (3), de stuurgroep nietaangeboren hersenletsel (3) en de stuurgroep gedragsproblemen (1). Dergelijke analyse brengt vanzelfsprekend veel (mede)oorzakelijke factoren aan het licht, zowel op het macroniveau (samenleving en beleid) als op meso- (organisatie(s uit verschillende sectoren)) en microniveau (ik als professionele hulpverlener). Uit die veelheid van factoren weerhouden we enkel die factoren waarop het Steunpunt, gezien zijn opdracht, kan inwerken. structurele werkingsinstrumenten. De instrumenten die we hebben ontwikkeld en verfijnd in de voorbije jaren willen we ook in de nieuwe beleidsperiode verder inzetten. Netwerken. Het steunpunt is geen kenniscentrum dat zijn kennis in-put in het werkveld, wel een steun voor de activiteiten die diverse netwerken ontplooien. Die netwerken vertonen een grote verscheidenheid in vorm, taken en opdrachten, voorgeschiedenis, groei, ontwikkeling en samenstelling. Sommigen hebben een beleidsfunctie (structurele coördinatie en afstemming op niveau organisatie), anderen een bijna zuivere inhoudelijke opdracht (expertiseverspreiding), nog anderen combineren de twee. Provinciale overleggroepen blijven voor het Steunpunt ook in de tweede beleidsperiode een bevoorrechte partner. Waar nodig faciliteert het Steunpunt de werking of werkt mee aan activiteiten en/of projecten die kaderen in het beleidsplan van het Steunpunt. Daarnaast werkt het Steunpunt ook samen met diverse (kennis)netwerken waarin professionelen mekaar vinden rond specifieke thema s en problematieken. Deze netwerken ondersteunen is één van de belangrijkste en meeste krachtige manieren om onze opdracht inzake kennisbundeling, ontwikkeling en verspreiding te realiseren. Terugkoppeling van informatie over werkzaamheden en resultaten van deze kennisnetwerken naar de provinciale overleggroepen is evident. De provinciale coördinatoren hebben een belangrijke faciliterende rol ten aanzien van deze kennisnetwerken: - uitklaren van de doelstelling van het netwerk - vastleggen van modaliteiten van samenwerking - methodische ondersteuning - draaischijf ingeval van nood aan expertise-input BELEIDSPERIODE 2009-2013 In de volgende beleidsperiode werkt het SEN-team verder aan de verfijning van de gebruikte methodieken. Training en opleiding (extern maar ook met het team) en expliciteren van deze methodieken (zodat ze ook kan gedeeld worden met organisaties in de sector). De website. In de eerste beleidsperiode werd (vooral) veel (tijd) geïnvesteerd in de ontwikkeling van een website voor het SEN. Pas op het einde van deze periode had de website voldoende functionaliteiten om als interactief (leer)platform voor professionelen te kunnen fungeren. In de aanloop naar het tweede beleidsplan investeerde het Steunpunt voldoende middelen om de functionaliteit van de website verder uit te breiden. Daaraan lag vooral het voornemen om de kennisgids optimaler te gebruiken, ten grondslag. PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 4 van 25

BELEIDSPERIODE 2009-2013 Tijdens de periode 2009-2013 moet de website veel effectiever kunnen fungeren als instrument voor kennisbundeling, inventarisatie van expertise, uitwisselen van expertise. De kennisgidsen worden niet langer als apart instrument beschouwd, maar maken integraal deel uit van de mogelijkheden van de website. Tevens moet voldoende aandacht besteed worden aan manieren om de site kwalitatief inhoudelijk uit te bouwen. De expertisewinkel. De expertisewinkel is uitsluitend toegankelijk via de website maar verdient een aparte vermelding als instrument voor expertise-uitwisseling. Oorspronkelijk opgezet voor de doelgroep autisme is de expertisewinkel uitgegroeid tot een dagelijks gebruikt instrument voor professionelen, ongeacht met welke SENdoelgroep ze werken. BELEIDSPERIODE 2009-2013 projecten Grote uitdaging voor de tweede beleidsperiode wordt het promoten van uitwisselingsvormen met grote leer-impact. Het Steunpunt zal organisaties ondersteunen in hun zoektocht om casusgebonden adviezen een zo groot mogelijk leereffect voor de organisatie te laten inhouden. Consequent met de basisvisie van het Steunpunt geven we in de komende beleidsperiode veel aandacht aan het verhogen van het reflectief vermogen van professionelen via inter- en supervisie. Intervisiebegeleiders en experten die hun expertise ter beschikking stellen van/delen met andere professionelen en organisaties verwerven gaandeweg ook een beeld over de aanwezige deskundigheid en expertise op het terrein. Het Steunpunt wil in de volgende periode deze specifieke kennis en deskundigheid beter benutten om de acties en projecten die het ontwikkelt bij te sturen, maar ook om deze begeleiders en experten te ondersteunen. Naast de inbreng van de stuurgroepen in de uitbouw van bovenvermeldde instrumenten, hadden ze de voorbije jaren de handen vol met de ontwikkeling en uitvoering van een aantal projecten. Een project is steeds afgebakend in tijd, veronderstelt een geplande aanpak evenals systematische evaluatie en bijsturing. Deze werkvorm kan ingezet worden ter verspreiding van bestaande expertise, dan wel ter oplossing van veelvuldig ervaren problemen waarvoor nog geen (afdoende) oplossingen bestaan. Zowel expertisebundeling als verspreiding en ontwikkeling kunnen dus middels deze projecten aangepakt worden. Het is echter niet de bedoeling om zomaar projecten ondersteunen. In de loop van de voorbije beleidsperiode ontwikkelde het Steunpunt een aantal richtlijnen en criteria waardoor de wisselwerking tussen Steunpunt en projectuitvoerder beklemtoond werd. Het Steunpunt is geen fondsenorganisatie die allerlei projecten van derden financiert, wel een partner waarmee organisaties en mensen die op het terrein expertise hebben opgebouwd in samenwerking en dialoog deze opgebouwde expertise ter beschikking stellen van anderen. BELEIDSPERIODE 2009-2013 In plaats van de grote verscheidenheid aan kleine projecten, kiezen we de komende beleidsperiode voor een beperkter aantal goed afgelijnde en goed ingebedde projecten. Deze projecten moeten vanzelfsprekend voldoen aan een aantal criteria die we de voorbije jaren hebben ontwikkeld en verfijnd. Vooreerst moet een project: 1. gesitueerd kunnen worden binnen de opdracht van het SEN. 2. Een antwoord formuleren op een strategische doelstelling die is opgenomen in het beleidsplan. 3. Een duidelijke en juridisch aanspreekbare projectuitvoerder hebben. Daarnaast zal ieder project ook getoetst worden aan de vraag in hoeverre het betreffende project een SEN-project wil en kan zijn: 1. Overstijgt dit project de werking van één dienst of voorziening? Zijn er meerdere organisaties betrokken in de uitwerking van dit project? Het SEN wenst immers de netwerkvorming tussen organisaties te verstevigen. 2. Zal het project leiden tot een resultaat (een product ) waar andere professionelen baat bij hebben en zodoende ook overdraagbaar is? Immers, uitwisseling is een belangrijke doelstelling voor het SEN. 3. Zal het resultaat op een afdoende manier verspreid worden naar professionelen en organisaties voor wie de expertise is bedoeld? Implementatie is belangrijk. 4. Is voldoende duidelijk dat het project een steunpunt-project is? (Behoudens uitzonderingen van cofinanciering) 5. Is het thema voldoende grondig uitgediept en verkend? Of is daar voldoende tijd voor voorzien? 6. Is er een goede probleemanalyse en een duidelijk operationeel resultaat PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 5 van 25

overzicht strategische doelstellingen Strategische doelstelling 1: het Steunpunt draagt bij tot een betere toegang tot de ondersteuning voor mensen met specifieke handicaps 1.1. niet-gespecialiseerde organisaties zijn op de hoogte van specifieke ondersteuningsnoden van mensen met een handicap. 1.2. niet-gespecialiseerde organisaties stellen hun werking open voor mensen met specifieke ondersteuningsnoden 1.3. professionelen beschikken over handvatten om complexe ondersteuningsvragen te beoordelen in functie van het eigen ondersteuningsaanbod. Strategische doelstelling 2: het Steunpunt draagt bij tot de meest aangepaste ondersteuning voor mensen met specifieke handicaps 2.1. organisaties stemmen hun werking af op de ondersteuning van mensen met specifieke ondersteuningsnoden 2.2. professionelen beschikken over instrumenten om specifieke ondersteuningsnoden bij mensen met een handicap te detecteren 2.3. professionelen beschikken kunnen mensen met specifieke ondersteuningsnoden verwijzen naar de meest aangepaste ondersteuning 2.4. er is een forum voor afstemming en samenwerking tussen organisaties die mensen met een specifieke ondersteuningsnoden begeleiden Strategische doelstelling 3: professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om zich een totaalbeeld te vormen van de specifieke ondersteuningsnoden van de persoon met een handicap en dit totaalbeeld om te zetten in de meest optimale ondersteuning. 3.1. de kwaliteit van de classificerende diagnostiek voor specifieke doelgroepen verbetert 3.2. professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om een handelingsgerichte diagnose te stellen. 3.2. professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om mogelijkheden van mensen met specifieke ondersteuningsnoden beter in beeld te brengen 3.3. professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om handelingsadviezen om te zetten in concrete ondersteuning. Strategische doelstelling 4: het Steunpunt bevordert de omzetting van theorie in praktijk 4.1. er is een inventaris van inspanningen om bruikbare theorieën en modellen te vertalen naar de praktijk 4.2. relevante en bruikbare praktijktheorie wordt geïmplementeerd in de praktijk in de voorzieningen Strategische doelstelling 5: het Steunpunt bevordert de slagkracht van organisaties opdat om mensen met specifieke ondersteuningsnoden blijvend in de organisatie kunnen opgevangen worden 5.1. professionelen beschikken over de nodige informatie en instrumenten om specifieke ondersteuningsnoden tijdig te onderkennen, zodat gespecialiseerde (residentiële) zorg waar mogelijk kan vermeden worden of in generalistische context kan ingezet worden Strategische doelstelling 6: het Steunpunt bevordert de afstemming tussen de verschillende relevant sectoren 6.1. er is relevant overleg met alle relevante sectorale koepelorganisaties die betrokken zijn bij de ondersteuning van mensen met een handicap 6.2. er is relevant overleg met het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Strategische doelstelling 7: de werking van het Steunpunt is afgestemd op een optimale realisatie van de eigen opdracht PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 6 van 25

1.1. doelstellingen en indicatoren Strategische doelstelling 1: toegang tot ondersteuning Voor mensen met autisme, een niet-aangeboren hersenletsel, een verstandelijke handicap in combinatie met gedragsproblemen en/of een visuele beperking is het vaak moeilijk om de meest aangepaste ondersteuning te vinden, laat staan er volgens ook een beroep op te kunnen doen. Verklaringen daarvoor verschillen nog al eens naargelang het gaat om niet-gespecialiseerde organisaties en professionelen die (in een vroeg stadium) in contact komen met personen met een handicap of hun persoonlijk netwerk, dan wel om (gespecialiseerde) organisaties die specifiek instaan voor de ondersteuning van kinderen, jongeren of volwassen met een handicap. Ongeacht de problematiek of handicap van de mensen waarmee ze werken, geven professionelen en organisaties daarvoor zelf volgende verklaringen aan: - Onvoldoende zicht te hebben op beschikbare expertise, op (continuüm) van aanbod (en daardoor mensen niet goed kunnen verwijzen). - Afgeschrikt te worden door de gestelde diagnose of het imago dat cliënten hebben opgebouwd (wat vaak resulteert in (niet altijd nodige) verwijzing naar gespecialiseerde context). - Het gevoel hebben onvoldoende onderlegd te zijn om een bepaalde problematiek of stoornis (handelingsverlegenheid) te hanteren in de organisatiecontext. - Onvoldoende/te laat zicht te krijgen op de implicaties van een problematiek of stoornis en de consequenties daarvan voor de uitbouw van het ondersteuningsaanbod. - Dat samenwerking tussen organisaties niet altijd gemakkelijk/evident is. - Dat (bijkomende) problematiek, stoornis of handicap niet tijdig wordt onderkend en de kans op een adequate ondersteuning daarmee afneemt. Op deze factoren willen we in de volgende beleidsperiode ingrijpen. PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 7 van 25

Doelstelling 1.1. : (niet-) gespecialiseerde organisaties zijn op de hoogte van de ondersteuningsnoden van mensen met specifieke handicaps professionelen in niet-gespecialiseerde organisaties zijn op de hoogte van: - het voorkomen van signalen die wijzen op autisme en van de bijhorende ondersteuningsnoden - mogelijke gevolgen van een niet-aangeboren hersenletsel en van de bijhorende ondersteuningsnoden - het voorkomen van problemen m.b.t. de geestelijke gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking - de impact van een visuele beperking op het functioneren van mensen - Aantal activiteiten die worden opgezet met het oog op sensibiliseren van specifieke sectoren, organisaties, beroepsgroepen. - Aantal producten die worden ontwikkeld in het kader van sensibiliseren en informeren - Aantal bruikbare documenten op de website. - Kwalitatieve evaluatie van deelnemers/doelpubliek Start: Stand van zaken op 01/01/2009 Einde: stand van zaken op 31/12/2013 Acties Timing Actoren AUT - Stuurgroep leggen sectoren, organisaties en/of beroepsgroepen vast die gesensibiliseerd worden - Stuurgroepen kiezen uitvoerders actieplan - Stuurgroepen maken samen met uitvoerders actieplan op - Afstemming tussen provinciale en Vlaamse planning - Registreren documenten - Bevragen van effecten van activiteiten Elk jaar okt/nov Sept/dec - Provinciale en Vlaamse stuurgroepen - webmaster - Alle projectuitvoerders die in dit kader werken Alle steunpuntmedewerkers die sensibilserende acties opzetten of faciliteren Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke acties en aandachtspunten Begeleiders Leidinggevenden - Gevangenis - Begeleid wonen AWW - Bijzondere jeugdzorg - CGG (regionaal) NAH Sociale diensten - Algemene ziekenhuizen - Revalidatiecentra - CGG (regionaal) GP Staf - Vaph-organisaties Werkvloer - CAW, BJZ, onderwijs Visus Staf Werkvloer - Vaph-organisaties - Ambulante eerste lijnsdiensten - GGZ - Riziv-organisaties - MDT s - Onderzoeken van de bruikbaarheid van bestaand materiaal, verspreiding en promotie - Verspreiding van bestaande brochures, zorgen voor goed gebruik en toepassing - Verspreiding bestaande screeningsinstrumenten - Comorbiditeit, mini pas-add - signaleringslijsten PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 8 van 25

Doelstelling 1.2. : (niet-) gespecialiseerde organisaties stellen hun werking (gedeeltelijk) open voor mensen met een specifieke handicap - Niet-gespecialiseerde organisaties zijn bereid om mensen met een specifieke problematiek/stoornis (eerste) opvang en ondersteuning te bieden. - Aantal succesvolle contacten die provinciale coördinatoren hebben met directies/staf van niet-gespecialiseerde organisaties - Gebruik van de expertisewinkel door niet-gespecialiseerde organisaties - Evaluaties van alle activiteiten die het Steunpunt faciliteert en die uitdrukkelijk in het kader van deze doelstelling vallen Start: - Inventaris van te contacteren organisaties (niveau provincie) - Aantal leervragen geformuleerd in het kader van de expertisewinkel - Acties die door de provinciale samenwerkingsverbanden noodzakelijk worden gevonden = jaarplannen Einde: - Totaal aantal succesvolle contacten met niet-gespecialiseerde organisaties op het einde van de planningsperiode - Evaluaties in kader van expertisewinkel of gerichte acties van de provinciale coördinatoren - Evaluaties van de activiteiten/projecten = jaarverslagen - Provinciale samenwerkingsverbanden leggen vast welke organisaties prioritair moeten benaderd worden - Provinciale coördinatoren registreren contacten en evalueren resultaten - Alle projectuitvoerders die activiteiten uitvoeren in het kader van deze doelstelling moeten deelnemers hieromtrent bevragen - Promoten van het inzetten van externe expertise om de eigen expertise te versterken of te verhogen (expertisewinkel) - Opzetten en ondersteunen van samenwerking tussen gespecialiseerde en niet-gespecialiseerde organisaties - Specifieke acties opzetten in samenspraak met provinciale samenwerkingsverbanden (provinciale actieplannen) Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut Staf en begeleiders VAPH, AWW, BJZ, GGZ, tewerkstelling Promotie startersmap en forum, instrumenten voor vergemakkelijken van overgang van onderwijs naar tewerkstelling NAH Staf en begeleiders Vrije tijd, arbeid, VAPH, onderwijs/clb Toegankelijkheid voor minderjarigen Promotie van gebruik brochures en map GP Staf en begeleiders Alle Ouder worden, ambulante begeleiding Opmaak en promotie startersmap Visus Staf en begeleiders Alle Folder/website startersmap PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 9 van 25

Doelstelling 1.3. : professionelen van niet-gespecialiseerde organisaties beschikken over voldoende handvatten om complexe ondersteuningsvragen te beoordelen in functie van het eigen ondersteuningsaanbod. Professionelen worden minder afgeschrikt door de gestelde diagnose of het imago dat cliënten hebben opgebouwd en kunnen op een realistische manier inschatten of ze voldoende onderlegd zijn om een bepaalde problematiek of stoornis te hanteren in de organisatiecontext. - Aantal keer dat een beroep gedaan wordt op de expertisewinkel - Kwalitatieve evaluatie van de specialisten waarop vaak een beroep wordt gedaan in het kader van de expertisewinkel met betrekking tot de openheid om ondersteuningsaanbod te overwegen - Aantal gebruiksvriendelijke instrumenten dat we aanbieden aan niet-gespecialiseerde hulpverleners om deze inschatting te kunnen maken - Mate waarin de instrumenten worden geconsulteerd - Realisatie van de doelstellingen die in specifieke projecten worden beschreven Start: - Beoordeling adviseurs eind 2008 - Instrumenten op de website op 31/12/08 + aantal hits/downloads - Doelstelling beschreven in jaarplannen Einde: - Beoordeling adviseurs eind 2013 - Aantal instrumenten op 31/12/2013 + aantal hits/downloads - Evaluaties projecten in de jaarverslagen - Webmaster : registratie en applicatie om instrumenten toe te voegen - Alle projectuitvoerders die activiteiten uitvoeren in het kader van deze doelstelling moeten deelnemers hieromtrent bevragen - Alle steunpuntmedewerkers die activiteiten opzetten in het kader van deze doelstelling zorgen voor een bevraging van de deelnemers - Alle SEN- medewerkers leveren informatie aan voor website/ roepen werkveld op om dit te doen - Promoten van het inzetten van externe expertise om de eigen expertise te verhogen (expertisewinkel) - Opzetten van activiteiten en projecten die professionelen kapstokken bieden om mensen met een specifieke handicap in de eigen hulpverleningscontext te ondersteunen - activiteiten en projecten die professionelen kapstokken bieden om mensen met een specifieke handicap in de eigen hulpverleningscontext te ondersteunen - Sensibiliseren van hogescholen om in basisopleidingen voldoende aandacht te besteden aan vaardigheden die nodig zijn om met complexe/zware problemen om te gaan. - Uitvoeren provinciale actieplannen Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut Staf en begeleiders VAPHvoorzieningen, Onderwijs, BJZ Ambulante GGZ, Tewerkstelling Ambulante begeleiding, overgang onderwijs tewerkstelling, promotie instrumenten, sociale netwerken NAH Staf en begeleiders VAPH, vrije tijd, arbeid, BJZ Lotgenoten, sociale netwerken, ambulante woonbegeleiding GP Staf en begeleiders VAPH Inventaris goede praktijken, adviezen voor ondersteuning in generalistische context, Verkenning GES+ Visus Staf en begeleiders VAPH, BJZ, RIZIV Adviezen voor generalistische ondersteuning, PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 10 van 25

Strategische doelstelling 2: aangepaste ondersteuning Eens de ambulante of (semi)residentiële ondersteuning van mensen met een handicap is opgestart is het van groot belang deze ondersteuning optimaal af te stemmen op hun noden en behoeften, hun mogelijkheden en verwachtingen. Dat vergt zowel van organisaties als van hun medewerkers de nodige inspanningen. Het Steunpunt wil daarbij inspanningen doen, zowel op het terrein van doelgroepspecifieke informatie als wat betreft het ter beschikking stellen van de noodzakelijke instrumenten om noden en behoeften te detecteren. Maar daarnaast is het ook van belang dat er gewerkt wordt rond competenties en dat er mogelijkheden worden geboden voor afstemming en samenwerking tussen organisaties. Doelstelling 2.1. : organisaties stemmen hun werking af op de ondersteuning van specifieke doelgroepen Organisaties weten op welke factoren ze kunnen/moeten ingrijpen om de werking beter af te stemmen op de ondersteuningsnoden van mensen met een specifieke handicap - Omvang van de informatie die organisaties ter beschikking wordt gesteld (content op de website) - Aantal keer dat de informatie wordt geconsulteerd of gedownload - Aantal specifieke leervragen in kader van expertisewinkel Start: - Aantal documenten met specifieke inhoud op de website op 31/12/2008 - Aantal hits/downloads op 31/12/2008 - Aantal leervragen van organisaties/teams/ Einde: - Aantal documenten met specifieke inhoud op de website op 31/12/2013 - Bevraging gebruikers van info - Evaluatie door gebruikers van de ter beschikking gestelde informatie - Webmaster voorziet mogelijkheid om consultatie instrumenten te registreren en evaluaties te verzamelen - Alle projectuitvoerders die activiteiten uitvoeren in het kader van deze doelstelling moeten deelnemers hieromtrent bevragen - Alle steunpuntmedewerkers die activiteiten opzetten in het kader van deze doelstelling zorgen voor een bevraging van de deelnemers - Inventariseren van informatie en materiaal (cfr: materialenbeurzen) - Bundelen van informatie en materiaal - Ter beschikking stellen van informatie en materiaal - Evalueren van leereffecten - Registratie expertisewinkel Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut Staf en begeleiders VAPH, onderwijs, BJZ, GGZ, Uitwerken startersmap, promotie, specifieke instrumenten (ASKe) tewerkstelling NAH Staf en begeleiders VAPH, RIZIV Promotie SEN-werkinstrumenten, inventaris goede praktijken GP Staf en begeleiders VAPH Startersmap met specifieke instrumenten (opmaak en promotie) Visus Staf en begeleiders VAPH, ambulante welzijnsdiensten, RIZIV Inventaris en promotie van werkinstrumenten/materiaal PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 11 van 25

Doelstelling 2.2. : Professionelen beschikken over de nodige instrumenten om een specifieke handicap bij mensen te detecteren - professionelen in niet-gespecialiseerde settings krijgen zo vroeg mogelijk een zicht op de aard en de gevolgen van de problematiek of handicap - professionelen in gespecialiseerde settings krijgen zo vroeg mogelijk een zicht op de aard en de gevolgen van een bijkomende problematiek of handicap (comorbiditeit) - aantal instrumenten ter beschikking op de website - consultatie en download van instrumenten - aantal specifieke leervragen in kader van expertisewinkel - realisatie van doelstellingen van specifieke projecten - Kwalitatieve evaluatie van niet-gespecialiseerde organisaties over instrumenten Start: - Aantal screeningsinstrumenten/signaleringslijsten op de website op 31/12/2008 + hits/downloads - Op te starten en lopende projecten met specifieke doelstellingen in kader van de verschillende jaarplannen Einde: - Aantal screeningsinstrumenten/signaleringslijsten op de website op 31/12/2008 + aantal hits/downloads - Aantal specifieke vragen in kader van de expertisewinkel - Steekproefgewijze evaluatie door gebruikers van de instrumenten - Evaluatie van de afgesloten projecten met specifieke doelstellingen inzake screening nav opmaak jaarverslag en eind 2013 - Coördinaat: coördinatie van de inventarisatie - Werkveld: aanreiken van relevante instrumenten + richtlijnen voor gebruik - Coördinaat voor uitvoeren evaluaties - Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut Staf en begeleiders Alle Artsen - Inventariseren van relevante instrumenten voor screening, signalering op de website - Informatie verstrekken over het gebruik van de instrumenten via de website - Promotie expertisewinkel - Opzetten van specifieke projecten - Sensibiliseren van professionelen in niet-gespecialiseerde settings omtrent de noodzaak van tijdige diagnostiek/beeldvorming en vroege aanpak van specifieke problematieken - Sensibiliseren van professionelen in gespecialiseerde settings omtrent de noodzaak van tijdige diagnostiek/beeldvorming en vroege aanpak van bijkomende specifieke problematieken (comorbiditeit) - Screening, signaleringslijsten, comorbiditeit (psychische en psychiatrische problemen, ) Organisaties op 1 ste lijn NAH Staf en begeleiders Alle Screening, signaleringslijsten, comorbiditeit (psychische en psychiatrische problemen, visuele beperking ) GP Staf en begeleiders Alle Mini Pas-add, comorbiditeit (psychische en psychiatrische problemen, visuele beperking ) Visus Staf en begeleiders Alle, ook bejaardenorganisaties, jonge kinderen Screening CVI, comorbiditeit (autisme, psychische/psychiatrische problemen, nah), visueel profiel PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 12 van 25

doelstelling 2.3. : professionelen beschikken over de nodige instrumenten om mensen met een specifieke handicap te verwijzen naar de meest aangepaste ondersteuning Professionelen beschikken tijdig over de nodige (basis)informatie over beschikbare expertise en deskundigheid inzake autisme, gedragsproblemen, visuele beperkingen, niet-aangeboren hersenletsel Content op de website: - Praktijkinformatie en instrumenten voor de doorverwijzing van mensen met autisme, gedragsproblemen, visuele beperkingen, niet-aangeboren hersenletsel (brochures, opvolginstrumenten, ) - Beschrijving van het ondersteuningsaanbod gericht naar de specifieke thema s - Inventaris van specialisten en experten - Inventaris van instrumenten die toelaten om de zorgzwaarte of ondersteuningsgraad in te schatten (nah) Start: - Inhoud (documenten, literatuur, links) op de website op 31/12/2008 - Organisaties en experten geregistreerd op de kennisgidsen op 31/12/2008 - Beschrijvingen van good-practices op de website op 31/12/2008 Einde: - Inhoud (documenten, literatuur, links) op de website op 31/12/2013 - Evaluaties van projecten opgenomen in jaarplannen - Beschrijvingen van good-practices op de website op 31/12/2008 - Aantal experten en specialisten met gegevens op de website op 31/12/2008 - Coördinaat: coördinatie van de inventarisatie - Werkveld: aanreiken van relevante instrumenten + richtlijnen voor gebruik - Coördinaat voor uitvoeren evaluaties - - Uitbreiding functionaliteit website (najaar 2008) - Aanleveren van informatie (coördinaat, provinciale coördinatoren, werkveld) vanaf najaar 2008 - Verschillende diensten en sectoren maken kennis met mekaar rond specifiieke doelgroep of thema Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut GGZ, AWW, zelfstandigen Inventaris psychotherapeuten en psychiaters Inventaris aww-medewerkers die werken met mensen met autisme NAH Alle Psychotherapeuten met nah-deskundigheid Regionale kennismakingsmomenten GP Riziv, vaph, aww, bjz, ggz Psychotherapeuten, onlinehandboek Visus Alle Specialisten en (ervarings)deskundigen Alle organisaties die mensen met visuele beperking ondersteunen PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 13 van 25

Doelstelling 2.4. : organisaties die mensen met een specifieke handicap ondersteunen kennen mekaar en beschikken over een forum voor afstemming en samenwerking Relevante professionelen uit gespecialiseerde en niet-gespecialiseerde organisaties zijn betrokken bij netwerkactiviteiten i.fv. afstemming en samenwerking rond specifieke handicaps (en bijkomende problematieken) - Agenda s van provinciale samenwerkingsverbanden en andere relevante overlegorganen in functie van specifieke handicaps - Aantal en aard van de organisaties die aanwezig zijn op de contactmomenten Start - Aantal en aard van de niet-gespecialiseerde organisaties die deelnemen aan een overlegmoment of netwerkactiviteit van een provinciaal samenwerkingsverband eind 2008. - Aantal en aard van inhoudelijke overleggroepen eind 2008 Einde - Aantal en aard van de niet-gespecialiseerde organisaties die deelnemen aan een overlegmoment of netwerkactiviteit van een provinciaal samenwerkingsverband eind 2013 - Aantal en aard van inhoudelijke overleggroepen eind 2013 - Beschrijving van de werkzaamheden van overleggroepen - Webmaster voorziet mogelijkheid om contactmomenten te registreren en evaluaties te verzamelen - Provinciale coördinatoren: ondersteuning van de overlegfora: - Staf: ondersteuning van Vlaamse overlegfora - Provinciale coördinatoren sensibiliseren waar nodig de provinciale samenwerkingsverbanden om ook niet-gespecialiseerde voorzieningen te betrekken - Provinciale coördinatoren spreken niet-gespecialiseerde voorzieningen aan - Provinciale coördinatoren faciliteren inhoudelijke overleggroepen - Staf faciliteert Vlaamse overleggroepen Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut GGZ, gebruikers, VAPH, AWW, tewerkstelling, onderwijs Comorbiditeit, overgang onderwijs/tewerkstelling, vrije tijd, ambulante begeleiding, seksualiteit, psychiatrie, sociale netwerken NAH RVT s, GGZ, Steunpunt Verkeersslachtoffers, tewerkstelling, VAPH, RIZIV psychiatrie/psychische problematiek, levensbeëindiging, arbeidszorg, zorgcoördinatie, extra aandacht voor minderjarigen, lotgenoten, ambulante begeleiding GP Dementie, palliatieve zorg, ouder worden, gedragsproblemen, ambulante begeleiding, verslaving, grensoverschrijdend seksueel gedrag, preventie Visus Alle Inventarisatie problematieken en knelpunten bij generalisten en experten PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 14 van 25

Strategische doelstelling 3: kwaliteit van de ondersteuning. Eens mensen met een handicap de meest aangepaste ondersteuning krijgen is het van belang de kwaliteit van die ondersteuning te bevorderen en te borgen. Vanzelfsprekend spelen de organisaties zelf in dat proces een hele grote rol. Zij zijn het die de optimale omstandigheden creëren waarin professionelen die optimale ondersteuning kunnen realiseren. Zij zorgen voor een permanent lerende organisatie, voor goede procedures die ruimte leiden voor mensen en processen, voor medewerkers die tijd en ruimte krijgen om van mekaar te leren maar ook om mogelijk te maken dat zij hun eigen deskundigheid kunnen doorgeven aan anderen. Het Steunpunt steekt daar organisaties én professionelen een hart onder de riem. Openstaan voor nieuwe ontwikkelingen, die ontwikkelingen vertalen naar de vloer, implementeren en opvolgen,. en dat vaak voor heel verschillende (deel)thema s is geen evidentie. Bovendien hebben maatschappelijke ontwikkelingen ook hun gevolg voor het sociaal beleid in het algemeen en het beleid ten aanzien van mensen met een handicap in het bijzonder. Nieuwe inzichten (paradigmaverschuiving) met meer aandacht voor empowerment, zelfbewuste gebruikers en familie, een inclusief sociaal beleid, hebben ook een weerslag op de manier waarop expertise zich ontwikkelt en verspreidt raakt. Expertise ontwikkelt zich niet langer tussen vier muren van gespecialiseerde organisaties, maar betrekt gebruikers en hun organisaties, generalisten en andere specialisten. En in dat proces speelt het Steunpunt mee een rol. We stimuleren de uitwisseling tussen organisaties en sectoren waardoor inspanningen van organisaties, geëngageerde stafmedewerkers, therapeuten en begeleiders die aan de slag gaan met wat ze lezen en leren op studie- en vormingsdagen en in de dagelijkse praktijk, nog meer renderen. We zorgen voor ontmoetingsplaatsen voor professionelen uit veel en verscheiden organisaties zodat in die communicatie nieuwe expertise kan ontwikkelen of doorgegeven worden. Op die manier proberen we mee te vermijden dat het warm water elke dag opnieuw wel ergens in Vlaanderen moet worden uitgevonden. PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 15 van 25

Doelstelling 3.1. : de kwaliteit van de diagnostiek voor specifieke doelgroepen verbetert Professionelen zijn in staat om aan kwaliteitsvolle diagnostiek te doen i.v.m. specifieke problematieken die handvatten biedt voor verdere begeleiding en ondersteuning - aantal en aard van de opgezette activiteiten/projecten in combinatie met evaluatie van de deelnemers - inhoud op onze website Start - Inhoud op onze website op 31/12/08 - Aantal geplande activiteiten rond implementatie/ verspreiden van kennis Einde - Inhoud op onze website: richtlijnen voor een kwaliteitsvolle diagnostiek op 31/12/2013 - Aantal activiteiten - Webmaster voorziet mogelijkheid om leervragen te registreren en evaluaties te verzamelen - Alle projectuitvoerders die activiteiten uitvoeren in het kader van deze doelstelling moeten deelnemers hieromtrent bevragen - Alle steunpuntmedewerkers die activiteiten opzetten in het kader van deze doelstelling zorgen voor een bevraging van de deelnemers - Uitbreiding functionaliteit website (najaar 2008) - Aanleveren van informatie (coördinaat, provinciale coördinatoren, werkveld) vanaf najaar 2008 - Verkennen methodieken om Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke aandachtspunten Aut MDT s, psychiaters Implementatie beschikbare protocollen, overleg tussen actoren inzake diagnostiek autisme, sensibiliseren rond kritische succesfactoren NAH Idem Beeldvorming rond cognitieve en gedragsmatige beperkingen GP Idem Aandacht voor bijkomende gedragsproblemen en psychische problematieken Visus Idem Kwalificeren diagnostiek specifieke stoornissen PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 16 van 25

Doelstelling 3.2. : professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om een handelingsgerichte diagnose te stellen. Professionelen zijn in staat om niet enkel te blijven stil staan bij het classificeren (diagnostische categorie toekennen) maar ook om een handelingsgerichte diagnose te stellen en hebben hiertoe de beschikking over gepaste instrumenten. Informatie die we beschikbaar stellen Activiteiten die we hieromtrent plannen Start: - Aantal items op site - Aantal downloads - Aantal activiteiten rond dit thema (deelnemers) Einde - Aantal items, - Aantal consultaties en downloads, - Resultaten geplande activiteiten (jaarverslagen) - Inventariseren items op site - Opzetten activiteiten rond implementatie Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke acties en aandachtspunten Aut Belang van omgevingscontext, promoten comvoor en sensorisch profiel NAH GP Visus Schoolrijpheid braillisten PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 17 van 25

Doelstelling 3.3. : professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om de mogelijkheden van mensen met specifieke ondersteuningsnoden beter in beeld te brengen Professionelen brengen niet enkel de beperkingen van personen met een handicap maar kijken ook naar de (oplossings)mogelijkheden die personen met een handicap en/of hun netwerk hebben. - aantal activiteiten gericht op de implementatie van instrumenten in de dagelijkse praktijk - aantal instrumenten op de website Start: - Aantal items op site eind 2008 - Aantal activiteiten eind 2008 Einde : - Aantal items op site eind 2013 - Aantal activiteiten eind 2013 - werktijd coördinaat en provinciale coördinatoren, - projectmiddelenwerktijd coördinaat en provinciale coördinatoren, - projectmiddelenwerktijd coördinaat en projectmiddelen - Inventariseren en ter beschikking stellen op de website - Waar nodig nieuwe methodieken ontwikkelen - Activiteiten opzetten voor de implementatie van deze methodieken Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke acties en aandachtspunten Aut implementatie instrumenten beeldvorming en communicatie NAH - implementatie instrumenten om ondersteuningsgraad in beeld te brengen - vertalen neuropsychologische gegevens naar handvatten voor begeleiding GP ontwikkelingsmodellen ( Došen/Greenspan) en methoden (oa heijkoop) en vooral hoe deze omgezet worden naar de praktijk. Implementatie guidelines Visus PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 18 van 25

Doelstelling 3.4. : professionelen beschikken over de noodzakelijke competenties en instrumenten om handelingsadviezen om te zetten in concrete ondersteuning. - Stafmedewerkers en teambegeleiders die verantwoordelijk zijn voor de opmaak van handelingsadviezen beschikken over de nodige competenties teams en begeleiders te coachen bij het omzetten van deze adviezen in de praktijk. - Begeleiders en therapeuten zijn zich bewust van de impact van de eigen waarden en normen op de ondersteuning die zij bieden aan mensen met een handicap, in het bijzonder wat betreft de definiëring van en de omgang met probleemgedrag. - Aantal activiteiten die opgezet worden rond deze specifieke doelstelling - Evaluatie van de resultaten van de activiteiten die opgezet worden rond deze specifieke doelstelling - Aantal aanvragen voor ondersteuning van reflectieve leermethoden in het kader van de expertisewinkel - Evaluatie deelnemers reflectieve leermethoden Start: Content en activiteiten rond thema op website eind 2008 Einde - Content en activiteiten rond thema op website eind 2013 - Aantal deelnemers - Evaluaties Aut NAH GP Visus Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke acties en aandachtspunten PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 19 van 25

Strategische doelstelling 4: van theorie naar praktijk Doelstelling 4.1. : er is een inventaris van inspanningen om bruikbare theorieën en modellen te vertalen naar de praktijk Professionelen op alle niveau s (intermediair en vloer) kunnen (doelgroepspecifieke) modellen en kaders vertalen (en aanvullen) naar de dagdagelijkse praktijk. - Inventaris op website - Activiteiten rond inventaris - Evaluatie gebruikers Start: Content en activiteiten rond thema op website eind 2008 Einde Content en activigteiten rond thema op website eind 2009 - Webmaster voorziet mogelijkheid om melding op site te zetten - Alle projectuitvoerders die activiteiten uitvoeren in het kader van deze doelstelling moeten deelnemers hieromtrent bevragen - Alle steunpuntmedewerkers die activiteiten opzetten in het kader van deze doelstelling zorgen voor een bevraging van de deelnemers - Het Steunpunt zet een systeem op dat professionelen op een eenvoudige wijze toelaat om melding te maken van deze inspanningen. - Het Steunpunt ondersteunt het afstemmen van deze inspanningen op mekaar Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke acties en aandachtspunten Aut Sociale netwerken, TTAP, eigen initiatiefmodel, PTP NAH Sociale netwerken, PTP, hooi op je vork GP Dösen, Heijkoop, preventie hechtingsstoornissen, online-handboek Visus Visueel profiel PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 20 van 25

Doelstelling 4.2. : relevante en bruikbare praktijktheorie wordt geïmplementeerd in de praktijk in de voorzieningen Professionelen hebben toegang tot relevante en bruikbare praktijkervaringen en theorie die door andere professionelen uit diverse sectoren werd opgebouwd? Ze kunnen deze ook implementeren in de praktijk. - Aantal methodieken op site - Aantal activiteiten rond methodieken - Steekproefsgewijze evaluatie Start: Meting content 31/12/2008 Einde - Content 2013 - Aantal activiteiten - Webmaster voorziet mogelijkheid om melding op site te zetten - Alle projectuitvoerders die activiteiten uitvoeren in het kader van deze doelstelling moeten deelnemers hieromtrent bevragen - Alle steunpuntmedewerkers die activiteiten opzetten in het kader van deze doelstelling zorgen voor een bevraging van de deelnemers - Inventariseren van alle inspanningen om theoretische modellen en instrumenten (waar het Steunpunt weet van heeft) te vertalen naar of te implementeren in de praktijk en bevorderen van de implementatie indien wenselijk - Ondersteunen van/afstemmen met VTO-verantwoordelijken Beroepsgroep Beoogde sectoren Specifieke acties en aandachtspunten Aut PTP en sociale netwerken NAH PTP, sociale netwerken, hooi op je vork GP Dosen, Heijkoop, sociale netwerken, empowerment Visus Sociale netwerken PE.BP.2008.12_versieVAPHdefinitief.doc Pagina 21 van 25