Evaluatie rapportage Gesloten verklaring Kanaaldijk december 2015
Inleiding In 2011 zijn in Zederik sluipverkeer werende maatregelen getroffen. Deze maatregelen bestaan uit de plaatsing van een doseerinstallatie op Lakerveld, welke het verkeer uit noordelijke richting in de avondspits gedoseerd door de kern Meerkerk laat rijden, en het instellen van een gesloten verklaring van de Kanaaldijk voor gemotoriseerd verkeer op werkdagen tussen 16:00 en 19:00 uur. Ontheffing houders mogen wel gebruik blijven maken van de Kanaaldijk tijdens de gesloten periode. Doel Het doel van deze evaluatie is om in beeld te brengen hoe groot de groep ontheffing houders is en of het ingestelde ontheffingenbeleid voldoet aan de verwachtingen. Werkwijze Voor deze evaluatie zijn de volgende aspecten onderzocht: 1. De cijfers; Hoeveel aanvragen zijn er gedaan, hoeveel zijn er toegekend en hoeveel zijn er afgewezen? 2. Het ontheffingenbeleid; zijn de regels duidelijk en werkbaar? 3. Handhaving; hoe en hoe vaak vind handhaving plaats? Wat zijn de overtreding cijfers? 4. Zijn er klachten vanuit gebruikers? 5. Conclusies en aanbevelingen
Evaluatie Aantal aanvragen In de jaren 2011-2015 zijn 539 aanvragen gedaan. Onderstaande staafdiagram toont het aantal aanvragen per kalenderjaar, met daarbij het aantal toegewezen en afgewezen aanvragen. Een deel van de aanvragen in de laatste jaren (ongeveer 50%) is ter vervanging van een oude ontheffing. Bijvoorbeeld vanwege de aanschaf van een nieuwe auto. In totaal zijn op dit moment ongeveer 400 ontheffingen in gebruik. Aanvragen ontheffing Kanaaldijk 400 350 300 250 200 150 100 50 0 2011 2012 2013 2014 2015 Aanvragen Toegewezen Afgewezen De aanvragen zijn als volgt geografisch verdeeld: 1. Bewoners Kanaaldijk of Middelkoop 251 stuks (46,6%) 2. Bewoners Zederik (niet wonend aan Kanaaldijk of Middelkoop) 200 stuks (37,1%) 3. Aanvragen van buiten Zederik: 88 stuks (16,3%) Van de aanvragen zijn 51 aanvragen afgewezen. Dit is 9,5% van de aanvragen. De afgewezen aanvragen zijn als volgt verdeeld: 1. 40 inwoners/bedrijven uit Zederik (78%). 2. 11 aanvragen van inwoners/bedrijven buiten Zederik (12%). De afgewezen Zederikse ontheffingen zijn als volgt verdeeld per kern: 1. Meerkerk, 18 stuks 2. Hei- en Boeicop, 8 stuks 3. Leerbroek, 5 stuks 4. Nieuwland, 4 stuks 5. Lexmond, 4 stuks 6. Tienhoven, 1 stuk De overige afgewezen aanvragen kwamen uit de volgende plaatsen/gemeenten: Gorinchem, 8 stuks Arkel, 1 stuk Spijk, 1 stuk Vianen 1 stuk De meeste aanvragen die zijn afgewezen werden afgewezen omdat er ontheffing was aangevraagd om oneigenlijke redenen (bijvoorbeeld: anders moet ik wachten in de rij ) of omdat de omrijdafstand via Lakerveld niet voldeed aan de gestelde norm van 15% extra kilometers ten opzichte van de kortste rit via de Kanaaldijk. Dit betreft de verhouding tussen de totale ritafstand
en de extra omrijdafstand. Naarmate de ritafstand toeneemt maakt de extra reisafstand via Lakerveld een kleiner percentage uit van de totale reisafstand. Op de volgende pagina wordt het bovenstaande in 2 voorbeelden uitgelegd. Voorbeeld 1: Een inwoner van Nieuwland werkt in Hei- en Boeicop. De reisafstand van huis naar werk via de Kanaaldijk is 8,5km. Via Lakerveld is de reisafstand 10 km. Naar verhouding zou deze persoon 17% meer kilometers rijden per rit woon/werk verkeer. Op basis hiervan komt deze persoon in aanmerking voor een ontheffing. Voorbeeld 2: Dezelfde inwoner werkt in Vianen. Zijn normale route via Kanaaldijk was 11,9 km. Door de gesloten verklaring zal hij via Lakerveld moeten omrijden. Zijn ritafstand neemt hierdoor toe tot 13,2 kilometer. 13,2/11,9= 1,11. Deze persoon moet 11% meer kilometers rijden vanwege de gesloten verklaring. Hiermee voldoet hij niet aan het 15% criterium. Om die reden komt hij niet in aanmerking voor een ontheffing.
Ontheffingenbeleid Het ontheffingenbeleid is samengesteld in overleg met Waterschap Rivierenland. Waterschap Rivierenland is wegbeheerder van het betreffende weggedeelte. Waterschap Rivierenland heeft gemeente Zederik gemachtigd om de ontheffing aanvragen te beoordelen en ontheffing te verlenen. Het ontheffingenbeleid beschrijft een aantal doelgroepen die in aanmerking komen voor ontheffing. Enkele belangrijke zijn: Bewoners/bedrijven die langs de Kanaaldijk of Middelkoop zijn gevestigd en hun personeel. Bedrijven die goederen of diensten aanbieden aan bewoners van de Kanaaldijk. Werknemers die voor hun dagelijkse woon-werk verkeer meer dan 15% meer kilometers moeten rijden ten opzichte van de kortste route via de Kanaaldijk. In het ontheffingenbeleid zijn de volgende hiaten ontdekt: 1. Het is van bedrijven moeilijk na te gaan of zij wel of niet een bestemming hebben langs de Kanaaldijk. Dit resulteert daarom vaak in een relatief hoog aantal toewijzingen. 2. Het aantal ontheffingen dat bewoners van de Kanaaldijk of Middelkoop aanvraagt is niet te beperken. 3. Er zijn twijfelgevallen. Een voorbeeld is de aanvraag van bewoners die aan het gesloten verklaarde gedeelte van de Kanaaldijk wonen, die graag bezoek willen kunnen ontvangen. Vanuit redelijkheid wordt hier vaak ontheffing verleend omdat er geen redelijk alternatief is om de bestemming te bereiken. De ontheffing wordt dan verstuurd aan degene die langs de Kanaaldijk woont zodat er garantie is dat de bewoner op de hoogte is van de aanvraag en hiermee instemt. 4. De werkgeversverklaring stelt weinig voor. Veel bedrijven hebben geen stempel of iets dergelijks waardoor niet altijd met zekerheid kan worden vastgesteld dat een persoon ergens daadwerkelijk werkt. Bij twijfel wordt navraag gedaan door het bedrijf te bellen of door nadere uitleg van de werkzaamheden te vragen. Handhaving Handhaving van de gesloten verklaring heeft steekproefsgewijs plaats gevonden door de politie. Hierbij worden consequent veel overtredingen geconstateerd (de agenten staan naar verluidt constant te schrijven). Omdat de politie geen regelmatige inzet kan plegen op de handhaving van deze gesloten verklaring adviseert de politie om BOA s in te zetten. Klachten Het aantal klachten over de gesloten verklaring zelf is beperkt. Men stoort zich met name aan het omrijden via Lakerveld waardoor men mogelijk voor de doseerinstallatie moet wachten. Dit is echter een bekend nadeel van de gesloten verklaring van de Kanaaldijk. Deze gesloten verklaring had immers als doel om te voorkomen dat er ongewenste verkeersstromen over de Kanaaldijk zouden ontstaan omdat men Lakerveld zou willen vermijden. Intensiteiten Kanaaldijk tijdens avondspits De intensiteiten op de Kanaaldijk tijdens een gemiddelde avondspits zijn ten opzichte van 2010 (voor de gesloten verklaring) gedaald van ongeveer 400 voertuigen in 2010 naar zo n 250 in de huidige situatie. Dit getal is echter niet maatgevend omdat de intensiteiten kunnen oplopen op dagen dat er meer file op de A27 staat.
Conclusies en aanbevelingen Voornamelijk in de beginperiode zijn veel aanvragen voor ontheffing gedaan. In de latere jaren is het aantal aanvragen gestabiliseerd. In voorkomende gevallen is een aanvraag lastig te beoordelen of controleren. Een overgrote meerderheid van de ontheffing aanvragen is echter goed te beoordelen. In de moeilijke gevallen vindt maatwerk plaats. Dit zijn slechts enkele gevallen per jaar. Het totaal aan aangevraagde ontheffingen komt overeen met de vooraf ingeschatte hoeveelheid. Handhaving van de gesloten verklaring zou geïntensiveerd kunnen worden. De politie stelt hiervoor geen capaciteit te hebben en adviseert de gemeente om BOA s in te zetten als intensievere handhaving gewenst is.