Rapport Alternatieven Oostelijke Rondweg Haarlem WBO Wijkraden en Belangenorganisaties Overleg Haarlem Noord/Spaarndam
Inhoudsopgave 1. Aanleiding... 3 2. Inleiding... 4 Knelpunten vanuit de visie... 4 Maatregelen vanuit de visie... 4 3. Ringstructuur Haarlem... 6 4. Standpunten/mogelijke oplossingen... 7 Westelijke rondweg... 7 Zuidelijke rondweg... 7 Oostelijke rondweg inclusief noordelijk deel... 7 Prins Bernhardlaan... 7 Oudeweg... 7 Waarderbrug... 7 Verdubbeling... 8 5. Tot slot... 10 Standpunt van het WBO... 10 6. Strandverbinding... 11 2
1. Aanleiding Vanuit de Regionale bereikbaarheidsvisie Zuid Kennemerland en de Structuurvisie openbare ruimte wordt er in het kader van het verbeteren van de bereikbaarheid van Haarlem en de verkeersafwikkeling in de regio gesproken over een verdubbeling van de Vondelweg naar 2 x 2 rijstroken. In opdracht van de Wijkraden en Belangenorganisaties Overleg Haarlem Noord/Spaarndam (WBO) is door Kouwenhoven Civiel Advies gekeken naar mogelijke alternatieven/voorstellen voor de afwikkeling van het wegverkeer. Doel daarvan is de leefbaarheid in Haarlem-Noord te verbeteren en aantasting daarvan te voorkomen. In deze notitie worden deze alternatieven/voorstellen nader besproken en toegelicht. 3
2. Inleiding Al geruime tijd wordt er gesproken over verkeersproblemen in de regio Zuid-Kennemerland. In de visie Zuid-Kennemerland bereikbaar door samenwerking worden een aantal knelpunten en maatregelen genoemd. Kort samengevat zijn deze als volgt: Knelpunten vanuit de visie Slechte oost-west verbinding voor het wegverkeer door het ontbreken van een ringstructuur rond Haarlem dan wel daarbuiten. De woonkernen kampen met veel doorgaand wegverkeer terwijl de regio ook veel bestemmingsverkeer kent. Door het ontbreken van alternatieven is het wegennetwerk gevoelig voor calamiteiten of werkzaamheden. Veel verkeer gebruikt de route door de Waarderpolder als alternatief, in het geval de A9 tussen Velsen en Badhoevedorp (en omgekeerd) vast staat. Als de HOV over de Rijkstraatweg gaat rijden, verschuiven verkeersstromen naar de Vondelweg. Het openbaar vervoer oost-west is onvoldoende omdat de oost-west passage moeizaam is als gevolg van een wegennet dat niet berekend is op de hoeveelheden verkeer. De treinen hebben geen directe verbinding op Midden-Nederland dan wel het Nachtnet. De spitscapaciteit van het treinverkeer is in de spits onvoldoende in de richting van/naar Amsterdam. De bestaande stations zijn niet de vervoersknooppunten die het moeten zijn. Maatregelen vanuit de visie Verbetering van de doorstroming voor zowel het wegverkeer als het openbaar vervoer op A9 corridor. Voor Haarlem is de doorstroming op de A9 van groot belang aangezien dit de enige noord-zuid verbinding van betekenis is. Een verstoring hierop heeft grote gevolgen voor de regio. Het realiseren van een HOV langs deze corridor is, gezien het grote aantal werknemers wat gebruik maakt van de route, van groot belang. Het op peil houden van de bestaande OV-verbindingen en op termijn verbeteren naar een hoogwaardig OV. Frequentere en snellere spoorverbindingen. A200/N200 inclusief passage Halfweg. Een volwaardige ringstructuur in Zuid-Kennemerland op twee schaalniveau s (binnen en buiten ring) inclusief een ontsluiting van de recreatieve functies. Ondersteuning door een dynamisch verkeersmanagement systeem. Verbetering van het bestaande openbaar vervoersnet (HOV). 14 mei jl. heeft B&W van Haarlem de Rijksstraatweg aangewezen als tracé voor hoogwaardig openbaar vervoer in Haarlem-Noord. De Rijksstraatweg is voor een groot deel HOV-waardig, waardoor de aanpassingen minimaal zijn. Uitgangspunt is dat er geen vrije busbaan komt of dat er panden gesloopt dienen te worden. De verdere inpassingen zullen in nauw overleg met de WBO gebeuren. 4
Daar niet alles tegelijk gerealiseerd kan worden zijn er in de visie keuzes gemaakt die tot de volgende speerpunten hebben geleid: 1. Volwaardige ringstructuur voor de auto rond de regio. 2. Volwaardige ringstructuur voor de auto rond Haarlem. 3. HOV in stad en regio. In deze notitie wordt verder ingegaan op speerpunt 2. 5
3. Ringstructuur Haarlem De realisatie van een rondweg rond Haarlem zou de verkeersproblemen in de binnenstad moeten oplossen en de doorstroming van met name het doorgaande verkeer moeten verbeteren. Tevens zou een onderdeel hiervan moeten zijn een verbeterde oost-west verbinding naar de kust om het verkeer van en naar het strand van onder andere Zandvoort en Bloemendaal te verwerken. De rondweg bestaat uit een westelijk en oostelijk gelegen noord-zuid verbinding en een zuidelijk en noordelijk gelegen oost-west verbinding. Daarbinnen komt nog de oost-west verbinding naar het strand. Westelijke rondweg Dit deel van de rondweg wordt gevormd door de N208 en is grotendeels redelijk op orde als rondweg. Zuidelijke rondweg De zuidelijke rondweg bestaat voornamelijk uit de N205 (Schipholweg) tussen de A9 en de westelijke rondweg. Noordelijke rondweg Deze is echter niet echt fysiek aanwezig want de westelijke en oostelijke rondweg ontmoeten elkaar bij de kruising N208 Delftplein. Oostelijke rondweg Deze bestaat uit de volgende wegen: Prins Bernhardlaan, Camera Obscuraweg, Waarderweg, Schoterbrug en Vondelweg. Deze wegen bestaan uit twee keer twee rijstroken met uitzondering van het gedeelte van de Vondelweg tussen de Schoterbrug en het Delftplein. Een verdubbeling van laatstgenoemde is waar momenteel naar gekeken wordt. Strandverbinding Op warme dagen gaat het verkeer wat naar het strand wil via de A200 en de N200 door Haarlem naar Zandvoort en Bloemendaal. Door de grote hoeveelheid voertuigen is dat een onwenselijke situatie waarvoor een alternatief moet komen. 6
4. Standpunten/mogelijke oplossingen Westelijke rondweg De N208 voldoet op veel punten aan de wensen van een rondweg. Wel kunnen de verkeersregelinstallaties nader bekeken/aangepast worden om de doorstroming nu en in de toekomst optimaal te houden. Zuidelijke rondweg De N205 is op een aantal delen voldoende ingericht. De Buitenrustlaan en Kamperlaan zijn echter een smal deel (één rijstrook). Hierom is er de wens voor een (ondergronds) tracé tussen de kruising Spanjaardslaan-Zuiderhoutlaan en de Schipholweg. Oostelijke rondweg inclusief noordelijk deel Prins Bernhardlaan Voor de Kamer van Koophandel is het doortrekken van de Prins Bernhardlaan tot aan de Waarderweg een wens. Bij deze doortrekking zal er meer verkeer gaan over het gedeelte Oudeweg tussen de Jan van Krimpenweg en de Waarderweg. Naast de wens tot doortrekking zijn ook ontwikkelingen waarbij gesproken wordt over het afwaarderen van de Prins Bernhardlaan. Omdat verdere details ontbreken beperkt het rapport zich alleen tot het melden van de ontwikkeling. Oudeweg Bij een verdere afwaardering van de Amsterdamsevaart zal de hoeveelheid verkeer op de Oudeweg toenemen. Een aanpassing zal plaats vinden na de acties van bewoners in de vorm van een parallelweg. Net zoals bij de Prins Bernhardlaan zijn hier ook ontwikkelingen waarbij gesproken wordt over het afwaarderen van de Oudeweg. Omdat ook hier verdere details ontbreken beperkt het rapport zich alleen tot het melden van de ontwikkeling. Waarderbrug Het in beide richtingen openstellen van de Waarderbrug in de Industrieweg zal de kruising Vondelweg-Spaarndamseweg-Schoterbrug voor een deel ontlasten van het linksafslaande verkeer. Voor een goede doorstroming op de brug zou het wenselijk zijn om het fietsverkeer over een aparte aan de bestaande brug aan te brengen strook of aparte brug te leiden. Deze nieuwe strook of brug zou aan de zuidzijde moeten komen vanwege het brugwachtershuisje aan de noordzijde. 7
Verdubbeling Een verdubbeling van de Vondelweg zal een aantrekkende werking hebben op verkeer op de A9 wat in de file staat, omdat de route door de Waarderpolder vaak als alternatieve route wordt gekozen. Daarnaast is het momenteel zo dat met name in de avondspits het verkeer zich voornamelijk ophoopt bij de kruising Vondelweg-Spaarndamseweg-Schoterbrug. Na deze kruising is er geen extreme drukte op het verdere vervolg van de Vondelweg in noordelijke richting. Bij de verbreding zal de Vondelweg om te kunnen voldoen aan de milieueisen meer naar het oosten verlegd moeten worden. Hierdoor komt de weg in het natuurgebied De hekslootpolder wat niet wenselijk is. Tevens vormt de aanleg van een bredere Vondelweg een barrière tussen de woonwijk en de achterliggende sportvelden en het natuur/agrarisch gebied. Een geopperde verdiepte ligging of eventuele geluidswerende maatregelen zullen deze barrière werking alleen maar versterken. Kruising Vondelweg-Spaarndamseweg-Schoterbrug De drukte ontstaat voornamelijk door het vele links afslaand verkeer in relatie tot de korte opstelstrook. Dit is verkeer komende vanuit de richting van de A200 wat naar de wijken Bomenbuurt, Indische Buurt en Transvaalbuurt moet. De eerder genoemde openstelling van de Waarderbrug zal de kruising ontlasten door een meer gelijkmatige instroming van het verkeer in plaats van een grote puntbelasting. Dit zal de doorstroming op deze kruising ten goede komen. Het nieuwbouwproject Land in Zicht nabij de jachthaven zal nog wel voor enig extra verkeer op de kruising zorgen. De Spaarndamsebrug over de Jan Gijzenvaart is in dit traject een flessenhals. Kruising Eksterlaan Ook de kruising met de Eksterlaan zal aangepast moeten worden aangezien dit een vrij belangrijke verbinding is van/naar het winkelcentrum en de achterliggende woonwijk. Mogelijk dat hier een rotonde op zijn plaats is. Kruising Vergierdeweg Deze kruising is de toegangsweg naar de Sportvelden, het crematorium, de begraafplaatsen en het verderop gelegen dorp Spaarndam. Kruising Van der Aartweg Via deze kruising gaat veel verkeer van en naar de sportvelden. Tevens zullen hier enkele opstallen moeten verdwijnen om de grotere kruising te kunnen aanleggen. Kruising Vondelweg (secundair) Via deze kruising gaat al het verkeer van en naar het Kennemer Gasthuis. 8
Kruising Rijksstraatweg Bij een verdubbeling van de rijstroken van het Delftplein en het noordelijke gedeelte van de Vondelweg zullen de kruisingen met de Rijksstraatweg, Van der Aartweg en de Vergierdeweg aangepast moeten worden. Bij de eerstgenoemde steken er vrij veel fietsers over. Om de doorstroming niet te frustreren zullen deze fietsers de kruising ongelijkvloers moeten kruisen middels fiets/voetgangerstunnel(s). Verbindingsboog A9-A22 Bij knooppunt Velsen zal er een verbindingsboog (Velserboog) moeten worden aangebracht waardoor een directe verbinding ontstaat tussen de A9 en de N208. In eerdere onderzoeken is al aangegeven dat deze verbinding er moet komen, om de ringstructuur in de regio te verbeteren. Parallelweg A9 De aanleg van een weg parallel net ten westen van de A9 is ook een goed alternatief. Langs vrijwel het gehele tracé staat er geen bebouwing. Deze weg is ook een goed alternatief voor de ontsluiting van Spaarndam en bij een calamiteit op de A9 (verkeersstroom gaat dan niet door Haarlem en omgeving een route zoeken) 9
5. Tot slot Tevens zal er mogelijk gekeken moeten worden of als gevolg van de verduurzaming van de transportmiddelen en de huidige recessie de voorspelde groei en ontwikkelingen van de infrastructuur bijgesteld/aangepast moeten worden. Als gevolg hiervan zou de aanleg van bepaalde voorzieningen mogelijk (nog) niet nodig zijn. Standpunt van het WBO Op basis van de punten beschreven in dit document komt het Wijkraden en Belangenorganisaties Overleg Haarlem Noord/Spaarndam tot het volgende standpunt: Alvorens gesproken kan worden over wel- of niet verdubbelen van de Vondelweg, zullen allereerst de alternatieven voor verdubbeling en de gevolgen voor de leefbaarheid inzichtelijk gemaakt moeten worden. Dit standpunt wordt gedragen door alle deelnemende organisaties van het WBO. Als WBO geven wij invulling aan deze stelling door in samenwerking met de universiteit Wageningen onderzoek te doen naar de ontsluiting van Haarlem Noord. 10
6. Strandverbinding Aangezien het strandverkeer maar een beperkte tijd van het jaar voorkomt moet hier met de oplossing rekening gehouden worden. Gekeken zou moeten worden naar oplossingen die een meer tijdelijk karakter hebben of ook buiten het strandseizoen voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden. In het vervolg op bovenstaande valt het aanpassen/verbreden van bestaande wegen tussen de A200 en N200 vrijwel direct af. Voor wat betreft oplossingen en/of oplossingsrichtingen zal meer gekeken moeten worden naar een upgrade/beter gebruik van de bestaande infrastructuur. Het verkeer wordt vanaf de A200 via Velserbroek langs de noordkant van Haarlem gestuurd om dan via de N208 zijn weg te vervolgen naar het strand. Deze route kan zowel via de A9 als via een toekomstige weg secundair gelegen aan de A9. Wat betreft de extra tijd voor deze route tegenover een route door Haarlem of een route via de rondweg dan praat je over een verschil van 4 minuten voor de eerst genoemde en slechts 1 minuut voor de andere route. De route kan eventueel nog voorzien worden van een dynamisch verkeerssysteem dan wel met digitale informatie borden. Een andere mogelijkheid is om de strandgangers via een goede/snelle openbaar vervoer verbinding naar het strand te vervoeren. Dit zou met een busverbinding kunnen waarbij de bus gebruik maakt van vrije (bestaande?) busbanen. Een probleem is wel dat busverbindingen een beperkte capaciteit hebben. Een andere oplossing kan gezocht worden in het gebruik maken van de bestaande spoorverbinding naar Zandvoort. Op stranddagen kunnen dan extra treinstellen ingezet worden om de grote hoeveelheid strandgangers te verwerken. Gedacht kan worden aan de bouw van een transferium nabij station Haarlem-Spaarnwoude. Automobilisten kunnen dan hun auto hier parkeren en overstappen op de trein/sneltram. Bij grote drukte op zon- en feestdagen zijn er ook mogelijkheden om auto s te parkeren in het nabij gelegen bedrijvenpark. De A200 en A9 zorgen voor een goede verwerking van het grotere verkeersaanbod. 11