Moeilijk najaar, mindere verwachtingen Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2016
Moeilijk najaar, mindere verwachtingen Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2016 De 3-maandelijkse conjunctuurenquête van het BITO heeft tot doel om te peilen naar de evolutie van de expeditiesector en naar de verwachte ontwikkelingen op korte termijn. De resultaten van de enquête en het conjunctuurrapport kunnen een aanvulling en/of bevestiging zijn van wat de individuele expediteur ervaart: enerzijds door wat een aantal bedrijven in de sector ervaren en verwachten, anderzijds door een overzicht te geven van andere (meta-)gegevens en van enkele verschillende vooruitzichten en vertrouwensindexen en op die manier de sector binnen een bredere context te plaatsen. De conjunctuurenquête is één onderdeel van een reeks analyses die de evoluties in de sector probeert te beschrijven. Al deze studies kunnen gedownload worden: ga daarom naar www.bito-ibot.be. De antwoorden van de enquête worden weergegeven als niet gewogen d.i. nominatief per deelnemer en gewogen, waarbij rekening gehouden werd met de nominatieve resultaten, de grootte van de respondent én de grootte van de evolutie van de beschouwde factor. Tevens wordt de stabiliteitsfactor (StabFactor) vermeld. Deze geeft aan hoeveel procent van de bedrijven een status-quo aanduiden in de antwoorden. In het 3 e kwartaal kwamen de mindere verwachtingen uit: Omzet & volumegewicht daalden, net als de rentabiliteit Voor het 4 e trimester lijken de vooruitzichten versomberd. De toegenomen concurrentie, de grote betalingstermijnen, de prijsontwikkelingen dragen hier toe bij: de marges staan onder druk. De problemen rond de kilometerheffing zijn nog altijd een pijnpunt voor de sector. 1
Evolutie in het 3e kwartaal 2016 De verwachtingen in het 2 e trimester voor de volgende maanden waren negatief. De resultaten van het 3 e kwartaal bevestigden dit. Zowel de omzetcijfers als het volumegewicht daalden in het 3 e trimester. Ook de stabiliteitsfactor was vrij laag met 16 %. Omzet - = Volumegewicht - = De rentabiliteit ging achteruit. Hoewel de stabiliteitsfactor vrij hoog la met 77 %. Rentabiliteit - - Ook de liquiditeit verslechterde. (StabFactor 41 %) Invloed van de nieuwe kilometertaks voor het vrachtvervoer benadeelt onze sector zowel op vlak van het nationaal als het internationaal vervoer. Op het internationaal niveau valt de onzekerheid en de druk op de prijzen op ondanks het uitblijven van kwalitatieve oplossingen. Liquiditeit - - De overgrote meerderheid van de bedrijven tekenden een status quo in het personeelsbestand op (StabFactor 94 %). Enkele bedrijven kenden echter een zeer lichte daling in de tewerkstelling, wat zich vertaalde in een vermindering van het sectorale cijfer. 2
Personeel - - Voor het derde opeenvolgend kwartaal tekent zich een licht dalende tendens af inzake de tewerkstelling (na een eerdere stagnatie gedurende 3 trimesters). De totale vracht die in de Belgische zeehavens groeide in het derde trimester van 2016 aan met 3,1 % t.o.v. het 3e kwartaal van vorig jaar. De haven van Gent presteerde het best met een groei van 7,4 %. De haven van Antwerpen kende een stijging met 3,3 %. Evolutie totale tonnage Belgische zeehavens per kwartaal (in mio ton) 75 In onze sector is het laatste trimester van het jaar altijd de meest productieve, maar de tendens is bijlange niet zo positief als vorig jaar. 70 65 60 55 50 Q1 09 10 11 12 13 14 15 Q2Q3 16 In de luchtvracht daalde het totale tonnage (van alle Belgische luchthavens) in het 3 e trimester van 2016 met 1,4 % t.o.v. dezelfde periode in 2015. 3
Evolutie van het totale tonnage vracht in Belgische luchthavens (in 1.000 ton) 310 300 290 280 270 260 250 240 230 220 Q1 2013 Q2 Q3 Q4 Q1 2014 Q2 Q3 Q4 Q1 2015 Q2 Q3 Q4 Q1 2016 Q2 Q3 " "Wij hopen status quo te spelen. De aanslagen van 22 maart 2016 hadden hun invloed op de luchtvracht op Brucargo. Het herstel was niet makkelijk, maar blijkt nu toch verwezenlijkt. Niettemin werd een daling van 3,9 % genoteerd in de eerste 9 maanden van 2016 (t.o.v. dezelfde periode in 2015) Evolutie van het totale tonnage vracht op Brucargo (in 1.000 ton) 4
De luchthaven van Luik daarentegen bleef verder groeien met 1,2 % in de eerste 9 maanden. De groei vertraagde echter: in het 3 e kwartaal werd een daling van 3,8 % t.o.v. het 2 e trimester 2015 geboekt. De groeicijfers van de Belgische luchthavens (1,4 % in de eerste 3 kwartalen) lagen in 2016 in de buurt van deze van Frankfurt (1,27 %) en Schiphol (1,55 %). Verwachtingen voor het 4e kwartaal 2016 De stijging van de zeevrachten FarEast/Europa gaat marge beïnvloeden." De verwachtingen van de expediteurs in het begin het jaar waren positief. In het vorige kwartaal verslechterden de vooruitzichten en ook voor het laatste kwartaal van 2016 wordt niet rooskleurig ingezien. Q4 2016 StabFactor Gewogen Niet gewogen Omzet 59 % - + Volumegewicht 59 % - - Rentabiliteit 72 % + - Personeel 91 % + + Een klein lichtpunt is de zeer lichte aangroei in de tewerkstelling. De conjunctuurbarometer van de Nationale Bank toonde daarentegen een stabilisatie in de verwachtingen (na 2 maanden van verbetering). Volgens het Planbureau blijven de vooruitzichten voor de Belgische economie relatief getemperd. De Belgische economie zou in 2016 uitkomen op 1,4 % en 1,2 % in 2017. 5
De uitvoergroei zou in 2016 aantrekken tot 3,4 %, de invoer van goederen en diensten zou groeien met 3,2 %. De vertrouwensindex van het bedrijfsleven in de eurozone daalde in november 2016 (zie volgende grafiek). Het Duitse IFO Instituut stelt ook dat het vertrouwen in de Duitse economie goed bleef. De verwachtingen voor de komende maanden zijn echter minder optimistisch. Er wordt een tragere exportgroei verwacht. Het resultaat van de Amerikaanse verkiezingen doet de onzekerheid over de toekomst groeien. 6