AMSTERDAM Gebieds- en locatieontwikkeling na de crisis Pierre van Rossum directeur Grond en Ontwikkeling Voorjaarscongres VvG 10 juni 2015
Amsterdam: voor, tijdens en na de crisis Ontwikkeling stad vanaf jaren tachtig in opgaande lijn Start crisis eind 2008 Maatregelen tijdens crisis Inspanningen tijdens crisis Situatie nu Do s and Don ts Projecten
Demografische ontwikkeling inwoners in 1959: 870.000 Inwoners in 1985: 675.570
Start crisis eind 2008 Terugval kantorenmarkt Vrij op naam zakte snel Algemene reserve Vereveningsfonds negatief
Maatregelen tijdens crisis: voet op de rem Projectenschouw; Bouwst0p ; Afboeken, grexen weer opbouwen vanaf schone lei; uitwisseling gemaakte kosten tegen risicoreservering; Kasstroomsturing op kavelniveau in plaats van grondexploitaties; Vraaggestuurd investeren t.b.v. laag risicoprofiel; Einde grote gebiedsontwikkeling: kosten/baten in balans
Badkuip model: Eerst leeg maken: voorbeeld tunnel Houthaven, 35 miljoen
Inspanningen tijdens de crisis: doorgaan met werken aan goede stad: 1. Cultuur- en publieksgebouwen 2. Broedplaatsen 3. Scholen 4. Huisvesting studenten, universiteiten en hoger onderwijs 5. Transformatie 6. Infra en openbare ruimte 7. Strategische tijdelijkheid 8. Zelfbouw
1. Cultuur- en publieksgebouwen Pakhuis de Zwijger, 2006
Muziekgebouw, 2005
Openbare Bibliotheek Amsterdam, 2007 Conservatorium, 2008
Eye Film Institute, 2012
Paleis van Justitie, 2013
Stedelijk Museum, 2012 Rijksmuseum, 2013
2.Broedplaatsen tijdelijkheid Place making, voorbeelden De Ceuvel, WOW
Van Gendthallen Roest
NDSM Jaren zeventig, 7000 mensen werkzaam
NDSM Nu 12000 werkplaatsen, creative industrie, kunstendorp, festivals, hotels, IJmarkt, nu klaar voor woningbouw
3. Scholen Brede School Houthaven St Nicolaaslyceum Zuid
4. Huisvesting studenten, universiteiten en hoger onderwijs Science Park, studentenflat
Hoger onderwijs en universiteiten Amstelcampus (HVA) en Roeterseiland (UvA)
5. Transformatie GAK gebouw Bos en Lommer: kleine appartementencomplex C&A gebouw Damrak: vernieuwde winkelruimte en geveltransformatie
6. Infra en Openbare ruimte NoordZuidlijn
Openbare ruimte Rode Loper
7. Strategische tijdelijkheid Zuidas, moestuin op braakliggende kavel
8.Zelfbouw Begonnen als experiment, nu volwassen segment
Zeeburgereiland De markt liet het nog afweten, zelfbouw was begin gebiedsontwikkeling.
Houthaven Blok O CPO
Buiksloterham Duurzame wijk, community ontwikkeling zonder overheid
Situatie nu
Coalitieakkoord 2014 2018 Amsterdam is van iedereen Bouwproductie opvoeren naar 5.000 woningen per jaar vanaf 2018; Sociale sector minimaal 500 woningen per jaar; Woningen specifiek gericht op jongeren (studenten) en ouderen; Transformatie; Herziening erfpachtstelsel.
SH studenten SH overig markthuur markt koop Amsterdam uit de crisis Woningbouwproductie naar segment Start bouw 2014: 5204 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0
Gronduitgifte Amsterdam 2014 288 miljoen euro uitgifte bouwgrond (2013: 150 miljoen) 151 miljoen woningbouw 85 miljoen winkels, hotels en bedrijfsruimten 52 miljoen euro kantoren, grotendeels Zuidas
826.272 Maart 2015, jaarlijkse groei > 10.000/j
Compact stedelijk weefsel Changing demand for urban living Young professionals, young families, senior citizens
Bouwwoede, oververhitte markt?
Tactische verdichting Ringzone IJ-oever Ring West Zuidas Amstel Zeeburgereiland Sloterdijk-HavenStad Schinkel
Versnellingslocaties
DO S en DON TS
De DON TS, wat gaan we niet meer doen Grote voorinvesteringen zonder terugverdientermijn Open contracten zonder afscheidsregeling Werken met een paar partijen waar we het altijd mee doen
De DO S Ondiepe badkuip Transparantie beleid, tenders organiseren Veelheid aan partijen bedienen, groot en klein Differentiatie in locaties en programma Locaties flexibel aanbieden Woningmarkt is regionale opgave, samenwerking binnen Amsterdam Metropolitan Area
Tenderen anno 2015 Meervoudig openbaar selecteren is uitgangspunt; in principe geen één op één. Maximaal drie selectiecriteria, duurzaamheid (EPC) altijd erbij.
Tenderkalender Woningbouw 2015 Periode Stadsdeel Kavel Type onder voorbehoud Aantal Q 1 Oost Kop Weespertrekvaart Stadsblok markthuur o.a. 180 Q 1 West Houthaven 1C pilot nul-energie markthuur en koop 20 Q 2 West Houthaven Eiland 4A en 4B koop 84 Q 2 Nieuw-West Lelylaan Podium locatie F markthuur en koop 200 Q 2 Noord Centrumgebied Amsterdam Noord N3/N4 markthuur en koop 200 Q 3 Oost Amstelkwartier 1 Toren 1 markthuur en koop 90 Q 3 Oost IJburg Steigereiland Blok 123 Sluishuis markthuur en koop 360 Q 3 Oost IJburg Steigereiland Blok 126 i markthuur en zelfbouw 60 Q 3 West Laan van Spartaan Middenkavel Zuidstrook markthuur en koop 170 Q 3 West Laan van Spartaan Westkavel Zuidstrook markthuur en koop 129 Q 3 West Houthaven 1B cpo o.a. 100 Q 3 Nieuw-West Bakemapark Zuid markthuur o.a. 60 Q 4 Oost Amstelkwartier 1 Blok 2BB zelfbouw o.a. 110 Q 4 West Sloterdijk kavel N3 markthuur en studenten 650 Q 4 West Spaarndammerschoollocatie markthuur, koop en sociale huur 120 Q 4 West Brediushal Zaanstraat markthuur en koop 100 Q 4 Noord Overhoeks Kavel 7 markthuur en koop 137 Q 4 Noord Buiksloterham Kavel 3D koop o.a. 23 Q 4 Zuidoost K-Midden Kavel EFGH markthuur en koop 100
Investeerdersexcursie
Provada
Projecten
Zuidas Mahler 900, G&S Vastgoed woontoren 127 koop appartementen, 22 verdiepingen oplevering 2016, architect Inbo Architecten
Amstelstationslocatie woontoren/hotel Provast/Vesteda 192 appartementen 100 meter hoog architect Powerhouse
Houthaven Pontsteiger Bouwinvest/De Nijs/ Dura Vermeer 366 appartementen 66 koop, 300 huur architect Arons en Gelauff oplevering 2017
Amstelkwartier 4500 woningen, verschillende segmenten en functies Fase 1 in aanbouw, Fase 2 wordt versneld ontwikkeld
Amstelkwartier Door crisis heen ontwikkeld: tender op basis van optierecht en epc, winnaar APF International/Hurks/Lingotto met een 73 meter hoge woontoren met een EPC van O, architect Mecanoo
Stadsblok Kop Weespertrekvaart
Bijlmerbajes
Overhoeks Fase 1 gerealiseerd; Fase 2 de strip; Fase 3 deal ING met Amvest/ Ymere
Overhoeks Woontoren AM/MN Services 147 huurappartementen, 70 % in middensegment + friends concept, architect Paul de Ruiter
Nieuwe woongebieden: Sloterdijk Uitmuntende bereikbaarheid; Toch dichter bij de stad dan we eerder dachten; Tijd rijp voor wonen op Sloterdijk.
Transformatie ING Haarlemmerweg Deal Pinnacle/Bouwinvest
akt, maar het Kadaster meldt een oen euro. Daaronder valt behalve perceel grond met garage en vier bovenwoningen, and bedraagt nu zo n 60 procent. ij willen het gebouw transformeren. We denken de planvorming over n met de bouw te kunnen rekken gevoerd met verschillende ors. Het gebouw bestaat uit 27.700 Rivierstaete, pronam/mvsa Transformatie naar een hotel, kantoorruimte en extended stay appartementen en skybar. Nieuwe plaatjes komen
Resumerend.. In 2008 overvallen door vastgoedcrisis Ingrijpende maatregelen grondbeleid Doorgaan met investeren, vertrouwen in de stad Nu zeer snel herstel vastgoedmarkt Amsterdam plus een hoge ambitie Risico oververhitting Nieuwe locaties, doelgroepenbeleid, programmering Verstandig beleid gericht op stimulering productie en risicobeheersing