Het Didax beheerconcept en 21 th century skills. Deventer Januari 2014. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 1

Vergelijkbare documenten
21st Century Skills in het Onderwijs

Onderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee.

samenwerkend leren met een WIKI

Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills. Frank van

Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills. Frank van 21stcenturyskillsnl

Competenties en skills. Verbreding van de horizon of een doodlopende weg?

Je kunt meer dan je denkt. Web 2.0 en ICT-toepassingen in de taalklas

Theoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden

Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills. Frank van 21stcenturyskillsnl

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015

Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills. Frank van 21stcenturyskillsnl

Mediawijsheid protocol Basisschool Op t Hof

Onderzoekers in het onderwijs

VOORDELEN VAN BLENDED LEARNING

Uitgangspunten van de Koningin Julianaschool

Studenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs

21ST CENTURY SKILLS wat houdt dat eigenlijk in?

MISSIE - VISIE - MOTTO

21st Century Skills Training

Theresia School Nieuws

Nieuwe media. Ander onderwijs?

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw

Onderwijs van de 21ste eeuw:

waarom? externe drivers Technologie Digitalisering Globalisering

De digitale leerwereld RIZO 2.0, 13 maart 2012

21 e eeuw vaardigheden

21ste-eeuwse vaardigheden:

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs

Een dierentuin voor Beverdam

Werken aan 21 e eeuwse vaardigheden met NPDL

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:

Tien competenties voor de 21 e eeuw

In gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Werkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs

De kenniswerker. Prof. Dr. Joseph Kessels. Leuven 31 mei 2010

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom

KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN IN HET BEROEPSONDERWIJS

Didactische meerwaarde van de ELO in het Primair Onderwijs

Office 365, SOMtoday & Ouderportaal. Wat kunt u verwachten op het Griftland College

M2DESK BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het?

ipad in de klas dr. Aletta Jacobs College Deelschool onderbouw HV Januari 2012

Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober Onlinegeletterdheid. Mini-masterclass Jeroen Clemens

Community of Practice Leren en ict van start

We geven hier een definitie uit de school van de grote Amerikaanse vakdidacticus biologie Joseph Novak, gemaakt door Wandersee (2002) blz. 129.

Education for a Smarter Planet. IBM. IBM Global Education 2010 IBM Corporation

Professionaliseringsaanbod

Sita (VWO2) Aaron Sams. Natuurkunde en Flipping the Classroom

Gedragscode Internet, Sociale Media, GAFE (Google Apps For Education), BYOD (Bring Your Own Device) voor de leerlingen en de ouders van Jong Leren

1. Een ELO of dagplan gebruiken om de planning met de leerlingen te delen. 2. Een ELO, of chat gebruiken om met de leerlingen te communiceren.

Analyse van leeromgeving

De belangrijkste voordelen van de nieuwe technologie op een rijtje :

Leerscenario Kata-App (werktitel) Raymond Stoops Hogeschool Utrecht. Analyse. Inleiding. Doelstellingen

Uw school in de toekomst: Google Apps for Education

Hedendaagse. Onderwijs. Hoofdbrekens. 13 uitdagingen voor het onderwijs van nu...

Evaluatierapport Opleiding: Excellent Docent Media en Maatschappij Juni

Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills

OVERZICHT LEERGANG Doelstelling van de leergang Opbouw van de leergang Inhoud van de leergang

Rapport Docent i360. Test Kandidaat

MET MICROSOFT IT ACADEMY. effectiever gebruik van ICT middelen in het onderwijs. kwaliteits- en tijdswinst voor onderwijsprofessionals en leerlingen

Werken aan vaardigheden van de 21 ste eeuw. 23 maart 2016

Inspirerende voorbeelden van bibliotheekinnovatie.

Start to ICT. Algemene opleiding Studiegebied Informatie- en communicatietechnologie AO IC

1. Wat is Dalton Dalton is no method, no system. Dalton is an influence. Geschiedenis 1. 2.

Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s

Century Learning If we teach today s students as we taught yesterday s, we rob them of tomorrow.

Zijn we echt aan het flippen?

ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK

Het landschap van methodieken en tools voor blended learning

Lerarenopleider. Coordinator RT-VO. Hoofd Talen APS. Leraar Nederlands. Onderzoeker onlinegeletterdheid. edublogger. jeroenclemens.

Pre-screening Stercollecties door het CLU-Leermiddelen Adviescentrum

1300 leerlingen: 130 vaste werkplekken 3 computerlokalen + mediatheek educatief netwerk (1: 10)

spoorzoeken en wegwijzen

Module 5 Onderwijstechnologie

Iedereen STEM ook in buitengewoon onderwijs. 21/03/2018 Boeverbos

Kernwaarden + Een stip aan de horizon

HAALT MEER UIT ONDERWIJS. Uw partner in Brede School activiteiten

Leren in de 21 e eeuw en 21st Century Skills. Frank van 21stcenturyskillsnl

VISIE. Met opvoeden en onderwijzen beogen leerkrachten de harmonische ontplooiing van de totale persoon.

Student Centric Learning. Fred Verboon European School Heads Association

Voordelen voor u: Functie Basis Plus Online Werken Leren QL-ICT Online of QL-ICT Online Plus Online Online

Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO. EJ"Chec Ra pp. orfa e. Ij IT-workz. liorl

ICT in Digi-Taal Presentatie titel

Onderwijs en ICT Beleidsplan

Lerarenopleidingen voor de 21 ste eeuw

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

Plan van Aanpak. <naam school> en Edutrainers samen op weg. Versie: EXPEDITIE

Rapport Docent i360. Angela Rondhuis

PASSIE VOOR ONLINE LEREN.

Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw

2 Het nieuwe werken gedefinieerd

Onderwijs van de 21ste eeuw:

Competentiegericht Onderwijs

21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO

Social Media Marketing

Transcriptie:

Het Didax beheerconcept en 21 th century skills Deventer Januari 2014 Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 1

Inhoudsopgave Summary 3 Inleiding 4 Hoofdstuk 1 21 th century skills 5 Samenvatting 21 th century skills 10 Hoofdstuk 2 De taxonomie van Bloom 11 Steekwoorden van de gereviseerde taxonomie van Anderson en Krathwohl 13 De keuze voor een app gebaseerd op de gereviseerde taxonomie 14 Hoofdstuk 3 Het Didax beheerconcept en de 21 th century skills 20 De Didax Edu Drive 20 De Didax Digi Agenda 22 Hoofdstuk 4 De Didax ELO 24 Het leerlingenscherm 24 Het scherm van de leerkracht 25 Het scherm van de ouders 26 Scherm voor de beheerder 27 Lesmodules in de ELO 28 Bronnen 30 Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 2

Summary De 21 ste eeuw stelt nieuwe eisen aan het onderwijs. Scholen, besturen en leerkrachten moeten opnieuw nadenken over de te realiseren doelstellingen, over de te kiezen werkvormen en de maatschappelijke relevantie van het onderwijs. Bestaande methoden en lesmaterialen zullen niet toereikend zijn om aan de maatschappelijke eisen te voldoen. Het gaat bij de 21 th Century Skills niet alleen om ICT-geletterdheid en mediawijsheid. Ook creativiteit, samenwerking, probleemoplossend handelen en kritisch denken vormen de basis voor de toekomstige mens. Een eerste inventarisatie levert de volgende drie gebieden op: Competenties voor leren en innovatie Kritisch denken en probleemoplossend vermogen Communicatie en samenwerking Creativiteit en innovatie Burgerschaps- en beroepscompetenties Vakmanschap Productiviteit en resultaatgerichtheid Flexibiliteit en aanpasbaarheid Initiatief en zelfsturing Sociale en interculturele vaardigheden Verantwoordelijkheid en leiderschap Digitale geletterdheid Informatiegeletterdheid Mediageletterdheid ICT-geletterdheid Er is dus werk aan de winkel. Het onderwijsveld moet aan de bak. We moeten ons realiseren dat er nieuwe curricula en methoden ontwikkeld moeten worden. Maar is er ook niet iets anders aan de hand? Moeten we niet nadenken over de rol en functie van de leerkracht. De sequens lesvoorbereiding lesuitvoering lesevaluatie vraagt een nieuwe invulling, waarbij de voorbereiding en evaluatie belangrijker gaan worden. We kunnen niet vertrouwen op de lesmethodes die ons aangereikt worden. We moeten zelf nadenken over het onderwijsaanbod en zelf lesmaterialen ontwikkelen om te kunnen voldoen aan de eisen van de 21 ste eeuw. Het Didax beheerconcept reikt middelen aan om het nieuwe onderwijs vorm te geven, zowel in de voorbereiding als in de uitvoering. Dit schrijven gaat nader in op de 21 th century skills, de gereviseerde taxonomie van Bloom en het Didax beheerconcept. drs. Marten Boven Daxis Deventer Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 3

Inleiding ICT beheersystemen zoals ontwikkeld in Nederland zijn veelal niet gebaseerd op een onderwijsconcept. Uitgangspunt is steeds geweest: hoe kunnen we leerkrachten ontlasten en hoe kunnen we de schroevendraaier de school uitkrijgen. Er lagen dus veelal pragmatische redenen ten grondslag aan het besluit om in zee te gaan met een extern ict bedrijf. Daxis heeft als basis voor haar werkzaamheden onderwijskundige uitgangspunten gekozen en haar beheeromgeving ingericht op basis van deze uitgangspunten. De onderwijskundige uitgangspunten zijn mede gebaseerd op de maatschappelijke ontwikkelingen die nieuwe eisen stellen aan de doelen en inrichting van het onderwijs. Steeds meer is het gewenst dat de leerlingen in het onderwijs kwalificaties ontwikkelen die in de 21 ste eeuw maatschappelijke waarde hebben. Daarom heeft Daxis haar beheerconcept gebaseerd op het idee van de 21 th century skills. In dit schrijven hebben we dit idee verder uitgewerkt en hebben o.a. als basis de gereviseerde taxonomie van Bloom voor ons model genomen. In de literatuur zijn verschillende uitwerkingen naar het didactische niveau terug te vinden. We beschrijven in het kort een voorbeeld van deze uitwerkingen. Verder laten we zien dat er ook uitwerkingen gaande zijn naar het ict aanbod. Welke apps zijn te gebruiken om bepaalde onderwijsdoelstellingen te realiseren. Nieuw is de poging die we hier beschrijven om de 21 th century skills in verband te brengen met een ict beheermodel. In het Didax beheermodel is het relatief eenvoudig om apps en inhouden toe te wijzen aan individuele leerlingen en/of groepen. Het Didax beheerconcept maakt het mogelijk leerlijnen te relateren aan de taxonomie van Bloom. We beginnen met het weergeven van een whitepaper over 21th century skills. De whitepaper is integraal overgenomen. Bron: Oetelaar, Frank van den, (2012) Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs http://www.21stcenturyskills.nl/whitepaper Daarna beschrijven we in het kort de (gereviseerde) taxonomie van Bloom en de didactische uitwerkingen daarvan naar het primair proces. Tenslotte gaan we in op het Didax beheermodel en de relatie naar de 21 th century skills. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 4

Hoofdstuk 1 21 th century skills De term 21 th century skills duikt steeds vaker op. Het onderwerp heeft betrekking op een samenhangend geheel van vaardigheden die nodig zijn om goed te kunnen functioneren in de 21 e eeuw. We houden de Engelse term aan omdat die overal ter wereld wordt gebruikt. Op de eerste plaats schetsen we hoe onze kennissamenleving is ontstaan en wat de gevolgen daarvan zijn. Verder is een overzicht opgenomen van 21 th century skills zoals die wereldwijd in diverse modellen worden gehanteerd. De kennissamenleving De samenleving waarin we leven ondergaat een transformatie. Niets nieuws onder de zon als we terug kijken in de tijd. Het dichtstbij op de tijdlijn liggen verschuivingen van landbouw - naar de industriële samenleving en vervolgens naar de huidige kennis of informatie samenleving. Deze maatschappelijke veranderingen Hebben in elk geval één gemeenschappelijk kenmerk: ze hebben enorme invloed op de manier waarop we leven, leren en werken. Vanwege de impact worden deze overgangsperioden industriële revolutie en digitale revolutie genoemd. Vooral door de opkomst van informatie - en communicatietechnologie (ict) krijgt de huidige kennissamenleving meer en meer vorm. De term kennissamenleving heeft enerzijds betrekking op het feit dat kennis altijd en overal voorhanden is. Dagelijks worden grote hoeveelheden informatie aan het internet toegevoegd, een ontwikkeling die de komende jaren exponentieel door zal zetten. Anderzijds verwijst de term kennissamenleving naar kennisbegrip en constructie (leren door nieuwe informatie en inzichten te combineren met wat je al weet). Waar de samenleving in het verleden economisch gezien vooral gericht was op industrie en productie, verandert dat in de kennissamenleving richting diensten en innovatie. Voor de kennissamenleving zijn kennisontwikkeling, - constructie of - creatie van groot belang als individuele vaardigheden en als kansen voor economische ontwikkeling. Daarom wordt bij een kennissamenleving ook vaak gesproken over kenniseconomie. Ontwikkeling informatie en communicatie technologie (ict) De ontwikkeling van informatie en communicatietechnologie (ict) heeft afgelopen decennia een enorme vlucht genomen. Waar in het verleden de uitvinding van de stoommachine de katalysator was voor de industriële revolutie, is de opkomst en ontwikkeling van ict het fundament van de digitale revolutie. Naast de evolutie van grote, logge en trage computers naar compacte handzame smartphones, tablets en laptops, is vooral de ontwikkeling van het internet belangrijk. Het internet zelf bestaat sinds 1969, nog maar vanaf 1990 is het beschikbaar voor burgers over de hele wereld. De eerste verschijningsvorm van het internet kenmerkt zich door een statisch geheel van informatieve websites. Om informatie te zoeken kenden gebruikers adressen van websites uit het hoofd of raadpleegden omgevingen als startpagina.nl. Het internet was een redelijk overzichtelijk geheel waarin websites in categorieën onder te verdelen waren. Al snel werden de eerste zoekmachines als AltaVista en Ilse ontwikkeld. Aan het begin van de 21 e eeuw doet zich een nieuwe ontwikkeling voor. Het fenomeen user - generated content doet zijn intrede. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 5

Gebruikers voegen zelf informatie en kennis aan het internet toe en gaan gebruik maken van technologieën om met elkaar te communiceren via het web. Voorbeelden zijn interactieve toepassingen als Hyves, WordPress, Wikipedia, YouTube, Facebook en Twitter. Het geheel van deze toepassingen wordt social media genoemd. Nu het gebruik van het internet opschuift van plaatsgebonden computers naar mobiele apparaten worden nieuwe toepassingen, kennis en communicatie steeds vaker ontsloten door middel van apps. Het internet als bron van kennis en als communicatiekanaal is altijd en overal beschikbaar. Met de ontwikkeling van ict vervagen globale grenzen en staan het delen van kennis en communiceren voorop. Digital natives and immigrants Mark Prensky is bedenker van de Digital native Digital immigrant theorie. Voor kinderen en jongeren is een wereld zonder internettoegang en communicatiemogelijkheden op elk denkbaar digitaal apparaat niet meer voor te stellen. Het is er voor hen altijd al geweest. In de kennissamenleving behoren ze tot de groep digital natives. Ze groeien op in het digitale tijdperk en ontdekken, geheel onbevangen, nieuwe ontwikkelingen en toepassingen. Voor digital immigrants geldt dat ze de ontwikkelingen op gebied van ict (hebben) zien komen. Sommigen hebben ze direct omarmd, anderen kijken ze met enige aarzeling aan. Deze groep volwassenen leert uiteindelijk ook omgaan met nieuwe technologieën, echter pas in de levensfase als ze zelf al volwassen zijn. Digital natives en immigrants kijken vanuit een eigen perspectief naar technologische ontwikkelingen, er is een discrepantie ontstaan. Zo is bijvoorbeeld het gebruik van email onder immigrants vele malen groter dan onder natives. Laatstgenoemden communiceren vooral via Facebook, Twitter en WhatsApp. Ook de beleving van persoonlijk contact is verschillend voor beide groepen. Voor de een is dat alleen face to - face mogelijk, voor de ander ligt er een breed scala aan digitale toepassingen die (aanvullend) worden ingezet: social media. Leven, werken en leren in de kennissamenleving De kennissamenleving waarin we leven is divers, geglobaliseerd en doordrenkt met media en technologie. Het vervagen van grenzen biedt wereldwijd kansen om samen te werken aan problemen die creatieve oplossingen nodig hebben. Te denken valt aan de economische crisis, energie- en milieuvraagstukken, duurzaamheid, hongersnood, sociale- en medische kwesties. Leerlingen en studenten van nu gebruiken (toekomstige) digitale middelen om te kunnen communiceren, functioneren en nieuwe ontdekkingen te doen. Het gebruik van media en technologie heeft in onze samenleving een democratiserende werking. Burgers denken steeds vaker mee over onderwerpen die hun leef- en werkomgeving raken en verwachten inspraak bij bedrijven, werkgevers, organisaties en politiek. Meningen worden gevormd en bediscussieerd op social media. Ook het werken in de kennissamenleving verandert. Op de huidige en toekomstige arbeidsmarkt zien we andere soorten banen ontstaan. Het aantal banen waarin productiewerk wordt verricht, neemt af. Banen waarin een beroep wordt gedaan op competenties als kennisconstructie, samenwerking, probleemoplossend vermogen en creativiteit nemen toe. Het is vanzelfsprekend dat het adequaat kunnen gebruiken van ict een belangrijke voorwaarde is. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 6

Als gevolg van de ontwikkeling van de kennissamenleving en de uitvloeisels daarvan is het noodzakelijk dat leerlingen en studenten de kans wordt geboden zich de juiste vaardigheden eigen te maken. Vaardigheden en competenties die nodig zijn om goed in de kennissamenleving te kunnen functioneren, te kunnen werken en om zich levenslang door te kunnen ontwikkelen: 21 th century skills. Wat zijn 21 th century skills? Definitie en modellen Een eenduidige definitie van 21 th century skills is moeilijk te geven. Wereldwijd worden verschillende definities en modellen van 21 th century skills gehanteerd. Op veel onderdelen vertonen ze overeenkomsten, op sommige onderdelen wijken ze van elkaar af of vullen ze elkaar aan. In onderstaande uitwerking van 21 th century skills zijn de te ontwikkelen vaardigheden geordend. De omschrijvingen zijn steeds gebaseerd op waarneembare leeractiviteiten van leerlingen en studenten in leerprocessen. Vaardigheid Samenwerking Bij deze vaardigheid wordt uitgegaan van leerarrangementen waarin leerlingen samenwerken. Hierbij kan worden gedacht aan samenwerking tussen medeleerlingen, maar ook met medeleerlingen en/of volwassenen buiten het klaslokaal of de school. De nadruk bij deze vaardigheid ligt met name op de kwaliteit van samenwerking. Hoge niveaus van samenwerking worden bereikt wanneer leerlingen gedeelde verantwoordelijkheid voor het werk hebben. Leerlingen leren hierdoor belangrijke samenwerkingsvaardigheden als onderhandelen, taken verdelen, luisteren naar ideeën en kennis van anderen, en integratie van kennis in een samenhangend geheel. Leerlingen hebben elkaar nodig om tot een product te komen. Samenwerken kan plaatsvinden door middel van face-to-face interactie of met behulp van technologie voor het delen van ideeën of middelen. Vaardigheid Kennisconstructie Van kennisconstructie wordt gesproken als leerarrangementen activiteiten bevatten waarin leerlingen nieuwe informatie en inzichten kunnen combineren met wat ze al weten. Dat kan bijvoorbeeld door het doen van onderzoek, analyse, synthese, evaluatie en interpretatie van kennis en informatie. De leerlingen sturen hun eigen leren (mede) zelf aan worden gecoacht en gestimuleerd door de leerkracht. Er wordt een groot beroep gedaan op bestaande informatievaardigheden en ruimte geboden voor de verdere ontwikkeling daarvan. Leerarrangementen worden sterker naarmate de activiteiten diverse vakgebieden bestrijken (bijvoorbeeld integratie van biologie, rekenen en muziek). Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 7

Vaardigheid Ict gebruik voor leren In leerarrangementen kan gebruik gemaakt worden van activiteiten waarin ict een belangrijke rol speelt. Bijvoorbeeld door het gebruik van computers, laptops, smartphones, tablets, maar ook digitale videorecorders en fotocamera s te gebruiken. Leerarrangementen worden sterker op deze vaardigheid indien opgedane kennis niet, of vrijwel niet zonder ict had kunnen worden ontwikkeld. Voorbeelden daarvan zijn opzoeken, analyseren, interpreteren en synthetiseren van informatie op het internet. Ook het gebruik van computersimulaties om complexe verschijnselen te onderzoeken of het trainen van specifieke vaardigheden behoort tot deze vaardigheid. Deze vaardigheid kent dan ook een sterke samenhang met de vaardigheid kennisconstructie. Vaardigheid Probleemoplossend denken en creativiteit Leeractiviteiten waarin een groot beroep wordt gedaan op probleemoplossend vermogen en creativiteit van leerlingen vallen binnen deze vaardigheid. De leeractiviteiten richten zich op het zoeken van oplossingen voor een nieuw probleem, het afronden van een taak zonder instructies over de te volgen aanpak of het samenstellen van een complex product dat voldoet aan een aantal vooraf gestelde eisen. Een verhoogd leerrendement wordt bereikt als de oplossing in de echte wereld moet worden geïmplementeerd. Vaardigheid Planmatig werken Bij planmatig werken ontwikkelen leerlingen vaardigheden in het kader van zelfsturing. Leerarrangementen bestrijken een langere termijn waarbij leerlingen zelf verantwoordelijk zijn voor planning, kwaliteitsbewaking en uiteindelijke zelfevaluatie en reflectie. Daarbij wordt de effectiviteit verhoogd als leerlingen bij aanvang van de taak op de hoogte zijn van de beoordelingscriteria. 21 th century skills in het onderwijs Onderwijs in een kennissamenleving In de nieuwe kennissamenleving zijn scholen geen exclusieve leeromgevingen meer. Leerlingen en studenten leren ook buiten school. Denk bijvoorbeeld aan het volgen van een talencursus via het internet, informatiebronnen als Twitter, maar ook via de vele instructiefilmpjes die op YouTube te vinden zijn. Daarnaast is een zich ontwikkelende kennissamenleving gebaseerd op een leven lang leren. Van burgers wordt verwacht dat ze zich flexibel kunnen opstellen en aanpassen aan de veranderende omstandigheden in leven, leren en werken. Waar in een industriële samenleving in het onderwijs de nadruk ligt op kennisoverdracht, is dat in een kennissamenleving op het ontwikkelen van 21 th century skills. Onderstaand overzicht zet een aantal verschillen tussen de beide onderwijsvormen naast elkaar. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 8

Onderwijs in een industriële samenleving Gericht op kennisoverdracht Leerkracht en boeken als bron van kennis Lessen gebaseerd op de lagere niveaus van de taxonomie van Bloom: Kennis, Inzicht en Toepassing Passief leren Gefragmenteerde lessen en curriculum Gebaseerd op behoeften van werkgevers in een industriële samenleving Boeken, schriften, pennen staan centraal Vindt vooral binnen klaslokalen plaats Onderwijs in een kennissamenleving Gericht op kennisconstructie Leerkracht als coach van leerlinggestuurde leerprocessen Lessen gebaseerd op de hogere niveaus van de taxonomie van Bloom: Analyse, Synthese en Evaluatie Actief leren Vakoverstijgende projecten Gebaseerd op behoeften van werkgevers en maatschappij in een kennissamenleving Blended learning met rijk gebruik van ict Interactie binnen en buiten school Integratie of innovatie (paradigma s) Nu de kennissamenleving steeds meer vorm en inhoud krijgt, wacht ook het onderwijs een transformatie. Een nu nog klein, maar een toenemend aantal scholen en onderwijsinstellingen in Nederland heeft kennis genomen van de nieuwe term 21 th century skills. In de zoektocht naar hoe 21 th century skills in het onderwijs te verweven zijn, rijst voor scholen een aantal vragen. De meest cruciale daarbij is of de vaardigheden kunnen worden geïntegreerd in het huidige onderwijs of dat een innovatie naar een nieuw onderwijsparadigma (het geheel van opvattingen die ten grondslag liggen aan de onderwijskundige visie van scholen) gewenst is. Het lijkt evident dat scholen, of nu gekozen wordt voor integratie of innovatie, veranderprocessen moeten doormaken. Daarbij dient allereerst aandacht besteed te worden aan visieontwikkeling om de te volgen koers te kunnen bepalen. Aan de hand daarvan kan het curriculum worden aangepast of worden herontworpen. Vervolgens is het van belang te werken aan de deskundigheid van leerkrachten en/of docenten. In het onderwijs waarin 21 th century skills een belangrijke rol hebben, besteden ze minder tijd aan frontale kennisoverdracht en krijgen ze een meer coachende functie. Ook de rol van andere betrokkenen is aan verandering onderhevig zijn. Genoemd is al dat leerlingen bij het leren meer eigen verantwoordelijkheid dragen en er zelf meer sturing aan geven. Dat vergt onder andere van ouders een andere betrokkenheid bij het leren. Leren vindt niet alleen op school plaats, maar ook daarbuiten. Voorbeelden daarvan zijn het leren vanuit activiteiten die het gezin onderneemt en het leren in clubverband tijdens vrijetijdsbesteding. Steeds vaker blijkt dat het management van scholen een cruciale rol vervult in het welslagen van veranderkundige processen. Naast het bieden van ruimte voor schoolontwikkeling ondersteunen ze het team van docenten en/of leerkrachten bij het bevorderen van de deskundigheid op gebieden als nieuwe didactiek en klassenmanagement. Support vanuit het bestuur van scholen is daarbij onontbeerlijk. Bron: Oetelaar, Frank van den, (2012) Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs http://www.21stcenturyskills.nl/whitepaper Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 9

Samenvatting De 21st Century Skills zijn een pakket vaardigheden waaraan het onderwijs in de 21e eeuw moet voldoen om onze leerlingen voor te bereiden op hun toekomstige carrière en leven. Hoewel het project mede-ontwikkeld is door Microsoft, Cisco en Intel, gaat het bij de 21st Century Skills niet alleen om ICT-geletterdheid en mediawijsheid. Ook creativiteit, samenwerking, probleemoplossend handelen en kritisch denken vormen de basis voor de toekomstige mens. De 21st Century Skills zijn ingedeeld in drie gebieden: Competenties voor leren en innovatie Kritisch denken en probleemoplossend vermogen Communicatie en samenwerking Creativiteit en innovatie Burgerschaps- en beroepscompetenties Vakmanschap Productiviteit en resultaatgerichtheid Flexibiliteit en aanpasbaarheid Initiatief en zelfsturing Sociale en interculturele vaardigheden Verantwoordelijkheid en leiderschap Digitale geletterdheid Informatiegeletterdheid Mediageletterdheid ICT-geletterdheid Daarnaast is het van belang te beseffen dat voor het aanleren van dergelijke vaardigheden, docenten ook voorzien moeten worden van de nodige bagage. Vervolgens moeten zij deze competenties verwerken naar hun eigen lespraktijk. Hieronder staat een grafische weergave van de 21st Century Skills. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 10

Hoofdstuk 2 De taxonomie van Bloom In 1956 ontwikkelde dr. Benjamin Bloom (educational psych. aan de universiteit van Chicago), zijn taxonomie voor onderwijsdoelstellingen. Zijn taxonomie is de loop van de tijd basisgereedschap geworden voor het structureren en begrijpen van het leerproces. Hij deelde het leren in drie domeinen in: Het cognitieve domein Het affectieve domein Het psychomotorische domein Benjamin Bloom is vooral bekend geworden met zijn uitwerking van het cognitieve domein. Dit domein categoriseert en ordent de cognitieve vaardigheden en doelen. Zijn taxonomie volgt het denkproces. Anders gezegd, je kunt iets niet begrijpen als je je het niet kunt herinneren en je kunt kennis niet toepassen als je het niet begrijpt. Het is continuüm van lagere cognitieve vaardigheden naar hogere denkvaardigheden. De taxonomie ziet er als volgt uit: Lower Order Thinking Skills (LOTS) Kennis Begrijpen Toepassen Analyse Synthese Evaluatie Higher Order Thinking Skills (HOTS) Bloom s herziende taxonomie In de negentiger jaren, publiceerde een oud student van Bloom, Lorin Anderson samen met David Krathwohl, de herziende taxonomie van Bloom en in 2001 de tweede herziende versie. Opvallend is dat in de taxonomie nu werkwoorden worden gebruikt in plaats van zelfstandige naamwoorden en een herschikking van de categorieën. Ze zijn gearrangeerd van lower naar higher skills. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 11

Lower Order Thinking Skills (LOTS) Remembering Understanding Applying Analysing Evaluating (Revised position) Creating (Revised position) Higher Order Thinking Skills (HOTS) Anderson en Krathwohl schaalden creativiteit hoger in dan evaluatie in het cognitieve domein. De (gereviseerde) taxonomie van Bloom heeft een enorme invloed gehad op de onderwijskundige vormgeving van het onderwijs, zowel in de VS maar ook ver daarbuiten. Aanbieding van lesstof werd vanaf dat moment in verband gebracht met de cognitieve taxonomie. Voor alle duidelijkheid: Het betekent niet dat de leerkracht altijd moet beginnen bij remembering. De leerkracht kan evengoed kiezen voor een ander startpunt. Bijv. analysing - en van daaruit werkt hij terug naar understanding en remembering. De didactische bekwaamheid van de leerkracht gaat hier ten volle gelden en het is elke keer weer een uitdaging om een verantwoorde les vorm te geven en uit te voeren. Werken met de cognitieve taxonomie legt ook de verplichting op om goede doelstellingen te formuleren die toetsbaar zijn. Lesgeven wordt daarmee een onderdeel van de cyclus: lesvoorbereiding lesuitvoering lesevaluatie. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 12

Steekwoorden van de gereviseerde taxonomie van Anderson en Krathwohl Anderson and Krathwohl's taxonomy Remembering 1. Remembering: Retrieving, recalling or recognising knowledge from memory. Remembering is when memory is used to produce definitions, facts or lists, or recite or retrieve material. Key Terms - Remembering: Recognising, Listing, Describing, Identifying, Retrieving, Naming, Locating, Finding, Bullet pointing, Highlighting, Bookmarking, Social networking, Social bookmarking, Favouriting/local bookmarking, Searching, Googling Anderson and Krathwohl's taxonomy Understanding 2. Understanding: Constructing meaning from different types of function be they writtenor graphic. Key Terms - Understanding: Interpreting, Summarising, Inferring, Paraphrasing, Classifying, Comparing, Explaining, Exemplifying, Advanced searches, Boolean searches, Blog journalling, Twittering, Categorising and tagging, Commenting, Annotating, Subscribing Anderson and Krathwohl's taxonomy Applying 3. Applying: Carrying out or using a procedure through executing or implementing. Applying related and refers to situations where learned material is used through products like models, presentation, interviews and simulations. Key Terms - Applying: Implementing, carrying out, using, executing, running, loading, playing, operating, hacking, uploading, sharing, editing Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 13

Anderson and Krathwohl's taxonomy Analysing 4. Analysing: Breaking material or concepts into parts, determining how the parts relate or interrelate to one another or to an overall structure or purpose. Mental actions include differentiating, organizing and attributing as well as being able to distinguish between components. Key Terms - Analysing: Comparing, Organising, Deconstructing, Attributing, Outlining, Finding, Structuring, Integrating, Mashing, Linking, Reverse-engineering, Cracking, Media clipping and Mindmapping. Anderson and Krathwohl's taxonomy Evaluating 5.Evaluating: Making judgements based on criteria and standards through checking and critiquing. Key Terms - Evaluating: Checking, Hypothesising, Critiquing, Experimenting, Judging, Testing, Detecting, Monitoring, (Blog/vlog) commenting, Reviewing, Posting, Moderating, Collaborating, Networking, Reflecting, (Alpha & beta) testing, validating. Anderson and Krathwohl's taxonomy Creating 6. Creating: Putting the elements together to form a coherent or functional whole; reorganising elements into a new pattern or structure through generating, planning or producing. Key Terms - Creating: Designing, Constructing, Planning, Inventing, Devising, Making, Programming, Filming, Animating, Blogging, Video blogging, Mixing, Remixing, Wiki-ing, Publishing, Videocasting, Podcasting, Directing/producing, Building or compiling mash-ups Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 14

In het bovenstaande wordt per categorie van de gereviseerde taxonomie een uitwerking naar steekwoorden gemaakt. De steekwoorden zijn uitwerkingen van de cognitieve categorieën. Zij vormen de basis voor de didactische vormgeving van een les. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 15

De keuze voor een app gebaseerd op de gereviseerde taxonomie De laatste jaren is de aandacht voor de taxonomie weer sterk toegenomen. Dit komt door de toepasbaarheid van de taxonomie in het ict domein. De taxonomie maakt het namelijk mogelijk een app uit te kiezen die binnen een bepaalde categorie toe te passen is. Hieronder treft u een globale uitwerking aan van de digitale taxonomie van Bloom. Daarna treft u de uitwerkingen aan van Kathy Schrock naar ipad apps, Android apps, Google apps en Web 2.0 apps. Zij geeft per categorie apps op die gebruikt kunnen worden. Tenslotte legt zij een verband tussen Powerpoint en de taxonomie en Pinterest en de taxonomie. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 16

Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 17

Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 18

Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 19

Hoofdstuk 3 Het Didax beheerconcept en de 21 th century skills In het voorgaande hebben we gezien dat de 21th century skills uit drie belangrijke competentiegebieden bestaat, namelijk: Competenties voor leren en innovatie Kritisch denken en probleemoplossend vermogen Communicatie en samenwerking Creativiteit en innovatie Burgerschaps- en beroepscompetenties Vakmanschap Productiviteit en resultaatgerichtheid Flexibiliteit en aanpasbaarheid Initiatief en zelfsturing Sociale en interculturele vaardigheden Verantwoordelijkheid en leiderschap Digitale geletterdheid Informatiegeletterdheid Mediageletterdheid ICT-geletterdheid In alle drie gebieden speelt de toepassing van ict een belangrijke rol. Om beter zicht te krijgen op de toepassing van cognitieve vaardigheden in deze competentiegebieden is de (digitale) taxonomie van Bloom een goed hulpmiddel. Hiervoor hebben we gezien welke apps we kunnen toepassen in de verschillende categorieën. Het Didax beheerconcept heeft voor de lesvoorbereiding een belangrijk hulpmiddel geïncorporeerd, namelijk de Didax Edu Drive met daaraan gekoppeld de Didax Digi Agenda. De Didax Edu Drive De Didax Edu Drive is een Cloud oplossing. Het gaat om een gestructureerde opslagruimte waarin docenten hun lessen kunnen plaatsen. De basisstructuur kan per school of scholengroep zelf bepaald worden. De grootte van de opslag is onbeperkt. De Didax Edu Drive is leverbaar als dienst of als appliance. De structuur kan de volgende vorm aannemen: Vak 1 Vak 2 Vak 3 Vak 4 Vak 5 Vak 6 Vak 7 Vak 8 Vak 9 Groep 1 Groep 2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 C E AN AP U R Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 20

Elke groep heeft een eigen map met daarin een vakkenstructuur. In elke sub vakmap kunnen de lessen opgeslagen worden. In elk vakmap is de gereviseerde taxonomie van Bloom de leidende structuur. Wat verstaan we nu onder een les die in de Didax Edu Drive geplaatst kan worden? Een les kan uit meerdere onderdelen bestaan zoals een pdf bestand, een youtube filmpje en een verwijzing naar een app. Kortom een les is een samenstel van onderdelen. Om een les goed te plaatsen, is het noodzakelijk een labelsysteem te hanteren. Hieronder staat een mogelijke uitwerking: Vak: Groep: Tax categorie: Titel van de les: Onderdelen: Producent: Het kan voorkomen dat het onduidelijk is in welke taxonomie categorie de les geplaatst moet worden. Het is daarom aan te bevelen een vrije groep te reserveren in de vakkenmap. Ook kan het mogelijk zijn dat de les in te delen is in meerdere categorieën. In dat geval kan men een verwijzing maken. De les wordt bijvoorbeeld in taks categorie U geplaatst, en er komt een verwijzing naar bijv. categorie AP. Deze metadata worden in een aparte database opgeslagen zodat op een eenvoudige manier gezocht kan worden naar een les. Een docent kan bijvoorbeeld aangeven dat hij een les zoekt voor groep 6 aardrijkskunde inpoldering AN. Een teamtaak Een team dat met de Didax Edu Drive wil werken, krijgt de mogelijkheid de ontwikkelde lessen systematisch op te slaan en onderling beschikbaar te stellen. Maar het is mogelijk de Didax Edu Drive op het niveau van een scholengroep te plaatsen. In dat geval kunnen alle leerkrachten van de betrokken scholen onderling profiteren van de ontwikkelde lessen. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 21

De Didax Digi Agenda Zijn de lessen eenmaal geplaatst in de Didax Edu Drive, dan is de volgende opdracht de disseminatie. Daarvoor is de Didax Digi Agenda een geschikt instrument. Aan de Digi Agenda kunnen de lessen gekoppeld worden. De Digi Agenda is een applicatie die geplaatst kan worden op de desk van de leerling. De Digi Agenda kan de dagagenda en de weekagenda weergeven. De docent kan er voor kiezen individuele agenda s te maken of een agenda voor de totale groep. Kombinatie tussen beide vormen is ook mogelijk. In dat geval is de groepsagenda de basis en kan er per leerling op onderdelen afwijkingen plaats vinden. Hieronder vindt u een invulscherm voor de docent. Heeft hij de opdracht met bijlagen ingevuld, dan slaat hij deze opdracht op en komt terecht in de agenda van de leerling. In de agenda hieronder staat de opdracht ingeprogrammeerd om 4.30 uur. Drukt de leerling op het blauwe vlakje inpolderen, dan opent de opdracht zich en kan de leerling de opdracht lezen. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 22

In kaart brengen van apps, opdrachten en lessen De Didax Digi Agenda kan eenvoudig op de Windows desktop geplaatst worden. Het meeste werk zit in het ontwikkelen en labelen van lessen. Het beste kan begonnen worden om bestaande lessen in te voeren in de Edu Drive en in een later stadium de metadata volledig te maken. Met name in de beginfase zal het moeilijk zijn de lessen in te schalen in de taxonomie. Uiteraard kan men dit ook achterwege laten, het systeem werkt ook als niet alle metadata ter beschikking zijn. Echter wil een school bezig gaan met het concept van de 21 th century skills, dan zal de ontwikkeling van lessen en het nadenken over de functie en doel van de leselementen een steeds belangrijker plaats gaan innemen in het didactisch handelen van de docent. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 23

Hoofdstuk 4 De Didax ELO Het Didax beheerconcept kent naast de Didax Edu Drive en de Didax Digi Agenda ook nog de Didax ELO. De Didax ELO vervangt het Windows scherm volledig en kan door de docent vorm gegeven worden. Hieronder ziet u een voorbeeld leerlingenscherm van de Didax ELO : De Didax ELO kent verschillende ingangen: Voor de leerling Voor de leerkracht Voor de ouders Voor de beheerder Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 24

Het scherm voor de leerkracht De leerkracht heeft voor zijn groep een scherm ter beschikking. Het menu biedt talloze mogelijkheden zoals toegang tot de mediatheek, leergedrag van leerlingen observeren en het scherm van de leerlingen vormgeven. Ook kan de docent het ELOscherm als startscherm instellen of als icoontje op het Windows scherm plaatsen. Hieronder ziet u de modules die aan- of uitgezet kunnen worden. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 25

Het scherm voor de ouders De Didax ELO is ook uitermate geschikt als communicatiemedium naar de ouders toe. Het openingsmenu vermeldt de kinderen van de ouder(s) / verzorger(s). Per kind kan er ingelogd worden. Op dit scherm kan de docent o.a. (persoonlijke) meldingen maken naar de ouders over het kind, de leerresultaten van de leerling tonen en de ouders kunnen het kind ziek melden. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 26

Scherm voor de beheerder De beheerder van de Didax ELO heeft een scherm ter beschikking waarmee hij de ELO kan inrichten. De beheerder maakt met dit scherm de ELO tailormade. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 27

Lesmodules in de ELO Om de 21th century skills vorm te geven, is het van elementair belang dat de school zelf de mogelijkheid heeft lesmodules voor de leerlingen te maken. De ELO biedt hier alle mogelijkheden voor. De docent kan zijn teksten invoeren en dit koppelen met youtube filmpjes en andere media. De ontwikkelde modules kunnen bij elkaar geplaatst worden waardoor er een thema ontstaat zoals bijv.de Tweede Wereldoorlog. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 28

Een lesmodule ziet er bijv. zo uit: Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 29

Bronnen Andersen, Lorin W., Krathwohl, David R., (2001) A taxonomy for learning, teaching, and assessing Bloom, B. S.; Engelhart, M. D.; Furst, E. J.; Hill, W. H.; Krathwohl, D. R. (1956) Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Handbook I: Cognitive domain. New York: David McKay Company. Krathwohl, David R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory Into Practice (Routledge) Krathwohl, D. R., Bloom, B. S., & Masia, B. B. (1973). Taxonomy of Educational Objectives, the Classification of Educational Goals. Handbook II: Affective Domain. New York: David McKay Co., Inc. http://www.nwlink.com/~donclark/hrd/bloom.html#sthash.nvmcfbtt.dpuf Oetelaar, Frank van den, (2012) Whitepaper 21st Century Skills in het onderwijs http://www.21stcenturyskills.nl/whitepaper Voogd, J., Pereja Roblin, N. (2010), 21 st century skills. Discussienota. Universiteit van Twente. http://www.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/kennisnet/21st_century_skills/21 _st_century_skills discussie_papernl def.pdf Vygotsky, L. S. (1978). Chapter 6: Interaction between learning and development. Mind in society: the development of higher psychological processes. Cambridge, MA: Harvard University Press. pp. 79 91. Didax beheerconcept / 21th century skills Pagina 30