Autisme in de klas JOLANDA VAN OOSTVEEN & LEN MARTIJN

Vergelijkbare documenten
Structuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren

passend onderwijs! Onderwijs aan leerlingen met een autisme spectrum stoornis

Studiedag. Relatie en autisme Over de invloed van autisme op liefdesrelaties

Andy van den Berg Vakleerkracht bewegingsonderwijs op een praktijkschool en op een school voor z.m.l.k.

HOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING?

Overzicht Autisme net ff anders. Herkennen van autisme in contact. Autisme Specifieke Communicatie. Vragen

Omgaan met verschillen, passend onderwijzen!

Omgaan met kinderen met autismespectrumstoornissen. Rob Neyens

Seksualiteit en ASS. Presentatie symposium pleegzorg 19 juni presentatie symposium pleegzorg

Autisme als contextblindheid

Door Andy van den Berg (vakleerkracht op een praktijkschool en een school voor z.m.l.k.) en Tanja Ites (bewegingsconsulent bij sportservice Den

Workshop Patijnenburg. BuitenGewoon begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking

Luisteren naar de Heilige Geest

2 Training of therapie/hulpverlening?

Vrouwen en autisme. Lezing 26 mei 2016 bij autismecafé i.o.v Carrefour NOP Emmeloord. Mariëlle Witteveen Mieke Bellinga.

Je bent jong en je wilt wat

Zwakke centrale coherentie en de Van Hiele niveaus

3 Pesten is geen lolletje

Wat haal je uit deze keuzesessie?

4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.

Hoe kunnen we WAT ACTIE zodat IETS VERANDERT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

Autisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

Karakter is een centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie.

Sessie 1 19 Introductiebijeenkomst

De cliënt vult dit eventueel samen met de jobcoach in Maak er werk van

Inhoud - Situaties. - Wat is de oorzaak van autisme? - Wat betekend autisme voor iemand zelf? - Autisme en de omgeving (autisten in de klas)

maakt meedoen mogelijk Workshop Wennen aan de brugklas 2014

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

* Kleuters uitdagen werkt!

Autigym of. een auti in de gym!

Verbindingsactietraining

Autismespectrumstoornis. SPV REGIOBIJEENKOMST MIDDEN NEDERLAND Mandy Bekkers

Autisme voor beginners.

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Diagnostisch centrum

Inleiding psycho-educatie ASS bij volwassenen


TJERK WORDT EEN BERK

Pestbeleid op school

Conclusies: enquête Kinderen Goedgekeurd (armoede en vluchtelingen)

ADHD: je kunt t niet zien

Kanjerprotocol hoe gaan we om met elkaar

Kinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen

Cognitieve gedragstherapie bij autisme

Ben Zijl. Praktijk voor psychosociale en seksuologische hulpverlening

BEN ZIJL Praktijk voor psychosocialeen. seksuele hulpverlening AUTISME EN SEKSUALITEIT WELKOM

Autisme begeleiding of aansturing? Workshop Platformdag gehandicapten 9 april 2015 Chul Joo Ro

Intake cliënt Datum :

Problemen in de prikkelverwerking op school. Aranka Altena Onderwijskundig Begeleider LWOE

Eerste zin Het overvalt Sasja 's ochtends als ze zich aankleedt: een onbehaaglijk gevoel, alsof er iemand naar haar kijkt.

Inhoud Uitgebreid. Foreword 15 Voorwoord 17. deel 1 WAT IS HET? 19

Two roads diverged in a wood, and I- I took the one less traveled by, And that has made all the difference.

Ons verhaal Het verhaal van de Levens brede Begeleiding van Jan Peter aan Jan-Maarten

Resultaten & conclusies onderzoek:

Een talengerichte benadering bij leerlingen met autisme

Marloes. een handdoek. 2.1 Met Ron naar school. naam: Kijk en vul in: groep: 1 De rat van Ron is nog wild. tam. Wie - wat waar

Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?

Luisteren. Bij deze hand-out hoort ook een presentatie document om te gebruiken in de klas. U kunt het hier downloaden.

Tips voor medewerkers met ASS. (Autisme Spectrum Stoornis)

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs

Als kinderen niet (kunnen) begrijpen wat je zegt

Omgangsprotocol. We werken aan een positief klimaat, adequate sociale omgang en duidelijke regels.

Autisme (ASS) begeleiding of aansturing? Platformdag Passend Onderwijs 3 december 2015 Chul Joo Ro

COMMUNICATIE DE AXIOMATA

Het Groot en Bijzonder Verdriet Doe Boek

TACTIEKEN BIJ DE STRIJDGEEST

De basis van je leven

Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen

De plaats van neuropsychologisch onderzoek binnen het diagnostisch proces

Spoorboekje. Als je het mij vraagt. Onderwijs Vanuit autisme bekeken

In gesprek met je kind. AIC Castricum 2013

LinkedIn-updates open inschrijving

DAG Agressie! We praten over agressie, we doen er zelf niet aan mee!

HOE STIMULEREN WIJ DE SOCIAAL- EMOTIONELE ONTWIKKELING?

Herman gaat met zijn dochter Lies naar de dierentuin. Joppie de hond gaat ook mee. Ze gaan gelijk naar de apen, die dicht bij de ingang zijn.

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? T VLAARDINGEN

LinkedIn-updates in-company

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

Observatielijst groepen 1-4 Wijzer in Executieve Functies

1.1 Mijn werkelijkheid, jouw werkelijkheid

In de war? Op de Intensive Care

Lucy heeft een ballon

Op weg naar stage en werk

In de war? Op de Intensive Care

HANDIG DE TAAL VAN EEN HOND

Sociale/pedagogische vragenlijst

23 oktober Wat betekent autisme voor jou? Waaraan denk je spontaan? Vroeger hoorde je daar toch niet zoveel over?

Methodisch werken binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

IN GESPREK MET OUDEREN UIT VERSCHILLENDE CULTUREN OVER EENZAAMHEID

Over:

Autisme (Ass) in de klas Autisme begrijpen en begeleiden

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Theorieën van de cognitieve denkstijlen, sensorische gevoeligheid en contextblindheid

Communicatie. Els Ronsse. april 2008

- Elkaar leren kennen: warming-ups en spelletjes om het ijs te breken - 5 minuten zelfbewustzijn begrijpen anderen respecteren om de beurt iets doen

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Transcriptie:

Autisme in de klas JOLANDA VAN OOSTVEEN & LEN MARTIJN

Inleiding Doel Hoe zit het ook alweer Cognitieve theorieën Communicatie Gedrag Relaties en (seksuele)ontwikkeling Toekomst Jolanda

Doel Begrip vergroten voor leerlingen met autisme Handreikingen doen voor aanpak van en omgang met leerlingen met autisme

Hoe zit het ook alweer Sleutels

Cognitieve theorieën Executieve Functies (EF) Anticiperen, plannen, organiseren, problemen oplossen, schakelen Centrale Coherentie (CC) Dat wat we waarnemen kunnen samenvoegen tot een betekenisvol geheel Theory of Mind (ToM) Het vermogen om aan anderen en onszelf wensen, gedachten, intenties toe te schrijven en op basis daarvan gedrag (van anderen) te voorspellen

Communicatie Taal letterlijk nemen Associëren Niet kunnen zeggen wat je bedoelt Veel auditieve taal niet kunnen verwerken. Cognitieve theorie Wat kan je hiermee in de klas

Communicatie Taal letterlijk nemen

Communicatie Associëren

Communicatie Niet kunnen zeggen wat je bedoelt: Opname Cognitieve theorie? Wat kan je hiermee in de klas?

Gedrag Reageren op een onverwachte manier, gedragsmoeilijkheden.. Voorbeelden * perforator * swastika Cognitieve theorie Wat kan je ermee in de klas

Relaties en (seksuele)ontwikkeling Problemen met interpreteren van boodschappen Problemen met interpreteren van bedoelingen.. Cognitieve theorie Wat kan je hiermee in de klas

Relaties en (seksuele)ontwikkeling Problemen met interpreteren van boodschappen

Relaties en (seksuele)ontwikkeling Problemen met interpreteren van bedoelingen Cognitieve theorie? Wat kan je hiermee in de klas?

Toekomst THM Benut het potentieel

Geen tijd voor vragen nu, maar L.martijn@orion.nl

Onderbouwleerling Jongetje van zes jaar. Hij wilt graag naar school en ouders willen dit ook graag. Zij zeggen dat hun kind leerbaar is. J gebruikt geen gesproken taal, hij maakt veel duidelijk door iemand aan de hand mee te nemen, te trekken of te duwen. Regelmatig lijkt hij erg boos en/ of gefrustreerd. Hij laat dan geen hulp toe.

Onderbouwleerling Als mensen te dichtbij komen gaat hij slaan, schoppen en soms zelfs bijten. Op momenten dat er in de klas op elkaar gewacht moet worden gaat dit jongetje rondjes lopen, wiebelen, geluid maken en soms zelfs met spullen gooien. J probeert van alles uit hij kijkt b.v. hoe het water uit de kraan komt. Hij pakt iemands bril af of probeert de bruine kleur van een kind zijn gezicht af te halen. Op andere momenten zien we een prachtig kind wat aan het werk is. Dit zijn vooral de werkjes waarbij visueel duidelijk is gemaakt wat de bedoeling is. Snapt j de wereld wel om zich heen en hoort hij wel op een school thuis? En zo ja, wat zijn de ingrediënten om deze jongen tot leren te krijgen?

Bovenbouwleerling Meisje van 10 jaar. Dit meisje zit op cluster 2 onderwijs en heeft diagnose autisme gekregen. Zij groeit op bij chinese ouders. Ouders en school vertellen dat M veel angsten heeft. Ze gaat sinds kort gillen als ze het woord vliegtuig hoort, ze wilt al jaren niet op de foto omdat ze bang is voor de flits. Ze praat veel en vraagt daarmee continue aandacht van de leerkracht.

Bovenbouwleerling De leerkracht begint haar irritant te vinden omdat ze met haar gepraat en plotselinge angsten regelmatig de les verstoord. Ook kan ze ineens heel boos worden op andere kinderen, dit lijkt uit het niets te komen omdat ze vlak ervoor nog erg lief doet. Verder tekent M het liefst de hele dag ipv mee te doen met de les. En ze leest veel fantasie boeken en de boeken van Carry slee waarvan ze denkt dat ze echt zijn. Welke ingrediënten zijn nodig om deze leerling tot leren te krijgen?

V(S)O-leerling Jongen van 14 jaar. Deze jongen heeft tot groep 7 op regulier onderwijs gezeten en de diagnose autisme gekregen. Hij is op die school weggepest door andere leerlingen en voelde zich niet gehoord door de leerkrachten. Hij ontwikkelt OCD en komt thuis te zitten. Na lang thuis zitten gaat hij weer opnieuw naar school. Ook daar voelt hij zich niet begrepen en wordt iedere dag uit de klas verwijderd.

V(S)O-leerling Inmiddels is hij meerdere keren getest en komt hij uit op zwakbegaafd in de ene test tot hoogbegaafd in de andere test. Hij start op het voortgezet onderwijs ; Hij laat dwang zien, wil het graag goed doen Mag van zichzelf geen fouten maken. Heeft grote discrepanties in zijn ontwikkeling Hij heeft niet leren leren. Welke ingredienten zijn nodig om deze leerling tot leren te krijgen?

Belangrijke ingrediënten: Systemisch kijken (achtergrond gezin) Externaliseren van beperking (kind met o.a. autisme) Veiligheid Respect vertrouwen Letterlijke taal Innerlijke taal (beeldtaal) leren vertalen naar gesproken taal Totale communicatie (van verwijzers tot aan gesproken/geschreven taal) Generaliseren ( kennis breder verspreiden dan alleen klaslokaal of thuissituatie) Verbinden van kennis ( b.v. ajax verhaal)

Gebruik maken van alle zintuigen Kennis is veiligheid Loze tijd voorkomen Duidelijke regels Positieve bejegening Vertrekken vanuit de interesse van de leerling Zelfstandigheid/zelfvertrouwen bevorderen