CONCEPTVERSLAG Portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen Datum: 26 september 2012 Tijd: 12:00 uur 13:30 uur Locatie: High Tech Campus, Eindhoven Zaal: Lorentz-Zeeman Voorzitter: M. Fiers Aanwezig: Naam Instantie M. Fiers SRE, voorzitter T. Martens Asten M. Kuijken Bergeijk P. Gondrie Best A. van der Hout Bladel P. Beerten Cranendonck H. Kerkers Deurne R. van Hooff Eersel W. Vissers Geldrop-Mierlo R. Hoppezak Gemert-Bakel W. vd Rijt Heeze-Leende F. Stienen Helmond F. van Zeeland Laarbeek H. Pero Nuenen P. Machielsen Oirschot G. Schoolmeesters Someren W. Jaspers Someren R. Visser Son en Breugel E. Buiter Valkenswaard J. Tops Veldhoven P. van Dalen Waalre J. van Dijk SRE, secretaris S. Wessels SRE DEEL 1 10:45 11:15 POHO Zaal Curie 1. Opening / Mededelingen / Stand van zaken (poho/rro) 1.1 Brainport Avenue De planontwikkeling bij gemeenten cq. de uitvoering van de business case ligt op schema. Daarnaast is in samenwerking met gemeente Eindhoven, de Provincie Noord-Brabant en het ministerie van ELenI gewerkt aan een partiële herziening van de business case voor het onderdeel Parkplateau. Op basis van de herziening heeft het rijk een nieuwe beschikking gestuurd waarin 15 mln wordt toegekend aan het deelproject Groen Raamwerk Landelijk Strijp. In de Structuur Visie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is de doorontwikkeling van Brainport Avenue prioritair genoemd. Het gebied rond de luchthaven is hierbij nadrukkelijk in beeld. In opdracht van het ministerie van IenM voert Prorail momenteel een verkennende studie uit naar de haalbaarheid van een nieuw station in Eindhoven-noord in relatie tot de (gebieds)ontwikkeling rond Eindhoven Airport (Alders). Inzet is om in het BOMIRT in november te besluiten tot een MIRTpilot gebiedsontwikkeling Brainport Avenue fase 2.
De nieuwe website van Brainport Avenue is in de lucht: www.brainportavenue.nl 1.2 Brainport Oost (NoordoostCorridor/ MEROS / Rijk van Dommel en Aa) Noordoostcorridor In het Bo-Mirt is het afspraken kader verlengd tot 2013. In de stuurgroep is een voortgangsbesluit genomen waarin verwerkt is de uitspraak van de staten om indicatief 450 miljoen te reserveren. Alle partijen spannen zich om een sluitende businesscase te maken. Vier Klankbordgroepen zijn geformeerd en zijn tot adviezen voor tracés en onderzoek en ontwerp daaraan gekomen. Dit is meegenomen in een beoordelings- en afwegingskader voor de notitie reikwijdte en detailniveau en kansen voor gebiedsontwikkeling. Kort samengevat worden de volgende stappen doorlopen tot medio 2013: Voorjaar 2012 Najaar 2012: onderzoek en ontwerp Noordoostcorridor, voorbereiding uitvoering natuuren wateropgaven. Eind 2012 Voorjaar 2013: integrale afweging. De onderzoeksresultaten worden afgewogen tegen doelstellingen en financiële mogelijkheden. Voorjaar 2013 Najaar 2013: Procedure. Keuzes in Notitie Reikwijdte en Detailniveau worden in inspraak gebracht. Activiteiten 2012 Rijk van Dommel en Aa A: Organisatie van de uitvoering: gepland is een discussie over de toekomstige organisatie van de uitvoering van het RvDA voor de zomer van 2012, besluitvorming af te ronden in het najaar van 2012 B: Eind 2012 zal een herziening van de uitvoeringsparagraaf van de ISV voorgesteld worden, rekening houdend met de organisatie van de uitvoering, de prioritaire activiteiten en de mogelijkheden activiteiten vóór te financieren Businesscase Rijk van Dommel en Aa Inmiddels is een notitie verdiepingsslag (kosten van) Rijk van Dommel en Aa opgesteld, welke inzicht geeft in de financiële stand van zaken van de uitvoeringsactiviteiten in het RvDA, uitgaande van het activiteitenoverzicht in de uitvoeringsparagraaf van de ISV. In opdracht van de stuurgroep Brainport-oost wordt dit verder uitgewerkt rekening houdend met het prioriteringsbesluit, de separaat te beoordelen grondcomponent en het gegeven dat een aantal activiteiten inmiddels uitgevoerd is c.q. (bijna) uitvoeringsgereed is. Grondstrategie Brainport-oost Met de betrokken gemeenten, waterschappen en provincie is overeen gekomen dat een gemeenschappelijke strategie voor de grondvraag in Brainport-oost (+ de noordelijke uitloper waarin het noordelijk deel van het NOC-zoekgebied gelegen is) tot stand gebracht zal worden. Met het RVOB zal overlegd worden op welke wijze ook het Rijk hierin kan participeren. De vorm van de samenwerking en de formele afspraken worden momenteel uitgewerkt. Notitie Landschap Brainport-oost Het bureau VISTA rondt momenteel een opdracht voor het aspect landschap in Brainport-oost af. Dit wordt geïntegreerd in de trajecten voor de NOC en Rijk van Dommel en Aa. Het levert op uitgangspunten voor de integratie van de landschappelijke belangen in het routeontwerp voor de NOC en het Rijk van Dommel en Aa, ook de ruimte voor de compensatie is een onderwerp van onderzoek. Het concept wordt door de Stuurgroep Brainport Oost behandeld in hun vergadering van 15 juni. Communicatie Er is een communicatieplan voor het RvDA opgesteld waarin de boodschap en de doelgroepen van de communicatie over het RvDA uitgewerkt zijn. Er is een nieuwe website beschikbaar, die binnenkort zal worden gelanceerd. Bovendien is een opdracht verstrekt aan het bureau Nieuwland om een Wikipedia te ontwikkelen voor het Rijk van Dommel en Aa. Hierin wordt informatie op het gebied van onder andere landschap, cultuurhistorie, archeologie en recreatie. PURE Hubs
In december j.l. is dit project formeel van start gegaan. In nauwe samenwerking met het ZLTO, en medegesubsidieerd door de Europese Commissie, zal in de komende 3 jaar een vijftal Hubs tot stand gebracht worden, en een tweetal bestaande Hubs doorontwikkeld worden. 1.3 Grenscorridor N69 Voor de ruimtelijke verankering van de nieuwe infrastructurele verbinding is door de provincie een Ontwerp Structuurvisie opgesteld. Daarin is een zoekgebied opgenomen voor het toekomsttracé vanaf Valkenswaard-zuid tot aan de nieuwe aansluiting Veldhoven-west op de A67. De bepaling van het exacte tracé zal gebeuren in de fase van de project-mer, die in het najaar wordt opgestart. Het proces blijft ingestoken vanuit een brede belangenbenadering. Eind juni 2012 heeft Provinciale Staten de herziening van de Structuurvisie vastgesteld en is het Gebiedsakkoord Grenscorridor N69 vastgesteld en ondertekend (m.u.v. BMF en gemeente Veldhoven). In dit akkoord staan afspraken met alle partijen in het gebied over de uitvoering van het totale voorkeursalternatief (nieuwe verbinding, nulplusmobiliteitsmaatregelen en gebiedsimpuls) en over de financiering van dit voorkeursalternatief. Nadere informatie is te vinden op de website: www.brabant.nl/n69. 1.4 Gebiedsagenda Brabant De Gebiedsagenda is een gezamenlijk product van Rijk, Provincie, SRE en de Brabantse regio s. De Gebiedsagenda beschrijft de gedeelde visie en ambities op de ruimtelijke ordening en is uitgewerkt in programma- en projecten. Een samenvatting van de Gebiedsagenda wordt besproken in het BOMIRT (jaarlijks terugkerend bestuurlijk overleg met de minister van IenM). Vanwege het strategisch belang van het document voor de regionale ontwikkeling is het van belang dat u goed op de hoogte bent van onze inbreng. Die inbreng wordt overigens sectoraal gevoed via vastgelegd regionaal beleid en met Brainport 2020 als inspiratiebron. Bijgaand een concept van de samenvatting. De tekst is nog niet helemaal gereed, maar geeft een goed beeld van Brabant, de urgenties en de samenhang. Het eerstvolgende POHO krijgt u een terugmelding uit het aanstaande BOMIRT. De samenvatting van de Gebiedsagenda beschrijft de belangrijkste nieuwe ontwikkelingen en urgenties. In onze regio zijn dat: - Het voornemen om een MIRTpilot gebiedsontwikkeling Brainport Avenue fase 2 te starten. Bouwstenen zijn de doorontwikkeling van de luchthaven, de ontwikkeling van multimodale en stedelijke knopen, de ontwikkeling van de Brainport Innovatie Campus, de ontwikkeling van Landelijk Strijp en de landzijdige bereikbaarheid (HOV en spoor); - De noodzakelijke verbreding van de A67 ter hoogte van gemeente Veldhoven; - Het doorrijden van internationale treinen naar Duitsland en de aansluiting op het HSL-netwerk; Bijlage: concept samenvatting. Verslag: Mw. Fiers opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom. Zij deel mee dat dhr. Tops is afgetreden als wethouder van Veldhoven. Zij stelt voor dat ieder een persoonlijke boodschap opschrijft en deze dan als gezamenlijk blijk van medeleven aan hem te zenden. (Dit is inmiddels gebeurd, SW.) Mw. Fiers verwijst naar de mededelingen onder agendapunt 1. Dhr. Savelkouls merkt bij punt 1.2 Brainport Oost (NoordoostCorridor/ MEROS / Rijk van Dommel en Aa)op dat hij een samenhangend verhaal over verstedelijking en woon- en leefklimaat mist. Hij vindt dat er veel gebeurt in de SRE-regio, maar dat je dit niet terug ziet in de notitie. Verder zijn er over de mededelingen geen op- of aanmerkingen. Mevr. Fiers stelt voor om agendapunt 7 Kenniscentrum Wonen eerst te behandelen. 7. Oprichting Kenniscentrum (toelichting TUe)
Probleemstelling: in opdracht van het regionaal platform wonen werkt de TUe aan een opzet voor het kenniscentrum wonen. De bedoeling is dat gemeenten en woningmarktpartijen gegevens aanleveren die via analyse in het kenniscentrum wonen informatie biedt over de woningmarkt. Toelichting: Jos Smeets Voorstel: informeren Bijlage: offerte kenniscentrum wonen Verslag: Mw. Fiers licht toe dat het Regionaal Platform Wonen constateerde dat er veel informatie is over de woningmarkt, maar versnipperd bij de verschillende partijen. Daarom is besloten om de informatie te bundelen in een Kenniscentrum Wonen en de TU/e te vragen deze op te bouwen en bij te houden. Dhr. J. Smeets van de TU/e geeft een toelichting. Zijn presentatie is aan dit verslag toegevoegd. Hij brengt naar voren dat de stichting Interface de opdracht zal uitvoeren, daarvoor informatie van de verschillende partijen nodig heeft, waaronder ook het Woonbehoeftenonderzoek van het SRE. Hij zal de gemeenten en corporaties via een intentieverklaring verzoeken mee te werken aan het verstrekken van gegevens. Interface beschikt zelf ook over woningmarktinformatie en kan deze ook inbrengen. Interface heeft daarnaast de mogelijkheid om studenten in te zetten voor onderzoeksopdrachten. De vergadering neemt instemmend kennis van de oprichting van het Kenniscentrum Wonen. 2. Verslagen (RRO/poho) Inhoud: Verslag Portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen / Regionaal Ruimtelijk Overleg Voorstel: Vaststellen van verslag gebeurt in het RRO. Indien er vragen of opmerkingen zijn kunnen die nu ingebracht worden. Bijlage: Verslag Poho 13-6-2012 Verslag: Dhr. Buiter merkt bij blz. 7 op de provincie ervan uitgaat dat door het RRO besluiten worden genomen. Volgens hem is dat formeel niet juist: dat kan alleen als de vertegenwoordigers door hun gemeente zijn gemandateerd. Hij zal dit in het eerstkomende RRO aan de orde stellen. In het gesprek hierover wordt concluderend gesteld: het is nodig dat per RRO-agendapunt helder is wat de bedoeling is: ter bespreking of ter besluitvorming. Dan kan de vertegenwoordiger in het eigen college dit voorbereiden en mandaat krijgen. Daarnaast is het de vraag of het RRO wel besluitvormend is of dat de provincie in het RRO overleg pleegt en vervolgens besluit. Mw. Van der Rijt merkt bij blz.7 op dat er staat, over de afronding van de pilot BBSC, dat de gemeenteraad zich nog moet uitspreken Dat moet niet gemeenteraad, maar college zijn. De voorzitter concludeert dat het poho het nu eens is met het verslag; op het RRO kan het worden vastgesteld. Advisering 3. Actualisering Actualisatie Regionaal woningbouwprogramma, Regionale Begrippenlijst en mandatering Probleemstelling: In 2012 is gesproken over de actualisatie van het Regionaal woningbouwprogramma, mede op basis van de nieuwe provinciale prognose. Toelichting: Het Portefeuillehoudersoverleg tevens Regionaal Ruimtelijk Overleg d.d. 13 juni heeft overeenstemming bereikt over de actualisatie van het Regionaal woningbouwprogramma. De nieuwe provinciale prognose is er in verwerkt en er zijn afspraken gemaakt over het al dan niet meetellen van gerealiseerde woningen. Deze afspraken zijn opgenomen in de bijlage bij het Regionaal
woningbouwprogramma: de Regionale Begrippenlijst. Om in de toekomst de Regionale Begrippenlijst eenvoudiger te kunnen actualiseren, is ook voorgesteld het Dagelijks Bestuur te mandateren voor de vaststelling ervan.. Voorstel: positief advies aan regioraad Bijlage: notitie Actualisatie Regionaal woningbouwprogramma, Regionale Begrippenlijst en mandatering Verslag: De voorzitter licht toe dat lang is gesproken over de actualisatie van het programma en de begrippenlijst. Het voorstel tot actualisatie en mandatering gaat nu in één notitie naar de Regioraad d.d. 13 december (en niet 11 oktober zoals in de notitie staat vermeld). Dhr. Van Hooff merkt op dat de Regionale Begrippenlijst nog niet de BAG-definities bevat. Dhr. Wessels meldt dat dit volop de aandacht heeft, zowel van de provincie als van het ambtelijk overleg. Het blijkt voor gemeenten nog lastig om over te stappen naar de BAG-definities. Zodra het duidelijk is, zal de begrippenlijst daarop worden aangepast. Dhr. Kuijken stelt de definitie: Een levensloopbestendige woning voldoet aan de eisen van Woonkeur. ter discussie. Het woonkeur blijkt eisen te bevatten die in de praktijk bijna niet uitvoerbaar zijn. Dit aspect zal in de volgende actualisatie worden meegenomen. Dhr. Machielsen verzoekt om dan ook de definitie voor starters mee te nemen. Dhr. Van Hooff vraagt of de mandatering inhoudt dat het DB zelfstandig, dat wil zeggen zonder advies, kan beslissen over de Regionale Begrippenlijst. Dit is niet de bedoeling, daarom zal in de notitie worden toegevoegd: na advisering door het Portefeuillehoudersoverleg. Dhr. Schoolmeesters wil graag de hogere huurprijsgrens bespreken. De voorzitter zegt dat dit overleg na meerdere intense besprekingen afspraken heeft gemaakt en dat we daar nu niet op terugkomen. Mw. Van der Rijt mist in de actualisatie van het woningbouwprogramma de afspraak over de positie van Providentia. De voorzitter zegt dat zij graag met de provincie wil afstemmen over de definitieve tekst, opdat er geen misverstanden ontstaan. (naschrift: is inmiddels gebeurd. Aan de notitie wordt toegevoegd de zin: In Heeze-Leende is er nog wel de provinciale pilot Nieuwdorps bouwen Providentia. De woningen die in het kader van die pilot worden gerealiseerd, vallen buiten de regionale woningbouwafspraken. Oftewel, die woningen komen niet ten laste van het aantal woningen dat Heeze-Leende in het kader van het Regionaal woningbouwprogramma kan gaan realiseren. Dhr. Visser maakt bij de aantallen de kanttekening dat de gemeenteraad van Son en Breugel de toekomstvisie heeft vastgesteld, daarin staan aantallen binnen een bandbreedte, maar in ieder geval lager dan wat nu in het programma staat. De gemeente zal het definitieve aantal vaststellen en dit doorgeven. De voorzitter stelt voor dit ter kennisneming aan te nemen Besluit: In de notitie zullen de bovengenoemde toevoegingen worden opgenomen. Met deze toezegging geeft het Portefeuillehoudersoverleg een positief advies. De voorzitter vraagt of de gemeenten de gevolgen van de afspraak over de hogere huurprijsgrens goed in hun prestatieafspraken hebben geborgd. Dhr. Kerkers zegt dat dit voor Deurne het geval is: aan het convenant met de corporaties is de Regionale Begrippenlijst toegevoegd. Dhr. Stienen meldt dat in het Helmondse prestatieafspraken de kernvoorraad keihard is geborgd. Deze wordt Helmond elk jaar gemonitord. Binnenkort gaat de gemeente weer met de corporaties om de tafel. De corporaties vrezen dat door het rijksbeleid een onzekere situatie ontstaat, zij willen daarom afspraken voor een kortere periode. Dhr. Stienen zelf wil concrete en minder afspraken (van 45 naar 15). De Helmondse concept-afspraken zullen ter informatie met dit verslag worden meegestuurd.
Bespreken 4. Terugmelding bijeenkomst regionale verklaring arbeidsmigranten Probleemstelling: Op 28 juni 2012 is de regionale verklaring arbeidsmigranten ondertekend. De stuurgroep arbeidsmigranten heeft op 30 augustus gesproken over het vervolg daarop. Toelichting: Frans Stienen Voorstel: bespreken stand van zaken Bijlage: geen Verslag: Dhr. Stienen meldt dat op 28 juni een groot aantal partijen de verklaring heeft ondertekend. In de Stuurgroep zijn nu ook externe partijen vertegenwoordigd. Afgesproken is om de partijen die niet hebben getekend, alsnog te benaderen. De corporaties zijn al per brief benaderd. De minister heeft een brief over de huisvestingsproblematiek gestuurd aan de Tweede Kamer. Daarin komt het SRE (als pilotregio) niet goed naar voren. Op 3 oktober is er een bestuurlijke bijeenkomst met de minister. Zij wil in december een concreet beeld geven van hoe het er voor staat, qua aanbod van huisvesting. De inzet van de stuurgroep arbeidsmigranten is nog steeds om malafide situaties aan te pakken. Het rijk beveelt aan om niet meer te praten over ontkoppeling wonen-werken, maar over scheiding tussen baan en bed. Morgen, 27 september, komt de Stuurgroep Arbeidsmigranten weer bijeen. Dhr. Kerkers onderschrijft het belang van samen optrekken bij dit onderwerp. Hij is het eens met de minister die streeft naar scheiding baan en bed, want dat is ook voor Deurne het uitgangspunt. Dhr. Stienen roept de gemeenten die niet hebben getekend, op om het verzoek om de verklaring te ondertekenen, nog eens te bekijken. Hij zegt toe om verslag te doen van de bijeenkomsten d.d. 27/9 en 3/10. Conclusie: wordt vervolgd. 5. De nieuwe Huisvestingswet Probleemstelling: Er is een Huisvestingswet, ingevoerd in 1993. In de loop der jaren is deze wet meerdere malen aangepast. De in 1993 in werking getreden Huisvestingswet is in 2003 geëvalueerd. Minister Dekker is in 2004 een verkenning gestart naar een fundamentele herziening van de Huisvestingswet. Vervolgens heeft ook minister Vogelaar de wet geëvalueerd (in 2007) en heeft minister Van der Laan (in 2010) een wetsvoorstel ingediend voor een nieuwe Huisvestingswet. Minister Donner heeft in 2011 een nota van wijzigingen daarop voorgelegd aan de Tweede Kamer. Hoe gaat het verder? Als de nieuwe wet wordt ingevoerd, wat zijn dan de consequenties voor de gemeentelijke overheid? Rijksvertegenwoordiger Hans Savelkouls zal u informeren. Toelichting: Hans Savelkouls. Voorstel: Informeren Bijlage: geen Verslag: Dhr. Savelkouls geeft een presentatie over de nieuwe Huisvestingswet. Deze presentatie is als bijlage bij dit verslag gevoegd. Hij meldt dat het nieuw te vormen kabinet het wetsvoorstel zal bepalen, dus het is nog ongewis welke kant het opgaat. De VVD wil zo weinig mogelijk per wet voorschrijven en de PvdA vindt dat het aspect leefbaarheid weer in de wet moet worden opgenomen. De nieuwe wet zegt dat de woonruimteverdeling in ieder geval transparant moet zijn. Een gemeente die een huisvestingsverordening maakt, moet deze afstemmen met buurgemeenten en met andere partijen. prestatieafspraken en de uitgifte van bouwkavels moeten in het vervolg worden geregeld bij verordening.
Nieuw is de bestuurlijke boete die de gemeente op grond van de wet kan opleggen als men in strijd met de wet handelt. Als een gemeente een huisvestingsverordening wil instellen, moet men eerst aantonen dat er sprake is van schaarste. Een verordening geldt voor maximaal 4 jaar. De wet geeft de mogelijkheid van maximaal 50% lokaal maatwerk. Dat mag overigens de vrije vestiging niet zodanig belemmeren dat een woningzoekende geen of onvoldoende kans maakt op een woning. Gesproken wordt over de mogelijke ingangsdatum van de nieuwe wet. Dhr. Wessels wedt om een fles goede rode wijn dat deze ná 1 juli 2013 zal liggen; dhr. Savelkouls zegt vóór die datum. 6. Beëindiging toezichtstaak huisvesting van statushouders Probleemstelling: De Wet revitalisering generiek toezicht treedt per 1 oktober 2012 in werking. Een van de gevolgen is dat het SRE per die datum niet meer de rol van toezichthouder heeft wat betreft de huisvesting van statushouders. Toelichting: Het SRE heeft vanaf 1995 de taak gehad toe te zien op de gemeenten wat betreft hun taakstelling huisvesting van statushouders. De regio in totaal heeft in de periode wisselend gepresteerd. In 1997 liep onze regio landelijk gezien het meest achter bij de taakstelling. Om die reden is een apart Portefeuillehoudersoverleg statushouders ingesteld: om problemen en oplossingen daarvoor uit te wisselen en bespreken. Dit heeft goed gewerkt: enkele jaren geleden behoorden we tot de best presenterende regio s. Helaas is de achterstand de laatste twee jaren weer wat opgelopen. De toezichtstaak gaat per 1 oktober 2012 naar de provincie. Voorstel: Bespreken of u het Portefeuillehoudersoverleg statushouders 28 november al dan niet wilt laten doorgaan. Bijlage: - Verslag: De voorzitter geeft als toelichting dat het rijk pas onlangs per formele brief het SRE in kennis heeft gesteld van het beëindigen van de toezichtstaak per 1 oktober 2012. Zij heeft in het B5-overleg met de gedeputeerde, dhr. Pauli, gesproken over de overdracht van taken. Zij vraagt de aanwezigen of het portefeuillehoudersoverleg statushouders op 28 november doorgang moet vinden. Na een gesprek hierover wordt besloten, dat het overleg doorgaat, mits dan de provincie aanwezig is om de gemeenten te informeren hoe de provincie in het vervolg de toezichtstaak zal uitvoeren. De voorzitter deelt vervolgens aan 4 gemeenten dozen chocola uit. Het SRE had de goede traditie om die gemeenten, die per peildatum hun taakstelling volledig hadden vervuld, in het zonnetje te zetten. Het gaat nu om Best, Valkenswaard, Reusel-De Mierden en Helmond. Die gemeenten hebben per 1 september hun taakstelling voor de 2 e helft van 2012 al gerealiseerd. Dhr. Wessels reikt aan de voorzitter een doos chocola uit: Eindhoven hoeft nog maar één persoon te huisvesten en zal dat uiterlijk 1 januari 2013 zeker hebben gedaan, aldus dhr. Wessels. 7. Rondvraag en sluiting. Verslag: Van de rondvraag wordt geen gebruik gemaakt. De voorzitter sluit vervolgens onder dankzegging aan de deelnemers de vergadering.