Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht

Vergelijkbare documenten
Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond

Raadsinformatieavond... Warmte in Utrecht. Stan de Ranitz en Ilse van den Breemer. Utrecht 10 maart 2016

Stadsverwarming. Hier komt tekst Raadsinformatie. 10 maart Utrecht.nl

Duurzaam warmtenet in Ede

Richtlijn Garanties van Oorsprong voor hernieuwbare warmte

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

In het hol van de leeuw?

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars

Duurzame Warmte voor Iedereen

Warmtelevering: toekomstgericht en consumentgericht?

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect

Bestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI

All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn?

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Hier komt tekst. Hier komt ook tekst. Raadsinformatiebijeenkomst. Stadsverwarming. 15 september Utrecht.nl

Routekaart verduurzaming Stadswarmte Utrecht/Nieuwegein

Alterna(even voor aardgas

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

Duurzame warmtenetten

WARMTENET POWER TO X EN ONTWIKKELINGEN IN RIJNHUIZEN

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

Inleiding Gebiedsenergie. Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2

Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect

Woningen waarvoor tussen 1 mei 2015 en 19 februari 2016 vergunning is verleend

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

NTA Nieuw tijdperk energieprestatie. Normalisatie: De wereld op één lijn 1

Leiding door het Midden

Programma: uur: aftrap door Martin de Wolf (raadscommissielid GL) uur: Tony Schoen, energie-adviseur Ovalen Tafel, spreekt over de

Itho Daalderop Hybride lucht/water warmtepompen. product-

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel. BIC, Hans van Wolferen

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw

Projectgroep Biomassa & WKK & Warmtenetwerk presenteren: Geothermie: meer opbrengst dankzij wkk en warmtepomp

Comfort in optima forma // M-Thermal warmtepompen

Toelichting. 1. Inleiding

Kwaliteitsverklaring warmtelevering Waalsprong en Waalfront. met restwarmte van ARN Nijmegen

Info sessie warmtepompen met bodem energie

Gebiedsmaatregelen voor het eerst gewaardeerd in de EPC-bepaling

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Itho Daalderop Hybride lucht / water warmtepompen. product- informatie Prodinfo-Luchtwarmtepompen.indd :17

Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem

Hergebruik van warmte en/of duurzame warmte. warmte via een warmtenet. Iets voor u?

SOLIDpower. Presentatie ISSO New Business event J.W. Tolkamp 5 november 2015

Martin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE

Concepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten

BENG! Energieprestatie van gebouwen

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel

Warm tapwater in de toekomst

Kees Bakker

De duurzaamheid van warmtenetten

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015

De opkomst van all-electric woningen

M-Thermal warmtepompen

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2013

DAIKIN-INTERGAS HYBRIDE WARMTEPOMP DAIKIN-INTERGAS HYBRIDE WARMTEPOMP

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen

Elga WINNAAR De kracht van de combinatie

Condenserende Ketels. Energiezuinig : niet enkel tegen de sterk gestegen energieprijzen... Laurent Vercruysse Viessmann Belgium

Stadsverwarming Utrecht. Effect op de EPC van woningen als gevolg van het niet meer toepassen van de kwaliteitsverklaring Eneco

Recycle je warmte. De Eneco WarmteWinner

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Verwarm uw woning elektrisch. Creëer met een warmtepomp uw ideale WinWoonSituatie

Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk

Notitie. Betreft: Aansluitplicht op het warmtenet

Grootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2013

HELENA Sustainable Innovations

met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)

Stadswarmte en alternatieven Technische Sessie Stadswarmte Gemeenteraad Amsterdam. dr. C. (Cor) Leguijt, CE Delft, 2 juni 2015

NVN 7125 Berekenen energiebesparende gebiedsmaatregelen als onderdeel van de EPC-eis

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP?

Van Gasbel Naar Waterbel

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Kennisdeling. CirculAIR HT150 + CO 2 gestuurde ventilatie USE MINIMUM GET MAXIMUM. Nijkerk

Energietransitie Caldomus

Vaststellen van het aangepaste warmteplan Sluisbuurt 2018, gemeente Amsterdam

BENG en NTA. Stand van zaken

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012

Gijs de Man 12 oktober 2010

W.2.3 BENG. Bijna energie Neutrale Gebouwen in het Bouwbesluit geregeld. 12 oktober ing. P.J. (Johan) van der Graaf

Transcriptie:

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016

Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming van stadswarmte Utrecht

Ruim 53.000 gebruikers van stadswarmte in regio Utrecht Ongeveer 51.000 huishoudens Leveren 30% van de warmtevraag van alle huishoudens 2.000 bedrijven en instellingen Intentieverklaring uit 1996 voor verdere ontwikkeling Leidsche Rijn Enorme bijdrage aan duurzaamheidsambities van Utrecht

De warmte in Utrecht is nog steeds grotendeels restwarmte van de elektriciteitscentrale Twee centrales Utrecht en hulpketels In 2015 gemiddeld bijna 80% restwarmte van centrales voor het warmtenet Rendement van de centrales Warmtekracht centrale (STEG) 14% Zonder warmtelevering ca. 54% rendement (alleen elektriciteit) Met warmtelevering ca. 85% rendement 30% meer nuttige energie uit een kuub gas De overige 20% van de geproduceerde warmte kwam dus van ketels 40% 31%

Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming van stadswarmte in Utrecht

Equivalent opwek rendement (EOR) van stadswarmte is ook nu nog veel hoger dan een HR gasketel EOR is de verhouding tussen de warmte geleverd bij de klant t.o.v. benodigde fossiele energie voor het totale systeem Hoe hoger EOR, hoe schoner de warmte EOR >100%: meer warmteproductie dan er fossiele energie input nodig was EOR in Utrecht gedaald; lagere stroomprijs- en productie minder restwarmte Wel nog 45% hoger dan HR gasketel en gelijk aan Warmtepomp EOR waarden HR Gasketel 86% Warmtepomp 125% Forfaitair stadswarmte 110% Stadswarmte 2012 177,5% Stadswarmte nu 125% Stadswarmte 2018 met biomassa-centrale 150-160%

EOR Eerder afgegeven EOR bleek niet langer haalbaar in 2015 EOR in Utrecht gedaald; lagere stroomprijs- en productie minder restwarmte Overname van de NUON centrale is zeer recent (1-1-2015) Mei 2015: kwaliteitsverklaring ingetrokken en Gemeente Utrecht geïnformeerd 250% EOR stadswarmte levering Utrecht 200% 150% Kwaliteitsverklaring 2012: 177,5% 100% 50% Start Bio Warmte Installatie 0% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Jaar

Nieuwe kwaliteitsverklaring aangevraagd voor 125% De EOR van een warmtenet wordt vastgelegd in een kwaliteitsverklaring; Verklaring Utrecht opgesteld in 2012, basis praktijkinformatie 2009 t/m 2011 Nieuwe kwaliteitsverklaring voor stadswarmte Utrecht is aangevraagd voor 125% gewogen gemiddelde 2015 2020 (obv historische data en prognose) Nieuw EMG-opnameprotocol sinds 2014 zorgt voor betere controle van de kwaliteitsverklaring door een onafhankelijk bureau (Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheidsverklaringen, BCRG) na validatie en goedkeuring geregistreerd bij BCRG houdbaarheid beperkt (3 tot 5 jaar) regelmatige update De gemeente bepaalt of zij de verklaring accepteert en gebruikt voor nieuwbouw

Impact van de daling van de EOR van stadswarmte is beperkt tot nieuw te bouwen woningen Huidige bewoner merkt niets van gedaalde EOR. De daling van de EOR van stadswarmte heeft geen impact op: Energielabel van de woning De energiekosten van reeds aangesloten klant Het voldoen aan bouweisen bestaande woningen Mogelijke impact op de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC), de energie-eis voor nieuwe woningen. In Utrecht ongeveer 1.200 woningen waarvoor vergunning is verstrekt tussen mei 2015 en februari 2016

Bestaande woningen met stadswarmte: betere EPC dan eis. Woningen vergund sinds 2015: stadswarmte niet max bijdrage. 1 EPC: eis energiezuinigheid woning en bijdrage stadswarmte (bij EOR 125% voor tussenwoning) 0,8 0,6 0,4 0,2 0 tot 2012 tot 2015 vanaf 2015 EPC-eis werkelijke EPC met stadswarmte

Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) 3. Toekomst en verdere verduurzaming van stadswarmte in Utrecht

Stadswarmte: techniek met zeer lage CO2 uitstoot Jaarlijkse CO2 uitstoot (Standaard verbruik eengezinswoning EPC 0,4; stroom uit handelsmix; Gronings gas) 1.800 kg 1.600 kg 1.400 kg 1.200 kg 1.000 kg 800 kg 600 kg 400 kg 200 kg 0 kg HR aardgas Stadswarmte 125% EOR Warmtepomp bodem Warmtepomp buitenlucht Warmtepomp afzuiglucht + gasketel voor piekvraag

In de toekomst wordt stadswarmte nog duurzamer 2018 Bio Warmte Installatie: reststromen uit omgeving EOR weer op 150-160% Daar bovenop werken we aan extra verduurzaming in vorm van: 1. Installatie van ruim 500kW Zon PV op centrale Lage Weide 2. Ontwikkeling van een warmtebuffer voor de restwarmte 3. Ontwikkeling van een thermisch zon-eiland 4. Verlaging van de temperatuur van de stadswarmte (aansluiten andere bronnen restwarmte, minder verlies) 5. Ontwikkeling van laagtemperatuur stadswarmte in combinatie met warmtepompen 6. Ontwikkeling power-to-heat unit 7. Eneco s slimme thermostaat, de Toon voor stadswarmte