Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen

Transcriptie

1 Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry Meddeler, Maartje Feenstra

2 Doel bijeenkomst Scenario s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt: Centraal gevoed warmtenet Duurzaam Gewenst door bewoners Financierbaar Op hoofdlijnen bepalen Vervolg traject: Voorkeur scenario s: spiegelen aan kopgroep bewoners: 26 juni spiegelen aan markt: na zomer voorleggen aan alle bewoners: na zomer Verdere afstemming met bewoners en partijen: komende twee jaar Realisatie: ~2019

3 Plan van aanpak vanavond Presentatie Analyse van bronnen en systemen Onhaalbare varianten elimineren Verdere analyse in SEP Presentatie & discussie Samenvatten & conclusies Discussie Vaststellen voorkeur scenario s Afsluiten

4 Wet van behoud van energie

5 Energie? Elektriciteit (stopcontact) Warmte (warm tapwater & verwarming) Energie (GJ) = hoeveelheid (voorraad) Vermogen (kw) = power (actie)

6 Warmtevraag Benedenbuurt Per woning: m3 aardgas/jaar Aantal woningen: 448 Toekomst: 40% verwarmingsvraag reductie door isolatie Warm tapwater: nu 13% van warmtevraag, straks 21% Isolatie

7 Ruimte verwarming (afgifte in woning) Huidig: Hoge Temperatuur (HT) HT: 70 Afgifte via klassieke radiatoren Toekomst: Lage Temperatuur (LT) LT: 45 Afgifte via vloerverwarming of LT radiatoren Isolatie van buitenschil woning: Spouwmuur na-isoleren HR++ glas Vloer isolatie Dak isolatie

8 Centrale opwekking warmte BronT LT HT Temperatuur net Isolatie net nee ja Ja Aansluiting woning Direct via warmtepomp Via afleverset Via afleverset Temperatuur in woning Warm tapwater Bewoner Bewoner Centraal Koeling (terugleveren) ja nee nee Overgangsfase bij BronT & HT in woning: naverwarmen met gasketel totdat woning voldoende geïsoleerd is en geschikt afgifte systeem heeft

9 Vermogen Huidige situatie (gas) & HT hoog vermogen, korte draaiuren BronT & LT: Warmtepomp: laag vermogen, lange draaiuren Tapwater kan niet centraal gevoed worden met bront of LT netwerk Tapwater vergt buffervat (240 liter)

10 Warmtepomp Brontemperatuur verhogen Verbruikt elektrische energie (groene stroom??) 10 C 50 C COP = 4 25% elektra, 75% bron

11 Warm tapwater opwekken woning Basis: buffervat l Voorverwarmen uit warmtenet (laag vermogen) Naverwarmen met: Gasketel (overgangsfase) BronT: Warmtepomp (verwarming & warm tapwater): Eur 8.500,- LT: Buffer + boiler: Eur 450,- Zonnecollector (toevoeging): Eur 1.500, incl. subsidie

12 Warmte opwek, buffer & transport 1. Bron duurzame warmte Riothermie Asfaltcollectoren Nederrijn Buitenlucht Geothermie (Parenco) Biomassacentrale 2. Seizoensopslag Ecovat (LT & HT) (Ecovat kan ook zelf warmte opwekken) WKO (warmte koude opslag) 3. Warmtenet BronT = Brontemperatuur 12 graden LT = 50 graden HT = 70 graden

13 Riothermie: warmte uit afvalwater 25% 75% COP = 4 100%

14 Kansenkaart riothermie

15 Asfaltcollector Alleen met asfalt (dus geen klinkers) 1 GJ/m 2 /jaar Uittree temperatuur = 25 Gemiddelde breedte weg: 4m Benodigde lengte: 2.000m Kosten: = per hh

16 Nederrijn Water naar Benedenbuurt verpompen warmte onttrekken 7 maanden per jaar T> 12 (opslag in WKO of Ecovat) Winter, temp: 5 tot 10 Ø 200 mm, 2 km afstand (x2) Kosten: ,- = 2.000,- per hh Retour water 70 l/s vanaf heuvel? Combi met ontwikkeling universiteitswijk?

17 Buitenlucht Warmte winnen uit buitenlucht 7 maanden per jaar T> 12 (opslag in WKO of Ecovat) Lucht is minder efficiënt dan water Kosten buitenluchtcollector: Eur ,- = Eur 500 per hh

18 Buitenlucht (winter) Referentie scenario: Warmtepomp op buitenlucht Centraal 50 graden Individueel 45 graden Winter, temp: -10 tot 10 Lage COP want lage buitenlucht temp (±7 ) Centraal: COP = 2,4 Individueel: COP = 4,0

19 Geothermie Parenco onderzoekt optie Geothermie Na eigen gebruik zal HT voor woningen beschikbaar zijn Project is onzeker niet verder onderzocht

20 Biomassacentrale Bio-energie de Vallei te Ede Gestookt met biomassa uit onder meer Wageningen Onderzoek uitgevoerd om warmtenet door te trekken naar Wageningen niet haalbaar

21 Seizoensopslag: Ecovat Opslag en opwekken van warmte Duurzaam: warmte opwekken bij groene stroom productie Elektra inkopen als prijs laag is Ecovat XL: 40/ 35m (diameter/diepte) = m 3 = vrachtwagens LT Ecovat C = dt = 45 C Kosten: = per hh HT Ecovat C = dt = 25 C niet haalbaar

22 Seizoensopslag: WKO Warmte & koude opslag in watervoerend pakket in bodem Energiebalans op jaarbasis warme bron opladen Koude bron: 7 C Warme bron: 12 C

23 Potentie bodem voor WKO 3e watervoerend geschikt voor opslag voor gehele wijk 110 meter onder maaiveld Ongeveer 5 doubletten nodig Kosten: Eur = Eur/hh Praktisch voor fasering

24 Scenario 1: Ecovat & LT

25 Scenario 2: WKO & LT

26 Scenario 3: WKO & BronT

27 Warmtenetwerk LT warmtenet: Geisoleerd Afgifte via afleverset Kosten: per huishouden BronT warmtenet: 11 7 Ongeisoleerd Afgifte direct op warmtepomp Kosten: per huishouden

28 SEP Inzicht krijgen in energiepotentie middels SEP: Omvang Wat kost het Wat levert het op

29 Samenvatting bronnen & opslag Bron Toepasbaar Kosten ( / hh) Riothermie Nee Asfaltcollectoren Ja Ja Nederrijn Ja Nee Buitenlucht Ja 500 Ja Geothermie?? Biomassacentrale Nee Opslag Toepasbaar Kosten ( / hh) Ecovat LT Ja Nee Ecovat HT Nee WKO Ja Ja Fasering Fasering

30 Samenvatting scenario s BronT LT HT Bron temperatuur Bron type - Nederrijn - Asfaltcollector - Buitenlucht - Nederrijn - Asfaltcollector - Buitenlucht Opslag WKO - WKO + WP - Ecovat + WP - Geothermie Warmtenet ongeïsoleerd geïsoleerd geïsoleerd Woning verwarming geïsoleerd + wp geïsoleerd - Woning tapwater - w-w wp (+zonnecollector) - buffer + boiler (+zonnecollector) - -

31 Vergelijk warmtepomp Type Vermogen (kw) Investering (Eur/hh) COP (-) W-W centraal (12 50 ) L-W centraal (7 50 ) W-W woning (12 45 ) L-W woning (7 45 ) * 4, * 2, , ,0 Kosten elektra: Collectief: 0,08 Eur/kWh individueel: 0,21 Eur/kWh L-W warmtepomp: geluidsoverlast aandachtspunt L-W woning: decentraal systeem (referentie) * Excl. warm tapwater

32 Overzicht kosten per huishouden Vaste kosten BronT, Rijn LT WP lucht LT Rijn, WKO LT Ecovat LT Lucht, WKO Bron Opslag WP centraal Transport Wp lucht (individu) WP woning Tapwater Totaal Elektra kosten Besparing/jr (gas) Kosten/jr (elektra) BronT, Rijn LT WP lucht LT Rijn, WKO LT Ecovat LT Lucht, WKO Wp lucht (individu) Onderhoud/jr

33 NCW: totale kosten per huishouden Tarieven: Elektra individueel: 0,21 Eur/kWh Elektra centraal: 0,08 Eur/kWh Gas individueel: 0,65 Eur/m 3 Percentages: Rente: 2% per jaar Gas: 2% per jaar Elektra: 0% per jaar