HELENA Sustainable Innovations

Transcriptie

1 Van het gas af HELENA Sustainable Innovations Wat betekent dat? Ir. A.F.A. Verhaaren

2 INLEIDING Gezien onder meer de energieagenda van de overheid, het programma Duurzaam en Groen van de gemeente Zoetermeer en de aardgasproblematiek in Groningen is er veel reden voor iedereen om na te denken over alternatieve verwarmingsmethoden in het bijzonder en alternatieven voor aardgasconsumptie in het algemeen. In deze prestentatie laten wij aan de hand van een aantal concrete voorbeelden zien wat dit voor u betekent en wat u hier alvast zelf aan kunt doen.

3 VAN HET GAS AF Het is niet òf wij van het gas af gaan maar wanneer!

4 VAN HET GAS AF 2011 Now Ref. 2011, Richard Matthews N-Europe Z-Europe Middle Eat

5 STELLING Als Nederland begin jaren 60 in 5 jaar tijd kan overschakelen van stadsgas naar aardgas dan kan Nederland in 5 jaar overschakelen van aardgas naar een hernieuwbare energievoorziening voor koken en verwarmen

6 CO2 EMISSIES % 19 % 18 % 17% 20 % Ref. Energieagenda naar een CO2 arme energievoorziening Energieneutrale woning / woonwijk

7 HISTORIE STADS- AARDGAS TRANSITIE eerste private Rotterdamse stadsgasfabriek eerste publieke Rotterdamse stadsgasfabriek eerste levering van aardgas uit het Groningenveld 1963 en kilometer gasleiding door het land aangelegd alle huishoudens in Nederland (met uitzondering van de Wadden) zijn aangesloten op aardgas Vlieland wordt eindelijk als laatste ook aangesloten op het aardgasnet

8 VAN STADSGAS NAAR AARDGAS In vier jaar tijd werd het Rotterdamse verzorgingsgebied overgezet op aardgas. Op 6 juli 1965 werd het eerste Groningse aardgas geleverd. De fabrieken voor stadsgas waren daarmee overbodig geworden. Op 19 april 1968 produceerde de Gemeente Gasfabriek Feijenoord de laatste kubieke meter stadsgas, de enorme gashouders konden worden gesloopt en verdwenen grotendeels uit het stadsbeeld s.pdf

9 AANPAK TRANSITIE 1. Centrale grootschalige aanpak 2. Lokale decentrale aanpak 3. Individuele aanpak

10 CENTRALE GROOTSCHALIGE AANPAK Regionale hernieuwbare warmteopwekking Warmteopslag Warmtenet (warmterotonde)

11 Openbaar AC netwerk Lokaal Accustation PV(T) panelen Lokaal smart DC / AC netwerk DC snellaadstation Accupakket PV(T) Buffervat/ warmtepomp PV(T) panels Smart Stadsnetwerk Duurzame Woonwijk / bedrijventerrein + _ Restwarmte van industrie WKO en/of geothermische energie Loolaan Noord PVT zonnepark Ecovat hoogwaardige opslag van thermische energie Power to heat

12 DECENTRALE LOKALE AANPAK Wijkgebonden warmteopwekking Warmteopslag Lokaal warmte/koude net

13 Klimaatneutrale woonwijk DECENTRALE 5-30 C C C LOKALE AANPAK PVT zonnepark C 0 20 C Warmtepomp Combi-box Centrale warmte/koude opslag

14 INDIVIDUELE AANPAK Eigen warmteopwekking Warmteopslag Smart huisnetwerk

15 Klimaatneutrale woning, huishouding & mobiliteit Zonne-energie GEÏNTEGREERD ALL-ELECTRIC ENERGIESYSTEEM PVT energiedak Lage temperatuur vloerverwarming en/of convectoren Prefab energie combi meterkast Laad/ontlaadstation met E-auto als opslag Warmte / koude opslag in de bodem Met bodemwisselaars

16 PVT MODULE COMBI WARMTEPOMP Combi box R&R systems SYSTEEM Energieneutrale woning / woonwijk

17 WAT BETEKENT DIT VOOR U Wat kan ik nu doen Waar kan ik het best mee wachten

18 AARDGAS VERSUS HERNIEUWBAAR Aardgas Niet duurzaam Hoge temp. ca. 70 C Verbranden Hoge temp lage temp Altijd beschikbaar Zonne-energie Duurzaam Lage temp C Verpompen Lage temp hoge temp Wisselend beschikbaar

19 TRIAS ENERGETICA Isolatie woning Energiezuinige apparatuur PV(T) panelen zonnecollectoren Lage temperatuurverwarming (vloerverwarming) Warmtepompen

20 INZICHT IN VERBRUIK Inventariseer en monitor gebruik Installeer een slimme thermostaat (Toon, Neste, etc.) Monitoringsystemen (Smappee, etc. ) App op computer of Ipad Eventueel in combinatie met slimme stekkers Analyseer verbruik Sluipverbruik Inefficiënte regelingen van apparatuur Inefficiënt apparatuur

21 HOE LAGER VERBRUIK HOE LAGER DE INSTALLATIEKOSTEN * * Bij vloerverwarming is verlies hoger dan 10 %

22 C C HOE WERKT EEN WARMTEPOMP Ref. TTB - Apeldoorn

23 TYPE WARMTEPOMPEN Warmtebron Glycol/water (WKO, PVT) water lucht lucht warmtesysteem water water water Lucht (airco)

24 AARDGAS - INDIVIDUELE DUURZAME MAATREGELEN Warmtebron Verwarming Actie Kosten* Toekomst vast 1 cv-ketel cv met hoge temp radiatoren 2 cv-ketel cv met hoge temp radiatoren 3 cv-ketel cv met vloerverwarming en/of lage temp convectoren 4 cv-ketel cv met hoge temp radiatoren 5 cv-ketel cv met hoge temp radiatoren 6 CV-ketel cv met hoge temp radiatoren * Exclusief subsidies Vervanging huidige ketel met A++ ketel + slimme thermostaat Vervanging radiatoren door vloerverwarming en/of lage temperatuur convectoren Luchtwaterwarmtepomp met cvketel als backup voor koude dagen Vervanging huidige ketel door HR-e, micro WKK Ventilatiewarmteterugwinning (WTW) Zonnecollectoren en boiler voor tapwatervoorziening 1.000,- Nee 5,000,- Ja Ja / nee Nee Ja 4000,- Ja

25 ZONNE-ENERGIE - INDIVIDUELE DUURZAME MAATREGELEN Warmtebron Verwarming Actie Kosten* Toekomst vast 1 Warmte koude seizoensopslag (WKO) in bodem Vloerverwarming / LT convectoren Waterwaterwarmtepomp WKO bodemputten Regeneratie door koeling woning in zomer ,000 Ja 2 PVT panelen 2-weken bufferopslag Vloerverwarming / LT convectoren Waterwaterwarmtepomp WKO bodemputten of opslagzak in kruipruimte PVT panelen Ja 3 Warmte/koude airco Inpandige lucht circulatie units Lucht-lucht warmtepomp Inpandige luchtcirculatie units Ja / Nee * Exclusief subsidies

26 Monitoring energieverbruik Isolatie woning NO REGRET MAATREGELEN (KUN JE NU DOEN) Energiezuinige apparatuur PV panelen Overschakelen op lage temperatuurverwarming Ventilatiewarmteterugwinning Koken op inductie

27 MAATREGELEN WAAR JE MEE KAN WACHTEN Vervanging van bestaande apparatuur door energiezuinige apparatuur (wacht tot geschikt vervangingsmoment) Ombouw verwarmingsinstallatie op basis van warmtepompen en sanering van CV bij nieuwbouw of groot onderhoud