Tevens per telefax Vrije Radio Omroep Nederland B.V. t.a.v. de directie Postbus 2538 1200 CM HILVERSUM Datum Onderwerp 4 januari 2005 Besluit op ontheffingsverzoek Azië-actie - Radio 555 Uw kenmerk Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer JuZa-000014-ibo Mevr. mr. I.M. Borninkhof (035) 7737 754 Geachte heer Brüggenwirth, Per e-mail van 3 januari 2005 heeft de heer R. Snoeijer, namens RTL FM, alsmede namens de radiozenders 3FM, Radio Veronica, Radio 538, Noordzee FM, Yorin FM en Radio 10 Gold, verzocht om een aantal ontheffingen ten behoeve van een actiedag op de radio op 6 januari 2005 van 6:00 tot 24:00 uur voor de slachtoffers van de zeebeving in Azië. Uit het e-mailbericht van de heer Snoeijer van 3 januari 2005, gericht aan de heer H. Mulder van Agentschap Telecom, alsmede uit de door uw omroepinstelling overgelegde machtigingen van de deelnemende radiozenders, leiden wij af dat u de coördinator bent van het project Radio 555 en gemachtigd om namens de deelnemende radiozenders op te treden. Wij zullen deze brief daarom aan u richten en een kopie verzenden naar de deelnemende radiozenders. U heeft verzocht om de volgende ontheffingen: 1. Een versoepeling van de reclameregels voor deelnemende partijen, specifiek voor Radio 3 FM, voor het noemen van donateurs/donerende bedrijven; 2. Een ontheffing van artikel 41a, tweede lid, van de Mediawet, voor het uitzenden van programmaonderbrekende reclame op Radio 3 FM; 3. Ontheffing van de programmatische clausulering op de zenders Radio Veronica en RTL FM; 4. Ontheffing van het verbod op synchronisatie van signalen op de frequentiekavels van de commerciële zenders. Beoordeling verzoeken Wij verlenen, onder de in de navolgende paragrafen neergelegde voorwaarden, ontheffing aan de in alinea één genoemde deelnemende radiozenders voor het vermelden van de bedrijfsnaam van donerende bedrijven en instellingen. Voor het overige heeft het Commissariaat geen bevoegdheid om ontheffing te verlenen. Wij zullen echter bij ons toezicht- en handhavingsbeleid rekening houden met het bijzondere en incidentele karakter van de voorgenomen uitzendingen op 6 januari 2005 van 6:00 tot 24:00 uur. Wij hebben daartoe het volgende overwogen. 1.1 Ontheffing voor Radio 3 FM van artikel 52, tweede lid, van de Mediawet
Volgens artikel 3 van de Mediawet wordt onder reclame-uitingen niet verstaan het oproepen tot steun aan, of het gunstig stemmen ten aanzien van instellingen met een wetenschappelijk, cultureel, godsdienstig, levensbeschouwelijk, politiek of liefdadig karakter, voor zover deze niet betrekking hebben op het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, die in de handel verkrijgbaar is. Het is dus toegestaan om in de uitzendingen van Radio 3 FM luisteraars op te roepen tot steun aan, of gunstig te stemmen ten aanzien van het doel van deze actie, voor zover deze oproep of dit gunstig stemmen niet betrekking heeft op het kopen van een bepaald product of het gebruik maken van een bepaalde dienstverlening, die in de handel verkrijgbaar is. In uw e-mail geeft u aan van 6:00 tot 24:00 uur in de uitzendingen de namen van de donerende bedrijven en instellingen te willen noemen. Ingevolge artikel 52, tweede lid, van de Mediawet mogen programma's van publieke omroepinstellingen in beginsel geen andere reclame-uitingen dan de wettelijk toegestane reclameboodschappen bevatten, tenzij dit niet vermijdbaar is. Het Commissariaat kan, op grond van artikel 52, derde lid, van de Mediawet ontheffing verlenen van het bepaalde in het tweede lid. Ten aanzien van de beoordeling van de vraag of wij in een bijzonder geval gebruik zullen maken van onze bevoegdheid ontheffing te verlenen hanteren wij een vast beleid. Dit beleid houdt in dat ontheffing wordt verleend in gevallen, waarin sprake is van een goed doel, waarvoor niet structureel reeds op andere wijze dan door middel van radio- of televisieacties gelden worden ingezameld en, gezien de aard van het goede doel, de tijd heeft ontbroken om op andere wijze gelden in te zamelen. In aanmerking nemende het bijzondere karakter van de voorgenomen actie, zijn wij van mening dat het verlenen van een ontheffing past binnen dit beleid. Besluit Wij verlenen in dit geval aan de publieke omroepinstellingen die uitzenden via Radio 3 FM eenmalig, op grond van artikel 52, derde lid, van de Mediawet, juncto artikel 1 van het ministeriële besluit van 17 februari 1988 (Stcrt. 49), ontheffing van het bepaalde in de eerste volzin van het tweede lid van artikel 52 van de Mediawet voor de in uw verzoek bedoelde uitzendingen op 6 januari 2005 op radio van 3 FM. Aan de ontheffing zijn de navolgende voorwaarden verbonden: a. De ontheffing geldt voor het radioprogramma van Radio 3 FM, dat zal worden uitgezonden op 6 januari 2005 van 6:00 tot 24:00 uur in het kader van de actie ten behoeve van de slachtoffers van de zeebeving in Azië; b. In het programma worden alleen namen genoemd van bedrijven of instellingen die een bijdrage leveren aan de onder a. genoemde actie; c. Het noemen van de namen van bedrijven of instellingen heeft, gezien de context waarin dit gebeurt, geen wervend en daardoor verkoopbevorderend effect; d. Er zullen geen producten of diensten worden vermeld van de deelnemende bedrijven of instellingen. JuZa-000014-ibo blad 2
Wij wijzen u er op dat de betreffende giften rechtstreeks ten goede dienen te komen aan het goede doel (zoals giro 555) en dus niet door de publieke omroepinstellingen zelf kunnen worden geïnd en vervolgens afgedragen aan voornoemd goed doel. De giften dienen daarom rechtstreeks door de luisteraars aan het betreffende doel te worden overgemaakt/gedoneerd. Alle inkomsten van een omroepinstelling dienen immers op grond van artikel 57c, eerste lid, van de Mediawet te worden aangewend voor de verzorging van het programma waarvoor zendtijd is verkregen. Wij behouden ons het recht voor om na uitzending van de betreffende programmaonderdelen te beoordelen of een en ander in overeenstemming is met de mediawettelijke bepalingen. 1.2 Ontheffing voor de commerciële omroepen van artikel 71m, eerste lid, van de Mediawet Het Commissariaat kan, op grond van artikel 71m, derde lid, van de Mediawet ontheffing verlenen van het bepaalde in het eerste lid. Ten aanzien van de beoordeling van de vraag of wij in een bijzonder geval gebruik zullen maken van onze bevoegdheid ontheffing te verlenen hanteren wij een vast beleid. Dit beleid houdt in dat ontheffing wordt verleend in gevallen, waarin sprake is van een goed doel, waarvoor niet structureel reeds op andere wijze dan door middel van radio- of televisieacties gelden worden ingezameld en, gezien de aard van het goede doel, de tijd heeft ontbroken om op andere wijze gelden in te zamelen. In aanmerking nemende het bijzondere karakter van de voorgenomen actie, zijn wij van mening dat het verlenen van een ontheffing past binnen dit beleid. Besluit Wij verlenen in dit geval aan de commerciële omroepinstellingen die uitzenden via de radio eenmalig en voor zover nodig, op grond van artikel 71m, derde lid, van de Mediawet, ontheffing van het bepaalde in het eerste lid van artikel 71m van de Mediawet, voor het noemen van namen van bedrijven of instellingen tijdens de in uw verzoek bedoelde uitzendingen op 6 januari 2005 op RTL FM, Radio Veronica, Radio 538, Noordzee FM, Yorin FM en Radio 10 Gold. Aan de ontheffing zijn de navolgende voorwaarden verbonden: a. De ontheffing geldt voor het radioprogramma van genoemde deelnemende commerciële radiozenders, dat zal worden uitgezonden op 6 januari 2005 van 6:00 tot 24:00 uur in het kader van de actie ten behoeve van de slachtoffers van de zeebeving in Azië; b. De ontheffing geldt alleen voor het noemen van namen van bedrijven of instellingen die een bijdrage leveren aan de onder a. genoemde actie; c. Aan de donerende bedrijven wordt niet uitgebreide exposure geboden. Wij behouden ons het recht voor om na uitzending van de betreffende programmaonderdelen te beoordelen of een en ander in overeenstemming is met de mediawettelijke bepalingen. JuZa-000014-ibo blad 3
2. Een ontheffing van artikel 41a, tweede lid, van de Mediawet, voor het uitzenden van programmaonderbrekende reclame op 3 FM Uit uw ontheffingsverzoek hebben wij begrepen dat er twee maal per uur, te weten na het nieuws op het hele uur en vervolgens weer vlak voor het nieuws van het hele uur een reclameblok zal worden uitgezonden. Wellicht zal ook rond het halve uur een reclameblok worden uitgezonden. Gelet op het feit dat het nieuws een afzonderlijk programmaonderdeel is, zijn de eromheen geplaatste reclameblokken niet programmaonderbrekend. Het reclameblok op het halve uur is wel programmaonderbrekend. Het Commissariaat heeft geen bevoegdheid om ontheffing te verlenen van het bepaalde in artikel 41a, tweede lid, van de Mediawet. Een mogelijke overtreding door Radio 3 FM betreffende programmaonderbrekende reclame zullen wij gedogen, onder de voorwaarde dat betreffende overtreding ten dienste staat van de actie voor Azië en de opbrengst geheel ten goede komt aan die actie. De publieke omroepen zullen hiervoor achteraf financiële verantwoording moeten afleggen. Overigens gaan wij er van uit dat u zich bij het uitzenden van commercials gedurende de actie zult houden aan de maximaal toegestane reclamezendtijd per uur van 12 minuten, zoals bepaald in de artikelen 41a en 71g van de Mediawet. 3. Ontheffing van de programmatische clausulering op de zenders Radio Veronica en RTL FM U heeft zowel telefonisch als in uw e-mail aangegeven dat de programmering op 6 januari 2005 geheel zal afwijken van de programmavoorschriften op grond van de vergunningvoorschriften zoals die gelden voor Radio Veronica en RTL FM. De bevoegdheid voor het verlenen van een ontheffing ligt bij de verlener van de vergunning, te weten het Ministerie van Economische Zaken. Het toezicht op naleving van deze programmavoorschriften in de vergunning is overgedragen aan het Commissariaat. Wij hebben Agentschap Telecom geadviseerd zo mogelijk ontheffing te verlenen van de programmavoorschriften in de vergunning. Het Commissariaat is op grond van artikel 82e van de Mediawet wel bevoegd om toe te zien op de programmavoorschriften zoals neergelegd in de Regeling Aanwijzing en Gebruik, frequentieruimte commerciële omroep 2003. Deze voorschriften zijn vergelijkbaar met die in de vergunning, maar minder vergaand. De regeling biedt evenwel geen bevoegdheid om ontheffing te verlenen. Het Commissariaat zal bij het uitoefenen van toezicht op de programmavoorschriften van zowel de vergunning als de Regeling Aanwijzing en Gebruik frequentieruimte commerciële omroep 2003, rekening houden met het bijzondere en incidentele karakter van de actiedag op 6 januari 2005. Voor zover de afwijking in de programmavoorschriften ten dienste staat van de actie voor Azië zal het Commissariaat afzien van handhavend optreden. 4. Ontheffing van het verbod op synchronisatie van signalen op de frequentiekavels van de commerciële zenders Het Commissariaat heeft geen bevoegdheid inzake de signalen op de frequentiekavels van de commerciële zenders. Wij verwijzen daartoe naar Agentschap Telecom als de bevoegde instantie. JuZa-000014-ibo blad 4
Ervan uitgaande dat u de beoogde programmering hiermee kunt uitvoeren wensen wij u veel succes bij de actie. Hoogachtend, COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, prof. dr. Jan van Cuilenburg voorzitter mr. Inge Brakman commissaris Wij wijzen u erop dat op grond van de Algemene wet bestuursrecht de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift kan indienen bij het Commissariaat voor de Media, postbus 1426, 1200 BK te Hilversum. JuZa-000014-ibo blad 5