Sanctiebeschikking. A. Verloop van de procedure. B. Feiten. Kenmerk: 21337/ Betreft: reclamezendtijd Nederlandse Publieke Omroep juli 2009

Transcriptie

1 Sanctiebeschikking Kenmerk: 21337/ Betreft: reclamezendtijd Nederlandse Publieke Omroep juli 2009 Sanctiebeschikking van het Commissariaat voor de Media betreffende overtreding van artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008 (maximum reclamezendtijd per uur). A. Verloop van de procedure 1. Naar aanleiding van een reclamezendtijdcontrole in 2008, waarbij wij een aantal overtredingen hebben geconstateerd met betrekking tot het uitzenden van reclameboodschappen, hebben wij u bij brief van 20 maart 2009 (kenmerk: 15613/ ) aangekondigd intensief te zullen controleren op naleving van de reclameregels en daarop streng te gaan handhaven. 2. Wij hebben in juli 2009 uw televisieprogramma-aanbod op alle kanalen (Ned. 1, 2 en 3) gecontroleerd op de naleving van mediawettelijke regels met betrekking tot reclame- en telewinkelboodschappen. 3. Bij brief van 13 april 2010, kenmerk (21337/ ) hebben wij u op de hoogte gesteld van ons voornemen om een bestuurlijke boete op te leggen wegens overschrijding van het toegestane aandeel aan reclame- en telewinkelboodschappen per uur. 4. Op 10 mei 2010 heeft een hoorzitting plaatsgehad, waar de NPO zijn zienswijze naar voren heeft gebracht. Het verslag van de hoorzitting, alsmede de overgelegde pleitnota zijn bij dit besluit gevoegd als bijlage. B. Feiten Reclamezendtijd Nederland 1 5. Op 11 juli 2009 is in uw televisieprogramma-aanbod van 22:00 tot 23:00 uur gedurende 13 minuten en 46 seconden reclameboodschappen inclusief omlijsting uitgezonden. Reclamezendtijd Nederland 3 6. Op 1 juli 2009 is in uw televisieprogramma-aanbod van 23:00 tot 24:00 uur gedurende 15 minuten en 42 seconden reclameboodschappen inclusief omlijsting uitgezonden. 7. Op 2 juli 2009 is in uw televisieprogramma-aanbod van 23:00 tot 24:00 uur gedurende 15 minuten en 45 seconden reclameboodschappen inclusief omlijsting uitgezonden.

2 8. Op 3 juli 2009 is in uw televisieprogramma-aanbod van 23:00 tot 24:00 uur gedurende 18 minuten reclameboodschappen inclusief omlijsting uitgezonden. 9. Op 8 juli 2009 is in uw televisieprogramma-aanbod van 22:00 tot 23:00 uur gedurende 14 minuten en 17 seconden reclameboodschappen inclusief omlijsting uitgezonden. 10. Op 17 juli 2009 is in uw televisieprogramma-aanbod van 22:00 tot 23:00 uur gedurende 15 minuten en 9 seconden reclameboodschappen inclusief omlijsting uitgezonden. C. Relevante bepalingen 11. Artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008 bepaalt dat het aandeel reclame- en telewinkelboodschappen, inclusief omlijsting, in het programma-aanbod per uur niet meer dan twaalf minuten bedraagt. D. Overwegingen Zienswijze NPO 12. Tijdens de hoorzitting heeft de NPO kort samengevat de volgende zienswijze naar voren gebracht. De NPO erkent de door het Commissariaat geconstateerde overtredingen, maar vindt, onder verwijzing naar artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (hierna: EVRM) dat deze niet meer beboet zouden mogen worden nu de overtredingen te lang geleden zouden hebben plaatsgevonden. 13. Met betrekking tot de inhoud voert de NPO het navolgende aan. De NPO is verantwoordelijk voor de indeling van de reclamezendtijd en neemt die verantwoordelijkheid serieus, hetgeen zich onder meer uit in een dubbele toetsing van de uitzendschema s. De STER is vervolgens verantwoordelijk voor de uitzending van de commercials zelf en de omroep voor het programma. Door onvoorziene omstandigheden, zoals live programma s die uitlopen, verschuiven evenwel soms de reclameblokken, waardoor zij worden uitgezonden in een ander klokuur. De NPO kan niet zomaar ingrijpen in de uitzending van het programma van de STER, noch in dat van de omroep. Dit zou de wettelijke taak van de STER bemoeilijken, dan wel leiden tot onwenselijk afgebroken programma s. Indien zou worden ingegrepen in de uitzending van het programma van de STER, zou de STER zijn afspraken met adverteerders niet nakomen. Het kost altijd geld als een advertentie niet kan worden uitgezonden vanwege naleving van het reclamemaximum per uur. Adverteerders haken daardoor af, of willen een compensatie. Flexibel inspelen met de programmering op uitgelopen programma s om het uurmaximum na te leven is evenmin mogelijk omdat de inhoudelijke expertise daarvoor ontbreekt. De oorzaak daarvan is dat wordt gewerkt met een vereenvoudigde eindregie. De NPO verzoekt om die reden om een hardheidsclausule van het Commissariaat. 14. De NPO stelt dat weliswaar het uurmaximum op sommige momenten is overschreden, maar dat de NPO wel heeft voldaan aan het dag- en jaarmaximum. Ook is steeds door de overschrijding in het ene uur een onderschrijding opgetreden in het ervoor gaande uur. De NPO heeft niet de mogelijkheid om gebruik te maken van programma-onderbrekende reclame. Daardoor is het moeilijker te sturen op het verschuiven van de reclameblokken

3 15. De NPO merkt ten slotte op dat de eerdere boete betreffende de reclamezendtijdregels, waarnaar in het sanctievoornemen van het Commissariaat wordt verwezen, het gevolg was van een andere overtreding, namelijk overschrijding van het jaarmaximum. Er is volgens de NPO dan ook geen sprake van recidive. Beoordeling 16. Ingevolge de wettelijke norm van artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008, bestaat het televisieprogramma-aanbod van een publieke omroepinstelling uit ten hoogste 12 minuten per uur (ofwel 720 seconden) aan reclameboodschappen of telewinkelboodschappen inclusief omlijsting. Nederland Op 11 juli 2009 bestaat uw televisieprogramma-aanbod in één klokuur voor meer dan 12 minuten per uur uit reclameboodschappen of telewinkelboodschappen inclusief omlijsting. De maximum reclamezendtijd per uur is overschreden met 1 minuut en 46 seconden. Nederland Op 1 juli, 2 juli, 3 juli, 8 juli en 17 juli 2009 bestaat uw televisieprogramma-aanbod in één klokuur voor meer dan 12 minuten per uur uit reclameboodschappen of telewinkelboodschappen inclusief omlijsting. De maximum reclamezendtijd per uur is overschreden met 3 minuten en 42 seconden op 1 juli 2009, met 3 minuten en 45 seconden op 2 juli 2009, met 6 minuten op 3 juli 2009, met 2 minuten en 17 seconden op 8 juli 2009 en met 3 minuut en 9 seconden op 17 juli U heeft hiermee naar ons oordeel artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008 overtreden. 20. Voor zover u aanvoert dat de overtreding te lang geleden heeft plaatsgevonden om nu nog te worden beboet gaan wij niet in uw redenering mee. Gelet op artikel 5:45 juncto artikel 5:53 van de Algemene wet bestuursrecht heeft het Commissariaat gedurende vijf jaar nadat een overtreding heeft plaatsgevonden de bevoegdheid om een bestuurlijke boete op te leggen. Op grond van artikel 3.3 onze eigen Beleidslijn Sanctiemaatregelen ziet het Commissariaat af van handhavend optreden indien vanaf kennisname van de overtreding meer dan een jaar is verstreken. Daarvan is in dit geval geen sprake, nu de overtreding is vastgesteld in juli 2009 en de sanctieprocedure is gestart op 13 april Van een onredelijke termijn, als bedoeld in artikel 6 EVRM, van de procedure zelf is evenmin sprake, nu de procedure is aangevangen op 13 april 2010 met het toezenden van een sanctievoornemen en wordt afgerond per heden met onderhavige beschikking. De procedure in de primaire fase heeft daarmee tien weken geduurd, hetgeen niet als een onredelijk lange termijn kan worden aangemerkt. 22. Uw verzoek aan het Commissariaat om een hardheidsclausule te hanteren omdat naleving van onderhavige bepaling de wettelijke taak van de STER zou frustreren kan niet worden gehonoreerd. Het Commissariaat heeft daartoe geen wettelijke bevoegdheid. De door u gewenste hardheidsclausule zou slechts door de wetgever in het leven kunnen worden geroepen

4 23. Voor zover u met uw verzoek om een hardheidsclausule een beroep heeft willen doen op boeteverlagende omstandigheden merkt het Commissariaat het volgende op. Het is aan de NPO en de STER om hun bedrijfsvoering en werkwijze zodanig in te richten dat ook daadwerkelijk aan de Mediawet kan worden voldaan. Dat er meerdere partijen betrokken zijn die ieder een eigen verantwoordelijkheid hebben (NPO voor de indeling, omroep voor het programma, STER voor het reclameblok) doet daar niet aan af. Bij de uitvoering van ieders wettelijke taak zal de Mediawet 2008 in zijn geheel moeten worden nageleefd. In de door u naar voren gebrachte omstandigheden ziet het Commissariaat dan ook geen grond tot verlaging van de boete. 24. Het feit dat de NPO minder flexibel is omdat het wettelijk niet is toegestaan om programmaonderbrekende reclame uit te zenden is een gegeven en vloeit voort uit de opzet van de Mediawet 2008 waarin aan de publieke omroep strengere eisen worden gesteld dan aan de commerciële omroep. Het vormt geen grond om de hoogte van de voorgenomen boete te matigen. 25. Met betrekking tot uw opmerkingen dat de overtredingen een gevolg zijn van de liveprogrammering merkt het Commissariaat het volgende op. De wetgever heeft voor dergelijke omstandigheden geen uitzondering gecreëerd in de Mediawet Hoewel live programma s ertoe kunnen leiden dat de lengte van het uiteindelijke programma afwijkt van hetgeen geprogrammeerd is, vormt dit dan ook geen reden om de hoogte van de boete te matigen, laat staan het opleggen van een bestuurlijke boete achterwege te laten. Voor de vaststelling of sprake is van een overtreding van artikel 2.95, eerste lid, van de Mediawet 2008 is opzet geen vereiste. Het enkele feit dat meer dan twaalf minuten per uur aan reclame- of telewinkelboodschappen, inclusief omlijsting, is uitgezonden is daarvoor voldoende. De aangevoerde argumenten dat de taak van de STER zou worden bemoeilijkt en dat wegens de vereenvoudigde eindregie niet flexibel kan worden ingespeeld op verschoven programmering vormen gelet op bovenstaande overwegingen evenmin reden om af te zien van de voorgenomen boete of om deze te matigen. E. Bestuurlijke Boete 26. Op grond van artikel 7.12, eerste lid van de Mediawet 2008 in combinatie met artikel 2.4 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 2007 kunnen wij u een bestuurlijke boete opleggen bij overtreding van artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008 van maximaal ,- per overtreding. 27. Voor de vaststelling van de hoogte van de bestuurlijke boetes hanteren wij, met inachtneming van het in artikel 7.12, eerste lid van de Mediawet 2008 neergelegde boetemaximum, drie boetecategorieën met bijbehorende bandbreedtes. De plaatsing van een overtreding in een boetecategorie is afhankelijk van aard, ernst en voorzover relevant de duur van de overtreding. Aan de hand van boeteverhogende en boeteverlagende omstandigheden wordt vervolgens de hoogte van de boete vastgesteld. 28. Gelet op het feit dat het verbod van artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008 vier keer in de gecontroleerde zendtijd met meer dan 20% is overschreden en twee keer met een percentage tussen de 5% en 20% is overschreden merken wij de overtreding op - 4 -

5 grond van artikel 2.7 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 2007 aan als zeer ernstig. 29. Op grond van artikel 2.4 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 2007 geldt voor u als publieke omroep met een publieksbereik van meer dan huishoudens een bandbreedte tussen de ,- en , Op grond van artikel 2.10 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen 2007 wordt in beginsel uitgegaan van het midden van de bandbreedte ( ,-). In ons sanctievoornemen hebben wij drie boeteverhogende omstandigheden in aanmerking genomen zoals bedoeld in artikel 2.12 van de Beleidslijn Sanctiemaatregelen Dit betreft het feit dat de maximumreclamezendtijd per uur in de gecontroleerde periode zes keer is overtreden (waarvan drie keer met meer dan twee minuten en één keer met meer dan zes minuten) en het feit dat u bent gewaarschuwd voor het overtreden van de reclamezendtijd in De derde boeteverhogende omstandigheid betreft het feit dat de NOS in 2004 reeds is beboet voor het overschrijden van de reclamezendtijd. 31. Met betrekking tot dit laatste punt heeft u aangegeven dat daar sprake was van een andere overtreding, namelijk van het jaarmaximum en niet van het uurmaximum. Uw verzoek om deze omstandigheid niet als recidive mee te nemen honoreren wij. Om die reden is er aanleiding om de verhoging van de boete te matigen. 32. Wij leggen u wegens de overtredingen van artikel 2.95, eerste lid, sub c van de Mediawet 2008 een bestuurlijke boete op van ,-. Hilversum, 22 juni 2010 COMMISSARIAAT VOOR DE MEDIA, prof. dr. Tineke Bahlmann voorzitter prof. mr. dr. Madeleine de Cock Buning commissaris Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan de natuurlijke persoon of rechtspersoon wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, daartegen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij het Commissariaat voor de Media, postbus 1426, 1200 BK Hilversum