Smart Lighting in Metropolitan Area s (SLIM) Lichtcongres Slim omgaan met Licht 30 september 2013 Dr.ir. Rianne Valkenburg
Kunstlicht is onnatuurlijk 2
Openbare verlichting is eigendom en wordt beheerd door gemeentes Vooral functioneel: voor veilige doorgang Energiekosten stijgen: 80% van de energiekosten van een gemeente is gerelateerd aan openbare verlichting Bovendien hebben veel steden doelstellingen over CO2 reductie Kwaliteit van leven is sterk gerelateerd aan openbare verlichting Veiligheid, comfort, sfeer, Steden hebben ook andere doelstellingen: sociale cohesie, identiteit, branding, etc
Opnieuw kijken naar de mogelijkheden van licht Nieuwe licht technologieën Led, sensoren, controle systemen remote aansturing Internet aangesloten Creëren nieuwe mogelijkheden Full colour spectrum Dimming Individuele aansturing Voor economische & ecologische & sociale ambities: Een revolutie is mogelijk
Revolutie in de muziek industie De muziekindustrie is dramatisch veranderd: van een focus op producten naar diensten
Revolutie in de licht industrie De lichtindustrie ondergaat momenteel is een soortgelijke verandering
Licht apps zijn er al voor thuis
Waar gaat het naartoe met openbare verlichting? Onderzoeksproject voor de gemeente Eindhoven: Een visie en roadmap voor stedelijke verlichting richting 2030
Scenario Eindhoven 2030 multipurpose smart lighting grid provided as public utility the city as a living lab to inspire continuous innovation
Roadmap
Smart Lighting mogelijkheden Interactieniveaus: 1. Dynamisch licht Gedefinieerde lichtscenario s Geactiveerd door vaste triggers Bijvoorbeeld timers 2. Adaptief licht Gedefinieerde lichtscenario s Geactiveerd door real time, lage bandbreedte triggers Bijvoorbeeld lichtsensoren, microfoons, bewegingssensoren 3. Interactief licht Real time lichtscenario s Geactiveerd door betrokkenheid gebruikers, hoge bandbreedte triggers Bijvoorbeeld camera s, interactieve beeldschermen, smart phones 4. Sociaal licht Interactief licht Geactiveerd door herkenning emoties en sociale relatie tussen gebruikers en systemen
1 Dynamisch licht diversiteit voor verschillende doelgroepen
Zilverackers: een fietspad door een ecologische zone 5 lux Commuters, e.g. schoolchildren 3,5 lux Animals & plants, and e.g. athletes <1 lux Wildlife, and occasional cyclists 7 lux Commuters, e.g. schoolchildren
September 2012: prototypes geinstalleerd om te testen 10 & 11 September 2012 Weersomstandigheden: deels bewolkt, droog Mensen ervaren 2 verschillende licht scenens in 2 verschillende contexten (Kleine Vliet and Hoogeind)
Test resultaten: gevoel van comfort en veiligheid Kunt u aangeven hoe u zich op dit moment voelt: prettig Niet prettig veilig onveilig 100 0 100 0 Omgeving heel onduidelijk Brede blik Donkere omgeving wordt geassocieerd met onprettige gebieden
4 lichtscenario s Bright white Dimmed amber Bright amber Dimmed white
2 Adaptief licht Dimmen voor energiereductie versus perceptie van veiligheid & comfort
Wat is perceptie van veiligheid? Hall s zones of proximity (from Caminada & Van Bommel, 1980) De vraag is niet alleen hoever kun je dimmen, maar ook hoe verdeel je licht? How should lighting adapt to the presence of people?
Testbed TU/e campus
Experiment statisch 3 scenario s met vergelijkbaar energy gebruik
Perceptie van veiligheid test resultaten A C B Pairwise comparison
Experiment dynamisch 3 scenario s met vergelijkbaar energy gebruik
Perceptie van veiligheid test resultaten A C B Mensen voelen zich veiliger in de nabijheid van licht
3 Interactief licht Het beïnvloeden van gedag van mensen met behulp van licht
Main activities on weekdays
Main activities on Thursdays
Eerste inzichten: mensen herkennen hun invloed op het licht niet als er iets verandert koppelen ze het niet aan hun eigen gedrag ze kopieren hun eigen gedrag kopieren elkaars gedrag Wij denken wel dat dat sterk zal veranderen met meer interactieve installaties in de openbare ruitme Verder onderzoek, onder andere crowd management
4 Sociaal licht Beïnvloeden emoties en sociale relatie tussen gebruikers
Blootstelling aan lichtscenario stress of rust (0 meting week ervoor) Physiologische stress meting Invullen vragenlijst over de perceptie van sfeer
Test resultaten physiological stress measurement LF power as a indicator of the contribution of stress levels in the autonomous system to heart rhythm variability Low levels indicate a relaxed stress system. no significant differences
Test resultaten perceptie van sfeer Dry weather scores Thursday Aug dry - 0-measurement Friday Dec dry relax Friday Dec dry - stress Highlighted are the scores with at least three points difference in mean: higher score in stress scene higher scores in relax scene both different from baseline
Amsterdam Hoekerodeplein In samenwerking met Philips en Cisco, Opzetten interactief lichtsysteem
Smart Lighting mogelijkheden Interactieniveaus: 1. Dynamisch licht Gedefinieerde lichtscenario s Geactiveerd door vaste triggers Bijvoorbeeld timers 2. Adaptief licht Gedefinieerde lichtscenario s Geactiveerd door real time, lage bandbreedte triggers Bijvoorbeeld lichtsensoren, microfoons, bewegingssensoren 3. Interactief licht Real time lichtscenario s Geactiveerd door betrokkenheid gebruikers, hoge bandbreedte triggers Bijvoorbeeld camera s, interactieve beeldschermen, smart phones 4. Sociaal licht Interactief licht Geactiveerd door herkenning emoties en sociale relatie tussen gebruikers en systemen
en nu? Smart lighting mogelijkheden zijn technologisch mogelijk, We weten nog zo vreselijk weinig van de sociale impact Onderzoek in de werkelijke context is complex (en duur) - laboratoria, living labs, pilots, real life - Nieuwe vraagstukken: - co-creatie - Nieuwe business modellen voor diensten - Ethische bewustwording Leren van elkaar!!
E3 SLIM kennis delen tussen gemeentes Amsterdam, Eindhoven, Rotterdam
/ solution partner of the Knowledge-intensive projects for clients in the field of innovative lighting solutions: Starting from needs and questions from society and organisations Applying knowledge, methods and designs developed at ILI Providing practical applications and viable, sustainable solutions projects with a shorter time frame and more applied than traditional research focus on public lighting Navigate to the knowledge of the www.tue.nl/ili www.ili-lighthouse.nl www.facebook.com/ililighthouse prof.dr.ir. Elke den Ouden Founder & strategic director e.d.ouden@tue.nl dr.ir. Rianne Valkenburg Value producer a.c.valkenburg@tue.nl